Nếu bạn bị dị ứng các loại hạt, ăn, hoặc thậm chí chỉ tiếp xúc một lượng nhỏ có thể gây ra phản ứng dị ứng. Dị ứng các loại hạt phát triển khi hệ thống miễn dịch của cơ thể trở nên quá nhạy cảm với một loại protein trong quả hạch. Tiếp xúc hoặc ăn hạt bị dị ứng. Khoảng 1/5 trẻ em bị dị ứng hạt, và cũng có thể phát triển lần đầu tiên ở tuổi trưởng thành. Vậy triệu chứng dị ứng các loại hạt là gì? Đọc thêm bài viết dưới đây về dị ứng các loại hạt.
1. Dị ứng các loại hạt là gì, biểu hiện như thế nào?
Dị ứng với các loại hạt là một trong những dị ứng thực phẩm phổ biến nhất, và chúng bao gồm các phản ứng của cơ thể với một số loại hạt như hạt hạnh nhân, quả óc chó và quả hồ đào. Tuy nhiên,xét về mặt kỹ thuật dị ứng với đậu phộng không phải là dị ứng hạt. Nhiều người trong số 1,2% người ở Hoa Kỳ bị dị ứng với đậu phộng có thể nhầm tưởng rằng họ bị dị ứng với hạt, nhưng đậu phộng không được xếp là một loại hạt - chúng là một loại đậu, tương tự như đậu đen và đậu lăng. Tuy nhiên, theo Trường Cao đẳng Dị ứng, Hen suyễn & Miễn dịch học Hoa Kỳ, 25–40% những người bị dị ứng đậu phộng cũng bị dị ứng với ít nhất một loại hạt cây.
Dị ứng hạt là gì? Nếu một người bị dị ứng với các loại hạt, tốt nhất nên tránh tất cả các loại hạt. Nếu một người bị dị ứng hạt, cơ thể của họ sẽ phản ứng xấu khi ăn các loại hạt cây. Một người có thể bị dị ứng với một loại hạt hoặc nhiều loại, vậy nên các bác sĩ thường khuyên những người bị dị ứng với một loại hạt cũng nên tránh các loại hạt khác. Các loại hạt cây bao gồm: quả hạnh, quả óc chó, hồ đào hạt, hồ trăn hạt, hạt macadamia, hạt điều phỉ, quả hạch brazil, hạt thông, hạt vải, quả acorns. Dị ứng với các loại hạt đang trở nên phổ biến và có thể trở nên phổ biến hơn, đặc biệt là ở trẻ em. Theo Nghiên cứu & Giáo dục về Dị ứng Thực phẩm, số ca nhập viện vì dị ứng hạt ở trẻ em đã tăng gấp ba lần từ cuối những năm 1990 đến giữa những năm 2000. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, hơn 50 triệu người Mỹ bị dị ứng. Dị ứng với các loại hạt là một trong những dạng dị ứng thực phẩm phổ biến nhất ở cả trẻ em và người lớn. Dị ứng với các loại hạt có xu hướng kéo dài suốt đời và có thể phát triển nhanh hơn, mặc dù khoảng 14% trẻ em bị dị ứng hạt cây và 20% trẻ em bị dị ứng đậu phộng. Anh chị em của trẻ bị dị ứng với các loại hạt cũng có nguy cơ cao hơn bị dị ứng với các loại hạt.
Các triệu chứng như thế nào? khi dị ứng với các loại hạt, hệ thống miễn dịch của con người sẽ xác định nhầm các loại hạt là một chất có hại cho cơ thể. Hệ thống miễn dịch phản ứng với những chất gây dị ứng này. Lần đầu tiên ai đó tiếp xúc với chất gây dị ứng hạt, họ thường không có bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, hệ thống miễn dịch của cơ thể đã nhận ra mối đe dọa là chất gây dị ứng và sẵn sàng chống lại chất gây dị ứng khi nó xâm nhập vào cơ thể lần tiếp theo. Khi chất gây dị ứng lại xâm nhập vào cơ thể, hệ thống miễn dịch sẽ phát động một cuộc tấn công bằng cách giải phóng các chất hóa học như histamine. nguyên nhân gây ra các triệu chứng dị ứng chính là sự giải phóng histamin. Sau khi một người ăn hoặc tiếp xúc với các loại hạt các triệu chứng dị ứng với các loại hạt thường phát triển nhanh chóng. Các triệu chứng có thể bao gồm từ chảy nước mũi nhẹ đến các triệu chứng đe dọa tính mạng của sốc phản vệ, bao gồm sưng họng, khó thở và sốc. Có thể có các triệu chứng dị ứng hạt khác nhau tại các thời điểm khác nhau ở cùng một người.
