Thuốc Trokendi X được kê đơn sử dụng cho những trường hợp bị động kinh hoặc dùng trong phòng ngừa cơn đau nửa đầu. Để phát huy tối đa hiệu quả điều trị của Trokendi X, bệnh nhân nên dùng thuốc theo đúng phác đồ mà bác sĩ đã chỉ định.
1. Thuốc Trokendi XR là thuốc gì?
Trokendi X là thuốc động kinh, hay còn được gọi là thuốc chống co giật. Hiện nay, Trokendi X được dùng để ngăn ngừa một số tình trạng co giật ở trẻ em trên 6 tuổi và người lớn.
Thuốc Trokendi X được sử dụng phối hợp với những loại thuốc khác nhằm điều trị một số loại động kinh (động kinh co cứng – co giật toàn thể nguyên phát, co giật khởi phát cục bộ hoặc động kinh liên quan đến hội chứng Lennox – Gastaut) ở người lớn và bệnh nhi trên 6 tuổi. Ngoài ra, thuốc Trokendi X cũng được dùng để ngăn ngừa chứng đau nửa đầu ở thanh thiếu niên trên 12 tuổi và người trưởng thanh. Thực tế, Trokendi X chỉ có tác dụng ngăn chứng đau nửa đầu hoặc giảm số lượng cơn đau bùng phát mà không thể điều trị khi triệu chứng đau đã xuất hiện.
Thuốc Trokendi X được bào chế dưới dạng viên nang giải phóng kéo dài. Thành phần chính trong thuốc là hoạt chất Topiramate, thuộc nhóm thuốc chống co giật. Vì đây là thuốc kê đơn, do đó bệnh nhân chỉ nên dùng Trokendi X khi có chỉ định cụ thể của bác sĩ.
2. Thuốc Trokendi X công dụng là gì?
2.1. Tác dụng của hoạt chất Topiramate
Thành phần Topiramate trong thuốc Trokendi X được biết đến là chất chống động kinh hiệu quả dựa trên các cơ chế tác động dưới đây:
- Làm tăng tần suất của các receptor GABAA được hoạt hoá nhờ GABA nhằm mang đến luồng ion chloride cho các nơ – ron, qua đó giúp tăng cường hoạt tính của các chất trung gian ức chế thần kinh.
- Giúp bất hoạt khả năng của Kainate gây hoạt hoá kainate/AMPA.
- Ức chế một số Isoenzyme của Anhydrase carbonic.
Hiện nay, hoạt chất Topiramate thường có mặt trong các loại thuốc được dùng cho những trường hợp như có cơn co giật khởi phát cục bộ, co cứng – giật rung, co giật liên quan đến hội chứng Lennox- Gastaut hoặc phòng ngừa cơn đau nửa đầu.
2.2. Chỉ định và chống chỉ định sử dụng thuốc Trokendi X
Thuốc Trokendi X được bác sĩ kê đơn sử dụng cho các trường hợp cụ thể dưới đây:
- Đơn trị liệu hoặc điều trị hỗ trợ các dạng động kinh cho trẻ em trên 6 tuổi và người lớn, bao gồm cơn co giật kèm hội chứng Lennox – Gastaut, cơn co giật toàn thể có co cứng – giật rung hoặc cơn co giật khởi phát cục bộ.
- Dự phòng và chống bùng phát cơn đau nửa đầu ở trẻ trên 12 tuổi và người lớn.
Tuy nhiên, cần tránh dùng thuốc Trokendi X cho những đối tượng bệnh nhân dưới đây khi chưa có chỉ định của bác sĩ:
- Người có tiền sử quá mẫn hoặc dị ứng với hoạt chất Topiramate hay bất kỳ thành phần khác trong thuốc.
- Chống chỉ định Trokendi X cho bệnh nhân sử dụng rượu trong khoảng 6 giờ trước / sau khi dùng thuốc.
- Không dùng cho bệnh nhân đang sử dụng Metformin.
- Không sử dụng Trokendi X cho phụ nữ đang trong thai kỳ hoặc có khả năng mang thai do không áp dụng biện pháp tránh thai an toàn.
3. Liều dùng và cách sử dụng thuốc Trokendi X
3.1. Trước khi dùng Trokendi X cần lưu ý điều gì?
Cần báo cho bác sĩ biết nếu bệnh nhân đã từng hoặc đang mắc các vấn đề sức khoẻ sau:
- Bệnh tiêu chảy.
- Bệnh tăng nhãn áp / các vấn đề khác liên quan đến mắt.
