Tôm là một trong những loại động vật có vỏ được tiêu thụ phổ biến nhất bởi tôm cung cấp một lượng lớn các chất dinh dưỡng nhất định, như i-ốt, không có nhiều trong nhiều loại thực phẩm khác. Tuy nhiên, một số người cho rằng tôm không tốt cho sức khỏe do tôm có nhiều cholesterol, nhất là khi ăn tôm biển. Ngoài ra, người ta thường tin rằng tôm nuôi trong trang trại có thể có một số tác động tiêu cực đến sức khỏe so với tôm đánh bắt tự nhiên. Bài viết này sẽ khám phá các bằng chứng để xác định xem có nhiều cholesterol trong tôm không.
1. Dinh dưỡng và cholesterol trong tôm
Tôm là một trong những loại động vật có vỏ được tiêu thụ phổ biến nhất, và khá là bổ dưỡng. Mặt khác, một số người còn cho rằng tôm không tốt cho sức khỏe do hàm lượng cholesterol cao. Trên thực tế, tôm ít calo nhưng giàu chất dinh dưỡng, tôm có thành phần dinh dưỡng ấn tượng: Khá ít calo, chỉ cung cấp 84 calo trong một khẩu phần 3 ounce (85 gram) và không hề chứa bất kỳ loại carbs nào. Khoảng 90% lượng calo trong tôm đến từ protein và phần còn lại thì đến từ chất béo. Ngoài ra, trong cùng một khẩu phần cung cấp hơn 20 loại vitamin và khoáng chất khác nhau, bao gồm 50% nhu cầu hàng ngày của bạn về selen, một khoáng chất có thể giúp giảm viêm và tăng cường sức khỏe tim mạch. Trong một khẩu phần tôm khoản 85 gram có chứa tới:
- Lượng calo: 84
- Chất đạm: 18 gram
- Selen: 48% RDI
- Vitamin B12: 21% RDI
- Sắt: 15% RDI
- Phốt pho: 12% RDI
- Niacin: 11% RDI
- Kẽm: 9% RDI
- Magiê: 7% RDI
Tôm cũng là một trong những nguồn thực phẩm tốt nhất chứa iốt, một khoáng chất quan trọng mà nhiều người đang thiếu. Iốt cần thiết cho chức năng tuyến giáp và sức khỏe não bộ của trẻ và người trưởng thành. Tôm cũng là một nguồn cung cấp axit béo omega-6 và omega-3 dồi dào, ngoài chất chống oxy hóa astaxanthin, có thể có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên do trong tôm có nhiều cholesterol nên tôm thường bị đánh giá xấu vì hàm lượng cholesterol cao. Một khẩu phần khoảng 85 gram chứa tới 166 mg cholesterol. Con số này cao hơn gần 85% so với lượng cholesterol trong các loại hải sản khác, chẳng hạn như cá ngừ.
Nhiều người sợ thực phẩm có nhiều cholesterol do tin rằng chúng làm tăng cholesterol trong máu, và do đó trở thành nguy cơ mắc bệnh tim. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy điều này có thể không đúng với hầu hết mọi người, vì chỉ một phần tư dân số nhạy cảm với cholesterol trong chế độ ăn. Đối với phần còn lại, cholesterol trong chế độ ăn có thể chỉ có tác động nhỏ đến mức cholesterol trong máu. Điều này là do hầu hết cholesterol trong máu của chúng ta được sản xuất bởi gan và khi chúng ta ăn thực phẩm giàu cholesterol, gan của chúng ta sản xuất ít hơn. Hơn nữa, tôm chứa một số chất dinh dưỡng thực sự có thể tăng cường sức khỏe, chẳng hạn như axit béo omega-3 và chất chống oxy hóa astaxanthin. Một nghiên cứu cho thấy được những người trưởng thành ăn khoảng 300 gram tôm mỗi ngày sẽ tăng mức cholesterol HDL “tốt” lên 12% và giảm chất béo trung tính của họ xuống 13%. Cả hai điều này đều là những yếu tố quan trọng trong việc giảm nguy cơ bị mắc bệnh tim.