Bạn có thể xuất hiện những phản ứng da nhẹ như: Phát ban, sưng các chi, đỏ và đau tổ ong,... Các trường hợp này thường được chỉ định sử dụng thuốc kháng histamin như diphenhydramine (Benadryl) hoặc loratadin (Claritin) giúp giảm phát ban và nổi mề đay. một cách cũng có thể giúp làm dịu da bị kích ứng là chườm lạnh và ướt.
Các triệu chứng ảnh hưởng đến mắt, mũi và cổ họng bao gồm: nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi, hắt xì, đau họng, ngứa hoặc chảy nước mắt. Cũng có thể giúp giảm sổ mũi và mắt bị kích thích bằng thuốc kháng histamin. Nếu sổ mũi vẫn còn, hãy thử kết hợp với thuốc thông mũi như pseudoephedrine (Sudafed).
Một số người gặp phải các triệu chứng của rối loạn tiêu hóa vì các protein gây dị ứng đi qua dạ dày và ruột. Sau khi ăn các loại hạt các phản ứng tiêu hóa thường xảy ra sau vài giờ. Thông thường chúng ta cảm thấy: buồn nôn, co thăt dạ dày. Nếu phản ứng dị ứng nghiêm trọng hơn thì có thể gặp phải những vấn đề nặng như: nôn mửa, bệnh tiêu chảy, khó thở do sưng tấy, do khi xảy ra phản ứng dị ứng, đường thở có thể bị co thắt hoặc đóng hoàn toàn. Khó thở có thể chuyển thành hen suyễn dị ứng, một tình trạng xảy ra trong đó đường thở bị co lại và hạn chế luồng không khí.
Một số trường hợp dị ứng nặng hơn dẫn đến sốc phản vệ có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Dạng phản ứng dị ứng nghiêm trọng và nguy hiểm nhất là sốc phản vệ. Trong sốc phản vệ, tình trạng gặp phải là cổ họng và đường thở sưng lên và bị tắc nghẽn. Điều này khiến bạn rất khó thở, thậm chí dẫn đến trường hợp không thể thở được. Nó cũng có thể gây ra các triệu chứng khác, bao gồm: sưng mặt ngứa da huyết áp thấp thay đổi nhịp tim sự hoang mang Những người bị dị ứng với hạt đủ nghiêm trọng để phát triển phản vệ nên luôn ưu tiên tiêm bắp epinephrine, chẳng hạn như EpiPen. Tiêm thuốc epinephrine, còn được gọi là adrenaline, làm cho đường thở mở lại, cho phép bạn thở trở lại.Những người có các triệu chứng dị ứng hạt nghiêm trọng nên nói chuyện với chuyên gia chăm sóc sức khỏe về việc được kê đơn EpiPen - một loại thuốc tiêm tự động có epinephrine. Loại này sẽ cung cấp cho họ quyền truy cập sẵn sàng vào phương pháp điều trị mà họ cần. Tất cả các triệu chứng dị ứng với hạt là do phản ứng của hệ thống miễn dịch với protein từ hạt khi tiếp xúc với nhau, nhưng có thể có sự khác biệt trong các kháng thể mà hệ thống miễn dịch tạo ra như một phần của phản ứng này. Loại dị ứng hạt phổ biến nhất xảy ra do sự kích hoạt của immunoglobulin E (IgE) trong cơ thể và là loại có nhiều khả năng dẫn đến các phản ứng nguy hiểm như phản vệ. Các thành phần khác nhau của hệ thống miễn dịch chịu trách nhiệm cho hầu hết các phản ứng khác nhau, có xu hướng phát triển chậm hơn. Loại phản ứng dị ứng thứ ba có mối liên quan với sự kết hợp của IgE và các yếu tố khác của hệ thống miễn dịch. Một số người bị dị ứng thực phẩm, ví dụ như những người bị dị ứng với sữa, chúng sẽ gia tăng theo thời gian. Dị ứng đậu phộng phổ biến ở trẻ em hơn người lớn, ảnh hưởng đến 2,5% trẻ em nhưng chỉ 1,2% tổng dân số Hoa Kỳ. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng dị ứng với đậu phộng và hạt cây có xu hướng kéo dài suốt đời.
