Sức khỏe đường ruột và viêm khớp dạng thấp có thể đi lên theo chiều hướng tích cực nếu bệnh nhân có một chế độ ăn uống lành mạnh. Một hệ vi sinh vật khỏe mạnh, cân bằng có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch tốt hơn. Cùng bài viết tìm hiểu rõ ràng hơn về mối quan hệ giữa viêm khớp dạng thấp và sức khỏe đường ruột nhé!
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của ThS.BS Đào Thị Trang - Bác sĩ Nội cơ xương khớp thuộc Khoa Nội tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.
1. Sức khoẻ đường ruột và các vi sinh vật
Mọi người có thói quen nghĩ về vi khuẩn và các vi sinh vật khác theo chiều hướng tiêu cực. Tuy nhiên, đa số vi khuẩn không gây hại cho sức khoẻ, đặc biệt nhiều loại vi khuẩn còn đóng vai trò hữu ích cho cơ thể theo nhiều cách khác nhau.
Mỗi người có một nhóm vi khuẩn sống trong ruột ngay từ khi chúng ta mới sinh ra. Số lượng vi khuẩn này sẽ tăng hoặc giảm đi tuỳ theo lối sống và cách sinh hoạt. Một số loại có lợi, trong khi những loại khác lại gây hại cho sức khoẻ. Vì thế, việc duy trì sự cân bằng hệ vi khuẩn đóng một vai trò quan trọng.
Hệ vi sinh vật còn đóng vai trò quan trọng trong hệ thống miễn dịch. Khi cơ thể khỏe mạnh, các vi khuẩn khỏe mạnh sẽ kiểm soát những loại vi khuẩn có thể gây bệnh và không gây ra vấn đề cho cơ thể.
Ngược lại, nếu chúng không ổn định sẽ có thể dẫn đến vấn đề trong đường ruột và các bộ phận khác của cơ thể. Các tình trạng như bệnh viêm ruột và béo phì thường liên quan đến sự mất cân bằng trong hệ vi sinh vật đường ruột.
2. Mối quan hệ giữa sức khoẻ đường ruột và viêm khớp dạng thấp
Các chuyên gia y tế chưa thể xác định một cách chính xác nguyên nhân gây ra bệnh viêm khớp dạng thấp (RA). Có thể có nhiều yếu tố khác nhau đóng vai trò trong việc kích thích và tăng nguy cơ phát triển của bệnh này.
Nhiều thông tin về viêm khớp dạng thấp mà người bệnh tìm hiểu thường không đề cập đến mối quan hệ giữa sức khỏe đường ruột và viêm khớp. Tuy nhiên, các cuộc nghiên cứu đã đưa ra bằng chứng hệ vi sinh vật trong cơ thể là một trong những yếu tố quan trọng gây nên tình trạng viêm khớp dạng thấp.
Một số nghiên cứu đã xét nghiệm các mẫu thử từ những người khỏe mạnh và những người mắc viêm khớp dạng thấp, hoặc các loại viêm khớp khác, từ đó đưa ra các so sánh và kết luận về mối liên hệ giữa sức khỏe đường ruột và bệnh viêm khớp dạng thấp.
Kết quả cho thấy khoảng 75% số người mới mắc viêm khớp dạng thấp chứa một loại vi khuẩn đặc biệt trong đường ruột, được gọi là Prevotella copri. Trong khi đó, với nhóm người bị viêm khớp dạng thấp đã lâu hoặc đang điều trị thì chỉ có 12% có khuẩn P.copri trong ruột. Nhiều người khoẻ mạnh vẫn có thể xuất hiện Prevotella copri trong đường ruột của họ nhưng không đáng kể.
