U nang buồng trứng và nguy cơ tiến triển ung thư buồng trứng là mối lo ngại lớn đối với sức khỏe phụ nữ. U nang là một tình trạng phổ biến, thường diễn ra trong thầm lặng nhưng khi chuyển sang ác tính thì lại có tốc độ tiến triển nhanh. U nang buồng trứng biến chứng thành ung thư có thể ảnh hưởng đến khả năng có con và gây nguy hiểm đến tính mạng của phụ nữ.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nguyễn Chí Quang, Khoa Sản phụ khoa - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Bác sĩ Quang đã có nhiều năm kinh nghiệm chuyên môn sâu sắc và thế mạnh trong điều trị các bệnh lý sản phụ khoa.
1. U nang buồng trứng là gì?
U nang buồng trứng là một loại khối u thường gặp, chiếm khoảng 3,6% trong các bệnh lý phụ khoa. Bệnh lý này thường diễn tiến âm thầm và khó nhận biết. Tuy nhiên, khi chuyển sang giai đoạn ác tính, tốc độ phát triển của bệnh rất nhanh. Giai đoạn dễ mắc bệnh nhất là trong độ tuổi sinh sản. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, u nang buồng trứng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như ung thư buồng trứng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản và đe dọa tính mạng của người bệnh.
U nang buồng trứng có thể hình thành từ mô của buồng trứng hoặc từ mô của các cơ quan khác trong cơ thể. Nang buồng trứng tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau, mỗi dạng có những biến chứng riêng biệt. Trong số đó, xoắn nang buồng trứng là một biến chứng nghiêm trọng, có thể đe dọa tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời. U nang có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi, nhưng đặc biệt cần chú ý ở phụ nữ từ tuổi 30 trở lên.
2. Vì sao bị u nang buồng trứng?
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc u nang buồng trứng bao gồm:
- Thai kỳ: Trong một số trường hợp, u nang có thể hình thành khi nang rụng trứng không biến mất và tồn tại trên buồng trứng suốt thời kỳ mang thai.
- Lạc nội mạc tử cung: Bệnh lý này xảy ra khi các tế bào nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung. Một số mô nội mạc này có thể gắn vào buồng trứng, dẫn đến hình thành u nang tại buồng trứng.
- Nhiễm trùng vùng chậu: Khi nhiễm trùng lan đến buồng trứng hoặc các cơ quan lân cận, tình trạng viêm nhiễm này có thể gây ra sự phát triển của u nang.
- Tiền sử xuất hiện u nang trước đó: Những người đã từng bị u nang buồng trứng có nguy cơ tái phát cao hơn so với người bình thường.
- Yếu tố di truyền: Tiền sử gia đình có mẹ hoặc chị gái mắc các bệnh lý liên quan đến u nang hoặc u buồng trứng làm tăng nguy cơ mắc bệnh của người phụ nữ.
3. Diễn biến bệnh u nang buồng trứng
- Khối u không gia tăng kích thước: Trường hợp này khá hiếm gặp.
- Khối u tự biến mất: Sau khi theo dõi trong khoảng 2-3 tháng, khối u có thể tự tiêu mà không cần can thiệp y tế. Trường hợp này thường xảy ra đối với khối u cơ năng.
- Khối u phát triển lớn hơn: Khi khối u tăng kích thước, bệnh nhân có thể cảm nhận bụng ngày càng to đi kèm thêm các biến chứng do chèn ép như đau bụng dưới, bí tiểu, rối loạn tiêu hóa…
4. U nang buồng trứng và nguy cơ tiến triển ung thư buồng trứng
Nếu không được điều trị kịp thời, khối u nang có xu hướng phát triển lớn hơn, gây chèn ép lên các cơ quan lân cận và làm người bệnh cảm thấy khó chịu. Về lâu dài, nếu không được can thiệp, khối u có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, trong đó nghiêm trọng nhất là nguy cơ phát triển thành ung thư buồng trứng.
Ung thư buồng trứng là một trong những bệnh lý ung thư phổ biến ở nữ giới và đứng hàng đầu về tỷ lệ gây tử vong. Bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, nhưng những người có nguy cơ cao hơn thường là người thừa cân, béo phì, chưa từng sinh con hoặc có tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc các bệnh liên quan.
5. Dấu hiệu nhận biết u nang buồng trứng
5.1 Đau lưng thường xuyên
Đây là một triệu chứng không đặc hiệu, dễ nhầm lẫn với biểu hiện của hội chứng tiền kinh nguyệt mà nhiều phụ nữ gặp phải. Tuy nhiên, đau lưng kéo dài cũng có thể là một dấu hiệu cảnh báo cần thận trọng với nguy cơ mắc ung thư buồng trứng.
5.2 Đau bụng dưới hoặc vùng chậu
Hiện tượng đau bụng dưới có thể liên quan đến các cơn co thắt của tử cung. Nhiều phụ nữ thường chủ quan bỏ qua triệu chứng này, bởi đau bụng dưới là tình trạng phổ biến trong kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, nếu cơn đau xuất hiện ngoài thời gian hành kinh, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư buồng trứng cần được chú ý và kiểm tra sớm.