Một nghiên cứu khác cho thấy được 356 phụ nữ tiêu thụ động vật có vỏ, bao gồm cả tôm, thường xuyên có lượng chất béo trung tính và huyết áp thấp hơn đáng kể so với những người không bao gồm động vật có vỏ ở trong chế độ ăn của họ. Nghiên cứu cũng chỉ ra được những người ăn tôm thường xuyên không có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn so với những người không ăn. Mặc dù cần nghiên cứu thêm để khám phá về vai trò của tôm đối với sức khỏe tim mạch, nhưng tôm có nhiều đặc tính có lợi có thể vượt trội hơn hàm lượng cholesterol.
Tôm có chứa chất chống oxy hóa, loại chất chống oxy hóa chính trong tôm là một loại carotenoid được gọi là astaxanthin. Astaxanthin là một thành phần của tảo. Vì lý do này, tôm là một nguồn chính của astaxanthin. Trên thực tế, chất chống oxy hóa này chính là nguyên nhân tạo ra màu đỏ của tế bào tôm. Khi chúng ta tiêu thụ astaxanthin, nó có thể giúp bảo vệ chống lại chứng viêm bằng cách ngăn chặn các gốc tự do gây hại cho tế bào của bạn. Nó đã được nghiên cứu cho vai trò của nó giảm nguy cơ mắc một số bệnh mãn tính. Đầu tiên, nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra astaxanthin có thể giúp tăng cường động mạch, có thể làm giảm nguy cơ đau tim. Nó cũng có thể giúp tăng mức độ cholesterol HDL “tốt”, một yếu tố rất quan trọng đối với sức khỏe tim mạch. Ngoài ra, astaxanthin có thể có lợi đối với sức khỏe của não. Đặc tính chống viêm của nó có thể giúp ngăn ngừa tổn thương các tế bào não của bạn, thường dẫn đến mất trí nhớ và các bệnh thoái hóa thần kinh, chẳng hạn như bệnh Alzheimer.
Do nhu cầu tiêu thụ tôm của Mỹ cao nên sẽ thường phải nhập khẩu từ các nước khác. Hơn 80% lượng tôm tiêu thụ ở Mỹ đến từ nước ngoài, từ các nước, chẳng hạn như Thái Lan, Ấn Độ và Indonesia. Mặc dù điều này giúp tăng khả năng tiếp cận với tôm, nhưng hầu hết tôm nhập khẩu đều được nuôi trong trang trại, có nghĩa là nó được nuôi trong các bể công nghiệp ngập ở các vùng nước. Thủy sản được nuôi từ các quốc gia khác thường được điều trị bằng thuốc kháng sinh do tính nhạy cảm cao với bệnh tật. Tuy nhiên, Hoa Kỳ không cho phép việc sử dụng kháng sinh trên tôm và các động vật có vỏ khác. Vì lý do này mà việc nhập khẩu tôm có chứa kháng sinh ở trên đất nước này là bất hợp pháp.
Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chịu trách nhiệm kiểm tra tôm nhập khẩu để đảm bảo tôm không hề chứa kháng sinh. Tuy nhiên, do lượng tôm nhập khẩu cao nên cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ không thể điều chỉnh tất cả chúng. Do đó, tôm nuôi bị nhiễm kháng sinh có khả năng dễ xâm nhập vào nguồn cung cấp thực phẩm của Hoa Kỳ. Một nghiên cứu điều tra hàm lượng kháng sinh của hải sản mua ở Mỹ đã phát hiện ra được một mẫu tôm nuôi trong trang trại có chứa một lượng sulfadimethoxine có khả năng phát hiện được, một loại kháng sinh không được phép sử dụng trên tôm ở Mỹ. Việc sử dụng kháng sinh trên tôm chưa được xác nhận là có bất kỳ ảnh hưởng xấu nào đến sức khỏe của bạn. Tuy nhiên, nó có thể dẫn tới tình trạng kháng kháng sinh, có thể gây bùng phát dịch bệnh không đáp ứng với điều trị kháng sinh. Nếu có ai đó trong chúng ta lo lắng về thuốc kháng sinh trong tôm, bạn nên chọn tôm đánh bắt tự nhiên, loại tôm không bao giờ được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Ngoài ra, bạn có thể yên tâm rằng tôm được đánh bắt và chế biến tại Mỹ không có chứa kháng sinh.