Các nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng hệ vi sinh vật trong ruột của người mắc viêm khớp dạng thấp ít đa dạng hơn so với người bình thường. Từ đó, các nhà nghiên cứu cho rằng hệ vi sinh vật trong đường ruột của người bình thường và người bị viêm khớp dạng thấp có sự khác nhau rõ rệt. Tuy nhiên hiện tại, chúng ta vẫn chưa thể kết luận sự thay đổi hệ vi sinh vật là nguyên nhân dẫn đến RA.
Ngoài ra, sự thay đổi trong hệ vi sinh thật có thể làm tăng một số tế bào miễn dịch trong cơ thể, kích hoạt tình trạng viêm (một tình trạng đi kèm với RA).
3. Sự liên quan giữa sức khoẻ đường ruột và viêm khớp dạng thấp trong quá trình điều trị
Các nghiên cứu ban đầu cho thấy một số phương pháp điều trị cho viêm khớp dạng thấp có thể gây ra sự thay đổi trong hệ vi sinh vật đường ruột theo chiều hướng giúp hệ vi sinh khoẻ mạnh hơn.
Nhiều loại thuốc được sử dụng để điều trị viêm khớp dạng thấp có tác động đặc biệt tới hệ thống vi khuẩn, một vài loại có thể tiêu diệt vi khuẩn. Do đó, những loại thuốc này có thể ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật đường ruột. Ngoài ra, cũng có bằng chứng cho thấy methotrexate, loại thuốc thường được sử dụng cho điều trị viêm khớp dạng thấp, có thể đưa hệ vi sinh vật đường ruột về trạng thái khỏe mạnh hơn.
Mặc dù còn nhiều khía cạnh cần được nghiên cứu nhưng các loại thuốc sinh học tiên tiến được sử dụng trong điều trị viêm khớp dạng thấp cũng có thể ảnh hưởng đến độ đa dạng của vi khuẩn trong ruột.
Các nhà khoa học và bác sĩ vẫn đang tiếp tục nghiên cứu thêm để biết chính xác những thay đổi về hệ vi sinh vật ảnh hưởng đến RA như thế nào và điều trị RA bằng cách tác động vào hệ vi sinh vật có mang lại hiệu quả tốt hay không.
4. Ăn uống hợp lý giúp cải thiện hệ vi sinh vật trong đường ruột theo hướng tích cực
Hệ vi sinh vật đường ruột của người bệnh phụ thuộc vào chế độ ăn uống và lượng chất xơ trong chế độ ăn là một yếu tố rất quan trọng. Một số loại chất xơ cần được vi khuẩn phân hủy, vì nếu không, cơ thể không thể tiêu hóa chúng.
Các thực phẩm giàu chất xơ này thường được gọi là prebiotic, chúng cung cấp dinh dưỡng cho vi khuẩn có lợi trong hệ vi sinh vật của đường ruột. Những vi khuẩn có lợi này có thể giúp loại bỏ các vi khuẩn có hại.
Chế độ ăn giàu trái cây, rau, đậu, và ngũ cốc nguyên hạt cũng là một cách tốt để hỗ trợ sức khỏe đường ruột và hệ vi sinh vật đường ruột của người bệnh.
Một lựa chọn khác để thay đổi hệ vi sinh vật trong ruột là sử dụng thực phẩm hoặc chất bổ sung probiotic, trong đó chứa các vi khuẩn có lợi như Lactobacillus, vi khuẩn bifido, liên cầu khuẩn, và Saccharomyces boulardii. Nhiều thực phẩm như sữa chua, kombucha, rau lên men, và tương miso cũng là nguồn probiotic tự nhiên.
Nhìn chung, sức khỏe đường ruột và viêm khớp dạng thấp có thể đi lên theo chiều hướng tích cực nếu bệnh nhân có một chế độ ăn uống lành mạnh. Bệnh nhân có thể thực hiện những thay đổi trong chế độ ăn, sử dụng các chất bổ sung để hỗ trợ sự cân bằng của hệ vi sinh vật đường ruột, đồng thời đạt được nhiều lợi ích trong việc ổn định các bệnh viêm khớp nói chung.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
