Paracetamol là thuốc được sử dụng vô cùng phổ biến để giảm đau, hạ sốt và tăng hiệu quả khi kết hợp với Cafein. Sự kết hợp này có trong sản phẩm Phaanedol Plus Extra Strength của công ty Dược phẩm USA-NIC.
1. Phaanedol Plus Extra Strength là thuốc gì?
Phaanedol Plus Extra Strength 500/65 được sản xuất bởi công ty TNHH Dược phẩm USA-NIC (USA - NIC Pharma). Phaanedol Plus Extra Strength thành phần bao gồm Paracetamol và Cafein hàm lượng tương ứng là 500mg và 65mg với tác dụng hạ sốt và giảm đau mức độ nhẹ đến trung bình.
2. Công dụng Phaanedol Plus Extra Strength
Thuốc Phaanedol Plus Extra Strength 500/65 được chỉ định trong các trường hợp sau:
- Giảm đau mức độ nhẹ đến vừa, bao gồm đau đầu hay nửa đầu, đau cơ, đau bụng kinh, đau họng;
- Đau sau khi tiêm vắc-xin;
- Đau sau nhổ răng hoặc thực hiện các thủ thuật nha khoa, đau răng;
- Đau liên quan đến viêm xương khớp;
- Hạ sốt.
3. Đặc điểm dược lý của Phaanedol Plus Extra Strength
3.1. Dược lực học
Hoạt chất Paracetamol (hay acetaminophen hay N-acetyl-p-aminophenol) trong thuốc Phaanedol Plus Extra Strength là chất chuyển hóa có hoạt tính của phenacetin với tác dụng giảm đau, hạ sốt hiệu quả và có thể thay thế Aspirin. Điểm khác biệt lớn nhất là Paracetamol không có tác dụng khác viêm. Theo nghiên cứu, hoạt chất Paracetamol có tác dụng hạ thân nhiệt cho người sốt cao nhưng hiếm khi hạ thân nhiệt ở người bình thường. Cơ chế hạ sốt của Paracetamol là tác động lên vùng dưới đồi, gây hạ thân nhiệt, đồng thời tăng tỏa nhiệt do giãn mạch và tăng lưu lượng máu ngoại vi. Ưu điểm của Paracetamol so với Aspirin là cùng liều điều trị nhưng ít tác động đến tim và hô hấp, không ảnh hưởng cân bằng acid-base, không gây kích ứng, trầy xước hoặc xuất huyết dạ dày.
Paracetamol không ảnh hưởng đến chức năng tiểu cầu hay thời gian chảy máu. Trường hợp sử dụng quá liều sẽ gây độc cho gan thông qua một chất chuyển hóa là N-acetyl-benzoquinonimin. Mặc dù ở liều bình thường cho khả năng dung nạp tốt và không gây nhiều tác dụng phụ nhưng khi quá liều Paracetamol cấp tính (trên 10g) có thể dẫn đến chết người do ngộ độc gan nặng.
Hoạt chất khác có trong thuốc Phaanedol Plus Extra Strength là Cafein thuộc nhóm dẫn chất xanthin với các tác dụng lên thần kinh trung ương. Cafein kích thích ưu tiên trên vỏ não, làm giảm sự mệt mỏi, buồn ngủ, kích thích tăng hưng phấn vỏ não và nhận cảm giác quan do đó tăng khả năng làm việc và minh mẫn hơn. Tuy nhiên những người sử dụng Cafein liên tục và kéo dài thì sau giai đoạn hưng phấn sẽ là giai đoạn ức chế thần kinh trung ương.