2. Dị ứng tôm và cách xử trí
Nhiều người bị dị ứng với tôm, ở những động vật có vỏ, bao gồm cả tôm, được xếp vào một trong tám loại thực phẩm gây dị ứng ở Mỹ, cùng với cá, đậu phộng, lúa mì, sữa và đậu nành. Nguyên nhân phổ biến nhất của dị ứng tôm đó là tropomyosin, một loại protein có trong động vật có vỏ. Các protein khác trong tôm có thể gây nên phản ứng dị ứng bao gồm arginine kinase và hemocyanin. Các triệu chứng dị ứng tôm khác nhau, và có thể có ngứa ran trong miệng, các vấn đề về tiêu hóa, nghẹt mũi hoặc phản ứng da sau khi ăn. Một số người bị dị ứng tôm cũng có khả năng có phản ứng phản vệ. Đây là một phản ứng nguy hiểm, đột ngột, cuối cùng có thể dẫn tới co giật, bất tỉnh và thậm chí tử vong nếu không được điều trị ngay lập tức. Nếu bị dị ứng với tôm, cách duy nhất để ngăn ngừa các phản ứng dị ứng là tránh việc ăn tôm.
Một điều quan trọng trong lựa chọn thực phẩm là chọn tôm tươi, chất lượng cao, không bị hư hỏng, nhiễm bệnh hoặc nhiễm khuẩn. Khi mua tôm, hãy đảm bảo chúng phải chắc. Vỏ phải trong mờ và có màu xanh xám, hơi hồng hoặc có màu hồng nhạt. Các cạnh bị thâm đen hoặc các đốm đen trên vỏ có thể là dấu hiệu của việc bị giảm chất lượng. Ngoài ra, tôm sống và tôm chín phải có mùi mặn hoặc nhẹ, “giống như đại dương”. Tôm có mùi tanh hoặc giống như mùi amoniac có thể sẽ bị hư hỏng và không an toàn để tiêu thụ.
Ngoài ra, hãy đảm bảo rằng tôm đã được nấu chín của bạn có kết cấu chắc và có màu trắng pha chút đỏ hoặc hồng. Điều quan trọng là phải mua tôm từ một nhà cung cấp có kiến thức và uy tín, người có thể trả lời các câu hỏi của bạn về quốc gia xuất xứ và quy trình xử lý tôm. Điểm mấu chốt Tôm có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nó có chứa nhiều vitamin và khoáng chất, và là một nguồn giàu protein. Ăn tôm cũng có thể thúc đẩy sức khỏe của tim và não do hàm lượng axit béo omega-3 và chất chống oxy hóa astaxanthin của nó (Nguồn 6, Nguồn 11, Nguồn 12, Nguồn 13). Mặc dù tôm có hàm lượng cholesterol cao nhưng nó chưa được phát hiện có tác động tiêu cực đến sức khỏe tim mạch của bạn. Ăn tôm thực sự có thể giúp giảm mức triglyceride và cholesterol LDL “xấu” (14 Nguồn đáng tin cậy, 15 Nguồn tin cậy). Mặc dù mang lại lợi ích cho sức khỏe của tôm, nhưng vẫn có một số lo ngại về chất lượng của tôm nuôi trong trang trại như khả năng nhiễm kháng sinh. Tuy nhiên, bạn có thể thực hiện nhiều bước để đảm bảo mua được tôm chất lượng cao, chẳng hạn như mua tôm từ các nhà cung cấp có uy tín. Nhìn chung, tôm là một thực phẩm lành mạnh có thể phù hợp với một chế độ ăn uống cân bằng của bạn.
