Bài viết bởi Bác sĩ Quách Thanh Dung - Khoa Nội Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Ung thư thực quản là tổn thương ác tính của tế bào xuất phát từ thực quản, có thể gặp ở bất cứ vị trí nào của thực quản, bệnh gặp ở nam nhiều hơn nữ. Tỷ lệ tử vong do ung thư thực quản đứng thứ 6 trong các bệnh ung thư trên thế giới, tỷ lệ mắc bệnh khác nhau giữa các vùng miền. Tuy nhiên phần lớn bệnh liên quan đến hút thuốc lá và uống rượu hoặc thói quen dinh dưỡng và béo phì.
1. Các yếu tố nguy cơ của bệnh
- Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
- Hút thuốc lá
- Bệnh Barrett's thực quản
- Béo phì
- Nghiện rượu
- Trào ngược mật
- Thói quen ăn thức ăn cứng hay đồ uống quá nóng
- Chế độ ăn thiếu rau củ quả
- Tiền sử xạ trị vùng ngực hoặc bụng trên...
2. Triệu chứng lâm sàng của ung thư thực quản
Nuốt nghẹn tăng dần là triệu chứng thường gặp, thường tiến triển từ từ sau 3- 4 tháng. Người bệnh chỉ ăn được thức ăn lỏng nước cho đến nuốt nghẹn hoàn toàn
Đau khi nuốt: thường gặp, đau sau xương ức. Nếu khối u ở thực quản thấp thì có thể gặp đau bụng thượng vị.
Các triệu chứng phối hợp khác như ợ, nôn mửa, tăng tiết nước bọt, sặc cũng có khi là triệu chứng hoặc biến chứng của rò thực – khí phế quản.
Các dấu hiệu bệnh tiến triển, xâm lấn:
- Xuất huyết đường tiêu hóa trên biểu hiện nôn máu, đi ngoài phân đen.
- Viêm phổi có thể là triệu chứng song cũng có khi là biến chứng.
- Ho dai dẳng do rò thực– phế quản.
- Nói khó do xâm lấn dây thần kinh quặt ngược thanh quản...
Triệu chứng toàn thân có thể gặp: gầy sút không rõ nguyên nhân, da sạm, khô do thiếu dinh dưỡng lâu ngày, thiếu máu, mệt mỏi...
3. Các xét nghiệm cần làm
Là xét nghiệm đầu tay và quan trọng. Tổn thương có thể thấy các dạng loét, sùi, xâm nhiễm cứng hoặc phối hợp. Vị trí có thể ở 1/3 trên, 1/3 giữa hay 1/3 dưới. Qua nội soi để bấm sinh thiết và chẩn đoán mô bệnh học.
Thấy được hình ảnh tổn thương xâm lấn các lớp thành thực quản, cấu trúc xung quanh và hạch di căn để đánh giá mức độ bệnh.
Chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI)
Hình ảnh tổn thương thường thấy là thành thực quản dày lên làm hẹp lòng ống thực quản, tình trạng u xâm lấn, tình trạng hạch di căn.
Chụp PET/CT
Giúp phát hiện chính xác các tổn thương, đánh giá mức độ xâm lấn, di căn để chẩn đoán giai đoạn bệnh từ đó đưa ra phác đồ điều trị tốt.
Xét nghiệm mô bệnh học
Giúp chẩn đoán loại tế bào, ung thư thực quản thường gặp ung thư biểu mô tế bào vảy ở 1/3 trên và 1/3 giữa. Ung thư biểu mô tuyến thường gặp ở 1/3 dưới.
4. Điều trị bệnh ung thư thực quản
4.1 Phẫu thuật
Phẫu thuật triệt căn
Chỉ định: cho những tổn thương tại chỗ không lan ra tổ chức xung quanh và chưa di căn xa. Có khả năng cắt bỏ được, người bệnh thể trạng tốt. Thường áp dụng cho ung thư thực quản 1/3 dưới.
Phương pháp: phẫu thuật cắt đoạn thực quản, nạo vét hạch và tạo hình thực quản. Có thể phẫu thuật đơn thuần hoặc phối hợp (hóa xạ trị tiền phẫu).
Phẫu thuật tạm thời: Phẫu thuật mở thông dạ dày để nuôi dưỡng trong trường hợp u thực quản gây chít hẹp người bệnh không thể ăn được bằng đường miệng. Ngoài ra có thể mở thông dạ dày qua đường nội soi.
4.2 Hóa xạ trị đồng thời triệt căn
Phối hợp đồng thời hóa chất và xạ trị
Chỉ định: cho người bệnh ung thư thực quản không còn chỉ định phẫu thuật.
Phương pháp: xạ trị bằng máy gia tốc kết hợp với hoá chất. Đặc biệt hiện nay xạ trị điều biến liều (IMRT) có sử dụng hình ảnh PET/CT để mô phỏng lập kế hoạch xạ trị nhằm mang lại hiệu quả cao trong điều trị, an toàn, tăng thời gian sống thêm và giảm tác dụng phụ cho người bệnh.
Hóa trị toàn thân: chỉ định trong trường hợp ung thư lan rộng, di căn nhiều vị trí, không còn chỉ định điều trị triệt căn.
4.3 Điều trị đích và liệu pháp miễn dịch
Với ung thư thực quản loại ung thư biểu mô tuyến có thụ thể Her2 dương tính, sử dụng thuốc Trastuzumab kết hợp hóa trị đem lại hiệu quả cao trong điều trị bước 1 UTTQ tái phát, di căn. Ramucizumab cũng là 1 kháng thể đơn dòng mới được khuyến cáo trong điều trị bước 2.
Với những ung thư thực quản loại ung thư biểu mô tế bào vảy có bộc lộ PD-L1 hoặc bộc lộ MSI cao/ thiếu hụt MMR thì liệu pháp miễn dịch bằng thuốc Pembrolizumab hứa hẹn mang lại hiệu quả khả quan.
4.4 Điều trị chăm sóc giảm nhẹ
Bao gồm dinh dưỡng, giảm triệu chứng, giảm đau, hỗ trợ về mặt tâm lý tinh thần cho người bệnh... Đây cũng là những biện pháp rất quan trọng cần thực hiện trong suốt quá trình điều trị bệnh ung thư thực quản.
Vinmec là địa chỉ tin cậy của người bệnh ung thư với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, các trang thiết bị chẩn đoán hiện đại, các phác đồ theo chuẩn quốc tế và có đầy đủ các thuốc mới, tiên tiến và chất lượng... Các bác sĩ chăm sóc và điều trị bệnh nhân theo phác đồ cá thể hóa phù hợp từng người, nhằm đem lại hiệu quả điều trị cũng như chất lượng cuộc sống cao nhất cho người bệnh.
Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY
Nguồn: Cancer.org, mayoclinic.org
XEM THÊM: