Vì sao thai nhi đá vào bụng mẹ là điều mà nhiều mẹ bầu thường cảm thấy tò mò. Những cú đá này không chỉ là biểu hiện cho sự sống của thai nhi mà còn phản ánh quá trình phát triển của bé trong bụng mẹ. Hiểu được hiện tượng này sẽ giúp mẹ bầu cảm nhận rõ hơn mối liên kết với thai nhi và yên tâm hơn trong hành trình mang thai của mình.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc Trung tâm Sức khoẻ phụ nữ và Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Vì sao thai nhi đá bụng mẹ?
Các nhà nghiên cứu đã theo dõi và kiểm tra mẫu giấc ngủ của 19 trẻ sơ sinh từ 31 đến 42 tuần tuổi, bao gồm cả trẻ sinh non. Nhóm nghiên cứu ghi nhận "tuổi thai corrigée" (tuổi thai tính toán), tức là tuổi chính xác của bé tính từ lúc thụ thai, không phụ thuộc vào thời điểm sinh. Ví dụ, nếu một trẻ sơ sinh được 1 tuần tuổi nhưng sinh ra ở tuần thứ 35, thì tuổi thai sẽ được tính là 36 tuần. Trẻ được coi là đủ tháng khi sinh từ tuần thứ 37 đến 42.
Trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã theo dõi sóng não của thai nhi khi chúng đạp trong giai đoạn ngủ REM (ngủ với chuyển động mắt nhanh). Họ phát hiện rằng, những cú đạp và cử động của thai nhi kích thích các vùng não liên quan đến cảm giác và nhận thức về cơ thể. Chẳng hạn, khi thai nhi cử động tay phải, sóng não sẽ được tạo ra ở phần bán cầu não trái, nơi xử lý cảm giác cho tay phải.
Điều thú vị là, sóng não ở trẻ sinh non diễn ra rất nhanh và thường biến mất tự nhiên chỉ vài tuần sau khi chào đời. Các nhà khoa học tin rằng đây là dấu hiệu cho thấy não bộ của trẻ sơ sinh đang phát triển nhanh chóng và thích nghi với môi trường bên ngoài. Những cử động này cũng giúp trẻ hình thành nhận thức về chính cơ thể của mình.
Các nhà nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng, những vận động tự phát và phản hồi từ môi trường trong giai đoạn phát triển sớm là rất quan trọng để hình thành bản đồ não bộ ở động vật, như chuột. Nghiên cứu này cho thấy khái niệm tương tự cũng có thể áp dụng cho con người. Những phát hiện này có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự phát triển thần kinh ở trẻ sơ sinh và cách hỗ trợ quá trình này.
2. Tầm quan trọng của những cử động tự phát của thai nhi
Bên cạnh hiểu nguyên nhân vì sao thai nhi đá bụng mẹ, mẹ bầu cũng cần nắm rõ tầm quan trọng của các cử động này. Nghiên cứu mới đây cho thấy rằng, cử động của thai nhi như việc đạp vào bụng mẹ, có vai trò rất quan trọng trong sự phát triển não bộ của cả thai nhi và trẻ sơ sinh sinh non. Những cử động này có thể ảnh hưởng đến cách chăm sóc trẻ sơ sinh, đặc biệt là đối với trẻ sinh non.
Khi thai nhi di chuyển, chẳng hạn như đạp hay vặn vẹo, nó sẽ kích thích sự phát triển não bộ. Những cử động này tạo ra sóng não, giúp hình thành bản đồ não bộ. Các nghiên cứu trước đây cũng cho thấy rằng có nhiều loại sóng não khác nhau, mỗi loại có chức năng riêng.
Ngoài ra, giấc ngủ rất quan trọng đối với trẻ sơ sinh và trẻ sinh non. Nếu trẻ không ngủ ngon giấc, quá trình hình thành bản đồ não bộ có thể bị gián đoạn hoặc chậm lại.
Các nhà nghiên cứu đang có kế hoạch tiếp tục nghiên cứu về những cử động này ở trẻ sơ sinh, đồng thời tìm hiểu cách mà các cử động tự phát ảnh hưởng đến những khía cạnh khác của phát triển não bộ, như cảm giác và khả năng chịu đau.
Nghiên cứu nhấn mạnh rằng, việc tạo ra môi trường ngủ tối ưu cho trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sinh non, là rất quan trọng. Cần phải điều chỉnh cách chăm sóc trẻ để tránh làm gián đoạn quá trình phát triển này.
3. Vì sao thai nhi đá bụng mẹ lại cần được theo dõi
Trong lĩnh vực y khoa, các bác sĩ đã tìm hiểu rất nhiều về chất lượng, tần suất và khả năng cảm nhận cử động của thai nhi. Những cử động đầu tiên của thai nhi thường bắt đầu từ khoảng tuần thứ 9 hoặc 10 và sẽ trở nên có tổ chức hơn trong tam cá nguyệt thứ hai. Mẹ bầu có thể cảm nhận được thai máy sớm nhất từ tuần thứ 15.
Khi não bộ phát triển, thai nhi sẽ đạp và phản ứng với các hoạt động của chính mình, cũng như với những thay đổi từ bên ngoài như chuyển động, âm thanh, nhiệt độ và các kích thích khác từ mẹ. Trong tam cá nguyệt thứ ba, cảm nhận về cử động của thai nhi sẽ thay đổi; lúc này, thai nhi thường lộn người nhiều hơn là đạp. Dù có sự thay đổi nào về cử động, bất kỳ cử động nào của thai nhi cũng đều là dấu hiệu tốt.
Cử động đạp của thai nhi có một số chức năng quan trọng. Đầu tiên, nó giúp các cơ và chi của thai nhi được tập luyện. Thứ hai, nó phản ánh sự phản ứng với các kích thích và giúp não bộ hình thành các kết nối để nhận thức về không gian.
Nhiều thai nhi có thể có những khoảng thời gian không hoạt động kéo dài hơn bình thường. Giảm cử động ở thai nhi có thể là dấu hiệu cảnh báo, liên quan đến thai chết lưu hoặc thai chết lưu trong tử cung. Tuy nhiên, cộng đồng y khoa vẫn chưa có bằng chứng chắc chắn nào về việc thai nhi nào có nguy cơ tử vong cao hơn dựa trên chu kỳ cử động.
Một hệ thống "đếm số lần đạp" thường được sử dụng, khuyến nghị các bà mẹ nên cảm nhận khoảng 10 cử động thai nhi trong mỗi 2 giờ. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu không cho thấy rằng việc đếm số lần đạp có thể ngăn ngừa thai chết lưu.
Tất cả các thai nhi khỏe mạnh đều cử động, nhưng tần suất mà các bà mẹ cảm nhận được cử động của thai nhi trong bụng có thể khác nhau. Đó là lý do vì sao thai nhi đá bụng mẹ có tần suất như thế nào sẽ được bác sĩ khuyến khích mẹ bầu theo dõi để nắm được các hoạt động bình thường của thai nhi, chẳng hạn như loại hình, tần suất cử động, cũng như thời gian hoạt động điển hình trong ngày.
Ngoài ra, các bác sĩ sẽ khuyên thai phụ nên theo dõi thai nhi vào thời điểm mà họ biết bé thường hoạt động nhiều hơn. Nếu cử động đột ngột giảm đáng kể hoặc không còn, bệnh nhân nên thông báo ngay cho bác sĩ để có những bước xử trí tiếp theo.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
