Bài viết được viết bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Hà Thị Thu Hiên - Bác sĩ Giải phẫu bệnh - Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Ung thư dạ dày bắt đầu khi các tế bào trong dạ dày phát triển ngoài tầm kiểm soát. Điều trị ung thư dạ dày bằng một hoặc nhiều phương pháp, dựa vào kết quả xét nghiệm và tình trạng sức khỏe toàn trạng của người bệnh
1. Ung thư dạ dày là gì?
Ung thư bắt đầu khi các tế bào trong cơ thể phát triển ngoài tầm kiểm soát. Bất kỳ cơ quan nào trong cơ thể có thể trở thành ung thư, và sau đó có thể lan tràn sang các vùng khác của cơ thể.
Ung thư dạ dày bắt đầu khi các tế bào trong dạ dày phát triển ngoài tầm kiểm soát.
Dạ dày là một cơ quan giống như túi, một phần quan trọng của hệ tiêu hóa. Sau khi thức ăn được nhai và nuốt, nó sẽ đi vào thực quản, một ống dẫn thức ăn qua họng và ngực đến dạ dày. Thực quản nối với dạ dày tại chỗ nối dạ dày thực quản (Zline), ngay bên dưới cơ hoành. Sau đó, dạ dày bắt đầu tiêu hóa thức ăn bằng cách tiết dịch vị. Thức ăn và dịch vị được trộn đều và sau đó đổ vào phần đầu tiên của ruột non được gọi là tá tràng.
Ung thư dạ dày khác với các bệnh ung thư khác như ung thư đại tràng, gan, tụy hoặc ruột non. Những bệnh ung thư này có thể có các triệu chứng khác nhau, cách nhìn khác nhau và các phương pháp điều trị khác nhau.
Các phần của dạ dày
Dạ dày được chia ra làm 5 phần:
3 phần đầu tiên tạo nên dạ dày gồm:
- Tâm vị (Cardia): Phần đầu tiên, gần thực quản nhất
- Đáy vị (Fundus): Phần trên của dạ dày bên cạnh tâm vị
- Thân vị (Corpus)): Phần chính của dạ dày, giữa phần trên và phần dưới
Một số tế bào trong những phần này của dạ dày tạo ra axit và pepsin (một loại men tiêu hóa), trong đó kết hợp để làm cho dịch dạ dày giúp tiêu hóa thức ăn. Chúng cũng tạo ra một protein được gọi là yếu tố nội tại, mà cơ thể cần để hấp thụ vitamin B12.
2 phần dưới tạo gọi là phần xa:
- Hang vị (Antrum): Phần dưới (gần ruột non), nơi trộn thức ăn với dịch vị
- Môn vị (Pylorus): Phần cuối cùng của dạ dày, đóng vai trò như một cái van để kiểm soát việc chuyển thức ăn từ dạ dày vào ruột non
Các cơ quan khác gần dạ dày bao gồm ruột non, ruột kết, gan, lá lách và tuyến tụy.
Thành dạ dày có 5 lớp:
- Lớp trong cùng là lớp niêm mạc. Đây là nơi chứa axit dạ dày và tiêu hóa các enzym được tạo ra. Hầu hết các bệnh ung thư dạ dày đều bắt đầu từ lớp này.
- Tiếp theo là một lớp nâng đỡ được gọi là lớp dưới niêm mạc.
- Phía ngoài hai lớp này là lớp cơ, đây là lớp cơ dày giúp di chuyển và trộn các chất trong dạ dày.
- Hai lớp ngoài cùng là lớp dưới thanh mạc và lớp thanh mạc
Các lớp rất quan trọng trong việc xác định giai đoạn (mức độ xâm lấn) của ung thư, có thể ảnh hưởng đến các lựa chọn phương pháp điều trị và tiên lượng của người bệnh.