5.3 Đầy hơi, buồn nôn và nôn
Đây là những triệu chứng u nang buồng trứng phổ biến, bao gồm cả các bệnh lý về tiêu hóa. Nếu tình trạng đầy hơi xảy ra liên tục và kéo dài hằng ngày, người bệnh cần đặc biệt lưu ý. Việc chậm trễ đi khám có thể khiến bệnh tiến triển nhanh, làm tăng nguy cơ gây nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng.
5.4 Đi tiểu liên tục
Tình trạng rối loạn tiểu tiện có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm các vấn đề về bàng quang, đường tiết niệu hoặc dấu hiệu của bệnh lý như đường huyết cao cũng như bệnh về buồng trứng.
5.5 Đau khi quan hệ
Nhiều phụ nữ có cảm giác khó chịu, thậm chí đau khi quan hệ tình dục. Tình trạng này thường đi kèm với nhu cầu tiểu gấp do áp lực lên vùng xương chậu. Nếu mức độ đau tăng cao, đây có thể là dấu hiệu cho thấy ung thư buồng trứng đang tiến triển ở giai đoạn nặng, đòi hỏi sự can thiệp y tế kịp thời.
5.6 Mệt mỏi
Cảm giác mệt mỏi kéo dài có thể là dấu hiệu cho thấy tế bào ung thư đang phát triển trong cơ thể. Nếu thường xuyên cảm thấy uể oải, thiếu năng lượng mặc dù không làm việc quá sức, đây là một triệu chứng cần được lưu ý và nên đi khám sức khỏe để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.
5.7 Chu kỳ kinh nguyệt bất thường
Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, hay còn gọi là rối loạn kinh nguyệt, là dấu hiệu của nhiều bệnh lý phụ khoa, trong đó có các vấn đề liên quan đến buồng trứng.
6. Phát hiện - điều trị sớm để phòng ngừa u nang buồng trứng tiến triển thành ung thư buồng trứng
Khi chưa xuất hiện biến chứng, các triệu chứng của u nang buồng trứng thường rất mơ hồ. Phần lớn các trường hợp chỉ phát hiện u nang buồng trứng khi tình cờ siêu âm bụng hoặc trong quá trình khám phụ khoa định kỳ.
Những dấu hiệu có thể gặp bao gồm:
- Sờ thấy khối u ở bụng.
- Đau bụng.
- Rối loạn kinh nguyệt.
- Rối loạn tiểu tiện.
Các triệu chứng này cũng có thể xuất hiện ở nhiều bệnh lý khác, chẳng hạn như viêm nhiễm phụ khoa, u xơ tử cung, hoặc các khối u khác trong vùng bụng.
Khám phụ khoa định kỳ là phương pháp hiệu quả nhất để phát hiện sớm u nang buồng trứng, điều trị kịp thời và ngăn ngừa biến chứng, bao gồm cả nguy cơ tiến triển thành ung thư. Trong quá trình khám, bác sĩ có thể đề nghị thực hiện một số xét nghiệm nhằm đánh giá tính chất khối u là lành hay ác tính, ví dụ:
- Xét nghiệm máu đo nồng độ Alpha Feto Protein (CA 125).
- Siêu âm bụng giúp xác định tính chất và kích thước của khối u.
Việc phát hiện và can thiệp sớm đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe sinh sản của người bệnh.
7. Điều trị u nang buồng trứng
Hiện nay, việc điều trị u nang buồng trứng trong các trường hợp cần can thiệp y khoa bao gồm những phương pháp sau:
- Sử dụng thuốc: Bác sĩ có thể kê toa thuốc nhằm làm giảm kích thước khối u cũng như giảm các triệu chứng khó chịu của bệnh. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân ngưng sử dụng thuốc, khối u có thể tiếp tục phát triển trở lại.
- Phẫu thuật nội soi: Phương pháp này thường được áp dụng với các trường hợp u nang không có nghi ngờ ác tính, kích thước không quá to, không phải khối u ung thư. Phẫu thuật nội soi giúp bảo vệ buồng trứng và khả năng mang thai của bệnh nhân trong tương lai.
- Phẫu thuật mở (mổ hở): Phương pháp này thường được áp dụng với các khối u lớn, nghi ngờ ung thư,...
Như vậy những thông tin trên đã giúp chúng ta hiểu rõ hơn về u nang buồng trứng và nguy cơ tiến triển ung thư buồng trứng. Tóm lại, khi xuất hiện các dấu hiệu của u nang ở buồng trứng, người bệnh nên đến ngay các cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ chuyên khoa sản phụ khoa khám và điều trị kịp thời. Việc phát hiện và can thiệp sớm không chỉ giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của u nang ở buồng trứng mà còn giảm nguy cơ tiến triển thành ung thư buồng trứng, bảo vệ sức khỏe sinh sản một cách tối ưu.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
