Ung thư biểu mô tế bào thận là một trong những loại ung thư đường tiết niệu phổ biến nhất, thường gặp ở những người trên 50 tuổi. Đây là căn bệnh ung thư nguy hiểm, có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng cho người bệnh, thậm chí là dẫn tới tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
1. Ung thư biểu mô tế bào thận là gì?
Trong cơ thể con người, thận là một cơ quan vô cùng quan trọng, có vai trò chính trong việc lọc máu và tạo ra nước tiểu, giúp cơ thể loại bỏ được các loại chất thải ra bên ngoài. Thận thường có hai cơ quan nằm ngay phía sau các cơ quan bụng, mỗi một quả thận nằm ở một bên của cột sống.
Ung thư biểu mô tế bào thận (hay còn gọi là ung thư tế bào thận) xảy ra khi có khối u xuất hiện ở trong thận. Các khối u có thể được tìm thấy ở cùng một bên thận hoặc thậm chí là cả hai bên. Hầu hết những người bị ung thư biểu mô tế bào thận đều lớn tuổi, thường ở độ tuổi từ 50 đến 70.
Khi bị ung thư biểu mô tế bào thận, các khối u sẽ dần dần phát triển và tăng sinh nhanh chóng, gây ra chèn ép các mô tế bào khác ở trong thận và làm rối loạn các chức năng chính của thận, khiến cơ thể gặp khó khăn trong việc loại bỏ các chất thải. Ung thư thường được phát hiện ở giai đoạn muộn, chính vì vậy việc điều trị dứt điểm cho căn bệnh này là vô cùng khó khăn và có tỷ lệ tử vong rất cao.
Các giai đoạn chính của ung thư biểu mô tế bào thận
Ung thư biểu mô tế bào thận thường có 4 giai đoạn chính:
- *Giai đoạn I: Khối u bắt đầu hình thành ở bên trong thận. Lúc này, khối u có kích thước rất nhỏ và khó có thể phát hiện được thông qua chẩn đoán thông thường (như siêu âm). Đây là giai đoạn khu trú của ung thư, tức là ung thư chưa lan rộng ra các khu vực khác.
- *Giai đoạn II: Các khối u gây ung thư đang dần dần phát triển và có kích thước lớn hơn 7cm. Ung thư lúc này vẫn chưa lan sang các cơ quan khác của cơ thể.
- *Giai đoạn III: Khối u đã lan ra các hạch bạch huyết khu vực, hoặc đã đi sâu vào tĩnh mạch chính và các mô xung quanh. Tuy nhiên nó vẫn chưa lan rộng sang các cơ quan bên ngoài thận.
- *Giai đoạn IV: Đây là giai đoạn cuối cùng của ung thư biểu mô tế bào thận và cũng là giai đoạn tiến triển nhất của bệnh. Lúc này, các khối u đã xâm lấn sang tuyến thượng thận, các hạch bạch huyết, hoặc di căn tới bất kỳ cơ quan nào trong cơ thể (ví dụ như xương, phổi hoặc não).
2. Nguyên nhân gây ung thư biểu mô tế bào thận
Hiện nay, y học vẫn chưa đưa ra được kết luận chính xác về nguyên nhân dẫn tới ung thư biểu mô tế bào thận. Các kết quả nghiên cứu đều chỉ ra rằng, hầu hết các bệnh ung thư thận đều bắt nguồn từ những vấn đề xảy ra đối với các gen ở thận. Sự đột biến DNA của các tế bào thận khiến cho chúng phát triển và phân chia nhanh chóng. Các tế bào bất thường tích lũy tạo thành một khối u có thể vượt ra ngoài thận, hoặc vỡ ra và lan rộng (di căn) đến các bộ phận khác của cơ thể.
Mặc dù không có nguyên nhân chính xác gây ra bệnh, tuy nhiên các nhà nghiên cứu đã thống kê được các yếu tố có nguy cơ cao gây ra ung thư biểu mô tế bào thận. Cụ thể là:
- Cao tuổi: Nguy cơ bị ung thư biểu mô tế bào thận sẽ tăng lên khi tuổi tác ngày càng cao.
- Hút thuốc lá: Trong điếu thuốc lá có chứa nicotin - một loại chất cực kỳ nguy hiểm có thể làm rối loạn hoặc phá hủy quá trình tái tạo tế bào của cơ thể, dẫn tới nguy cơ cao mắc các căn bệnh ung thư, trong đó có ung thư biểu mô tế bào thận.
- Cao tuổi: Nguy cơ bị ung thư biểu mô tế bào thận sẽ tăng lên khi tuổi tác ngày càng cao.
- Hút thuốc lá: Trong điếu thuốc lá có chứa nicotin - một loại chất cực kỳ nguy hiểm có thể làm rối loạn hoặc phá hủy quá trình tái tạo tế bào của cơ thể, dẫn tới nguy cơ cao mắc các căn bệnh ung thư, trong đó có ung thư biểu mô tế bào thận.