2. Sự phát triển của ung thư dạ dày
Ung thư dạ dày có xu hướng phát triển chậm trong nhiều năm. Trước một căn bệnh ung thư thực sự phát triển, những thay đổi tiền ung thư thường xảy ra ở lớp niêm mạc của dạ dày. Những thay đổi ban đầu này hiếm khi gây ra các triệu chứng, vì vậy thường không phát hiện được.
Ung thư bắt đầu ở các phần khác nhau của dạ dày có thể gây ra triệu chứng và có xu hướng và kết quả khác nhau. Vị trí của ung thư dạ dày cũng có thể ảnh hưởng đến việc lựa chọn điều trị. Ví dụ, các bệnh ung thư bắt đầu từ chỗ nối dạ dày thực quản thường là được đánh giá giai đoạn và điều trị giống như ung thư thực quản.
3. Các loại ung thư dạ dày
Ung thư biểu mô tuyến
Là loại ung thư chiếm phần lớn ung thư dạ dày (khoảng 90% đến 95%). Những bệnh ung thư phát triển từ các tế bào tuyến ở lớp niêm mạc.
Có 2 loại chính của ung thư biểu mô tuyến dạ dày:
- Típ ruột có xu hướng có tiên lượng tốt hơn
- Loại lan tỏa có xu hướng phát triển lây lan nhanh hơn. Nó ít phổ biến hơn loại ruột, và nó có xu hướng khó điều trị hơn.
U mô đệm dạ dày ruột (GISTs)
Đây là những khối u không phổ biến xuất phát từ những tế bào trong thành dạ dày được gọi là tế bào kẽ Cajal. Một số GIST có khả năng phát triển mạnh hoặc lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Mặc dù GIST có thể bắt đầu ở bất cứ đâu trong đường tiêu hóa, nhưng hầu hết đều bắt đầu từ dạ dày.
Các khối u thần kinh nội tiết (bao gồm cả carcinoid)
Các khối u thần kinh nội tiết (NET) xuất phát từ các tế bào trong dạ dày (hoặc các bộ phận khác của đường tiêu hóa) hoạt động giống như các tế bào thần kinh theo một số cách như tạo ra hormone (nội tiết). Hầu hết các NET có xu hướng phát triển chậm và ít lây lan sang các cơ quan khác nhưng một số có thể phát triển và lây lan nhanh chóng.
U lympho
Những bệnh ung thư này xuất phát từ các tế bào của hệ thống miễn dịch được gọi là tế bào lympho. U lympho thường bắt đầu ở các bộ phận khác của cơ thể, nhưng một số có thể bắt đầu ở thành dạ dày. Cách điều trị và tiên lượng đối với những u này phụ thuộc vào tùy loại u lympho và các yếu tố khác
Các bệnh ung thư khác
Các loại ung thư khác, chẳng hạn như ung thư biểu mô tế bào vảy, ung thư biểu mô tế bào nhỏ và ung thư tế bào liên kết, cũng có thể bắt đầu trong dạ dày, nhưng những ung thư này rất hiếm gặp.
4. Thống kê chính về ung thư dạ dày
Ung thư dạ dày phổ biến như thế nào?
Ước tính của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ về ung thư dạ dày ở Hoa Kỳ cho năm 2021 là:
- Khoảng 26.560 trường hợp mới mắc ung thư dạ dày (16.160 ở nam và 10.400 ở nữ)
- Khoảng 11.180 ca tử vong do loại ung thư này (6.740 nam giới và 4.440 phụ nữ)
- Ung thư dạ dày chiếm khoảng 1,5% tổng số các bệnh ung thư mới được chẩn đoán ở Mỹ mỗi năm.
Những ai bị ung thư dạ dày?
