Viêm trực tràng do Chlamydia, một bệnh lây truyền qua đường tình dục không phổ biến, biểu hiện là tăng sản nang bạch huyết trực tràng trong quá trình nội soi.
Bài viết được viết bởi ThS. BS Mai Viễn Phương - Trưởng đơn nguyên Nội soi tiêu hóa - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Một số nghiên cứu đề xuất rằng Chlamydia trachomatis trực tràng có thể mắc phải thông qua quan hệ tình dục qua đường hậu môn không được bảo vệ; tuy nhiên, ở phụ nữ, nó cũng có thể là kết quả của sự lây lan của nhiễm trùng cổ tử cung đến trực tràng qua vùng quanh hậu môn.
Về mặt lâm sàng, chẩn đoán phân biệt là rất quan trọng để phân biệt với các tình trạng như u lympho, viêm loét đại tràng và bệnh Crohn. Các nang bạch huyết tăng sản của viêm trực tràng do Chlamydia phân bố đều và đồng đều về kích thước, và không có biểu hiện tương tự ở đại tràng và ruột non, điều này giúp phân biệt bệnh.
Chẩn đoán chính xác dựa trên việc hỏi tiền sử tình dục và phát hiện axit nucleic. Có thể chọn thuốc macrolide để điều trị. Điều trị cho bạn tình và hệ thống tiết niệu sinh dục giúp ngăn ngừa bệnh tái phát. Hơn nữa, cần lưu ý rằng thuyên giảm nội soi xảy ra muộn hơn so với những thay đổi quan sát thấy trong kết quả axit nucleic.
Trường hợp viêm trực tràng lâm sàng được báo cáo trong y văn
Một phụ nữ 23 tuổi đến khám với tiền sử đau bụng dưới 1 năm. Cô ấy không có tình trạng sốt, sụt cân, tiêu chảy dai dẳng và đại tiện ra máu. Cô ấy độc thân và làm nhân viên văn phòng tại một công ty trong khu vực thành thị. Không có tiền sử phẫu thuật, tiền sử dùng thuốc, tiền sử bệnh tật, lạm dụng rượu hoặc hút thuốc; cô ấy khai báo tiền sử quan hệ tình dục qua đường hậu môn.
Khám thực thể cho thấy đau nhẹ ở bụng dưới nhưng không phát hiện thấy phát hiện nào liên quan khi khám trực tràng. Xem xét các triệu chứng và tiền sử quan hệ tình dục qua đường hậu môn của cô ấy, bác sĩ đã tiến hành các xét nghiệm thường quy về máu và phân cũng như các xét nghiệm về vi-rút gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV), giang mai, viêm gan và nuôi cấy phân ngay lập tức.
Ngoài ra, kết quả xét nghiệm dịch âm đạo: tế bào bạch cầu ở mức 7,12 × 10 9 /L, xét nghiệm giải phóng interferon-gamma đối với Mycobacterium tuberculosis và xét nghiệm kháng thể huyết thanh đối với cytomegalovirus đều âm tính, và tất cả các kháng thể tự miễn đã thử nghiệm cũng đều âm tính. Xét nghiệm phân thường quy cho thấy xét nghiệm máu tiềm ẩn dương tính và không phát hiện thấy vi sinh vật gây bệnh nào trong nuôi cấy phân. Xét nghiệm sàng lọc HIV, giang mai và viêm gan đều âm tính. Xét nghiệm tiết dịch âm đạo xác nhận sự hiện diện của DNA Chlamydia trachomatis và các dịch tiết được nuôi cấy với Ureaplasma urealyticum .
