Sàng lọc ung thư vú là một bước quan trọng có vai trò tiên lượng điều trị, giảm tỷ lệ tử vong do bệnh ung thư vú gây ra. Sàng lọc ung thư ngày nay được khuyên thực hiện bằng các phương tiện chẩn đoán hình ảnh hiện đại có thể phát hiện được bệnh lý ung thư từ khi chưa có triệu chứng. Do đó, việc xác định thời điểm để sàng lọc ung thư vú rất quan trọng.
1. Bệnh ung thư vú là gì?
Ung thư vú là loại bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ trên thế giới, chiếm khoảng 35% trong tổng số các bệnh ung thư. Số người mắc bệnh hằng năm trên toàn thế giới trung bình khoảng 1,2 triệu, trong đó Việt Nam có khoảng 15000 trường hợp mỗi năm. Bệnh ung thư vú có xu hướng trẻ hóa với tỷ lệ bệnh nhân thuộc các độ tuổi từ 20 đến 30 đang tăng dần. Nguyên nhân lý giải cho tình trạng này hiện chưa được hiểu rõ.
Tỷ lệ tử vong của bệnh nhân ung thư vú phụ thuộc nhiều vào thời điểm phát hiện. Người bệnh được chẩn đoán ở giai đoạn càng sớm thì khả năng sống sót càng cao và ngược lại, tỷ lệ sống sót giảm thấp khi phát hiện bệnh vào giai đoạn muộn. Vì thế, việc xác định khi nào cần sàng lọc ung thư vú và ai cần khám vú là việc làm cần thiết để giảm thiểu số lượng người tử vong do mắc bệnh ung thư vú trong cộng đồng.
2. Ý nghĩa của việc tự khám vú ở nhà
Trước đây, tự khám vú ở nhà là một phần quan trọng trong chiến lược sàng lọc ung thư vú. Những người phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh ung thư vú thường được tư vấn tự quan sát và kiểm tra vú của mình vào thời điểm 5 đến 7 ngày sau sạch kinh. Phương pháp tự khám vú bao gồm các bước tiến hành sau:
- Quan sát hình dạng, kích thước hai bầu vú ở nhiều tư thế khác nhau như để dọc hai tay thẳng theo thân người, nâng hai tay cao đặt phía sau gáy và tư thế chống hai tay ở hông kết hợp cử động vai lên xuống. Ở bước này, các khối u vú sát bề mặt da, mảng da dày hoặc thay đổi sắc tố da, tổn thương núm vú có thể được phát hiện.
- Sờ nắn vú: bắt đầu sờ tại vị trí núm vú, bóp nhẹ xem có dịch tiết bất thường chảy ra không. Sau đó, tiến hành sờ nắn vú trong tư thế tay đưa lên cao phía sau gáy. Dùng tay trái sờ vú phải theo đường xoắn ốc trong khi tay phải đưa lên cao và ngược lại. Kết hợp sờ vùng nách hai bên để phát hiện sự hiện diện của các hạch nách nếu có.
Tuy nhiên, những nghiên cứu được thực hiện gần đây cho bằng chứng ngược lại. Việc tự khám vú thường xuyên như những khuyến cáo trước đây không được chứng minh giúp ích cho việc giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú. Tuy nhiên, thay vào đó phụ nữ cần ý thức hơn trong việc nhận diện những bất thường tuyến vú để đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt. Những bất thường tuyến vú có thể được phát hiện khi quan sát hoặc cảm nhận. Điều này đặc biệt quan trọng nếu các bất thường xuất hiện vào khoảng thời gian giữa hai lần chụp nhũ ảnh định kỳ trong sàng lọc ung thư vú.
3. Dấu hiệu bất thường gợi ý ung thư vú
Ung thư vú giai đoạn sớm thường có biểu hiện trên lâm sàng không điển hình, ngược lại triệu chứng của bệnh ung thư vú ở giai đoạn muộn thường khá rầm rộ. Điều trị ung thư vú có tỷ lệ thành công cao nếu bệnh được phát hiện và chẩn đoán sớm. Vì thế việc nhận biết các dấu hiệu gợi ý bệnh ung thư vú sớm cần được thực hiện tốt.
Một số các triệu chứng gợi ý ung thư vú bao gồm:
- Mật độ vú dày hơn phía bên bình thường.
- Da vùng vú bị co kéo hoặc thay đổi sắc tố bất thường.
- Khối u vú kém di động
- Núm vú tụt kèm chảy dịch bất thường.
