Việc lạm dụng steroid đồng hóa có thể gây ra thương tích tạm thời và vĩnh viễn cho bất kỳ ai. Đặc biệt cơ thể vẫn đang phát triển của thanh thiếu niên có nguy cơ cao, nhưng hiện nay không ít bạn trẻ vẫn đang thử steroid với hy vọng cải thiện hiệu suất thể thao hoặc ngoại hình.
1. Hỏi: Steroid đồng hóa là gì và có bao nhiêu thanh thiếu niên đang sử dụng?
Đáp: Nhân viên y tế của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm FDA đã cảnh báo cho thanh thiếu niên và các bậc phụ huynh về sự nguy hiểm khi lạm dụng steroid. Đây là những loại thuốc mô phỏng theo hoạt động của hormone sinh dục nam testosterone, bao gồm thúc đẩy sự phát triển của các tế bào, đặc biệt là trong cơ, duy trì hoặc tăng các đặc điểm thể chất của nam giới. Nhiều nghiên cứu khác nhau đã được thực hiện và ước tính rằng có 4,9% nam và 2,4% nữ sinh trung học của Hoa Kỳ đã sử dụng steroid đồng hóa ít nhất một lần trong đời. Con số này tương đương 375.000 nam thanh niên và 175.000 cô gái trẻ.
2. Hỏi: Các tác dụng phụ của việc dùng steroid đồng hóa là gì?
Đáp: Được biết loại thuốc này có không ít tác dụng phụ nghiêm trọng đối với nhiều hệ thống cơ quan. Trong nhiều trường hợp, những tổn thương là không thể phục hồi. Những rủi ro bao gồm:
- Các vấn đề về khả năng sinh sản
- Bất lực
- Huyết áp và cholesterol cao
- Các bất thường về tim và gan.
Nam thanh niên có thể bị co rút tinh hoàn hoặc phát triển mô vú; chị em phụ nữ có thể bị kinh nguyệt không đều và phát triển các đặc điểm nam tính như mọc lông trên mặt và khắp cơ thể. Cả hai giới đều có thể gặp mụn trứng cá, thay đổi tâm trạng và hành vi (hung hăng hơn)... Tất cả những điều này không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống của chính những người dùng steroid, mà còn tác động gián tiếp lên mọi người xung quanh.
3. Hỏi: Dùng steroid có cần kê đơn không?
Đáp: Có. Trên thực tế, steroid đồng hóa được Cục Quản lý Thực thi Dược phẩm Hoa Kỳ phân loại là chất bị kiểm soát theo Bảng III với các quy định nghiêm ngặt. Nghĩa là không chỉ cần đơn mới được sử dụng thuốc mà còn phải có các biện pháp kiểm soát bổ sung. Ví dụ, sở hữu steroid mà không có đơn thuốc ở Hoa Kỳ được xem là bất hợp pháp. Trong hầu hết các trường hợp, đơn thuốc phải rõ ràng ở dạng văn bản và không thể do dược sĩ thay thế bác sĩ chỉ định. Nhãn bao bì trên một số hộp steroid khuyên bạn nên kiểm tra nồng độ hormone trong quá trình sử dụng.
Số lượng sử dụng được FDA chấp thuận là có hạn. Hầu hết thuốc được kê đơn cho các trường hợp rất cụ thể, chẳng hạn như:
- Steroid dưới mức bình thường
- Suy nhược cơ
- Vết thương khó lành
- Rối loạn phổi hoặc tủy xương.
Ngoài ra, nếu cần thiết các chuyên gia chăm sóc sức khỏe có thể kê toa steroid không đúng với những điều kiện được FDA chấp thuận (ngoài hướng dẫn sử dụng / off-label). Tuy nhiên, trẻ em, đặc biệt là thanh thiếu niên, đang tự ý tiếp cận và lạm dụng steroid vì những lý do nằm ngoài mục đích cơ bản.
