Suy thận có di truyền không? Đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm khi nhắc đến căn bệnh này. Suy thận không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mà còn đặt ra mối lo ngại về khả năng di truyền trong gia đình. Hiểu rõ nguyên nhân, các yếu tố nguy cơ và cách phòng ngừa là bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe thận.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sỹ thuộc Trung tâm Công nghệ cao Vinmec.
1. Các bệnh di truyền thường gặp
Trước khi tìm hiểu suy thận có di truyền không thì hãy tìm hiểu bệnh di truyền là gì? Các bệnh di truyền là kết quả của những biến đổi bất thường trong bộ gen, từ cấp độ phân tử đến cấp độ nhiễm sắc thể. Những thay đổi này có thể ảnh hưởng đến cấu trúc và số lượng gen, gây ra các rối loạn di truyền đa dạng, từ những bệnh đơn gen đến những hội chứng phức tạp liên quan đến nhiều gen.
Các bệnh di truyền thường gặp ở người trưởng thành như bệnh tim mạch, ung thư và đái tháo đường không chỉ do lối sống không lành mạnh mà còn chịu ảnh hưởng đáng kể từ yếu tố di truyền. Các bệnh này được gọi là bệnh di truyền đa nhân tố, nghĩa là chúng phát sinh từ sự tương tác phức tạp giữa nhiều gen và môi trường sống.
- Bệnh tim mạch là một ví dụ điển hình. Các bệnh như bệnh mạch vành, đột quỵ và tăng huyết áp đều có liên quan đến nhiều gen khác nhau. Nguy cơ mắc bệnh tăng đáng kể ở những người có tiền sử gia đình mắc bệnh.
- Ung thư là một nhóm bệnh đa dạng với nguyên nhân phức tạp, trong đó yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng. Ung thư vú, ung thư đại tràng và ung thư tuyến tiền liệt là những loại ung thư phổ biến có khả năng cao di truyền trong gia đình. Các gen như BRCA1, BRCA2 và APC đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của các loại ung thư này. Tuy nhiên, yếu tố môi trường như chế độ ăn uống, lối sống cũng ảnh hưởng đáng kể đến nguy cơ mắc bệnh.
- Đái tháo đường cũng là một bệnh di truyền đa nhân tố.
- Bệnh Alzheimer là một bệnh thoái hóa thần kinh tiến triển, gây mất trí nhớ và suy giảm nhận thức. Bệnh có liên quan đến nhiều gen, trong đó gen APOE là một trong những gen nguy cơ quan trọng nhất.
2. Suy thận có di truyền không?
Thận là một cơ quan quan trọng nằm ở phần lưng dưới, ở hai bên cột sống. Nhiệm vụ chính của thận là điều hòa lượng dịch trong cơ thể, loại bỏ các chất thải sinh ra từ quá trình trao đổi chất và thực hiện các chức năng khác như giữ lại hoặc bài tiết các chất qua nước tiểu.
Các triệu chứng của suy thận thường khó nhận biết rõ ràng và thường phát triển một cách âm thầm. Cơ thể con người có hai quả thận hoạt động đồng thời để hỗ trợ lẫn nhau. Chính vì vậy, suy thận ở giai đoạn đầu thường khó phát hiện. Điều này dẫn đến việc chẩn đoán và điều trị thường bị trì hoãn cho đến khi bệnh tiến triển nặng, gây ra những biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng.
Suy thận được phân chia thành hai loại cơ bản:
- Suy thận mạn tính: Đây là tình trạng suy giảm chức năng thận kéo dài và thường không thể chữa khỏi hoàn toàn. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh có thể giúp hạn chế các biến chứng nghiêm trọng.
- Suy thận cấp tính: Tình trạng chức năng thận bị suy yếu nghiêm trọng, xảy ra trong thời gian rất ngắn, chỉ vài ngày. Bệnh nhân cần được điều trị ngay lập tức, có thể áp dụng phương pháp lọc thận nhân tạo.
Liệu bệnh thận có di truyền không hay suy thận có di truyền không? Mặc dù một số bệnh thận có thể có yếu tố di truyền, nhưng suy thận không phải là một trong những bệnh này.
Các nghiên cứu tổng hợp năm 2021 đã chỉ ra rằng yếu tố di truyền đóng góp khoảng 10% vào các trường hợp mắc bệnh thận mãn tính.
Trong khi di truyền đóng một vai trò quan trọng trong một số trường hợp, các yếu tố môi trường và lối sống cũng góp phần đáng kể vào sự tiến triển của bệnh. Vì thế, nếu trong gia đình mọi người có người mắc bệnh suy thận thì cũng không cần quá lo lắng.
Tuy nhiên, việc giữ gìn một lối sống lành mạnh cùng với thực hiện các biện pháp phòng ngừa vẫn là chìa khóa quan trọng để bảo vệ sức khỏe thận và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý về thận sau này. Hãy luôn quan tâm đến cơ thể và áp dụng các thói quen tốt để duy trì chức năng thận khỏe mạnh.
3. Các biện pháp phòng bệnh
Sau khi nắm được thông tin về việc suy thận có di truyền không, việc chủ động phòng tránh bệnh này là điều hết sức cần thiết. Dưới đây là những biện pháp có thể thực hiện:
- Hạn chế tiếp xúc với hóa chất độc hại: Những người làm việc trong môi trường chứa nhiều hóa chất độc hại cần sử dụng thiết bị bảo vệ cá nhân và tránh tiếp xúc trực tiếp với chúng để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh suy thận.
- Giảm muối và chất béo để bảo vệ thận: Cắt giảm thực phẩm giàu muối, chất béo, protein, kali và phospho sẽ giúp giảm thiểu rủi ro mắc bệnh thận và bảo vệ hoạt động của thận.
- Kiểm soát huyết áp và bệnh tiểu đường: Cao huyết áp và tiểu đường là những yếu tố nguy cơ chủ yếu dẫn đến suy thận. Để ngăn ngừa tình trạng này, việc duy trì huyết áp và lượng đường trong máu ở mức ổn định thông qua chế độ ăn uống hợp lý, tập thể dục đều đặn và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ là rất quan trọng.
- Điều trị các bệnh viêm nhiễm cấp tính ở thận một cách đúng đắn và triệt để rất quan trọng, vì nếu không được điều trị hiệu quả, chúng có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho thận.
- Tập thể dục đều đặn không chỉ có tác dụng tốt cho tim mạch mà còn làm giảm khả năng phát triển bệnh thận.
- Ngừng hút thuốc và uống rượu bia: Thuốc lá và rượu bia không chỉ là nguyên nhân của nhiều vấn đề về sức khỏe, mà còn có thể gây ảnh hưởng xấu đến các cơ quan trong cơ thể, kể cả thận.
Khám sức khỏe định kỳ là yếu tố không thể thiếu trong việc chăm sóc sức khỏe. Kiểm tra huyết áp và làm xét nghiệm máu, xét nghiệm nước tiểu trong quá trình này giúp phát hiện các vấn đề bất thường liên quan đến thận. Phát hiện sớm sẽ giúp bệnh nhân có thể điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng và giảm thiểu nguy cơ suy thận.
Mong rằng với những thông tin trên, mọi người đã có câu trả lời cho câu hỏi liệu suy thận có di truyền không và cảm thấy an tâm hơn về tình trạng sức khỏe của mình. Chúc mọi người sức khỏe dồi dào!
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
