Bài viết được viết bởi Dược sĩ Nguyễn Lê Trang - Dược sĩ lâm sàng khoa Dược - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Nhóm chẹn beta giao cảm ức chế các thụ thể beta adrenergic, bao gồm: beta1, beta2, beta3, trong đó áp dụng trên lâm sàng nhiều nhất là thụ thể beta1 và beta 2. Thụ thể beta 1 có nhiều trên tim và thận. Thụ thể beta 2 có nhiều trên phế quản, cơ trơn mạch máu, tiêu hóa, cơ xương khớp... beta3 có trên mô mỡ, bàng quang, ruột.
1. Cơ chế và tác dụng, phân loại của nhóm chẹn beta giao cảm
Ức chế thụ thể beta1 làm giảm nhịp tim, giảm co bóp cơ tim, giảm tiết renin giảm giữ muốn nước, giảm thể tích tuần hoàn.
Ức chế thụ thể beta2 làm co thắt cơ trên mạch máu ngoại vi (như cơ trơn khí phế quản), tăng nhu động dạ dày ruột, giảm hủy glycogen, tăng đường máu, mỡ máu.
Phân loại:
- Nhóm thuốc ức chế beta không chọn lọc: propranolol (Avlocardyl, Dorocardil), tác dụng hạ áp ít, nhưng ít làm chậm nhịp tim, ít sử dụng cho các chỉ định tim mạch. Chỉ định chính: giãn tĩnh mạch thực quản, dự phòng đau nửa đầu, run tay chân do cường giáp.
- Nhóm thuốc ức chế chọn lọc beta 1: metoprolol (Betaloc), bisoprolol (Concor), Atenolol (tenormin) có tác dụng hạ áp tốt hơn, nhanh, giảm nhịp tim nhanh, được chỉ định trong tăng huyết áp, đau thắt ngực, suy tim, loạn nhịp tim.
- Nhóm ức chế beta không chọn lọc và ức chế alpha1: labetalol, carvedilol, có tác dụng hạ áp tốt hơn nhóm không chọn lọc đơn thuần.
- Nhóm ức chế chọn lọc beta1 và có tác dụng giãn mạch qua giải phóng NO: nebivolol tác dụng hạ áp tốt hơn.
2. Tác dụng không mong muốn và lưu ý khi sử dụng
- Thuốc gây hạ huyết áp khi mới dùng thuốc hoặc khi tăng liều do đó nên thay đổi tư thế từ từ ngay sau khi dùng thuốc
- Thuốc gây chậm nhịp tim, cần theo dõi nhịp tim
- Thuốc gây co thắt phế quản nên thận trọng ở bệnh nhân hen phế quản khi dùng nhóm không chọn lọc
>>> Co thắt phế quản có thể sử dụng nhóm thuốc chẹn thụ thể beta không?
- Thuốc có thể gây rối loạn cương dương
- Thuốc có thể che dấu biểu hiện hạ đường huyết do đó nên thận trọng theo dõi chặt bệnh nhân tiểu đường, đặc biệt bệnh nhân có sử dụng insulin, diamicron
- Thuốc có hiệu ứng “bật lại” khi ngừng đột ngột do đó nên giảm liều và dừng thuốc theo lộ trình.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
