Thuốc Diethylpropion có tác dụng giảm cảm giác thèm ăn và thường được chỉ định trong điều trị béo phì. Bài viết sẽ cung cấp thông tin về công dụng, liều dùng và những lưu ý khi sử dụng thuốc Diethylpropion.
1. Tác dụng thuốc Diethylpropion
Diethylpropion là 1 chất kích thích tương tự như amphetamine. Diethylpropion là một chất ức chế sự thèm ăn ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh trung ương. Diethylpropion kích thích tế bào thần kinh giải phóng hoặc duy trì nồng độ cao chất dẫn truyền thần kinh catecholamine, bao gồm dopamine và norepinephrine. Nồng độ cao của các catecholamine này có xu hướng ngăn chặn các tín hiệu đói và thèm ăn. Diethylpropion (thông qua sự gia tăng catecholamine) cũng có thể ảnh hưởng gián tiếp đến nồng độ leptin trong não.
Diethylpropion được sử dụng cùng với chế độ ăn kiêng và tập thể dục để điều trị bệnh béo phì ở những người có chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 30 kg/m2 trở lên. Diethylpropion thường được chỉ định sau khi đã thử ăn kiêng và tập thể dục nhưng không thành công. Mức độ giảm cân của bệnh nhân dùng thuốc Diethylpropion tăng lên so với bệnh nhân được điều trị bằng giả dược, trung bình vài gram một tuần. Tuy nhiên, sự giảm cân có thể thay đổi đáng kể tùy từng bệnh nhân. Tỷ lệ giảm cân cao nhất trong những tuần đầu điều trị và có xu hướng giảm trong những tuần tiếp theo.
2. Chống chỉ định của thuốc Diethylpropion
Không dùng thuốc Diethylpropion cho các trường hợp sau:
- Tăng huyết áp động mạch phổi, tăng huyết áp nặng, cường giáp, tăng nhãn áp hoặc xơ cứng động mạch tiến triển.
- Trạng thái kích động hoặc có tiền sử lạm dụng thuốc.
- Đang hoặc trong vòng 14 ngày điều trị bằng thuốc ức chế MAO (monoamine oxidase).
- Đang điều trị đồng thời với các loại thuốc giảm cân khác.
- Bệnh nhân quá mẫn với Diethylpropion hoặc với các amin giao cảm hoặc bất kỳ thành phần nào của thuốc.
3. Liều dùng và cách dùng của thuốc Diethylpropion
Liều dùng:
Người lớn:
- Viên nén thông thường: Khuyến cáo 25mg x 3 lần/ ngày, có thể dùng thêm 25 mg vào bữa ăn nhẹ buổi tối nếu cần để giảm cơn đói về đêm.
- Viên nén giải phóng kéo dài: Khuyến cáo 75mg x 1 lần/ ngày.
Trẻ em trên 16 tuổi:
- Viên nén thông thường: Khuyến cáo 25mg x 3 lần/ ngày, có thể dùng thêm 25 mg vào bữa ăn nhẹ buổi tối nếu cần để giảm cơn đói về đêm.
- Viên nén giải phóng kéo dài: Khuyến cáo dùng 75mg x 1 lần/ ngày.
- không khuyến cáo sử dụng ở trẻ em ≤16 tuổi vì an toàn và hiệu quả không được thiết lập.
Người cao tuổi: Lựa chọn liều lượng một cách thận trọng, bắt đầu với liều thấp hơn vì thường có suy giảm chức năng gan, thận
Cách dùng:
- Đối với viên nén thông thường: Uống 3 lần mỗi ngày, 1 giờ trước bữa ăn.
- Đối với viên nén giải phóng kéo dài: Uống một lần mỗi ngày, vào giữa buổi sáng, nuốt nguyên viên
4. Tác dụng phụ của thuốc Diethylpropion
Thường gặp:
- Đau ngực, rối loạn nhịp tim, thay đổi điện tâm đồ.
- Nhịp tim nhanh, tăng huyết áp, đánh trống ngực.
- Rối loạn vận động, nhìn mờ.
- Kích thích quá mức, chóng mặt, căng thẳng, bồn chồn, mất ngủ, lo lắng, hưng phấn, trầm cảm.
- Khó thở, run, giãn đồng tử, khó chịu, đau đầu.
- Giảm bạch cầu.
Hiếm gặp
- Tăng áp động mạch phổi.
- Bệnh van tim.
- Loạn thần.
Không xác định tần suất
- Co giật.
- Tai biến mạch máu não.
- Nôn mửa, khô miệng, tiêu chảy, khó chịu ở bụng,vị khó chịu, buồn nôn, táo bón, rối loạn tiêu hóa.
