Ung thư cổ tử cung đang là bệnh phổ biến thứ hai ở phụ nữ trên toàn thế giới và xếp thứ 4 về các bệnh có tỷ lệ mắc và tử vong trên toàn cầu. Vắc-xin HPV có tác dụng phòng bệnh ung thư cổ tử cung. Tiêm phòng ung thư cổ tử cung giúp ngăn chặn căn bệnh nguy hiểm hàng đầu ở phụ nữ.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Quách Nguyễn Thu Thủy - Trung tâm Nhi - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
Năm 2006, Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ lần đầu phê chuẩn cho vắc - xin ngừa virus gây u nhú ở người được lưu hành và sử dụng. Đây là một sự kiện lớn, bởi cũng là lần đầu tiên một vắc - xin có khả năng phòng ngừa ung thư cổ tử cung được cấp phép. Tính đến nay vắc - xin ngừa virus gây u nhú ở người đã có một thời gian sử dụng không phải ít, nhưng vẫn còn nhiều người không biết tới nó, không biết tác dụng của nó, hoặc băn khoăn về tính an toàn. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp và giải đáp từ chuyên gia.
1. Virus gây u nhú ở người là gì?
Virus gây u nhú ở người (human papillomavirus - HPV) là một loại virus lan truyền qua con đường tình dục. Khi thực hiện các hành vi như quan hệ tình dục hoặc quan hệ tình dục bằng đường miệng, virus gây u nhú ở người sẽ xâm nhập vào cơ quan sinh dục, miệng, họng và gây bệnh. Ngoài ra, virus này còn có thể lây truyền không qua đường tình dục như dụng cụ cắt móng tay, kim bấm sinh thiết, đồ lót...
Virus gây u nhú ở người lây truyền qua đường tình dục có hơn 40 chủng khác nhau, và các chủng khác nhau sẽ có tác động khác nhau tới cơ thể. Một số chủng gây mụn cóc sinh dục, số khác có khả năng gây ung thư hóa. Virus gây u nhú ở người được biết đến rộng rãi với nguy cơ gây ung thư cổ tử cung, nhưng nó còn có thể gây những ung thư ít gặp hơn ở âm vật, âm đạo, dương vật, hậu môn và vùng đầu cổ.
Nhiễm virus gây u nhú ở người thường không biểu hiện triệu chứng, do đó rất khó để xác định chính xác thời điểm bị lây nhiễm, và trong đa số trường hợp, cơ thể sẽ tự đào thải hết virus sau một thời gian. Trên thực tế hầu hết mọi người không biết mình đã nhiễm virus cho đến khi xuất hiện mụn cóc sinh dục hoặc có kết quả xét nghiệm Pap bất thường.
Có thể nói virus gây u nhú ở người là tác nhân lây truyền qua đường tình dục gặp nhiều nhất, và nếu đang nằm trong độ tuổi hoạt động tình dục thì gần như chắc chắn sẽ bị nhiễm ở ít nhất một thời điểm nào đó. Do vậy sử dụng vắc - xin ngừa virus gây u nhú ở người là vô cùng quan trọng.
2. Các loại vắc - xin HPV ngừa virus gây u nhú ở người khác nhau như thế nào?
Hiện có một số loại vắc - xin khác nhau có thể ngừa virus gây u nhú ở người như vắc-xin Cervarix hay vắc-xin Gardasil, và điểm khác biệt giữa chúng là ở những chủng virus chúng có thể phòng ngừa, tuy nhiên điểm giống nhau cơ bản là các loại vắc - xin đều giúp phòng tránh những chủng thường gặp nhất, là nguyên nhân gây ra mụn cóc sinh dục cũng như ung thư ở cổ tử cung, âm đạo, âm vật, dương vật và hậu môn.
2.1:Vắc xin Gardasil (Mỹ): Phòng 4 týp HPV (6, 11, 16 và 18), Độ tuổi tiêm cho nữ giới từ 9 tuổi đến 26 tuổi
Gồm 3 mũi:
- Mũi 1: là ngày tiêm mũi đầu tiên.
- Mũi 2: 2 tháng sau mũi đầu tiên.
- Mũi 3: 6 tháng sau mũi đầu tiên.
Tác dụng: Phòng ngừa ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, ung thư âm đạo, mụn cóc sinh dục và ung thư hậu môn.
2.2:Vắc xin Cervarix (Bỉ): Phòng 2 týp HPV (16 và 18), Độ tuổi tiêm cho nữ giới từ 10 tuổi đến 25 tuổi
Gồm 3 mũi:
- Mũi 1: là ngày tiêm mũi đầu tiên.
- Mũi 2: 1 tháng sau mũi đầu tiên.
- Mũi 3: 6 tháng sau
Tác dụng: Phòng ngừa ung thư cổ tử cung
3. Có nhất thiết phải sử dụng vắc - xin ngừa virus gây u nhú ở người?
Có nên sử dụng vắc - xin ngừa virus gây u nhú ở người hay không tùy thuộc vào độ tuổi và khu vực sinh sống. Sử dụng vắc - xin ngừa virus gây u nhú ở người giúp giảm tỉ lệ lây nhiễm của virus, và điều này rất có ý nghĩa khi virus gây u nhú ở người đã được biết tới là nguyên nhân gây ra ung thư cổ tử cung, âm đạo, âm vật, dương vật, hậu môn. Một thực tế cho thấy virus HPV rất dễ lây lan, theo một số thống kê thì có đến 20% trường hợp nhiễm HPV trong 4 tháng đầu phát sinh quan hệ tình dục và 50% trường hợp bị nhiễm HPV trong 2 năm đầu phát sinh quan hệ tình dục.
