Khô hạn âm đạo là một tình trạng thường gặp ở phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ sau sinh. Tình trạng này gây khô rát khi quan hệ, giảm ham muốn từ đó ảnh hưởng không hề nhỏ tới đời sống vợ chồng. Vậy nguyên nhân nào gây ra tình trạng này và sau sinh bị khô hạn phải làm sao?
1. Khô âm đạo sau sinh là gì?
Khô âm đạo hay khô hạn là một tình trạng có thể gặp ở bất kỳ phụ nữ nào, hiện tượng này xảy ra với tần suất cao hơn ở những người phụ nữ sau sinh. Ở trạng thái bình thường, dưới tác động của hormone Estrogen âm đạo phụ nữ luôn cân bằng ở một độ ẩm vừa phải, độ pH ổn định và sạch sẽ do các tuyến tại cổ tử cung tạo ra chất bôi trơn tự nhiên cho âm đạo. Khô âm đạo là một hiện tượng mà chất nhờn âm đạo không hoặc tiết ra rất ít, gây cảm giác khô rát trong quá trình quan hệ tình dục.
Các nguyên nhân gây khô hạn sau sinh:
- Thiếu hụt Hormone Estrogen: Estrogen là hormone quan trọng đối với việc kích thích tình dục vì hoạt chất này có tác dụng thúc đẩy lưu lượng máu đến cơ quan sinh dục và tăng khả năng bôi trơn cho âm đạo. Trong thời gian mang thai, lượng hormone Estrogen và Progesterone được sản xuất nhiều hơn giúp cho sự tăng trưởng và phát triển của thai nhi. Nhưng khi sau sinh, nồng độ hai loại hormone này sẽ trở lại bình thường, sự tụt giảm hormone đột ngột làm làm cơ thể chưa hồi lại được lượng nội tiết tố dẫn đến thiếu hụt Estrogen, từ đó dẫn đến tình trạng khô hạn âm đạo.
- Cho con bú: Việc cho con bú sau sinh kích thích tuyến yên tăng sản xuất Prolactin, hoạt chất có tác dụng kích thích tuyến sữa sản xuất ra sữa, nên việc bé bú càng nhiều sẽ giúp sữa mẹ tiết ra nhiều hơn. Tuy nhiên, việc cho con bú sẽ ức chế buồng trứng, gây giảm sản xuất hormone Estrogen.
- Viêm tuyến giáp sau sinh là tình trạng mà nhiều phụ nữ mắc phải sau khi sinh con và nó thường chỉ kéo dài trong khoảng 4 đến 6 tuần. Bệnh lý này xảy ra khi hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công vào quá trình sản xuất Thyroxine trong tuyến giáp, sau đó có thể dẫn đến suy giáp tạm thời, điều này có thể dẫn đến khô âm đạo.
- Căng thẳng, mệt mỏi, stress: Việc trải qua một cuộc sinh hoặc cuộc mổ vất vả kèm theo việc chăm sóc em bé sau sinh khiến nhiều bà mẹ cảm thấy mệt mỏi, stress và căng thẳng, từ đó dẫn đến tình trạng trầm cảm sau sinh.
- Âm đạo bị tổn thương: Trong thời gian mang thai, âm đạo dễ bị tổn thương bởi các tác nhân như vi khuẩn, nấm... dẫn đến tình trạng viêm nhiễm, đây là một nguyên nhân gây khô âm đạo. Ngoài ra, những vết mổ ở bụng, vết khâu tầng sinh môn cũng có liên quan đến tình trạng khô âm đạo.
- Vệ sinh âm đạo không đúng cách: Sử dụng các loại dung dịch vệ sinh âm đạo với thành phần chứa hóa chất, chất tạo mùi...hay việc vệ sinh không đúng cách, thụt rửa âm đạo quá sâu cũng là những nguyên nhân khiến môi trường âm đạo thay đổi và gây ra khô âm đạo.
2. Các triệu chứng của khô hạn sau sinh
- Đau rát âm đạo.
- Ngứa hay nóng rát ở vùng kín.
- Có thể chảy máu âm đạo trong hoặc sau khi quan hệ.
- Tình trạng viêm nhiễm phụ khoa kéo dài.
- Đi tiểu nhiều lần trong ngày.
- Giảm ham muốn vợ chồng.
3. Uống gì để giảm khô hạn sau sinh?
Uống gì để giảm khô hạn sau sinh hay sau sinh bị khô hạn nên bổ sung gì là những câu hỏi thường được đặt ra ở những chị em gặp phải vấn đề này. Dưới đây là những phương pháp đơn giản giúp cải thiện tình trạng khô âm đạo.
3.1. Uống đủ nước mỗi ngày
Uống đủ nước là câu trả lời cho thắc mắc nên uống gì để giảm hết khô hạn. Uống nhiều nước mỗi ngày không chỉ cải thiện làn da của chị em mà còn cải thiện sức khỏe âm đạo. Da ở âm đạo rất dễ bị khô nếu cơ thể không được cung cấp đủ nước sẽ dẫn đến vùng da ở âm đạo dễ bị khô hơn, môi trường bên trong âm đạo cũng không đủ độ ẩm và được bôi trơn kém hơn.
