Thực đơn cho bà bầu bị tiểu đường thai kỳ đóng vai trò quan trọng giúp kiểm soát đường huyết, hỗ trợ mẹ bầu duy trì sức khỏe và bảo vệ em bé trong suốt thai kỳ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu thực đơn dành cho bà bầu bị tiểu đường trong thai kỳ và những điều quan trọng cần lưu ý để đảm bảo thai kỳ an toàn và khỏe mạnh.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Lý Thị Thanh Nhã - Khoa Sản Phụ Khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
1. Tiểu đường thai kỳ là gì?
Tiểu đường thai kỳ (đái tháo đường trong thai kỳ) là tình trạng rối loạn chuyển hóa đường trong cơ thể, xảy ra khi mang thai. Tình trạng này thường được phát hiện từ tháng thứ 4 của thai kỳ và thường tự khỏi khoảng 6 tuần sau khi sinh.
Vậy làm sao để biết có bị đái tháo đường thai kỳ hay không? Sản phụ sẽ được xét nghiệm đường huyết và chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ được đưa ra khi:
- Đường huyết lúc đói: >= 126mg/dl.
- Đường huyết bất kì: >= 200mg/dl.
- Hoặc làm nghiệm pháp dung nạp đường dương tính.
2. Tiểu đường trong thai kỳ ảnh hưởng như thế nào tới mẹ và thai nhi?
Nếu tiểu đường thai kỳ không được kiểm soát tốt, tình trạng này có thể gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi.
Ảnh hưởng đối với mẹ:
- Nếu mẹ từng bị đái tháo đường trong lần mang thai trước hoặc đã có tiền sử tiểu đường trước khi mang thai, tình trạng bệnh sẽ trở nên nghiêm trọng hơn.
- Tăng cân nhiều, thường trên 20kg, đa phần thai to, đa ối và em bé khi sinh ra có cân nặng trên 4kg.
- Thường xuyên có cảm giác ăn nhiều, uống nhiều, tiểu nhiều. Trong nước tiểu có đường và dễ tái phát nấm candida nhiều lần.
- Nhiễm trùng, viêm bể thận, viêm thận hoặc băng huyết sau sinh.
- Sảy thai liên tiếp hoặc thai chết lưu không rõ nguyên nhân.
Ảnh hưởng đối với thai nhi:
- Thai nhi có thể bị dị dạng hoặc dị tật bẩm sinh liên quan đến cơ và hệ thần kinh.
- Do kích thước lớn, bé dễ bị gãy xương và gặp sang chấn khi sinh, cả trong trường hợp sinh thường và sinh mổ.
- Tiểu đường thai kỳ làm tăng tỷ lệ tử vong của thai nhi và trẻ sơ sinh trong tuần đầu sau khi sinh, cao gấp 2 - 5 lần so với bình thường.
- Trẻ có thể bị suy hô hấp, hạ đường huyết, hạ canxi và có nguy cơ mắc tiểu đường do di truyền.
3. Tầm quan trọng của thực đơn cho bà bầu bị tiểu đường thai kỳ
Thực đơn dinh dưỡng phù hợp đóng vai trò quan trọng đối với mẹ bầu bị tiểu đường, giúp kiểm soát và duy trì lượng đường ở mức ổn định.
Mẹ bầu nên chia thời gian ăn mỗi ngày thành ba bữa chính và 1 - 2 bữa nhẹ để tránh tình trạng ăn quá nhiều trong một lần, giúp ổn định đường huyết. Chất béo và protein có tác động đến lượng đường trong máu chỉ trong vài giờ, trong khi Carbohydrate làm tăng lượng đường nhanh hơn và có nguy cơ tăng đột biến. Vì vậy, thực đơn cho bà bầu bị tiểu đường thai kỳ cần cân bằng giữa protein, chất béo tốt và Carbohydrate để duy trì lượng đường trong máu ổn định.
4. Thực đơn gợi ý cho bà bầu bị tiểu đường thai kỳ
Tiểu đường thai kỳ ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi, cả trong bụng mẹ và sau khi chào đời. Do đó, các sản phụ mắc tiểu đường thai kỳ cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa. Đồng thời, một chế độ dinh dưỡng hợp lý có thể hỗ trợ kiểm soát đường huyết hiệu quả, đồng thời cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho sự phát triển của thai nhi.
4.1 Tiểu đường thai kỳ nên ăn gì?
Thực phẩm mà thai phụ mắc tiểu đường trong khi mang thai nên ăn bao gồm:
- Thịt nạc, cá, đậu hũ, sữa chua, các loại sữa tách béo và không đường.
- Các thực phẩm ít gây tăng đường huyết như đậu đỗ, gạo lứt, trái cây ít ngọt, củ quả và rau xanh.
- Chia thành nhiều bữa ăn trong ngày để giữ mức đường huyết ổn định, không tăng quá cao sau ăn và không hạ quá thấp khi xa bữa ăn. Trong ngày, thai phụ nên ăn 3 bữa chính và 1 - 2 bữa phụ.
Lưu ý:
- Phụ nữ mang thai trong 6 tháng cuối cần bổ sung thêm 350 Kcal/ngày so với nhu cầu thông thường.
- Phụ nữ đang cho con bú cần tăng thêm 550 Kcal mỗi ngày so với người bình thường.
4.2 Tiểu đường thai kỳ kiêng ăn gì?
Thực phẩm thai phụ nên giảm bớt:
- Các loại thực phẩm gây tăng đường huyết như bánh kẹo, kem, chè và trái cây ngọt.
- Thực đơn cho bà bầu bị tiểu đường thai kỳ cần tránh thực phẩm mặn và chứa nhiều muối để phòng ngừa tăng huyết áp, đặc biệt là các loại chế biến sẵn như thịt nguội, đồ hộp, mì gói, cháo ăn liền.
- Thực phẩm nhiều chất béo có thể gây tăng mỡ máu như lòng đỏ trứng, đồ chiên xào, nội tạng động vật (tim, gan, thận).
- Hạn chế các loại thức uống như nước ngọt, nước ép trái cây ngọt, chè đặc, rượu bia, cà phê.
Thực đơn gợi ý cho bà bầu mắc tiểu đường:
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và ổn định đường huyết trong thai kỳ, giúp giảm thiểu các ảnh hưởng tiêu cực do tiểu đường trong thai kỳ gây ra, đảm bảo sức khỏe cho mẹ và sự phát triển toàn diện của bé trong bụng mẹ và sau khi chào đời.
Chương trình Thai sản trọn gói tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec hỗ trợ khách hàng thực hiện đầy đủ các mốc khám thai và xét nghiệm cần thiết, bao gồm xét nghiệm tầm soát tiểu đường trong thai kỳ. Khách hàng tham gia chương trình sẽ được kiểm tra, chăm sóc sức khỏe mẹ và bé một cách tận tâm, từ trước khi sinh đến trong khi sinh và sau khi sinh.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