Virus HPV xâm nhập vào biểu mô cổ tử cung, tạo nên các biến đổi của tế bào và diễn tiến này kéo dài từ 10 đến 20 năm với biểu hiện từ tổn thương viêm nhiễm đơn giản đến tân sinh trong biểu mô, ung thư tại chỗ và xâm lấn
Tiêm vắc-xin có thể giúp giảm tỷ lệ nhiễm HPV. HPV được biết là gây ung thư cổ tử cung, âm đạo, âm hộ, dương vật và hậu môn, cũng như ung thư phía sau cổ họng. Chỉ riêng ung thư cổ tử cung đã giết chết khoảng 4.000 phụ nữ mỗi năm ở Hoa Kỳ, cứ bốn người ở Hoa Kỳ thì có một người bị nhiễm virus HPV và hầu hết trong số họ đều không biết mình bị nhiễm loại virus này.
Nếu chưa tiêm vắc xin, bạn rất có thể sẽ bị nhiễm virus HPV nếu có các yếu tố sau:
- Quan hệ tình dục không an toàn;
- Quan hệ tình dục đồng giới;
- Quan hệ nhiều bạn tình;
- Tiếp xúc với mụn cóc;
- Có hệ miễn dịch bị suy giảm;
- Dinh dưỡng kém.
4. Khi nào nên sử dụng vắc - xin ngừa virus gây u nhú ở người?
Thời điểm tốt nhất để sử dụng vắc - xin ngừa virus gây u nhú ở người là trước khi bắt đầu hoạt động tình dục. Đó là lí do tại sao Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (Centers for Disease Control and Prevention - CDC) Hoa Kỳ khuyến cáo trẻ nam và nữ nên sử dụng vắc - xin ở tuổi 11 hoặc 12, mặc dù trẻ có thể sử dụng sớm hơn ở thời điểm 9 tuổi. Tuy nhiên nếu chưa quá 26 tuổi thì vẫn có thể sử dụng vắc - xin bình thường, và hiện chưa có đủ nghiên cứu để khuyến cáo sử dụng cho những người đã quá 26 tuổi (Mặc dù vắc-xin Gardasil được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê chuẩn sẽ được tiêm cho đến tuổi 45). Qua các nghiên cứu, vắc - xin cho thấy mang lại hiệu lực bảo vệ lâu dài, tuy nhiên dù phụ nữ đã sử dụng vắc - xin nhưng vẫn cần đi khám phụ khoa định kỳ và làm xét nghiệm Pap để kiểm tra ung thư cổ tử cung, do vắc - xin không bảo vệ được trước tất cả các chủng virus có khả năng gây ung thư cổ tử cung.
5. Vắc - xin ngừa virus gây u nhú ở người có an toàn không?
Vắc - xin đã được nghiên cứu và thử nghiệm nghiêm ngặt trước khi được cấp phép lưu hành. Các loại vắc-xin HPV không chứa thủy ngân hoặc thimerosal đã được kiểm tra về tính an toàn và hiệu quả ở hàng chục ngàn người ở Hoa Kỳ và nhiều quốc gia khác do đó nó đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Kể từ khi được sử dụng đến nay, hàng triệu cá nhân đã được tiêm phòng không có tác dụng phụ nghiêm trọng nào xuất hiện do vắc-xin gây ra. Tuy nhiên cũng như các vac xin khác chích ngừa HPV cũng có thể gây ra một số phản ứng dị ứng, tổn thương không mong muốn như: Đau, sưng, ngứa, đỏ tại vị trí tiêm, sốt nhẹ.
Một số người có chống chỉ định sử dụng vắc - xin, do đó bác sĩ sẽ khám xét từng trường hợp cụ thể để có chỉ định thích hợp.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec cung cấp dịch vụ tiêm phòng với đa dạng các loại vắc-xin, phục vụ nhu cầu tiêm phòng của nhiều đối tượng khác nhau như sau:
- Khách hàng sẽ được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc - xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt nhất và an toàn nhất cho khách hàng.
- Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, hiểu tâm lý và áp dụng cách giảm đau hiệu quả trong quá trình tiêm chủng.
- Khách hàng sẽ được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, sàng lọc đầy đủ các vấn đề về thể trạng và sức khỏe, tư vấn về vắc - xin phòng bệnh và phác đồ tiêm, cách theo dõi và chăm sóc sau tiêm chủng trước khi ra chỉ định tiêm vắc-xin theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế & Tổ chức Y tế thế giới nhằm đảm bảo hiệu quả tốt nhất và an toàn nhất cho khách hàng.
- 100% khách hàng tiêm chủng được theo dõi 30 phút sau tiêm và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về.
- Được theo dõi đa khoa trước, trong và sau tiêm chủng tại Hệ thống y tế Vinmec và luôn có ekip cấp cứu sẵn sàng phối hợp với phòng tiêm chủng xử trí các trường hợp sốc phản vệ, suy hô hấp – ngừng tuần hoàn, đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra.
- Vắc-xin được nhập khẩu và bảo quản tại hệ thống kho lạnh hiện đại, với dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) đạt tiêu chuẩn GSP, giữ vắc-xin trong điều kiện tốt nhất để đảm bảo chất lượng.
- Quý khách hàng sẽ nhận tin nhắn nhắc lịch trước ngày tiêm và thông tin tiêm chủng của sẽ được đồng bộ với hệ thống thông tin tiêm chủng Quốc gia.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Bài viết tham khảo nguồn: webmd.com