Môi trường không đủ độ ẩm có thể làm giảm hoặc mất đi tính axit có bên trong âm đạo, đồng thời ảnh hưởng đến môi trường sống của các vi sinh vật có lợi bảo vệ “cô bé”. Vì vậy, nên uống đủ nước là khoảng từ 2 - 2,5 lít nước mỗi ngày để giúp cải thiện tình trạng này.
3.2. Chế độ ăn uống hợp lý
Rất nhiều chị em đặt câu hỏi như khô hạn sau sinh nên uống gì? Trên thực tế, chế độ ăn uống hợp lý có thể cải thiện được tình trạng này. Chị em có thể bổ sung một số thực phẩm như:
- Các loại nước ép như nước ép lựu, nước ép trà xanh, nước ép nha đam đường phèn, nước ép cam...Các loại nước ép này có tác dụng cung cấp nước, giữ ẩm, bổ sung các loại vitamin như vitamin A, vitamin C, vitamin E cho môi trường âm đạo. Sử dụng 1 – 2 cốc nước ép mỗi ngày để giữ vùng kín luôn sạch sẽ, đủ độ ẩm và giúp tăng ham muốn tình dục.
- Sinh tố hoa quả như sinh tố bơ, chuối, dâu tây, cà rốt, kiwi... có thể bổ sung nước cũng như cung cấp các Vitamin cần thiết.
- Thực phẩm giàu vitamin A như khoai lang, cà rốt, cải xoăn, rau bina, dưa hấu, cà chua...
- Thực phẩm giàu vitamin B như súp lơ, rau xanh đậm, gan động vật, các loại cá, ngũ cốc, nấm... Trong đó, vitamin B2 có thể cải thiện dịch nhờn trong âm đạo và vitamin B5, vitamin B6 giúp giảm stress.
- Axit béo Omega-3 có trong cá béo và hạt.
- Thực phẩm giàu vitamin C.
- Thực phẩm có chứa Phytoestrogen như mầm cỏ linh lăng, mầm đậu nành, các loại đậu, hoa quả...
3.3. Bổ sung Probiotic
Probiotic là nhóm lợi khuẩn có tác dụng chống lại những tác nhân gây hại đặc biệt là vi khuẩn. Chúng thường tồn tại trong nhiều môi trường khác nhau trong đó có môi trường âm đạo. Khi bị khô âm đạo do viêm nhiễm, cân bằng môi trường âm đạo sẽ mất ổn định, cũng đồng nghĩa với việc các hại khuẩn sẽ phát triển nhiều hơn lợi khuẩn. Vì thế, bổ sung probiotic giúp cân bằng lại độ pH, từ đó giúp chống lại sự tấn công của vi khuẩn có hại và tăng độ ẩm cần thiết trong âm đạo.
3.4. Thuốc giảm khô hạn sau sinh
- Giải pháp ngắn hạn: Dùng kem dưỡng ẩm âm đạo, gel bôi trơn âm đạo để giảm khô rát khi quan hệ tình dục. Kem dưỡng ẩm và chất bôi trơn không kê đơn có thể mua được ở hầu hết các quầy thuốc.
- Giải pháp dài hạn:
- Liệu pháp Estrogen tại chỗ: Sử dụng các dạng kem bôi âm đạo, thuốc đặt âm đạo, vòng đặt âm đạo để Estrogen giải phóng trực tiếp vào mô âm đạo, từ đó khôi phục độ dày và độ đàn hồi của niêm mạc âm đạo, giảm khô hạn và kích ứng.
- Liệu pháp Estrogen toàn thân: Sử dụng miếng dán da, thuốc xịt, gel bôi lên da giúp Estrogen giải phóng vào máu sau đó di chuyển đến cơ quan và mô.
- Liệu pháp laser Estrogen: Là một phương pháp tương đối mới, phù hợp với phụ nữ suy giảm hormone Estrogen tại thời điểm tiền mãn kinh và mãn kinh.
3.5. Các biện pháp khác
- Tập các bài tập Kegel
- Hoạt động tình dục khoa học
- Tránh thụt rửa âm đạo
- Tăng cường hoạt động thể lực
- Trao đổi với chồng về tình trạng khô hạn sau sinh
- Mặc đồ thoáng mát, thoải mái
- Khám phụ khoa định kỳ
Khô âm đạo có rất nhiều nguyên nhân gây bệnh. Dựa vào đó các chuyên gia đã đưa ra rất nhiều các biện pháp điều trị hiệu quả, trong đó phải kể đến là việc áp dụng chế độ ăn uống hợp lý. Tuy nhiên, nếu tình trạng không cải thiện hoặc có dấu hiệu nặng thêm, chị em cần đến ngay các cơ sở khám chữa bệnh để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
