Canasa có hoạt chất chính là Mesalamine, đây là loại thuốc được sử dụng để điều trị viêm loét trực tràng. Bài viết sẽ cung cấp thông tin về công dụng, liều dùng và những lưu ý khi sử dụng thuốc Canasa.
1. Thuốc Canasa có tác dụng gì?
Viêm loét trực tràng gây viêm, đỏ và loét trong niêm mạc trực tràng (đoạn cuối của ruột già). Viêm loét trực tràng cũng có thể ảnh hưởng đến các phần lân cận của đại tràng. Canasa chứa thành phần chính là Mesalamine, còn được gọi là Mesalazine hoặc axit 5-aminosalicylic (5-ASA). Canasa được sử dụng tại chỗ và được đưa vào trực tràng. Khi hơi ấm của cơ thể làm tan chảy thuốc, hoạt chất sẽ được giải phóng và phát huy tác dụng. Tác dụng chống viêm của thuốc có thể là do khả năng ngăn chặn enzym cyclooxygenase (COX) và ức chế sản xuất prostaglandin trong ruột kết. COX và prostaglandin (một nhóm chất béo) đều tham gia vào việc tạo ra phản ứng viêm.
Thuốc Canasa chống chỉ định ở những bệnh nhân đã biết hoặc nghi ngờ mẫn cảm với salicylate hoặc aminosalicylate hay với bất kỳ thành phần nào trong thuốc.
2. Liều dùng và cách dùng của thuốc Canasa
Cách dùng:
Thuốc Canasa là dạng thuốc đạn và bệnh nhân sẽ nhét vào hậu môn. Lưu ý không cắt hoặc phá vỡ thuốc đạn. Sử dụng Canasa 1 lần mỗi ngày trước khi đi ngủ, trong 3 đến 6 tuần. Sau khi nhét Canasa vào trực tràng, hãy cố gắng giữ thuốc đạn trong trực tràng từ 1 đến 3 giờ hoặc lâu hơn nếu có thể. Bệnh nhân cũng nên uống nhiều nước trong khi dùng thuốc Canasa.
Liều dùng:
Liều khuyến cáo của Canasa cho người lớn là 1000 mg một lần mỗi ngày trước khi đi ngủ, dùng trong 3 đến 6 tuần. An toàn và hiệu quả sau 6 tuần chưa được thiết lập. Nếu quên một liều, bệnh nhân hãy dùng càng sớm càng tốt, trừ khi gần đến giờ dùng liều tiếp theo. Không sử dụng hai viên đạn cùng một lúc để bù cho liều đã quên.
Trường hợp quá liều:
Sự hấp thu Mesalamine từ đại tràng bị hạn chế, do đó ít nguy cơ ngộ độc khi quá liều. Nhìn chung các triệu chứng ngộ độc salicylate bao gồm buồn nôn, nôn, đau bụng, thở nhanh, thở gấp, ù tai và các triệu chứng thần kinh (nhức đầu, chóng mặt, lú lẫn, co giật). Nhiễm độc salicylate nghiêm trọng có thể dẫn đến mất cân bằng điện giải, pH máu và có khả năng ảnh hưởng đến các cơ quan khác. Không có thuốc giải độc đặc hiệu cho quá liều Mesalamine. Cách điều trị gồm điều chỉnh sự mất cân bằng dịch, điện giải bằng cách sử dụng liệu pháp tiêm tĩnh mạch thích hợp và duy trì chức năng thận đầy đủ.
3. Tác dụng phụ của thuốc Canasa là gì?
Thuốc Canasa có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng, bao gồm:
- Vấn đề về thận: Bác sĩ sẽ thực hiện một số xét nghiệm nhất định trước và trong quá trình điều trị bằng Canasa
- Hội chứng không dung nạp cấp tính và các phản ứng dị ứng khác: Một số bệnh nhân dùng thuốc Canasa có thể có phản ứng dị ứng, bao gồm hội chứng không dung nạp cấp tính. Các phản ứng dị ứng khác có thể gây ra các vấn đề về tim, bao gồm viêm màng ngoài tim, các vấn đề về máu và các vấn đề với các cơ quan khác trong cơ thể, bao gồm thận, gan và phổi. Nguy cơ cao hơn ở những người đã có phản ứng dị ứng với sulfasalazine. Ngừng sử dụng thuốc Canasa và báo ngay cho bác sĩ nếu bệnh nhân có bất kỳ triệu chứng nào sau đây: chuột rút, đau dạ dày, tiêu chảy ra máu, đau ngực, giảm lượng nước tiểu, sốt, nhức đầu, phát ban, khó thở, viêm mắt hoặc mệt mỏi.
- Vấn đề gan: Điều này có thể xảy ra ở những người có tiền sử bệnh gan và đã dùng các loại thuốc khác có chứa Mesalamine. Hãy báo ngay cho bác sĩ nếu bệnh nhân gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây vàng mắt, ngứa da, cảm thấy rất mệt mỏi, các triệu chứng giống như cúm, buồn nôn hoặc nôn.
- Phản ứng da nghiêm trọng: Một số bệnh nhân sử dụng thuốc Canasa có thể bị phản ứng nghiêm trọng trên da. Ngừng sử dụng thuốc và báo ngay cho bác sĩ nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào sau đây, bao gồm phồng rộp hoặc bong tróc da, lở miệng, phồng rộp trên môi hoặc quanh miệng/ mắt, sốt cao hoặc các triệu chứng giống như cúm, sưng hạch bạch huyết hoặc phát ban da.