3.2. Dược động học
Dược động học của Paracetamol:
- Hấp thu nhanh chóng và gần như hoàn toàn qua đường tiêu hóa, nồng độ đỉnh trong huyết tương đạt sau 30-60 phút ở liều điều trị;
- Phân bố: Paracetamol trong sản phẩm Phaanedol Plus Extra Strength phân bố nhanh chóng và đồng đều trong hầu hết các mô của cơ thể. Tỷ lệ kết hợp với protein huyết tương khoảng 25%;
- Thải trừ: Thời gian bán thải khoảng 1.25-3 giờ, có thể kéo dài ở liều độc hoặc trên người cơ địa tổn thương gan;
- Paracetamol bị N-hydroxyl hóa bởi hệ Cytochrom P450 để tạo thành N-acetyl-benzoquinonimin. Bình thường chất chuyển hóa của paracetamol này xảy ra phản ứng với nhóm sulfhydryl trong glutathion, từ đó bị khử làm mất hoạt tính. Tuy nhiên khi dùng liều cao dẫn đến chất chuyển hóa này nhiều và làm cạn kiệt glutathion của gan. Khi đó, nó sẽ tăng phản ứng với nhóm sulfhydryl của protein gan, hệ quả là dẫn đến hoại tử gan.
Dược động học của Cafein:
- Hoạt chất này trong sản phẩm Phaanedol Plus Extra Strength hấp thu nhanh qua đường uống hoặc tiêm, sinh khả dụng đường uống đạt trên 90%;
- Thuốc đạt nồng độ tối đa trong huyết tương sau uống khoảng 1 giờ, sau đó phân bố rộng rãi khắp cơ thể, bao gồm cả nhau thai và sữa mẹ;
- Chuyển hóa: Cafein chuyển hóa tại gan bằng phản ứng demethyl và oxy hóa;
- Thải trừ chủ yếu qua nước tiểu ở dạng đã chuyển hóa. Thời gian bán thải khoảng 3 - 7 giờ và dài hơn ở trẻ sơ sinh và trẻ sinh non.
4. Thuốc Phaanedol liều dùng như thế nào?
4.1. Cách dùng
Phaanedol Plus Extra Strength 500/65 sử dụng bằng đường uống.
4.2. Phaanedol liều dùng
- Người trưởng thành: Uống mỗi lần 1 viên Phaanedol Plus Extra Strength, 3-4 lần/ngày;
- Trẻ em từ 12 tuổi trở lên: Uống mỗi lần 1 viên Phaanedol Plus Extra Strength, 1-2 lần/ngày;
- Khoảng cách giữa 2 lần dùng Phaanedol Plus Extra Strength cần cách nhau ít nhất 4 - 6 giờ.
4.3. Quá liều và cách xử trí
Ngộ độc Paracetamol:
- Ngộ độc có thể xảy ra khi uống một liều độc duy nhất hoặc uống lặp lại liều cao Paracetamol hoặc do sử dụng sản phẩm có Paracetamol (như Phaanedol Plus Extra Strength) dài ngày;
- Tác dụng độc tính nghiêm trọng nhất là tình trạng hoại tử gan, có thể gây tử vong, với các biểu hiện buồn nôn, nôn ói và đau bụng trong vòng 2 - 3 giờ sau khi ngộ độc;
- Methemoglobin máu gây xanh tím da niêm và móng tay được xem là một biểu hiện đặc trưng của ngộ độc cấp tính dẫn chất p-aminophenol của paracetamol, nguy cơ methemoglobin cao ở trẻ em so với người lớn;
- Tình trạng ngộ độc Paracetamol nặng ban đầu gây kích thích thần kinh trung ương gây kích động và mê sảng. Sau đó là ức chế thần kinh trung ương, sững sờ, hạ thân nhiệt, thở nhanh, nông, mạch nhanh, nhẹ, không đều, hạ huyết áp và suy tuần hoàn;
- Biểu hiện lâm sàng tổn thương gan rõ ràng hơn trong vòng 2 - 4 ngày từ thời điểm uống liều độc Paracetamol. Tăng Aminotransferase máu (đôi khi rất cao) và bilirubin huyết tương, khi tổn thương gan lan rộng dẫn đến kéo dài thời gian prothrombin;
- Điều trị: Rửa dạ dày trong mọi trường hợp, tốt nhất trong vòng 4 giờ. Liệu pháp giải độc cơ bản là sử dụng các hợp chất sulfhydryl, một phần sẽ giúp bổ sung dự trữ glutathion ở gan. Ngoài ra, sử dụng N-acetylcystein giải độc có thể áp dụng nếu ngộ độc dưới 36 giờ và hiệu quả hơn khi thời gian ngộ độc paracetamol dưới 10 giờ.
Ngộ độc Cafein: Khi sử dụng liều cao có thể gây rung giật.