2. Làm gì để tránh bị dị ứng
Khuyến cáo tránh ăn tất cả các loại hạt cây đối với những người dị ứng với các loại hạt, ngay cả khi chuyên gia chăm sóc sức khỏe chỉ chẩn đoán họ bị dị ứng với một loại. Các chuyên gia đưa ra lời khuyên những người bị dị ứng hạt cây cũng nên tránh ăn đậu phộng. Đậu phộng thường thấy trong hạt bia, bơ đậu phộng và dầu đậu phộng. Chúng cũng được ưa chuộng trong ẩm thực Châu Á, Châu Phi và Mexico. Các loại thực phẩm khác có thể chứa đậu phộng bao gồm: bánh nướng, kẹo sô cô la và đồ ngọt, ớt, trứng cuộn, kẹo hạnh phúc, sốt, salad, thực phẩm thay thế thịt chay, men, marinades. Nhục đậu khấu có thể bị nhầm với một loại hạt, nhưng nó không phải là một loại hạt, vì vậy nó sẽ an toàn cho những người bị dị ứng với hạt khi tiêu thụ. Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) dừa là một loại hạt cây, nhưng nó chính thức là một loại trái cây. Trước khi thêm dừa vào chế độ ăn uống hoặc sử dụng các sản phẩm có chứa dừa những người bị dị ứng với các loại hạt nên kiểm tra với các chuyên gia chăm sóc sức khỏe của mình . Các loại hạt có nhiều công dụng khác nhau và chúng có thể được sử dụng trong nhiều loại thực phẩm, đồ uống và các sản phẩm không ăn được. Những người bị dị ứng nên thận trọng khi tiêu thụ hoặc sử dụng: bánh nướng, món tráng miệng, nước sốt, ẩm thực Châu Á, Châu Phi và Ấn Độ, xà lách trộn súp đã chuẩn bị và ớt hỗn hợp đóng gói, xà phòng kem dưỡng da sản phẩm chăm sóc tóc một số đồ uống có cồn để tránh các triệu chứng dị ứng hạt,
Như hầu hết các phản ứng dị ứng khác, các triệu chứng dị ứng hạt xảy ra do quá trình hệ thống miễn dịch phản ứng với các protein trong quả hạch như thể chúng là chất có hại. Các nhà khoa học chưa lý giải được lý do tại sao cơ thể một số người lại phản ứng theo cách này với protein từ các loại hạt, nhưng do dị ứng thực phẩm có xu hướng xảy ra trong các gia đình, di truyền dường như là một yếu tố. Những người bị dị ứng khác, chẳng hạn như sốt cỏ khô, cũng có thể có khả năng bị dị ứng hạt.
Những lưu ý về kế hoạch điều trị cơ bản cho những người bị dị ứng hạt bao gồm: tránh tất cả các loại hạt cây và đậu phộng, cũng như các chế phẩm có chứa các loại hạt cây và đậu phộng và các sản phẩm đã qua chế biến trong cùng cơ sở. Với những thực phẩm này nhận biết các triệu chứng dị ứng hạt và thực hiện điều trị kịp thời nếu dị ứng nặng hơn thì nên dùng thuốc kháng histamin. Nên mang theo một ống tiêm tự động, chẳng hạn như EpiPen, để họ có thể điều trị phản vệ ngay lập tức đối với những người bị dị ứng nghiêm trọng , đặc biệt nếu nó xảy ra nếu một đứa trẻ bị dị ứng hạt, cha mẹ hoặc người chăm sóc phải đảm bảo rằng giáo viên, người chăm sóc, huấn luyện viên và cha mẹ của bạn bè của đứa trẻ hiểu được mức độ nghiêm trọng của tình trạng của đứa trẻ. Những người bị dị ứng với các loại hạt cần phải thận trọng khi đọc nhãn dán trên bao bì để đảm bảo rằng không có gì họ ăn có chứa các loại hạt hoặc có thể đã bị nhiễm các loại hạt trong quá trình sản xuất.
Dị ứng các loại hạt có thể xảy ra ở tất cả mọi người, đặc biệt là ở những người đã từng bị dị ứng một loại hạt cũng có thể bị dị ứng với các loại hạt khác. Những người mới tập ăn các loại hạt cũng không nên quá lo lắng với vấn đề này vì dị ứng có thể biểu hiện ở những mức độ nhẹ, chúng ta có thể tránh cho những lần sau. Các bậc phụ huynh cũng nên lưu ý những loại hạt mà trẻ có thể bị dị ứng và theo dõi trẻ sau khi trẻ ăn chúng, nếu có triệu chứng cần lập tức cho trẻ tới cơ sở y tế đề khám và điều trị.
Quý khách vui lòng theo dõi website (www.vinmec.com) để có thêm thông tin hướng dẫn về chăm sóc sức khỏe sẽ được chúng tôi cập nhật thường xuyên.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: medicalnewstoday.com, healthline.com, betterhealth.vic.gov.au
