Trẻ em ăn cá gì tốt cho sức khỏe?

Cá là một nguồn thực phẩm giàu chất đạm và vitamin thiết yếu. Cha mẹ có thể thêm cá vào chế độ ăn dặm của trẻ. Tuy nhiên, vì cá sống ở nhiều nguồn nước khác nhau, cha mẹ cần biết cách lựa chọn trẻ em ăn cá gì tốt để đảm bảo nguồn cung cấp an toàn cho con.

1. Vai trò của cá trong chế độ ăn cho trẻ em

Cá là một trong số ít thực phẩm được các chuyên gia đồng ý là an toàn cho sức khỏe trẻ nhỏ từ rất sớm. Tất cả các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cá là nguồn cung cấp dồi dào các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể trẻ, giúp ngăn ngừa nhiều bệnh tật trong cuộc sống sau này.

Cá rất giàu protein, chất dinh dưỡng mà cơ thể cần để xây dựng cơ bắp và xương chắc khỏe, sửa chữa các vết trầy xước gặp phải trong quá trình trẻ lớn lên. Như vậy, trẻ em cần ăn thức ăn giàu protein vào bữa trưa, bữa tối và cá có thể là một lựa chọn rất tốt cho sức khỏe.

Ngoài chất đạm, cá cũng rất giàu một số vitamin và khoáng chất cần thiết. Tất cả các loại cá đều giàu selen, iốt và kẽm. Selen là một chất chống oxy hóa mạnh giúp bảo vệ cơ thể trẻ khỏi các chất độc và ngăn ngừa ung thư. I-ốt cần thiết cho quá trình trao đổi chất lành mạnh và kẽm giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống ho và cảm lạnh.

Ngoài ra, các loại cá giàu dầu (cá hồi, cá hồi, cá thu, cá trích và cá mòi) đều giàu vitamin A và D. Vitamin A cần thiết cho da và mắt khỏe mạnh, còn vitamin D rất quan trọng trong việc giúp cơ thể hấp thụ canxi cần thiết cho xương phát triển.

Hơn nữa, một trong những chất dinh dưỡng quan trọng nhất được tìm thấy trong cá giàu dầu là chất béo omega-3. Đây là một loại chất béo đặc biệt, vì nó không thể được tạo ra trong cơ thể mà chỉ lấy từ thực phẩm ăn vào. Chất béo omega-3 có ý nghĩa quan trọng đối với trẻ em vì chúng đóng một vai trò thiết yếu trong sự phát triển ban đầu của não và dây thần kinh.

Ngoài ra, còn có một số nghiên cứu cho thấy khi trẻ được tiêu thụ cá sớm có thể giúp ngăn ngừa các bệnh dị ứng như hen suyễn và bệnh chàm.

2. Trẻ em ăn cá gì tốt?

Thêm cá vào chế độ ăn uống của con là một cách tuyệt vời để trẻ có thể hấp thụ các chất dinh dưỡng quan trọng. Hầu hết hải sản (cá và động vật có vỏ như cua, sò điệp, hàu và trai) đều có thể được lựa chọn để chế biến bữa ăn ngon, an toàn và lành mạnh cho trẻ.

Tuy vậy, em bé ăn cá gì tốt đôi khi cũng khiến không ít các bậc cha mẹ băn khoăn. Bởi lẽ, có một số loại cá trẻ em có thể ăn không giới hạn, trong khi một số loại khác chỉ nên ăn với số lượng hạn chế để tránh tiếp xúc với hàm lượng thủy ngân cao.

Cá sống trong các hồ, sông, đại dương và các vùng nước khác chứa chất thải công nghiệp có chứa kim loại nặng có thể bị nhiễm thủy ngân. Loại kim loại có nguồn gốc tự nhiên này được thải vào không khí bằng cách đốt nhiên liệu hóa thạch (than, dầu và khí tự nhiên), chất thải rắn và bởi một số nhà máy. Khi lắng xuống nước, vi khuẩn sẽ thay đổi thủy ngân thành một dạng nguy hiểm hơn là metylmercury. Methylmercury có thể tích tụ trong cá, đặc biệt là những loài ăn các loài cá khác và sống lâu hơn, chẳng hạn như cá mập và cá kiếm. Nếu cho trẻ ăn quá nhiều loài cá bị ô nhiễm này có thể gây tác hại đối với hệ thần kinh đang phát triển của trẻ.

