Pentinox thuộc nhóm thuốc trừ giun sán, được sử dụng để điều trị các bệnh lý nhiễm ký sinh trùng giun, sán. Dưới đây là thông tin chi tiết về thuốc Pentinox là thuốc gì và lưu ý khi sử dụng.
1. Pentinox là thuốc gì?
- Thuốc Pentinox được bào chế dưới dạng viên nén, có thành phần chính là Albendazole hàm lượng 400mg cùng các tá dược khác vừa đủ 1 viên.
- Albendazole là dẫn chất của benzimidazol carbamat, có cấu trúc liên quan đến mebendazol. Thuốc có phổ hoạt tính rộng trên các loại giun đường ruột như giun đũa (Ascaris lumbricoides), giun kim (Enterobius vermicularis), giun tóc (Trichuris trichiura), giun móc (Ancylostoma duodenale), giun lươn (Strongyloides stercoralis), giun xoắn (Trichinella spiralis), giun Capillaria (Capillaria philippinensis), các thể ấu trùng di trú ở da và cơ, các loại sán và ấu trùng sán ở mô như Echinococcus granulosus, E.neurocysticercosis và E.multilocularis.
- Albendazole có hoạt tính trên cả giai đoạn ấu trùng, giai đoạn trưởng thành của các loại giun đường ruột và diệt được cả trứng của giun đũa và giun tóc. Dạng chuyển hóa chủ yếu của albendazol là albendazole sulfoxide vẫn còn tác dụng dược lý của thuốc.
- Cơ chế tác dụng của albendazole tương tự như các benzimidazol khác. Thuốc liên kết với các tiểu quản của ký sinh trùng, từ đó ức chế sự trùng hợp hóa của các tiểu quản thành các vi tiểu quản của bào tương - là những bào quan cần thiết cho hoạt động bình thường của tế bào ký sinh trùng.
- Ở người, albendazole được hấp thu rất kém (5%) sau khi uống. Hầu hết tác dụng diệt giun sán xảy ra ở ruột. Để thuốc có tác dụng ở mô, phải dùng liều cao và kéo dài.
- Sau khi uống 400mg albendazole một liều duy nhất, nồng độ đỉnh trong huyết tương của chất chuyển hóa sulfoxide đạt khoảng 0,04 - 0,55mcg/ ml sau 1 - 4 giờ. Khi dùng với thức ăn giàu chất béo, nồng độ thuốc trong huyết tương tăng lên 2 - 4 lần.
- Albendazol có thời gian bán thải khoảng 9 giờ. Chất chuyển hóa sulfoxide, cùng với chất chuyển hóa sulfon và các chất chuyển hóa khác được thải trừ qua thận, một lượng không đáng kể được thải trừ qua mật.
2. Thuốc tẩy giun pentinox có tốt không?
Thuốc Pentinox được sử dụng hiệu quả trong các trường hợp sau:
- Nhiễm một hoặc nhiều ký sinh trùng đường ruột như giun đũa, giun tóc, giun móc, giun kim, giun lươn, sán lợn (Taenia solium), sán bò (T.saginata), sán hạt dưa (Hymenolepis nana), sán lá gan loài Opisthorchis viverrini và O.sinensis.
- Albendazole cũng có hiệu quả trên nhiễm ấu trùng sán lợn ở não (Neurocysticercosis) và nhiễm ấu trùng di trú ở da.
- Nhiễm nang sán.
3. Chống chỉ định của thuốc Pentinox
Không sử dụng Pentinox trong các trường hợp sau:
- Có tiền sử quá mẫn với bất cứ thành phần nào của thuốc hoặc các hợp chất nhóm benzimidazol.
- Người có tiền sử bị nhiễm độc tủy xương.
- Phụ nữ đang mang thai.
4. Liều lượng và cách sử dụng thuốc Pentinox
Liều lượng của thuốc tùy thuộc vào từng lứa tuổi và tình trạng bệnh như sau:
- Giun đũa, giun tóc, giun móc, giun kim:
- Người lớn và trẻ em trên 2 tuổi: Uống 400mg liều duy nhất, có thể lặp lại sau 3 tuần.
- Trẻ em 1 - 2 tuổi: Uống 200mg liều duy nhất, có thể lặp lại sau 3 tuần.
- Ấu trùng di trú ở da:
- Người lớn: Uống 400mg/ lần/ ngày trong 3 ngày.
- Trẻ em: Uống 5mg/ kg/ ngày trong 3 ngày.
- Bệnh nang sán
- Người lớn: Uống 800mg/ ngày trong 28 ngày. Điều trị lặp lại nếu cần.
- Trẻ em trên 6 tuổi: Uống 10 - 15mg/ kg/ ngày trong 28 ngày. Điều trị lặp lại nếu cần.
- Trẻ em dưới 6 tuổi: Liều lượng chưa được xác định.
