Tháng nào trẻ cũng ốm, vì sao?

Trẻ hay ốm vặt khiến nhiều cha mẹ băn khoăn và lo lắng. Đặc biệt, vào thời điểm giao mùa, thời tiết thay đổi nóng lạnh thất thường, độ ẩm cao... dẫn đến tỷ lệ trẻ mắc các bệnh liên quan đến nhiễm khuẩn đường hô hấp, tiêu hoá cao.

1. Nguyên nhân khiến trẻ hay ốm vặt

Trẻ được cho là hay ốm vặt nếu hầu như tháng nào trẻ cũng bị ốm và thường xuyên phải dùng đến thuốc. Bạn có thể cho rằng tình trạng này là do cơ địa của trẻ nhưng thực chất là đều có nguyên nhân. Các nguyên nhân khiến trẻ hay ốm vặt đó là:

• Hệ miễn dịch của trẻ còn yếu và chưa hoàn thiện: Trẻ sau khi sinh ra luôn được nhận một lượng kháng thể miễn dịch từ người mẹ qua sữa (hệ miễn dịch thụ động). Trong quá trình phát triển, hệ miễn dịch của trẻ dần dần hoàn thiện. Do đó, ở thời kỳ này trẻ khá nhạy cảm với điều kiện bên ngoài và có sức chịu đựng kém. Khi cơ thể trẻ còn non nớt cùng với thể trạng yếu thì trẻ rất dễ bị mắc bệnh. Cha mẹ có thể lựa chọn cách tiêm phòng vắc-xin cho trẻ để tăng khả năng miễn dịch cũng như sức đề kháng của trẻ em, tuy nhiên chỉ miễn dịch một số bệnh nhất định chứ không phải toàn bộ các loại bệnh.
• Hệ miễn dịch suy giảm: Đây là một trạng thái mà trong đó cơ thể không sản sinh được đáp ứng miễn dịch hoặc chỉ đáp ứng miễn dịch yếu, không thể đáp ứng với yêu cầu cuộc sống bình thường. Khi đó, cơ thể trẻ không chống lại được các vi sinh vật gây bệnh. Nguyên nhân này có thể do bẩm sinh (suy giảm miễn dịch tiên phát) hoặc suy giảm miễn dịch mắc phải (suy giảm miễn dịch thứ phát) làm cho các loại tế bào có khả năng miễn dịch không còn phản ứng với các kháng nguyên trong cơ thể nữa.
• Hệ tiêu hoá của trẻ phát triển chưa hoàn thiện: Hệ vi khuẩn đường ruột của trẻ mới sinh chưa hoàn thiện, các men tiêu hoá cũng chưa đầy đủ về số lượng và chất lượng, tạo nên trở ngại lớn cho việc tiêu hoá thức ăn của trẻ, đặc biệt đối với những trẻ biếng ăn và có chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý. Cha mẹ cần có kế hoạch cụ thể cho khẩu phần ăn của trẻ. Ngoài ra, không nên ép trẻ ăn, khiến cho trẻ có tâm lý sợ ăn, từ đó không được cung cấp đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển.
• Không vệ sinh tay đúng cách: Bàn tay của trẻ dễ bị nhiễm bẩn vì rất thích chơi đùa hay có thói quen ngậm tay vào miệng. Do đó, nếu cha mẹ không chú ý giúp trẻ giữ vệ sinh tay đúng cách có thể khiến cho trẻ có nhiều khả năng mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp, cúm, bệnh tay chân miệng hay tiêu chảy do virus rota... Ngoài ra, bậc phụ huynh không thực hiện rửa tay sạch bằng xà phòng trước khi cho trẻ ăn hay khi cho trẻ bú cũng sẽ khiến trẻ hay ốm vặt.
• Sử dụng thuốc: Có rất nhiều loại thuốc chống chỉ định sử dụng đối với trẻ hoặc độ tuổi khác nhau. Vì vậy, khi trẻ ốm mà sử dụng thuốc, đặc biệt kháng sinh có thể hoàn toàn không tốt cho trẻ. Vì có thể gây nên tình trạng mất cân bằng vi khuẩn đường ruột, làm cho hệ tiêu hoá của trẻ kém.

2. Hiện tượng trẻ sốt nhiều lần và nguyên nhân

Thông thường trẻ em chỉ sốt một vài ngày và có thể khỏi ngay, cơ thể cũng có thể khoẻ mạnh trở lại và sau một thời gian tiếp theo thì mới có thể xuất hiện lại hiện tượng này. Đây cũng được xem như biểu hiện bình thường của trẻ nên cha mẹ chỉ cần chăm sóc trẻ cẩn thận.

Tuy nhiên, nếu tình trạng trẻ sốt kéo dài, với nhiều lần không thuyên giảm thì cha mẹ không thể chủ quan với điều này. Bởi vì, khi trẻ sốt đi sốt lại nhiều lần hoặc tái sốt liên tục và sốt trong các đợt với khoảng thời gian ngắn thì có thể cơ thể trẻ lúc này bị ảnh hưởng rất rõ rệt. Tình trạng này cần đưa trẻ đi khám bác sĩ nhi khoa để có thể xem xét tình trạng cụ thể sức khỏe của trẻ.

