Bài viết được viết bởi Ths.Bs Phạm Mạnh Chung, Trưởng Khoa Chẩn đoán hình ảnh – Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long
Chất tương phản trong chẩn đoán hình ảnh là những chất được sử dụng để tăng cường mức độ tương phản của cấu trúc hoặc dịch cơ thể khi thăm khám chẩn đoán hình ảnh. Lợi ích đem lại của chất tương phản giúp chẩn đoán chính xác bệnh lý cần thăm khám.
1. Chất tương phản trong chẩn đoán hình ảnh
Thuốc cản quang như Xenetix, Ultravist, Omipaque, Visipaque: dùng trong chụp cắt lớp vi tính, chụp hệ niệu- đường bài xuất (UIV), chụp cây đường mật ngược dòng, chụp mạch DSA, chụp lưu thông đường tiêu hóa.
Thuốc đối quang từ như Dotarem, Magnevist, Omiscan dùng trong chụp cộng hưởng từ.
Thuốc cản quang Bari Sulfat: dùng để chụp XQuang thực quản - dạ dày, hay chụp XQuang đại tràng.
Chất tương phản dùng trong siêu âm cũng đang được ứng dụng trong lâm sàng như: khảo sát u gan bằng bằng siêu âm kèm tiêm chất tương phản Levovist, Sonovue. Siêu âm đánh giá ống dẫn trứng bằng tiêm chất tương phản...
2. Tác dụng của chất tương phản trong chẩn đoán hình ảnh
Chất tương phản sẽ giúp bác sỹ phân biệt được tình trạng bình thường và bất thường của cơ thể. Chất tương phản sẽ giúp làm hiện rõ các tạng trong thăm khám hình ảnh như Xquang, cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ, siêu âm đánh giá tính chất ngấm thuốc, thải thuốc tương phản của các tạng từ đó chẩn đoán chính xác tạng bình thường hay bất thường.
Hầu hết các tổn thương của bất kỳ tạng nào trong cơ thể khi thăm khám hình ảnh đều được yêu cầu dùng thuốc tương phản để giúp chẩn đoán chính xác tổn thương như khối u, viêm, áp xe, phình mạch, dị dạng mạch...
Chất tương phản giúp chẩn đoán phân biệt các tổn thương như ung thư hay khối u lành tính, tổn thương u hay tổn thương viêm, viêm có áp xe hóa hay không, dị dạng mạch loại gì ... từ đó giúp bác sĩ đưa ra cách điều trị đúng đắn và hiệu quả cho khách hàng.
3. Những bệnh lý nào cần sử dụng chất tương phản trong chẩn đoán hình ảnh
Phần lớn các trường hợp chụp cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ để chẩn đoán chính xác bệnh cần phải tiêm thuốc tương phản, cụ thể:
- Chụp cắt lớp vi tính, chụp cộng hưởng từ bụng - tiểu khung cần tiêm thuốc tương phản để chẩn đoán bệnh lý ở các tạng như gan-mật, tụy, lách, hệ tiết niệu, tử cung-buồng trứng và bệnh lý của hệ tiêu hóa.
- Các trường hợp nghi ngờ có khối u.
- Phần lớn các trường hợp viêm, áp xe cần tiêm thuốc tương phản, trừ viêm phổi đã được chẩn đoán chắc chắn và không cần phân biệt với các bệnh lý khác.
- Bệnh lý mạch máu như phình mạch, giả phình, dị dạng mạch máu, bóc tách động mạch, hẹp tắc động mạch...
- Một số trường hợp đặc biệt: tìm nguồn mạch nuôi của phổi biệt lập, đánh giá vùng tái tưới máu của tổn thương, chẩn đoán mức độ vách hóa của tụ máu dưới màng cứng giai đoạn bán cấp,...
- Đối với các bệnh lý đường tiêu hóa như thực quản - dạ dày: phải uống thuốc cản quang để hiện hình rõ cấu trúc của thực quản và dạ dày. Hay bệnh lý đại trực tràng cần phải thụt thuốc cản quang vào khung đại tràng để đánh giá tổn thương đại tràng. Tuy nhiên ngày nay với sự phát triển của nội soi ống mềm cùng với dụng cụ sinh thiết trên nội soi nên các bệnh lý thực quản dạ dày, đại tràng được chỉ định nội soi rộng rãi hơn so với phương pháp chụp Xquang có thuốc cản quang.
4. Tại sao nên thăm khám hình ảnh có sử dụng chất tương phản tại bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec
- Trước khi chỉ định thăm khám các dịch vụ chẩn đoán hình ảnh bạn sẽ được các chuyên gia y tế hàng đầu đánh giá về quá trình bệnh lý, tiền sử bản thân và gia đình và kiểm tra an toàn (checklist với thuốc tương phản) để đảm bảo an toàn cho khách hàng trước khi vào phòng chụp.
- Đội ngũ bác sĩ và kỹ thuật viên giỏi, chuyên nghiệp, tận tình tại hệ thống Vinmec sẽ làm bạn tin tưởng về chuyên môn, yên tâm và thoải mái trước, trong và sau khi chụp.
- Hệ thống máy chụp hiện đại như máy chụp cắt lớp vi tính đa dãy đầu dò (máy CLVT 640 dãy), máy cộng hưởng từ với từ lực cao 3.0 Tesla, hệ thống máy X-quang kỹ thuật số giúp phát hiện chính xác dù là những tổn thương nhỏ, tổn thương mới hình thành.
Để đặt lịch thăm khám hình ảnh có sử dụng thuốc tương phản tại hệ thống y tế Vinmec với hệ thống máy hiện đại nhất hiện nay, quý vị có thể liên hệ ngay với hệ cơ sở Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec gần mình nhất.
Khách hàng có thể trực tiếp đến hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc để thăm khám hoặc liên hệ hotline tại đây để được hỗ trợ.