Ung thư dạ dày chủ yếu ảnh hưởng đến những người lớn tuổi. Tuổi trung bình là 68. Nguy cơ mắc ung thư dạ dày ở nam giới (khoảng 1 trên 96) so với ở phụ nữ (khoảng 1 trên 152). Nguy cơ có thể do nhiều yếu tố khác nhau
Xu hướng ung thư dạ dày theo thời gian
Tại Hoa Kỳ, số ca ung thư dạ dày mới đã giảm khoảng 1,5% mỗi năm trong 10 năm qua. Trong những năm đầu thế kỷ 20, phần lớn ung thư dạ dày là nguyên nhân hàng đầu của ung thư tử vong ở Hoa Kỳ, nhưng ngày nay nó đã giảm đáng kể. Nguyên nhân chưa rõ ràng, nhưng hai yếu tố chính được cho là quan trọng:
- Việc sử dụng tủ lạnh để bảo quản thực phẩm ngày càng tăng, dẫn đến việc mọi người ăn ít thực phẩm muối và hun khói.
- Số người nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori ( H pylori ) giảm, đây được cho là nguyên nhân chính của bệnh ung thư dạ dày.
Trong khi ung thư dạ dày đã trở nên ít phổ biến hơn ở Hoa Kỳ, thì nó vẫn còn phổ biến ở một số nơi khác trên thế giới, đặc biệt là ở Đông Á. Nó vẫn là một trong những hàng đầu nguyên nhân gây tử vong do ung thư trên thế giới.
Có gì mới trong ung thư dạ dày?
Nhiều nghiên cứu về ung thư dạ dày đang được thực hiện tại nhiều trung tâm y tế và các tổ chức khác trên thế giới. Các nhà khoa học đang tìm hiểu để biết thêm về nguyên nhân gây bệnh và cách tốt nhất để phòng ngừa, phát hiện và điều trị bệnh.
5. Các yếu tố nguy cơ của ung thư dạ dày
Giống như tất cả các dạng của bệnh, ung thư dạ dày rất phức tạp. Nó có thể được hình thành do nhiều yếu tố tác động lẫn nhau làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Để tìm hiểu rõ hơn về các yếu tố ấy, tham khảo bài viết dưới đây.
XEM THÊM: Các yếu tố nguy cơ của ung thư dạ dày
6. Các giai đoạn của ung thư dạ dày
Sinh thiết hạch gác
Ở những người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư dạ dày, điều quan trọng là phải tìm hiểu xem nó có di căn sang các hạch bạch huyết lân cận không. Các bác sĩ đang nghiên cứu xem liệu sinh thiết hạch gác có thể giúp tìm ra sự lây lan của ung thư dạ dày. Kỹ thuật này đã được chứng minh là thành công trong ung thư vú
Trong quy trình này, bác sĩ phẫu thuật sẽ tiêm thuốc nhuộm màu xanh hoặc chất đánh dấu phóng xạ vào ung thư. Chúng đi đến các hạch canh gác, các hạch bạch huyết lân cận đó sẽ là nơi lây lan ung thư đầu tiên. Khi các hạch này được tìm thấy với sự trợ giúp của thuốc nhuộm hoặc chất đánh dấu, các bác sĩ có thể loại bỏ các hạch bạch huyết này và tìm tế bào ung thư. Nếu không có tế bào ung thư được tìm thấy trong các hạch bạch huyết này, thì các tế bào ung thư có thể chưa lan đến các nơi khác, và bóc tách toàn bộ hạch bạch huyết có thể không cần thiết. Nếu ung thư được tìm thấy trong các hạch gác, thì tất cả các hạch bạch huyết trong khu vực sẽ cần được loại bỏ.
Kỹ thuật này đã được chứng minh là giúp tìm ra nhiều hạch bạch huyết hơn để loại bỏ và tìm các hạch bạch huyết có nhiều khả năng chứa tế bào ung thư. Nhưng vẫn chưa rõ kỹ thuật này đã sẵn sàng để sử dụng rộng rãi hay chưa.
7. Điều trị ung thư dạ dày
Ung thư dạ dày thường được điều trị bằng một hoặc nhiều phương pháp, dựa vào kết quả xét nghiệm và tình trạng sức khỏe toàn trạng của người bệnh. Tham khảo các phương pháp điều trị ung thư dạ dày trong bài viết dưới đây.
XEM THÊM: Các phương pháp điều trị ung thư dạ dày
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