- Bệnh sỏi thận, bệnh thận hoặc lọc máu.
- Nhiễm toan chuyển hoá (lượng axit cao trong máu).
- Khó thở hoặc mắc bệnh phổi.
- Trầm cảm, có vấn đề về tâm trạng hoặc có ý nghĩ hay hành động tự tử.
- Rối loạn tăng trưởng.
- Bệnh gan.
- Loãng xương hoặc nhuyễn xương.
Hoạt chất Topiramate trong thuốc có thể làm tăng nồng độ axit trong máu, từ đó dẫn đến các vấn đề như yếu xương, sỏi thận hoặc ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của trẻ nhỏ. Bác sĩ có thể khuyến nghị bệnh nhân thực hiện các xét nghiệm máu trước khi dùng thuốc Trokendi X nhằm đảm bảo rằng người bệnh không bị nhiễm toan chuyển hoá.
Một số đối tượng có thể nảy sinh ý nghĩ tự tử khi dùng Trokendi X chống co giật. Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra sức khoẻ thể chất và tâm thần của người bệnh thường xuyên trong giai đoạn này. Ngoài ra, người thân hay người chăm sóc cũng cần báo ngay cho bác sĩ nếu bệnh nhân có những thay đổi bất thường về tâm trạng.
Ngoài ra, việc sử dụng thuốc Trokendi X khi mang thai cũng có thể làm tăng khả năng sứt môi hay tật hở hàm ếch cho thai nhi. Vì vậy, bệnh nhân nên báo cho bác sĩ về tình trạng mang thai của mình trước khi quyết định sử dụng Trokendi X.
3.2. Nên sử dụng Trokendi X như thế nào?
Thuốc Trokendi X cần được dùng chính xác theo liều lượng đã được bác sĩ kê đơn. Bệnh nhân nên tuân thủ chặt chẽ những hướng dẫn của nhà sản xuất trên nhãn dán sản phẩm. Bạn tuyệt đối không tự ý thay đổi liều thuốc khi chưa có sự chấp thuận của bác sĩ.
Thuốc Trokendi X được bào chế dưới dạng viên nang giải phóng kéo dài, do đó bệnh nhân nên nuốt nguyên viên thuốc cùng với cốc nước đầy, tránh mở hoặc phá vỡ kết cấu thuốc. Trokendi X có thể dùng chung / không cùng thức ăn. Trong quá trình sử dụng Trokendi X, bạn nên uống nhiều nước nhằm ngăn nguy cơ mất cân bằng điện giải hoặc hình thành sỏi thận.
Đối với trẻ em, liều dùng Trokendi X sẽ được xác định dựa trên cân nặng. Nhu cầu về liều lượng của trẻ sẽ thay đổi tùy theo sự biến động của trọng lượng cơ thể. Nhìn chung, bệnh nhân nên thực hiện các xét nghiệm y tế định kỳ trong thời gian dùng thuốc để bác sĩ điều chỉnh liều phù hợp nhất. Nếu bạn cần thực hiện phẫu thuật, hãy báo cho bác sĩ về việc sử dụng Trokendi X nhằm đảm bảo an toàn.
Tuyệt đối không dừng Trokendi X đột ngột ngay cả khi cảm thấy cơ thể ổn. Việc ngưng thuốc ngay lập tức có thể làm bùng phát cơn co giật nhiều hơn. Tốt nhất, bệnh nhân nên giảm dần liều theo khuyến nghị của bác sĩ.
3.3. Liều dùng thuốc Trokendi X
Liều lượng sử dụng thuốc Trokendi X sẽ khác nhau tùy vào mục đích điều trị của mỗi bệnh nhân, cụ thể:
- Đơn trị liệu động kinh ở người lớn: Dùng liều khởi đầu 25mg / ngày, sau đó tăng lên 50mg / ngày chia thành 2 lần. Không uống vượt quá tối đa 500mg / ngày. Đối với những bệnh nhân khó dung nạp với hoạt chất Topiramate có thể dùng liều lên đến 1000mg / ngày. Những liều được khuyến nghị ở trên chỉ sử dụng cho bệnh nhân có chức năng thận bình thường.
- Đơn trị liệu động kinh ở trẻ em: Dùng liều ban đầu khoảng 1 – 3mg / kg thể trọng / ngày. Sau khoảng 2 tuần dùng thuốc, tăng liều lên 3 – 6mg / kg chia 2 lần / ngày.
