Viêm thận lupus là một dạng tổn thương thận do lupus ban đỏ hệ thống (SLE) gây ra. Đây là bệnh tự miễn, trong đó hệ miễn dịch tấn công chính các mô trong cơ thể.
Viêm thận lupus là gì?
Viêm thận lupus là một dạng tổn thương thận do lupus ban đỏ hệ thống (SLE) gây ra. Đây là bệnh tự miễn, trong đó hệ miễn dịch tấn công chính các mô trong cơ thể. Khi lupus ảnh hưởng đến thận, chúng bị viêm, không hoạt động hiệu quả và có nguy cơ rò rỉ protein vào nước tiểu. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến suy thận. Theo thống kê, có tới 60% người mắc lupus sẽ phát triển viêm thận lupus.
Triệu chứng của viêm thận lupus
Viêm thận lupus là một biến chứng nghiêm trọng, nhưng triệu chứng thường không rõ ràng. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến:
- Phù nề: Thường xuất hiện ở chân, mắt cá chân, bàn chân; đôi khi ở mặt hoặc tay.
- Nước tiểu bất thường: Sẫm màu hoặc có bọt.
- Buồn tiểu ban đêm.
- Tăng cân và tăng huyết áp.
Không phải tất cả các vấn đề về tiểu tiện hay thận ở người mắc lupus đều do viêm thận lupus. Người mắc lupus cũng có thể dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu, gây ra cảm giác đau buốt khi đi tiểu và cần điều trị bằng kháng sinh. Một số thuốc lupus cũng có thể ảnh hưởng đến thận, gây phù nề và các triệu chứng tương tự như viêm thận lupus. Các vấn đề liên quan đến thuốc này thường sẽ hết khi ngừng sử dụng thuốc.
Chẩn đoán và điều trị viêm thận lupus
Quá trình chẩn đoán viêm thận lupus bao gồm:
- Khai thác tiền sử bệnh và triệu chứng.
- Xét nghiệm nước tiểu để tìm protein hoặc máu bất thường.
- Xét nghiệm máu để đánh giá chức năng thận.
- Siêu âm thận hoặc sinh thiết thận để xác định mức độ tổn thương.
Có năm loại viêm thận lupus. Việc điều trị phụ thuộc vào loại viêm thận lupus, được xác định thông qua sinh thiết. Vì triệu chứng và mức độ nghiêm trọng thay đổi từ người này sang người khác, các phương pháp điều trị được điều chỉnh riêng biệt để phù hợp với tình trạng của từng người.
Các loại thuốc sử dụng trong điều trị có thể bao gồm:
- Thuốc corticoid: Giảm viêm mạnh nhưng cần theo dõi sát để hạn chế tác dụng phụ.
- Thuốc ức chế miễn dịch: Như azathioprine (Imuran), cyclophosphamide (Cytoxan), mycophenolate (Cellcept), giúp ngăn hệ miễn dịch tấn công thận.
- Thuốc điều trị triệu chứng: Bao gồm thuốc chống đông máu hoặc thuốc hạ huyết áp nếu cần.
Ngay cả khi điều trị, chức năng thận đôi khi vẫn tiếp tục suy giảm. Nếu cả hai thận bị suy, người mắc viêm thận lupus có thể cần chạy thận. Chạy thận là quá trình lọc máu qua máy để loại bỏ các sản phẩm chất thải ra khỏi cơ thể.
Cuối cùng, có thể cần phải ghép thận. Trong những trường hợp này, người bệnh sẽ cần thuốc bổ sung để ngăn hệ miễn dịch đào thải thận ghép.
Nguyên nhân gây viêm thận lupus
Viêm thận lupus bắt nguồn từ lupus ban đỏ hệ thống (SLE). Dù nguyên nhân chính xác chưa rõ, các yếu tố kích hoạt có thể bao gồm:
- Yếu tố di truyền: Một số gen làm tăng nguy cơ mắc lupus, đặc biệt ở người gốc Phi, châu Á, Tây Ban Nha và Mỹ bản địa.
- Hormone: Phụ nữ mắc lupus nhiều hơn nam giới, có thể do ảnh hưởng của estrogen.
- Môi trường: Các yếu tố như tia UV, khói thuốc lá, hoặc virus Epstein-Barr cũng được xem là nguyên nhân tiềm tàng.
Các giai đoạn của viêm thận lupus
Có sáu giai đoạn của viêm thận lupus. Giai đoạn càng cao, bệnh càng nghiêm trọng:
- Giai đoạn 1:
- Tổn thương thận nhỏ
- Không có dấu hiệu hoặc triệu chứng rõ ràng
- Giai đoạn 2:
- Có tổn thương rõ rệt ở thận
- Nước tiểu có thêm máu hoặc protein mà có thể phát hiện qua xét nghiệm
- Giai đoạn 3:
- Tổn thương nhiều nhưng chưa quá 50% các mạch máu quan trọng trong thận
- Nước tiểu có thêm máu hoặc protein
- Huyết áp cao
- Giai đoạn 4:
- Tổn thương trên 50% các mạch máu quan trọng trong thận
- Nước tiểu có máu hoặc protein
- Huyết áp cao
- Có thể cần chạy thận khi thận ngừng hoạt động đúng cách
- Giai đoạn 5:
- Màng các bộ phận quan trọng của thận dày lên
- Nước tiểu có máu hoặc protein
- Huyết áp cao
- Chạy thận hoặc có thể cần ghép thận
- Giai đoạn 6:
- Tổn thương trên 90% các mạch máu quan trọng của thận
- Có thể cần chạy thận hoặc ghép thận
- Có thêm các dấu hiệu: Nước tiểu có máu hoặc protein và huyết áp cao
Thay đổi lối sống cho bệnh viêm thận lupus
Một số thói quen lối sống có thể giúp bảo vệ thận. Người bệnh viêm thận lupus nên thực hiện các điều sau:
- Uống đủ nước để giữ cơ thể đủ nước.
- Ăn một chế độ ăn ít natri, đặc biệt nếu huyết áp cao là vấn đề.
- Tránh hút thuốc và uống rượu.
- Tập thể dục thường xuyên.
- Duy trì huyết áp khỏe mạnh.
- Giới hạn cholesterol.
- Tránh các loại thuốc có thể ảnh hưởng đến thận, như thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs).
Biến chứng của viêm thận lupus
Biến chứng nghiêm trọng nhất của viêm thận lupus là tổn thương vĩnh viễn cho thận. Bác sĩ gọi đây là bệnh thận mãn tính (CKD). Trong các trường hợp nặng, bác sĩ có thể thấy mô sẹo trong thận.
Bệnh thận mãn tính có thể trở nặng cho đến khi suy thận. Khoảng 20% người mắc viêm thận lupus sẽ tiến triển đến suy thận giai đoạn cuối.
Yếu tố làm tăng nguy cơ biến chứng bao gồm:
- Chẩn đoán muộn.
- Thiếu tiếp cận y tế.
- Không tuân thủ điều trị.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: webmd