- Mề đay, phát ban, bầm máu, ban đỏ.
- Bất lực, nữ hóa tuyến vú, thay đổi ham muốn tình dục, rối loạn kinh nguyệt.
- Suy tủy xương, mất bạch cầu hạt.
5. Những lưu ý khi sử dụng thuốc Diethylpropion
- Nguy cơ tăng áp động mạch phổi nguyên phát. Nguy cơ tăng gấp 23 lần khi sử dụng các chất giảm cảm giác thèm ăn trong hơn 3 tháng.
- Ngừng thuốc ngay nếu mới khởi phát hoặc đợt cấp của khó thở gắng sức hoặc có các triệu chứng đau thắt ngực, ngất, phù hai chi dưới không giải thích được
- Cân nhắc đánh giá tim ban đầu để phát hiện các bệnh van tim đã có trước khi bắt đầu điều trị. Không khuyến cáo sử dụng thuốc ở những bệnh nhân có tiếng thổi ở tim hoặc bệnh van tim. Siêu âm tim trong và sau khi điều trị có thể giúp phát hiện bất kỳ rối loạn van tim nào có thể xảy ra.
- Nếu sự dung nạp tăng lên, hãy ngừng dùng thuốc. Không nên cố gắng tăng tác dụng bằng cách vượt quá liều lượng khuyến cáo.
- Có khả năng bị lạm dụng hoặc lệ thuộc thuốc. Hội chứng cai nghiện cũng có thể xảy ra khi ngừng điều trị.
- Các hoạt động đòi hỏi sự tỉnh táo về tinh thần hoặc phối hợp thể chất có thể bị suy giảm. Do đó nên thận trọng khi lái xe hay vận hành máy móc
- Thận trọng khi dùng cho bệnh nhân tăng huyết áp. Chống chỉ định dùng thuốc với những người bị tăng huyết áp nặng.
- Có thể xảy ra tình trạng co giật ở một số bệnh nhân bị động kinh. Theo dõi cẩn thận những bệnh nhân này và điều chỉnh liều lượng hoặc ngừng điều trị khi cần thiết.
- Phụ nữ có thai: Không có nghiên cứu đầy đủ ở phụ nữ mang thai. Cũng có báo cáo về dị tật bẩm sinh ở người nhưng không xác định nguyên nhân có do Diethylpropion hay không. Do đó, cần sử dụng thuốc thận trọng ở phụ nữ có thai. Lưu ý lạm dụng Diethylpropion trong khi mang thai có thể dẫn đến các triệu chứng cai nghiện ở trẻ sơ sinh.
- Phụ nữ cho con bú: Vì Diethylpropion và/hoặc các chất chuyển hóa của nó được bài tiết qua sữa mẹ, nên thận trọng khi dùng Diethylpropion cho phụ nữ đang cho con bú.
6. Tương tác thuốc
Sử dụng đồng thời thuốc Diethylpropion và một số thuốc khác có thể gây ra tương tác, ảnh hưởng tới tác dụng điều trị và/hoặc gia tăng tác dụng phụ. Sau đây là một số tương tác thuốc cần lưu ý khi sử dụng Diethylpropion:
- Sử dụng đồng thời Diethylpropion với thuốc ức chế MAO (monoamine oxidase) có thể làm tăng huyết áp trầm trọng. Do đó, chống chỉ định sử dụng Diethylpropion đồng thời hoặc trong vòng 14 ngày kể từ khi sử dụng thuốc ức chế MAO.
- Sử dụng đồng thời Diethylpropion với các thuốc có tác dụng giảm cảm giác thèm ăn sẽ làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề nghiêm trọng về tim. Tránh sử dụng đồng thời (bao gồm cả thuốc không kê đơn hoặc các chế phẩm thảo dược). Diethylpropion không được khuyến cáo cho những bệnh nhân đã dùng bất kỳ thuốc giảm cảm giác thèm ăn nào trong vòng một năm trước đó.
- Phenothiazines có thể đối kháng với tác dụng biếng ăn của thuốc Diethylpropion.
- Thuốc Diethylpropion có thể giảm nhu cầu insulin ở bệnh nhân đái tháo đường. Do đó, nên thận trọng khi sử dụng đồng thời.
- Sử dụng đồng thời Diethylpropion với rượu hoặc các thuốc tác động trên thần kinh trung ương có thể làm tăng nguy cơ xảy ra các tác dụng phụ.
Trên đây là những thông tin tổng quan về thuốc Diethylpropion. Bệnh nhân nếu có thắc mắc hoặc cần thêm thông tin về thuốc, đừng ngần ngại liên hệ bác sĩ hoặc dược sĩ để được tư vấn.