5. Tác dụng phụ của Phaanedol Plus Extra Strength
Quá trình sử dụng thuốc Phaanedol Plus Extra Strength 500/65, người bệnh có thể gặp các tác dụng không mong muốn liên quan đến Paracetamol và Cafein. Tác dụng phụ của Paracetamol bao gồm:
- Phát ban da, một số triệu chứng dị ứng như ban đỏ hay nổi mày đay, đôi khi kèm theo sốt hoặc tổn thương niêm mạc;
- Loạn tạo máu, giảm bạch cầu trung tính, giảm tiểu cầu và toàn thể huyết cầu;
- Buồn nôn, nôn;
- Tăng nguy cơ bệnh thận và độc tính thận khi lạm dụng dài ngày.
Phản ứng phụ của hoạt chất Cafein trong sản phẩm Phaanedol Plus Extra Strength:
- Kích thích đường tiêu hóa;
- Kích thích thần kinh trung ương.
6. Chống chỉ định của Phaanedol Plus Extra Strength
Thuốc Phaanedol Plus Extra Strength không được phép kê đơn trong các trường hợp sau:
- Tiền sử nhạy cảm với paracetamol;
- Người bị thiếu máu nhiều lần;
- Bệnh tim, phổi;
- Thiếu men glucose-6-phosphat dehydrogenase;
- Suy chức năng gan, thận;
- Trẻ em dưới 12 tuổi.
- Suy mạch vành;
- Nhồi máu cơ tim;
- Nhịp tim nhanh, ngoại tâm thu.
7. Một số thận trọng khi sử dụng Phaanedol Plus Extra Strength
- Hoạt chất Paracetamol trong sản phẩm Phaanedol Plus Extra Strength tương đối an toàn ở liều điều trị. Một số trường hợp gặp phản ứng ngoài da như ban, dát sẩn, ngứa, mày đay, một số phản ứng quá mẫn như phù thanh quản, phù mạch có thể gặp nhưng rất hiếm;
- Thận trọng khi dùng Paracetamol ở người có tiền sử thiếu máu từ trước, vì chứng xanh tím da niêm có thể không biểu rõ ràng, mặc dù nồng độ methemoglobin trong máu rất cao;
- Sử dụng nhiều bia rượu trong thời gian sử dụng Phaanedol Plus Extra Strength có thể làm tăng độc tính trên gan của paracetamol, do đó cần hạn chế hoặc tuyệt đối không uống rượu;
- Thận trọng khi dùng ở người suy giảm chức năng gan hoặc thận;
- Bác sĩ cần cảnh báo người bệnh khi sử dụng Phaanedol Plus Extra Strength về các dấu hiệu phản ứng ngoài da nghiêm trọng như hội chứng Steven-Johnson, hội chứng hoại tử da nhiễm độc, hội chứng Lyell, hội chứng ngoại ban mụn mủ toàn thân cấp tính (AGEP).
8. Tương tác thuốc của Phaanedol Plus Extra Strength
- Sử dụng liều cao paracetamol dài ngày làm tăng nhẹ tác dụng kháng đông của coumarin và dẫn chất indandion;
- Sử dụng rượu quá nhiều và dài ngày có thể làm tăng nguy cơ gây độc cho gan của Paracetamol;
- Các thuốc chống co giật (gồm phenytoin, barbiturat, carbamazepin) gây cảm ứng enzym ở microsom ở gan, có thể làm tăng độc tính trên gan của Paracetamol do tăng chuyển hóa thành những chất độc hại;
- Dùng đồng thời Phaanedol Plus Extra Strength với Isoniazid có thể tăng nguy cơ gây độc cho gan, nhưng cơ chế tương tác vẫn chưa rõ. Đặc biệt, nguy cơ gây độc cho gan của paracetamol tăng đáng kể khi người bệnh dùng liều lớn hơn liều khuyến cáo trong thời gian điều trị bằng chống co giật hoặc Isoniazid;
- Cafein trong Phaanedol Plus Extra Strength làm giảm lưu lượng máu đến gan, do đó kéo dài thời gian bán hủy và tăng nồng độ của các thuốc thải trừ qua gan.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