Nhiều lựa chọn loại cá bổ dưỡng và an toàn cho trẻ em bao gồm:

• Cá biển: Ví dụ như cá ngừ nhạt màu là tốt cho trẻ em ăn, khuyến nghị 2-3 khẩu phần một tuần. Cá ngừ nhạt có nghĩa là nó có màu hơi hồng, bao gồm các loài như cá ngừ vằn. Đây được coi là sự lựa chọn tốt hơn so với cá ngừ trắng, mặc dù chúng vẫn được coi là lựa chọn tốt nhưng khuyến nghị 1 khẩu phần mỗi tuần.
• Bên cạnh đó, trẻ còn có thể được cho ăn với nhiều sự lựa chọn tốt hơn, bao gồm cá hồi, cá thu và cá trích, vì được coi là có hàm lượng thủy ngân thấp và nhiều DHA giúp tăng cường trí não cho trẻ.
• Các loại hải sản khác cũng được coi là lựa chọn tốt cho trẻ, bao gồm tôm, cá tuyết, cá da trơn, cua, sò điệp, cá minh thái, cá rô phi, cá chim trắng, cá rô, cá bơn, cá bơn, cá mòi, cá cơm, cá thu, trai, hàu và tôm hùm.

Bên cạnh việc lựa chọn trẻ em ăn cá gì tốt thì những loại cá không nên ăn cũng rất quan trọng. Theo khuyến nghị, các loại cá có nhiều khả năng chứa hàm lượng thủy ngân cao như cá mập, cá nhám, cá kiếm, cá thu vua hay cá ngừ mắt to, cá ngừ vây xanh thì không nên cho trẻ ăn.

3. Làm gì nếu trẻ từ chối ăn cá?

Cha mẹ nên cho trẻ ăn cá ít nhất một lần một tuần. Ban đầu có thể rất mất thời gian để trẻ em làm quen với mùi vị và kết cấu mới của cá. Khi quen hơn với cảm giác của cá trong miệng, trẻ sẽ bắt đầu cảm thấy thoải mái hơn khi ăn nó.

Dưới đây là một số cách để giúp trẻ ăn đủ khẩu phần cá theo khuyến nghị:

• Hãy kiên nhẫn: Bắt đầu với một lượng rất nhỏ cá, thậm chí là một miếng vừa miệng trong bữa ăn, có thể cho trẻ ăn khi mới bắt đầu và dần dần tăng lên. Thường mất khoảng 6 tuần để trẻ có thể ăn đủ một khẩu phần.
• Hãy bắt đầu với cá trắng như cá bông lau và cá tuyết có hương vị nhẹ nhàng. Khi trẻ đã quen với cá, cha mẹ có thể thêm vào các loại cá mới và bắt đầu giới thiệu các loại cá giàu dầu có vị đậm đà hơn.
• Đừng ép trẻ ăn cá: Điều này thường khiến trẻ chán nản hơn. Thay vào đó, hãy khuyến khích trẻ thử dù chỉ một vị nhỏ và để trẻ tự ăn thêm nếu muốn.
• Làm mẫu: Hầu hết trẻ em sẽ bắt chước những gì chúng thấy cha mẹ làm. Theo đó, nếu trẻ thấy cha mẹ đang ăn và thưởng thức cá một cách ngon miệng, trẻ sẽ muốn tự mình làm thử.
• Tập cho trẻ ăn cá càng sớm càng tốt: Theo đó, câu hỏi “trẻ 9 tháng ăn được cá gì” sẽ không còn là điều phân vân của các mẹ vì cá là thức ăn lý tưởng cho trẻ ăn dặm, nhưng hãy chú ý loại bỏ hết xương, đặc biệt là xương nhỏ và mảnh.
• Cho trẻ lớn hơn tham gia vào việc nấu nướng và chuẩn bị bữa ăn với cá, nhiều trẻ sẵn sàng ăn bất cứ thứ gì chúng tự làm.
• Hãy thử nhiều loại cá khác nhau: Cá tuyết, cá ngừ, cá hồi, cá thu, cá đóng hộp và cá tươi, cá hấp, nướng hoặc thậm chí thỉnh thoảng chiên giòn đều có thể trở thành những món ăn hấp dẫn cho trẻ.

Tóm lại, cá là một nguồn dinh dưỡng quan trọng hiện diện trong các bữa ăn hằng ngày. Cha mẹ cần tập cho trẻ ăn cá từ sớm và biết cách lựa chọn hải sản an toàn. Trường hợp trẻ biếng ăn, từ chối tất cả các loại thức ăn, cha mẹ cần kiên nhẫn và bổ sung thêm các vi chất cần thiết như: Kẽm, selen, Crom, Vitamin B1 và B6, Gừng, chiết xuất quả sơ ri (vitamin C),... để cải thiện vị giác, ăn ngon, đạt chiều cao và cân nặng đúng chuẩn, tăng cường đề kháng để ít ốm vặt và ít gặp các vấn đề tiêu hóa.

Việc cải thiện triệu chứng có thể diễn ra trong thời gian dài nên khuyến cáo cha mẹ cần bình tĩnh và kiên trì khi bổ sung chất cho bé kể cả qua đường ăn uống hay các thực phẩm chức năng. Đặc biệt việc dùng thực phẩm chức năng nên chọn các loại có nguồn gốc tự nhiên dễ hấp thụ, không cho con dùng đồng thời nhiều loại hoặc thay đổi liên tục các loại thực phẩm chức năng.

Nguồn tham khảo: bordbia.ie, healthychildren.org