- Ấu trùng sán lợn ở não
- Người lớn: Uống 5mg/ kg/ ngày, trong 30 ngày. Nếu cần có thể lặp lại liều điều trị sau 3 tuần.
- Trẻ em: Xem lại liều người lớn.
- Strongyloides (giun lươn)
- Người lớn và trẻ em trên 2 tuổi: Uống 400mg/ lần/ ngày, trong 3 ngày. Nếu cần có thể lặp lại liều sau 3 tuần.
- Trẻ em 1 - 2 tuổi: Uống 200mg/ lần/ ngày, trong 3 ngày. Nếu cần có thể lặp lại liều sau 3 tuần.
Cách dùng thuốc: Có thể nhai, nuốt hoặc nghiền viên thuốc trộn với thức ăn. Không cần phải nhịn đói hoặc tẩy trước khi dùng.
5. Tác dụng phụ của thuốc Pentinox
Khi sử dụng thuốc Pentinox có thể gặp một số tác dụng không mong muốn sau:
- Thường gặp: Sốt, buồn nôn, nôn, đau bụng, chóng mặt, nhức đầu, biểu hiện ở não, chức năng gan bình thường, rụng tóc (phục hồi được).
- Ít gặp: Phản ứng dị ứng, phát ban, mày đay, giảm bạch cầu, suy thận cấp.
- Hiếm gặp: Giảm/ mất bạch cầu hạt, giảm hồng cầu, giảm tiểu cầu.
Khi điều trị trong thời gian ngắn (không quá 3 ngày) có thể thấy một vài trường hợp xuất hiện khó chịu ở đường tiêu hóa (đau thượng vị, tiêu chảy) và nhức đầu. Bệnh nang sán và ấu trùng sán lợn có tổn thương não (Neurocysticercosis) là những trường hợp phải điều trị liều cao và kéo dài, các tác dụng phụ sẽ thường gặp nhiều hơn và nghiêm trọng hơn. Thông thường các tác dụng không mong muốn không nghiêm trọng và có thể hồi phục được mà không cần điều trị. Chỉ phải ngưng điều trị khi người bệnh bị giảm bạch cầu (0,7%) hoặc có tổn thương gan (3,8% trong bệnh nang sán).
Khi sử dụng thuốc Pentinox, nếu người bệnh gặp phải bất kỳ tác dụng phụ nào nghiêm trọng hãy ngưng dùng thuốc, liên hệ ngay với bác sĩ điều trị hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để xử trí kịp thời.
6. Tương tác với thuốc Pentinox
Khi dùng phối hợp Pentinox có thể tương tác với các thuốc sau:
- Nồng độ ổn định lúc thấp nhất của albendazole sulfoxide trong huyết tương cao hơn khoảng 50% khi dùng phối hợp với 8mg Dexamethason với mỗi liều albendazole (15mg/ kg/ ngày).
- Dùng phối hợp với Praziquantel (40mg/ kg) làm tăng khoảng 50% nồng độ trung bình trong huyết tương và diện tích dưới đường cong của albendazole sulfoxide so với dùng albendazole liều đơn độc (400mg).
- Dùng phối hợp với cimetidin (10mg/ kg/ ngày) làm tăng nồng độ albendazole sulfoxide trong mật và trong dịch nang sán lên khoảng 2 lần ở người bị bệnh nang sán so với dùng albendazole liều đơn độc (20mg/ kg/ ngày).
- Dược động học của theophylin (truyền theophylin 5,8mg/ 20 phút) không bị thay đổi sau khi uống 1 liều albendazole 400mg.
7. Lưu ý và thận trọng khi sử dụng thuốc Pentinox
Khi sử dụng thuốc Pentinox, cần thận trọng trong các trường hợp sau:
- Do thuốc chuyển hóa ở gan nên cần thận trọng khi điều trị bằng albendazole cho người có chức năng gan bất thường.
- Thận trọng với người có tiền sử bệnh về máu.
- Không dùng albendazole cho phụ nữ có thai trừ những trường hợp bất khả kháng mà không còn cách nào khác. Người bệnh không nên có thai sau khi sử dụng albendazole ít nhất 1 tháng. Nếu người bệnh đang dùng thuốc mà phát hiện có thai thì phải ngưng thuốc ngay và phải hiểu rõ rằng thuốc có thể gây nguy hại rất nặng đối với thai nhi.
- Còn chưa biết rõ albendazole bài tiết vào sữa ở mức độ nào, do đó cần phải hết sức thận trọng khi dùng thuốc cho phụ nữ đang cho con bú.
- Khi dùng thuốc nên thận trọng khi lái xe hoặc vận hành máy móc do thuốc có thể gây nhức đầu và chóng mặt.
Ngoài những thông tin trên nếu còn bất kỳ thắc mắc gì về thuốc giun Pentinox, người bệnh có thể liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và giải đáp.
