Phương pháp thu thập tế bào gốc trung mô từ dây rốn đang là tâm điểm của nhiều nghiên cứu y học hiện đại nhờ khả năng tái tạo mô và điều hòa miễn dịch vượt bậc của loại tế bào gốc này. Đây là loại tế bào gốc sở hữu những đặc tính sinh học độc đáo, khác biệt so với tế bào gốc tạo máu thường được tìm thấy trong máu cuống rốn.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của ThS.BS Chu Thị Thảo - Ngân hàng Sinh học, tại Ngân hàng Mô Vinmec,Trung tâm Công nghệ cao Vinmec.
1. Sự khác nhau giữa tế bào gốc máu cuống rốn và tế bào gốc dây rốn
1.1 Tế bào gốc máu cuống rốn là gì?
Máu cuống rốn (MCR), hay còn gọi là máu dây rốn hoặc máu bánh nhau, là phần máu còn sót lại trong dây rốn và bánh nhau sau khi sinh. Đây là nguồn cung cấp dồi dào cho tế bào gốc, chủ yếu là tế bào gốc tạo máu ((Hematopoietic stem cells - HSCs). Tế bào gốc tạo máu (HSCs) có khả năng phân chia và biệt hóa thành các tế bào máu khác nhau như hồng cầu, tiểu cầu, bạch cầu,... giúp tái tạo hệ miễn dịch.
Bên cạnh tế bào gốc tạo máu HSCs, một loại tế bào gốc quan trọng khác là tế bào gốc trung mô (Mesenchymal Stem Cells - MSCs) cũng hiện diện với số lượng đáng kể.
Tế bào gốc máu cuống rốn đã được FDA công nhận có khả năng điều trị hơn 80 bệnh, chủ yếu liên quan đến các vấn đề về máu, hệ miễn dịch như ung thư máu, suy tủy và suy giảm miễn dịch, nên không ít bậc phụ huynh muốn tìm hiểu về phương pháp thu thập tế bào gốc trung mô từ dây rốn để chuẩn bị cho tương lai của trẻ.
1.2 Tế bào gốc dây rốn là gì?
Dây rốn, -một phần cấu tạo quan trọng của thai nhi, kết nối trực tiếp với nhau thai để vận chuyển oxy, chất dinh dưỡng và loại bỏ chất thải. Ngoài chức năng sinh lý, dây rốn còn chứa một lượng lớn tế bào gốc, bao gồm tế bào gốc biểu mô (Epithelial Stem Cells), nội mô (Endothelial Stem Cells),... trong đó tế bào gốc trung mô chiếm tỷ lệ cao nhất.
Tế bào gốc trung mô sở hữu những đặc tính vượt trội so với tế bào gốc tạo máu trong máu cuống rốn. Chúng không chỉ có khả năng ức chế phản ứng viêm sau tổn thương mà còn tiết ra các yếu tố tăng trưởng giúp sửa chữa mô. Đặc biệt, tế bào gốc trung mô có tiềm năng biệt hóa thành đa dạng các loại tế bào, bao gồm tế bào thần kinh, tế bào giác quan, tế bào máu, tế bào da, tế bào xương, tế bào sụn và nhiều loại tế bào khác.
2. Ưu điểm của tế bào gốc trung mô dây rốn (MSCs) so với tế bào gốc máu cuống rốn
Nổi bật nhất là khả năng biệt hóa thành các tế bào thuộc hệ thần kinh, các cơ quan giác quan, hệ tuần hoàn, da, xương, sụn,... (Hình 1)
Ngoài ra, tế bào gốc trung mô (MSCs) sở hữu khả năng điều hòa miễn dịch vượt trội nhờ biểu hiện thấp phức hợp mô học chính (MHC) lớp I và không biểu hiện kháng nguyên HLA-DR, giảm thiểu nguy cơ thải ghép. Nhờ đó, MSCs được ứng dụng rộng rãi trong ghép đồng loài (ghép cho những người thân trong gia đình, những người không cùng huyết thống), hỗ trợ ngăn ngừa thải ghép.