4. Hỏi: Vậy thanh thiếu niên có thể tiếp cận steroid bằng cách nào?
Đáp: Một số bạn trẻ nhận đơn thuốc từ bác sĩ cho các mục đích như thúc đẩy tuổi dậy thì cho các bé trai dậy thì muộn, hoặc để kích thích sự phát triển ở những thanh thiếu niên không phát triển được. Một số khác có thể tìm đến với các phòng khám “chui” hoặc những người bán trôi nổi trên thị trường chợ đen. Có những nhà cung cấp steroid đồng hóa trực tuyến trên mạng Internet mà không cần đơn. Các cá nhân cũng nên lưu ý rằng, một số chất bổ sung vào chế độ ăn uống được quảng cáo để xây dựng cơ thể có thể bao gồm steroid hoặc các chất tương tự steroid, nhưng không nêu rõ thông tin này trên nhãn thành phần.
5. Hỏi: FDA đang làm gì để ngăn chặn điều này?
Đáp: FDA đang thực hiện một số bước để ngăn cản tình trạng này, bao gồm cấm các nhà phân phối trực tuyến bất hợp pháp bán steroid mà không có đơn thuốc hợp lệ. Nhưng vấn đề đang diễn ra là khi bạn gỡ được một trang web xuống, một trang khác tương tự lại xuất hiện ngay.
Thách thức càng gia tăng bởi thực tế là nhiều nhà cung cấp online không quảng cáo chính xác nội dung sản phẩm họ bán. Nếu hoạt động bên ngoài Hoa Kỳ lại càng dễ bán những thuốc không được bác sĩ kê đơn và tư vấn cho bệnh nhân cân nhắc rủi ro và lợi ích. Trong những trường hợp như vậy, các cá nhân có thể không biết mình đang dùng thuốc gì, liều lượng thích hợp là bao nhiêu, hoặc mức độ kiểm soát và tiêu chí an toàn đã được đưa vào quy trình sản xuất như thế nào? Những thực tế này khiến cho rủi ro khi sử dụng steroid đồng hóa mà không cần bác sĩ kê toa.
6. Hỏi: Lời khuyên thanh thiếu niên đã, đang và muốn sử dụng steroid?
Đáp: Chuyên gia nhấn mạnh steroid có nguy cơ gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe của người trẻ cả trong ngắn và dài hạn. Thay vì mang đến nhiều lợi ích cho bạn như lời quảng cáo, steroid sẽ gây ra những hậu quả không thuận lợi và có thể ảnh hưởng đến bạn suốt đời. Cần nhớ rằng có một số cách an toàn để tăng khối lượng cơ và hiệu suất thể thao, bao gồm chế độ tập luyện và ăn kiêng hợp lý mà không cần dùng đến các liệu pháp khắc nghiệt và nguy hiểm.
XEM THÊM: Vấn đề lạm dụng các chất gây nghiện ngoài heroin
7. Hỏi: Lời khuyên dành cho các bậc phụ huynh?
Đáp: Các bậc cha mẹ thường có xu hướng không tin rằng đứa con nhỏ của mình đã, đang và muốn sử dụng steroid đồng hóa. Nhưng sự thật là tần suất sử dụng steroid ở nhóm tuổi này lớn hơn nhiều so với suy đoán của nhiều người.
Trong thời gian trẻ đi học và trở lại với các hoạt động thể chất, cha mẹ nên để ý các dấu hiệu cho thấy lạm dụng steroid. Thay đổi tâm trạng là một trong những tác dụng phụ đầu tiên xuất hiện. Việc sử dụng steroid cũng có thể dẫn đến hưng cảm hoặc trầm cảm. Mụn trứng cá cũng là một tác dụng phụ ban đầu và có thể sau đó là sự phát triển của vú ở bé trai hoặc tăng lông trên cơ thể bé gái. Cha mẹ cũng cần đặt câu hỏi khi thấy con gia tăng khối lượng cơ bắp một cách đáng ngạc nhiên.
Nhưng trước khi khẳng định con lạm dụng chất gây nghiện hay steroid, phụ huynh cần tìm hiểu kỹ càng và có cách tiếp cận khéo léo, bởi thanh thiếu niên là đối tượng rất nhạy cảm về mặt tâm lý.
Hi vọng những câu hỏi đáp trên đã giải đáp được các thắc mắc cũng như chỉ ra được mối nguy hiểm khi thanh thiếu niên khi lạm dụng steroid đồng hóa.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
Nguồn tham khảo: fda.gov