- Tăng nhạy cảm với ánh nắng mặt trời: Thuốc Canasa có thể khiến da trở nên nhạy cảm với ánh nắng mặt trời nếu bệnh nhân mắc các bệnh về da như viêm da dị ứng và chàm dị ứng. Cố gắng hạn chế thời gian tiếp xúc với ánh mặt trời. Bệnh nhân nên sử dụng kem chống nắng, đội mũ và mặc quần áo che kín da nếu phải tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
- Sỏi thận: Uống nhiều nước khi sử dụng thuốc Canasa để giảm khả năng bị sỏi thận. Gọi cho bác sĩ ngay lập tức nếu bệnh nhân có bất kỳ triệu chứng nào sau đây: đau dữ dội ở bên sườn hoặc lưng hoặc có máu trong nước tiểu.
- Các tác dụng phụ phổ biến nhất của thuốc Canasa bao gồm: chóng mặt, mụn trứng cá, viêm ruột già (viêm đại tràng), đau trực tràng, sốt và phát ban.
4. Những lưu ý khi sử dụng thuốc Canasa là gì?
- Suy thận, bao gồm viêm thận kẽ cấp tính và mãn tính, và suy thận, đã được báo cáo ở những bệnh nhân dùng các sản phẩm có chứa Mesalamine hoặc được chuyển thành mesalamine. Nên đánh giá chức năng thận trước khi bắt đầu dùng thuốc Canasa và định kỳ trong khi điều trị. Đánh giá các rủi ro và lợi ích của việc sử dụng thuốc ở những bệnh nhân đã biết bị suy thận hoặc có tiền sử bệnh thận hoặc dùng đồng thời các thuốc gây độc cho thận.
- Hội chứng không dung nạp cấp tính do Mesalamine gây ra: Mesalamine có liên quan đến hội chứng không dung nạp cấp tính có thể khó phân biệt với đợt cấp của viêm loét đại tràng. Mặc dù tần suất xuất hiện chính xác chưa được xác định, nhưng nó đã xảy ra ở 3% bệnh nhân trong các thử nghiệm lâm sàng có kiểm soát về Mesalamine hoặc Sulfasalazine. Các triệu chứng bao gồm chuột rút, đau bụng cấp tính và tiêu chảy ra máu, đôi khi sốt, nhức đầu, khó chịu, ngứa, viêm kết mạc và phát ban. Theo dõi bệnh nhân về các triệu chứng này trong khi điều trị. Nếu nghi ngờ có hội chứng không dung nạp cấp tính, hãy nhanh chóng ngừng điều trị bằng thuốc Canasa.
- Thông báo cho bệnh nhân cao tuổi và những người dùng azathioprine hoặc 6-mercaptopurin về nguy cơ rối loạn máu và sự cần thiết phải theo dõi định kỳ số lượng tế bào máu và số lượng tiểu cầu trong khi điều trị. Khuyên bệnh nhân hoàn thành tất cả các xét nghiệm máu theo yêu cầu bác sĩ.
- Thuốc đạn Canasa sẽ gây ố các bề mặt tiếp xúc trực tiếp, bao gồm vải, sàn, bề mặt sơn, đá cẩm thạch, đá granit, nhựa vinyl và men. Do đó, nên để thuốc xa những bề mặt này để tránh bị nhuộm màu.
- Phản ứng quá mẫn: Phản ứng quá mẫn đã được báo cáo ở những bệnh nhân dùng sulfasalazine. Một số bệnh nhân có thể có phản ứng tương tự với thuốc Canasa hoặc với các hợp chất khác có chứa hoặc được chuyển đổi thành Mesalamine. Cũng như với sulfasalazine, các phản ứng quá mẫn do Mesalamine gây ra có thể biểu hiện ở các cơ quan nội tạng, bao gồm viêm cơ tim, viêm màng ngoài tim, viêm thận, viêm gan, viêm phổi và các bất thường về huyết học. Đánh giá bệnh nhân ngay lập tức nếu có dấu hiệu hoặc triệu chứng của phản ứng quá mẫn. Ngừng thuốc Canasa nếu không thể xác định được nguyên nhân thay thế cho các dấu hiệu trên.
- Phụ nữ có thai: Dữ liệu được công bố về việc sử dụng Mesalamine ở phụ nữ mang thai là không đủ để thông báo nguy cơ liên quan đến thuốc. Không quan sát thấy bằng chứng về khả năng gây quái thai động vật khi điều trị bằng Mesalamine đường uống trong khi mang thai với liều cao hơn liều khuyến cáo dùng trong trực tràng ở người.
- Phụ nữ đang cho con bú: Mesalamine và chất chuyển hóa N-acetyl của nó hiện diện trong sữa mẹ với lượng nhỏ. Nên cân nhắc các lợi ích của việc cho con bú cùng với nhu cầu lâm sàng của người mẹ khi muốn dùng thuốc khi đang cho con bú. Nên theo dõi triệu chứng tiêu chảy ở trẻ bú mẹ dùng thuốc.
Trên đây là những thông tin tổng quan về thuốc Canasa. Bệnh nhân không nên tự ý dùng thuốc mà cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