3. Lưu ý khi chế biến và bảo quản tôm
Mặc dù tôm là nguồn thực phẩm tốt cho tim mạch, nhưng một số phương pháp nấu ăn có thể sẽ không tốt. Để đảm bảo rằng tôm tốt cho tim mạch và ít cholesterol nhất có thể, chúng ta có thể lựa chọn chế biến tôm trong các món nướng, luộc hoặc nấu với ít hoặc không sử dụng thêm dầu và nên nêm nếm với gia vị, tỏi và rau thơm thêm nước chanh vào nó.
Chúng ta không nên thực hiện các món tôm chiên hoặc xào với bơ hoặc dầu hoặc bơ thêm muối khi không cần thiết trong quá trình nấu ăn. Mọi người nên kiểm tra xem tôm có xuất xứ từ đâu trước khi mua. Tại cửa hàng, mọi người nên phải luôn kiểm tra bao bì hoặc hỏi chi cục hải sản xem tôm đến từ đâu. Tôm có thể bị nhiễm bẩn do ô nhiễm ở biển và là kết quả của các hoạt động nuôi tôm không hề được kiểm soát. Tuy nhiên, ngay cả thông tin trên nhãn cũng không thể đảm bảo được rằng tôm an toàn.
Cả tôm nuôi và tôm đánh bắt tự nhiên đều có nguy cơ chứa những chất ô nhiễm. Các sản phẩm có nhãn ghi “được nuôi trồng bền vững” hoặc “được chứng nhận MSC” thường chỉ ra các lựa chọn tốt hơn. MSC chính là viết tắt của Hội đồng Quản lý Hàng hải. Ngoài ra, thủy ngân còn là một mối quan tâm đặc biệt đối với một số loại hải sản. Tuy nhiên, theo Hiệp hội tim mạch Hoa Kỳ (AHA), hàm lượng thủy ngân trong tôm có khả năng rất thấp.
Mọi người nên cố gắng chỉ mua tôm từ những địa chỉ uy tín, đảm bảo tôm được tươi ngon, vì bảo quản không đúng cách có thể làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Điều quan trọng là phải giữ được lạnh cho tôm. Trong tủ lạnh, bảo quản cá ở nhiệt độ 40 ° F hoặc lạnh hơn trong tối đa từ 2 đến 3 ngày. Giữ tôm ở phần lạnh nhất của tủ lạnh. Để bảo quản được lâu hơn 2 ngày, chúng ta nên cho vào hộp nhựa và để đông đá. Đừng để tôm đông lạnh khi mua ở cửa hàng mới rã đông. Sau khi bạn nấu chín, làm nguội tôm nhanh chóng và đặt lại vào tủ lạnh trong vòng 2 giờ. Ngoài ra, bạn hãy nhớ chuẩn bị và nấu ăn đúng cách. Vi khuẩn sinh sôi nảy nở ở nhiệt độ từ 40–140 ° F, vì vậy mọi người nên lấy tôm ra khỏi tủ lạnh và nấu ngay cho đến khi thịt trở nên đục. Bên trong cần đạt nhiệt độ là 145 ° F để nấu.
Như vậy, tôm chứa nhiều cholesterol, nhưng nó cũng chứa các chất dinh dưỡng bao gồm chất chống oxy hóa và axit béo omega-3, đã được chứng minh là có tác dụng thúc đẩy sức khỏe tim mạch. Tôm cũng chứa một chất chống oxy hóa gọi là astaxanthin, đã được nghiên cứu về vai trò của nó trong việc thúc đẩy sức khỏe của não và tim.