Kết quả nội soi đại trực tràng cho thấy niêm mạc trực tràng phù nề với nhiều tăng sản dạng nốt, trong khi phần còn lại của niêm mạc đại tràng và niêm mạc hồi tràng cuối có vẻ bình thường. Các tổn thương dạng nốt có thể nhìn thấy rõ dưới hình ảnh nhuộm màu quang học và độ phóng đại hình ảnh laser ánh sáng xanh cho phép quan sát chi tiết cấu trúc hình thái của chúng. Các mẫu sinh thiết trực tràng nhuộm hematoxylin-eosin cho thấy các phát hiện được thể hiện trong Hình D và E.
Theo kết quả nội soi đại tràng, các bác sĩ đã tiến hành xét nghiệm giải phóng interferon-gamma để tìm vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis, xét nghiệm kháng thể huyết thanh để tìm cytomegalovirus và xét nghiệm tự kháng thể để loại trừ một số bệnh truyền nhiễm và bệnh tự miễn, và tất cả kết quả xét nghiệm đều cho kết quả âm tính.
Chẩn đoán phân biệt bao gồm bệnh Crohn, viêm loét đại tràng và u lympho được đưa ra trên bệnh nhân này. Các tổn thương quan sát được trong quá trình nội soi đại tràng chỉ giới hạn ở trực tràng, không có bằng chứng về viêm trợt hoặc loét ở niêm mạc trực tràng.
Kiểm tra mô bệnh học của niêm mạc trực tràng cho thấy sự hiện diện của tăng sản nang lympho kèm theo tình trạng viêm lan tỏa. Tình trạng viêm này được đặc trưng bởi sự thâm nhiễm tăng lên của tế bào lympho, tế bào plasma và bạch cầu trung tính, không quan sát thấy tế bào lympho bất thường và không có dấu hiệu của u hạt hoặc viêm nang lông.
Dựa trên tiền sử tình dục của bệnh nhân, các phát hiện nội soi đại tràng và các phát hiện khám phụ khoa, một mẫu tăm bông hậu môn đã được thu thập để xét nghiệm axit nucleic ( Bộ chẩn đoán huỳnh quang DNA Chlamydia trachomatis ; Sansure Biotech), cho kết quả dương tính với Chlamydia trachomatis .
Do đó, chẩn đoán viêm trực tràng do Chlamydia trachomatis đã được thiết lập. Một xét nghiệm nước tiểu được tiến hành trên bạn tình của cô ấy cũng xác nhận nhiễm trùng Chlamydia trachomatis.
Kết quả của bệnh nhân
Sau khi trải qua can thiệp dược phẩm kéo dài 14 ngày với minocycline (100 mg/ngày, với liều ban đầu tăng gấp đôi), kết quả xét nghiệm tiếp theo của bệnh nhân cho thấy chuyển đổi âm tính của axit nucleic Chlamydia trachomatis trong cả dịch tiết trực tràng và âm đạo. Xét nghiệm nước tiểu của bạn tình của cô ấy cũng trở lại bình thường.
Tuy nhiên, nội soi đại tràng cho thấy sự hiện diện của các nang lymphoid tăng sản giảm nhưng vẫn có thể xác định được trong trực tràng. Hai năm sau, nội soi đại tràng theo dõi cho thấy các nang lymphoid tăng sản gần như đã biến mất ( Hình H và I ). Độ phóng đại hình ảnh laser xanh cho thấy các nang lymphoid bị dẹt ( Hình J ). Về mặt mô học, không có bằng chứng về tăng sản nang lymphoid hoặc thâm nhiễm viêm ( Hình K ).
Tài liệu tham khảo
1. Ootani, A. ∙ Mizuguchi, M. ∙ Tsunada, S. Chlamydia trachomatis proctitis. Gastrointest Endosc. 2004; 60:161-162
2. Sethupathi, M. ∙ Blackwell, A. ∙ Davies, H. Rectal Chlamydia trachomatis infection in women. Is it overlooked? Int J STD AIDS. 2010; 21:93-95
3. Ju-Ji Dai, et al. An Unusual Nodular Hyperplasia in the Rectum. GASTRO CURBSIDE CONSULTVolume 167, Issue 5P856-859October 2024.