Nguyên nhân có thể gây ra hiện tượng tái sốt hoặc sốt liên tục ở trẻ có thể do:

• Bệnh nhiễm trùng: Bệnh được hình thành do sự tấn công của các virus, vi khuẩn trong cơ thể làm hàng rào bảo vệ của hệ miễn dịch trong cơ thể trẻ không đủ sức để chống lại đội quân này. Hoặc có những trường hợp trẻ sốt đi sốt lại nhiều lần liên quan đến mắc bệnh lao phổi. Những dấu hiệu của triệu chứng này có thể nhận thấy tình trạng ho khan và ho liên tục, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Trong thời gian trẻ mắc bệnh, cha mẹ còn thấy trẻ sụt cân nhanh chóng, cơ thể mệt mỏi ... Do đó, hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ để được áp dụng phương pháp điều trị phù hợp.
• Bệnh không nhiễm trùng: Trong trường hợp trẻ sốt đi sốt lại không chỉ xuất hiện khi cơ thể của trẻ bị nhiễm virus, vi khuẩn tấn công mà còn có thể xảy ra bởi các bệnh tự miễn hoặc các bệnh lý khác. Những bệnh có thể khiến trẻ sốt liên tục không phải do nhiễm trùng bao gồm viêm khớp cấp tính, bệnh lupus ban đỏ hệ thống...

Khi trẻ sốt liên tục trong thời gian dài cha mẹ nên thực hiện một số cách giúp trẻ có thể hạ sốt và tránh nguy hiểm đến sức khỏe của trẻ như sau:

• Lau người trẻ bằng nước ấm: Một trong những cách hạ sốt đơn giản và hiệu quả được nhiều người áp dụng thực hiện lau cơ thể trẻ bằng nước ấm để làm mát cơ thể. Cha mẹ có thể sử dụng một chiếc khăn mềm và sạch, thấm nước ấm và lau trên các bộ phận cơ thể trẻ, đặc biệt ở các vùng nách, háng, cổ và thực hiện cách 2-3 giờ một lần. Nếu cha mẹ kiên trì thực hiện thì tình trạng sốt của trẻ cũng sẽ thuyên giảm
• Mặc quần áo rộng và thoáng mát cho trẻ: Khi trẻ sốt nhiều lần cha mẹ nên cho trẻ mặc quần áo rộng rãi và thoáng. Để giúp cho thân nhiệt của trẻ được hạ bớt. Tuy nhiên, cha mẹ cần lưu ý sử dụng khăn mềm lau thấm mồ hôi để tránh tình trạng mồ hôi thấm ngược trở lại gây cảm lạnh cho trẻ.
• Cho trẻ uống nhiều nước: Khi trẻ sốt cao cơ thể bị mất nước, trẻ sẽ cảm thấy mệt mỏi, uể oải... Để bé cảm thấy thoải mái và dễ chịu, cha mẹ hãy tăng lượng nước cho bé để giúp bù nước và làm giảm cơn khát của bé

3. Một số cách giúp cải thiện tình trạng trẻ ốm đi ốm lại nhiều lần

“Trẻ hay bị ốm phải làm sao” là nỗi lo lắng và thắc mắc của bậc làm cha mẹ. Để cải thiện tình trạng hay ốm vặt, người chăm sóc trẻ cần tăng cường sức đề kháng cũng như phòng chống bệnh tật cho trẻ. Cụ thể:

• Tăng cường sức đề kháng tự nhiên của cơ thể trẻ bằng cách tăng cường hệ miễn dịch đường tiêu hoá, vì 70 đến 80% hệ miễn dịch của cơ thể sản sinh IgA nằm ở ruột, giúp đường tiêu hoá trẻ nên khỏe mạnh, hấp thu tối đa các chất dinh dưỡng.
• Tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ có bữa ăn ngon miệng giúp trẻ tăng cân theo tiêu chuẩn.
• Trong trường hợp nghi ngờ trẻ bị suy giảm miễn dịch bẩm sinh hoặc mắc phải thì cha mẹ nên đưa trẻ đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Cha mẹ có thể bổ sung thêm vi chất dinh dưỡng cần thiết cho trẻ như các vitamin, acid amin cần thiết để trẻ có thể nhanh chóng bình phục sau ốm. Bé cần bổ sung thêm các vi chất cần thiết như: Kẽm, selen, Crom, Vitamin B1 và B6, Gừng, chiết xuất quả sơ ri (vitamin C),... để cải thiện vị giác, ăn ngon, đạt chiều cao và cân nặng đúng chuẩn và vượt chuẩn, hệ miễn dịch tốt, tăng cường đề kháng để ít ốm vặt và ít gặp các vấn đề tiêu hóa.

Việc cải thiện triệu chứng có thể diễn ra trong thời gian dài nên khuyến cáo cha mẹ cần bình tĩnh và kiên trì khi bổ sung chất cho bé kể cả qua đường ăn uống hay các thực phẩm chức năng. Đặc biệt việc dùng thực phẩm chức năng nên chọn các loại có nguồn gốc tự nhiên dễ hấp thụ, không cho còn dùng đồng thời nhiều loại hoặc thay đổi liên tục các loại thực phẩm chức năng.