Bên cạnh đó, MSCs còn có khả năng ức chế hoạt động của các tế bào miễn dịch như tế bào T, tế bào NK, đại thực bào và tăng cường hoạt động của tế bào T điều hòa. Những đặc tính này khiến MSCs trở thành ứng viên tiềm năng trong điều trị các bệnh tự miễn như lupus ban đỏ, đa xơ cứng rải rác và tiểu đường loại 1.
Khác với tế bào gốc máu cuống rốn, sau khi thu thập, một số lượng tế bào gốc trung mô nhất định có thể được lưu trữ. Nhờ công nghệ hiện đại, số lượng tế bào gốc trung mô có thể tăng lên gấp hàng trăm triệu đến hàng tỷ lần so với số lượng ban đầu. Điều này có nghĩa là, lượng tế bào gốc trung mô được lưu trữ có thể đủ để sử dụng cho nhiều lần điều trị, bất kể cân nặng của khách hàng.
Hơn nữa, việc lưu trữ tế bào gốc trung mô thành các đơn vị nhỏ giúp khách hàng có thể linh hoạt sử dụng tế bào gốc khi cần thiết.
3. Phương pháp thu thập tế bào gốc trung mô từ dây rốn
Phương pháp thu thập tế bào gốc trung mô từ dây rốn diễn ra một cách vô cùng nhẹ nhàng và an toàn cho trẻ sơ sinh.
- Ngay sau khi em bé chào đời, dây rốn sẽ được kẹp lại và cắt bỏ. Đoạn dây rốn này, vốn chứa những tế bào gốc quý giá, sẽ được thu thập vào một chiếc cốc vô trùng đặc biệt.
- Sau đó, mẫu dây rốn sẽ được chuyển đến phòng thí nghiệm chuyên biệt. Tại đây, các nhà khoa học sẽ tách chiết và nuôi cấy những tế bào gốc này để chúng tăng sinh và phát triển.
- Cuối cùng, những tế bào gốc đạt chất lượng cao sẽ được bảo quản một cách an toàn trong ngân hàng tế bào gốc, sẵn sàng phục vụ cho sức khỏe của bé trong tương lai.
4. Ứng dụng của tế bào gốc trung mô từ dây rốn
Các nghiên cứu lâm sàng đã chứng minh tế bào gốc dây rốn có khả năng ứng dụng rộng rãi trong y học tái tạo, hứa hẹn mang lại nhiều đột phá trong điều trị các bệnh như tim mạch, tiểu đường, thần kinh (tự kỷ, Alzheimer, Parkinson), tự miễn, xương khớp, gan, phổi, và các tổn thương mô.
Đến nay, đã có hơn 1355 thử nghiệm lâm sàng sử dụng tế bào gốc trung mô (MSCs) được ghi nhận. (cochranelibrary.com)
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hiện đang cung cấp đa dạng các gói dịch vụ thu thập, xử lý và lưu trữ máu cuống rốn, tế bào gốc dây rốn:
- Gói thu thập, xử lý và lưu trữ tế bào gốc dây rốn tại Vinmec
- Gói thu thập và xử lý máu cuống rốn
- Dịch vụ lưu trữ tế bào gốc dây rốn
Đây được xem như một "bảo hiểm sinh học" trọn đời, giúp bảo vệ sức khỏe cho trẻ và gia đình. Tế bào gốc từ máu cuống rốn có tiềm năng ứng dụng trong điều trị hơn 100 loại bệnh, bao gồm cả những căn bệnh hiểm nghèo như ung thư, tim mạch, tiểu đường, các bệnh tự miễn, viêm xương khớp, xơ gan, bệnh phổi, làm lành vết thương, thẩm mỹ, chống viêm, phục hồi các tổn thương của mô/cơ quan, tự kỷ, chấn thương não/tủy sống.
Lựa chọn dịch vụ này tại Vinmec, bạn sẽ được hưởng những ưu đãi vượt trội:
- Thời gian lưu trữ tối đa.
- Quy trình xử lý, lưu trữ khép kín, bảo mật tuyệt đối với hệ thống an ninh công nghệ cao.
- Khả năng ứng dụng linh hoạt.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