- Da núm vú sần sùi, nứt nẻ hoặc biến đổi giống quả cam
- Sưng đau vú
- Xuất hiện hạch nách hoặc/và hạch thượng đòn.
Ngay khi phát hiện một trong những bất thường kể trên, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám kịp thời.
4. Khi nào cần sàng lọc ung thư vú?
Thời điểm tiến hành sàng lọc ung thư vú khác nhau ở từng đối tượng, tùy thuộc vào tiền sử bệnh tật và mức độ nguy cơ mắc bệnh ung thư vú.
Các khuyến cáo hiện nay đồng thuận rằng:
- Phụ nữ trên 30 tuổi nên khám lâm sàng tuyến vú hằng năm tại các bác sĩ chuyên khoa.
- Phụ nữ trên 40 tuổi bắt đầu sàng lọc ung thư vú bằng chụp nhũ ảnh định kỳ hằng năm.
- Nhóm các phụ nữ có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư vú cần được sàng lọc ung thư vú bằng các phương tiện hiện đại hơn như chụp cộng hưởng từ tuyến vú hằng năm kể từ khi 30 tuổi.
Năm 2015, hiệp hội ung thư Hoa Kỳ (The American Cancer Society) khuyến cáo bắt đầu sàng lọc ung thư vú đối với nhóm phụ nữ có nguy cơ trung bình mắc bệnh ung thư vú bằng chụp nhũ ảnh một lần mỗi năm, bắt đầu từ năm 45 tuổi thay vì 40 tuổi như trước đây. Những người phụ nữ từ 40 đến 44 tuổi có thể lựa chọn bắt đầu sàng lọc ung thư vú với chiến lược tương tự nếu muốn. Kể từ 55 tuổi trở đi, sàng lọc ung thư vú nên được giãn cách thực hiện mỗi 2 năm một lần, tuy nhiên việc chiến lược chụp nhũ ảnh hằng năm vẫn có thể được duy trì nếu muốn.
Xác định nguy cơ trung bình với bệnh ung thư vú cần được tham vấn bởi ý kiến của các chuyên gia dựa trên tiền sử gia đình và tiền sử bệnh tật bản thân. Một cách tổng quát, phụ nữ có nguy cơ trung bình mắc bệnh ung thư vú bao gồm các đặc điểm sau: có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú ở thế hệ thứ nhất như mẹ và chị em gái ruột, mang đột biến gen đã được xác định và tiền sử bản thân mắc bệnh ung thư vú.
Ung thư vú là bệnh ung thư phổ biến ở nữ giới. Theo đó, nếu bệnh ung thư vú được phát hiện sớm thì tiên lượng điều trị bệnh rất cao, thậm chí có thể khỏi hẳn và không tái phát. Do đó, việc tầm soát ung thư vú là việc làm cần thiết, nhất là với các đối tượng có nguy cơ mắc ung thư vú cao như tiền sử gia đình có người mắc bệnh ung thư vú, xuất hiện các bất thường xung quanh vú...
Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đã và đang triển khai Gói tầm soát ung thư vú dành cho các đối tượng là phụ nữ ở nhiều độ tuổi khác nhau. Tại Vinmec có đầy đủ trang thiết bị y tế cần thiết để thực hiện các phương pháp thăm khám, chẩn đoán, xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, điều trị ung thư vú.
Theo đó, các quy trình thăm khám và điều trị bệnh đều được thực hiện bởi đội ngũ y bác sĩ có chuyên môn cao, đã trải qua đào tạo và được cấp chứng chỉ kỹ thuật, có thể xử lý nhanh và hiệu quả. Vì thế khi sử dụng gói tầm soát và phát hiện sớm ung thư vú của Vinmec, Quý khách hàng có thể phát hiện được bệnh lý ung thư ngay cả khi chưa có triệu chứng.
Để được tư vấn chi tiết về gói tầm soát ung thư vú cũng như các phương pháp điều trị bệnh hiệu quả tại Vinmec, quý khách vui lòng đến trực tiếp hệ thống y tế Vinmec trên toàn quốc hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY
Nguồn tham khảo: cancer.org
Xem thêm:
- Tìm hiểu về phương pháp sàng lọc ung thư vú từ A đến Z
- Ung thư vú giai đoạn sớm có thể chữa khỏi nếu phát hiện kịp thời
- Phát hiện sớm ung thư vú: Đừng lơ là kiểm tra nách, cổ
