Siêu âm đo độ mờ da gáy ở tuần thai nào?

Siêu âm đo độ mờ da gáy là kỹ thuật sàng lọc trước sinh quan trọng, giúp phát hiện nguy cơ thai nhi mắc hội chứng Down. Thành công của phương pháp này phụ thuộc vào thời điểm thực hiện và kỹ thuật đo vì thực hiện quá sớm hoặc quá muộn đều không cho kết quả chính xác. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp chi tiết về thời điểm thích hợp thực hiện đo độ mờ của da gáy mà mẹ bầu cần nắm rõ.

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Tạ Quốc Bản - Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc

1. Định nghĩa siêu âm đo độ mờ da gáy?

Siêu âm đo độ mờ da gáy (nuchal translucency – NT) là phương pháp kiểm tra vùng da gáy của thai nhi để chẩn đoán hội chứng Down. Nếu kết quả siêu âm độ mờ da gáy bất thường, mẹ bầu sẽ cần thực hiện thêm một số xét nghiệm khác để xác định chính xác liệu thai nhi có bị Down hay không. 

Dựa trên kết quả siêu âm đo độ mờ da gáy, thai phụ có thể được chỉ định thêm các xét nghiệm như chọc ối hoặc sinh thiết gai nhau để kiểm tra bất thường nhiễm sắc thể ở thai nhi. Đồng thời, mẹ bầu cũng sẽ được hướng dẫn làm xét nghiệm máu để đo mức hCG và protein PAPP-A (những thai nhi mắc hội chứng Down thường có hàm lượng hCG cao và PAPP-A thấp), cũng như các xét nghiệm như Double Test và Triple Test. Kết hợp các phương pháp này có thể chẩn đoán hội chứng Down với độ chính xác lên đến 90%, được gọi là kỹ thuật kết hợp.

Độ mờ da gáy là hình ảnh trống âm (bản chất là dịch) nằm phía sau gáy của thai nhi, kéo dài từ gáy lên phía sọ và xuống đến lưng. Hình ảnh này xuất hiện sinh lý trong khoảng từ tuần thứ 10 đến 14 của thai kỳ.

2. Đo độ mờ của da gáy vào tuần thứ mấy?

Siêu âm đo độ mờ của da gáy thường được thực hiện khi thai nhi ở tuổi từ 11 tuần 6 ngày đến 13 tuần 6 ngày. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu, sự phát triển của thai nhi có thể khác nhau và có thể có sự chênh lệch so với tính toán lý thuyết.

• Thực hiện đo từ tuần 11 đến 13 tuần 6 ngày
• 45 mm <CRL < 84 mm

Trước tuần thứ 11, việc đo độ mờ của da gáy gặp khó khăn vì thai nhi còn quá nhỏ. Sau tuần thứ 14, lượng dịch dư thừa ở vùng gáy sẽ được hấp thụ do hệ thống bạch huyết của thai nhi phát triển, khiến da gáy trở về trạng thái bình thường (không đồng nghĩa với việc thai nhi hoàn toàn khỏe mạnh). Do đó, việc siêu âm đo độ mờ da gáy trong khoảng từ tuần 11-13 của thai kỳ là vô cùng quan trọng. 

Kỹ thuật đo độ mờ da gáy chủ yếu được thực hiện qua siêu âm nhưng trong một số trường hợp, có thể kết hợp với siêu âm qua đường âm đạo để đạt kết quả chính xác hơn. Quá trình này không gây bất kỳ nguy hiểm nào cho mẹ và bé.

Nếu chỉ số đo được cao và kết hợp với các dấu hiệu bất thường khác, bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết gai nhau hoặc chọc ối vào tuần 17-18 của thai kỳ để chẩn đoán bệnh. Siêu âm trong giai đoạn này cũng có thể phát hiện một số dị tật khác như thai vô sọ, khe hở thành bụng hoặc không có xương mũi. 

Trên thực tế, nhiều mẹ bầu đi siêu âm cho thấy thai nhi phát triển bình thường nhưng khi sinh ra, trẻ lại gặp các vấn đề bất thường. Nguyên nhân chính là do mẹ bầu đã bỏ qua giai đoạn siêu âm đo độ mờ của da gáy vào thời điểm cần thiết. Nhiều mẹ chỉ dựa vào kết quả siêu âm định kỳ mà quên rằng để đảm bảo cho sự phát triển của thai nhi, cần phải thực hiện thêm các xét nghiệm bổ sung.

3. Độ mờ vai gáy bao nhiêu là bình thường?

• Khả năng mắc hội chứng Down và bất thường của nhiễm sắc thể khác ở thai nhi sẽ được đánh giá dựa trên các thông số sau:
• Độ mờ của da gáy bằng 1,3mm: Nguy cơ mắc hội chứng Down khá thấp.
• Độ mờ của da gáy từ 2.5 đến 3.0mm: Thai nhi có chỉ số bình thường 9/10.
• Độ mờ của da gáy lớn hơn 3.0mm: Nguy cơ cao mắc hội chứng Down và các dị tật bất thường nhiễm sắc thể khác. 

4. Phương pháp đo độ mờ của da gáy

Siêu âm đo độ mờ da gáy thường được thực hiện qua siêu âm thai trên bụng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt như khi mẹ có tử cung nghiêng về phía sau hoặc khi mẹ quá béo, có thể cần thực hiện siêu âm đầu dò để đạt được kết quả chính xác nhất. Tất cả những kỹ thuật này đều an toàn và không gây nguy hiểm cho mẹ và bé.

• Thực hiện đo từ tuần 11 đến 13 tuần 6 ngày.
• 45 mm <CRL < 84 mm.
• Thực hiện 3 lần đo và lấy kết quả đo lớn nhất.
• Mặt cắt đứng dọc chuẩn xác với thai nằm yên.
• Hình ảnh phóng đại.
• Phân biệt màng ối với mô.
• Đặt con trỏ ở đúng vị trí.

Để xác định chính xác tuổi thai, bác sĩ sẽ đo chiều dài từ đỉnh đầu đến cuối xương sống của thai nhi. Sau đó, bác sĩ tiến hành đo độ mờ của da gáy, xuất hiện dưới dạng một đường trắng phía sau gáy, nổi bật trên nền tối hơn của khu vực xung quanh. Qua màn hình siêu âm, thai phụ có thể nhìn thấy các bộ phận của con như đầu, xương sống, chân và tay. Lần siêu âm này cũng giúp phát hiện những bất thường ở bụng hoặc hộp sọ của thai nhi. 

Trong quá trình siêu âm thai, mẹ sẽ thấy rõ các bộ phận trên cơ thể bé như đầu, cột sống, chân tay, bàn chân và bàn tay trên màn hình. Siêu âm ở những tuần này cũng giúp bác sĩ phát hiện các bất thường ở bụng hoặc hộp sọ của bé. Tuy nhiên, để đảm bảo kết quả chính xác, mẹ bầu không nên bỏ qua các lần siêu âm tiếp theo vào tuần 16 và 20 của thai kỳ. 

Đo độ mờ của da gáy là một bước quan trọng giúp xác định nguy cơ thai nhi mắc hội chứng Down, với 3 tháng đầu là thời điểm tối ưu để có kết quả chính xác nhất. Độ chính xác của kỹ thuật này phụ thuộc lớn vào thiết bị siêu âm và trình độ chuyên môn của bác sĩ. 

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.