- Phòng ngừa chứng đau nửa đầu: Uống liều ban đầu 25mg / ngày vào buổi tối. Cần tránh uống vượt quá 200mg / ngày để ngăn nguy cơ xảy ra các tác dụng phụ.
Bệnh nhân cần tuân thủ theo đúng liều dùng thuốc Trokendi X mà bác sĩ đã chỉ định. Đến ngay cơ sở y tế nếu sau khi uống quá liều thuốc xuất hiện những triệu chứng như kích động, buồn ngủ, nhìn đôi, trầm cảm, ngất xỉu, co giật, có vấn đề về phối hợp, lời nói hay suy nghĩ.
4. Những tác dụng phụ có thể gặp phải khi dùng thuốc Trokendi X
Khi sử dụng Trokendi X, người bệnh có khả năng cao gặp những phản ứng phụ sau:
- Buồn ngủ, chóng mặt, phản ứng chậm chạp hoặc mệt mỏi.
- Bất thường về tầm nhìn, có vấn đề về trí nhớ / lời nói.
- Giảm cảm giác trên da, tê ngứa ở tay / chân.
- Cảm thấy lo lắng hoặc thay đổi vị giác.
- Sụt cân, sốt.
- Buồn nôn, đau dạ dày, tiêu chảy, chán ăn.
- Có các triệu chứng như cảm lạnh, bao gồm đau họng, nghẹt mũi hoặc hắt hơi.
Tuy nhiên, cần báo ngay cho bác sĩ nếu cơ thể xuất hiện các dấu hiệu của phản ứng dị ứng, bao gồm khó thở, phát ban, sưng cổ họng, sưng mặt; hoặc có phản ứng da nghiêm trọng như đau họng, sốt, phát ban da, bỏng mắt, đau rát da, bong tróc hay phồng rộp. Ngoài ra, bệnh nhân cũng nên báo cho bác sĩ nếu các thay đổi về tâm trạng trở nên xấu đi hoặc xuất hiện thêm trong quá trình dùng thuốc Trokendi X. Điển hình như hoảng loạn, thay đổi hành vi, khó ngủ, cáu kỉnh, bốc đồng, kích động, bồn chồn, hung hăng, hiếu động, chán nản hoặc có ý định làm tổn thương chính bản thân.
Ngoài những phản ứng trên, đôi khi việc sử dụng thuốc Trokendi X còn gây ra một số vấn đề nghiêm trọng khác cần xử lý lập tức như:
- Phát ban trên da dù chỉ ở mức nhẹ.
- Có các vấn đề về thị lực, đau / đỏ mắt, mờ mắt, giảm thị lực đột ngột.
- Các vấn đề về trí nhớ, suy nghĩ, lời nói, bị nhầm lẫn hoặc khó tập trung.
- Giảm tiết mồ hôi, khô nóng da hoặc sốt cao (triệu chứng của mất nước).
- Dấu hiệu của bệnh sỏi thận như tiểu khó, tiểu buốt, đau dữ dội vùng lưng dưới hoặc bên hông.
- Dấu hiệu có quá nhiều axit trong máu như mệt mỏi, nhịp tim không đều, khó thở, khó suy nghĩ hoặc chán ăn.
- Triệu chứng có quá nhiều amoniac trong máu như suy nhược cơ thể không rõ nguyên nhân, nôn mửa hoặc có cảm giác bị bất tỉnh.
5. Một số loại thuốc tương tác với Trokendi X
Sử dụng cùng lúc Trokendi X với những loại thuốc khác có thể khiến bệnh nhân bị buồn ngủ hoặc làm trầm trọng thêm những tác dụng phụ khác. Nếu đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào dưới đây, người bệnh nên báo cho bác sĩ để có biện pháp điều chỉnh hoặc thay thế thuốc phù hợp:
- Thuốc tránh thai.
- Thuốc Zonisamide.
- Thuốc Divalproex.
- Axit valproic.
- Thuốc tăng nhãn áp.
- Thuốc nhỏ mắt.
- Thuốc giãn cơ.
- Thuốc điều trị trầm cảm hoặc chứng lo âu.
- Thuốc ngủ.
- Thuốc Opioid.
Trên đây là thông tin về công dụng, liều dùng và lưu ý khi sử dụng thuốc Trokendi X. Lưu ý, Trokendi X là thuốc kê đơn, người bệnh tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị tại nhà vì có thể gặp phải tác dụng phụ nguy hiểm.
Nguồn tham khảo: medicalnewstoday.com, drugs.com, webmd.com