- Béo phì: Đây cũng được xem là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu dẫn tới ung thư biểu mô tế bào thận. Khi bị béo phì, hàm lượng mỡ trong cơ thể sẽ vượt ngưỡng trung bình và khiến cho các hormon bị thay đổi. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về đường huyết và các bệnh ung thư thận.
- Cao huyết áp: Huyết áp cao làm tăng nguy cơ ung thư biểu mô tế bào thận.
- Điều trị suy thận: Những người được lọc máu trong một thời gian dài để điều trị suy thận mãn tính thường có nguy cơ cao mắc phải ung thư biểu mô tế bào thận.
- Uống nhiều thuốc giảm đau: Chẳng hạn như aspirin, ibuprofen hoặc acetaminophen trong một thời gian dài.
- Bị viêm gan C: Những người bị mắc viêm gan C cũng có nguy cơ cao bị mắc ung thư biểu mô tế bào thận.
- Một số hội chứng di truyền nhất định: Những người sinh ra đã bị mắc một số hội chứng di truyền nhất định có thể tăng nguy cơ ung thư biểu mô tế bào thận, chẳng hạn như những người mắc bệnh von Hippel-Lindau, hội chứng Birt-Hogg-Dube, xơ cứng củ, ung thư biểu mô tế bào thận di truyền .
- Tiếp xúc với các loại hóa chất độc hại: Nếu tiếp xúc nhiều với một số loại hóa chất độc hại như benzen, cadmium, amiăng, thuốc diệt cỏ hoặc các chất dung môi hữu cơ có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư biểu mô tế bào thận và một số bệnh ung thư nguy hiểm khác.
3. Dấu hiệu và triệu chứng của ung thư biểu mô tế bào thận
Ung thư biểu mô tế bào thận thường hiếm khi xảy ra các dấu hiệu hoặc triệu chứng trong giai đoạn đầu. Bên cạnh đó, hiện nay các xét nghiệm thông thường được sử dụng trong việc sàng lọc ung thư thận cũng khó có thể phát hiện ra ung thư trong các trường hợp không biểu hiện ra triệu chứng cụ thể, có thể dẫn tới nhầm lẫn với các căn bệnh đường tiết niệu khác. Cho tới giai đoạn sau (giai đoạn tiến triển của bệnh), người bệnh mới bắt đầu xuất hiện các triệu chứng rõ ràng, bao gồm:
- Tiểu ra máu: Xuất hiện máu lẫn trong nước tiểu. Máu thường có màu hồng, đỏ hoặc màu cola. Trong một số trường hợp khó nhận biết lượng hồng cầu trong nước tiểu, bạn có thể phát hiện ra thông qua thực hiện xét nghiệm phân tích nước tiểu tại bệnh viện.
- Đau vùng hông và lưng: Ung thư biểu mô tế bào thận thường gây ra các cơn đau âm ỉ và kéo dài ở vùng hông hoặc lưng. Các cơn đau thường xuất hiện ở hai bên sườn và lan rộng ra sau lưng.
- Bụng bị căng cứng: Vùng bụng bị căng cứng do xuất hiện khối u ở thận. Rất khó có thể cảm nhận chính xác các khối u bằng tay, bởi chúng thường có xu hướng nằm ở sâu bên trong thận. Chỉ có thể phát hiện ra những khối u này thông qua các xét nghiệm hình ảnh ổ bụng.
Một số triệu chứng khác bao gồm:
- Giảm cân không rõ lý do
- Sốt
- Cơ thể suy nhược, mệt mỏi
- Hoa mắt, chóng mặt
- Chán ăn
- Thiếu máu nghiêm trọng
- Đổ mồ hôi đêm
- Nồng độ canxi trong máu cao
- Huyết áp cao
Nếu xuất hiện các dấu hiệu và triệu chứng đã được liệt kê ở bên trên, bạn nên đến ngay cơ sở y tế để thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán và nhận được phương hướng điều trị cụ thể trước khi bệnh có diễn biến nghiêm trọng hơn. Phát hiện và điều trị bệnh càng sớm thì cơ hội thoát khỏi ung thư của bệnh nhân càng cao.
4. Các phương pháp phòng ngừa ung thư biểu mô tế bào thận
Chủ động thực hiện các phương pháp cải thiện sức khỏe có thể giúp ngăn ngừa hiệu quả các nguy cơ gây ra ung thư biểu mô tế bào thận. Những biện pháp này bao gồm:
- Từ bỏ thuốc lá
- Hạn chế sử dụng các loại chất kích thích như rượu bia
- Duy trì cân nặng ở mức hợp lý
- Kiểm soát huyết áp cao bằng cách luyện tập thể dục thường xuyên
- Uống nhiều nước
- Thực hiện một chế độ ăn uống dinh dưỡng, lành mạnh.
Hiện nay tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đang áp dụng những gói sàng lọc ung thư nhằm phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, rút ngắn thời gian điều trị, giảm gánh nặng kinh tế và tối đa khả năng khỏi bệnh cho khách hàng.
Khách hàng có thể trực tiếp đến Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc đặt lịch hẹn trực tuyến TẠI ĐÂY để được hỗ trợ.
Tham khảo nguồn: mayoclinic.org, webmd.com
XEM THÊM