Trocar được đặt ở vị trí thích hợp là một bước quan trọng trong phẫu thuật nội soi. Nó giúp cho việc tiếp cận tạng đích theo hướng hợp lý, đồng thời làm giảm cản trở giữa kinh soi và dụng cụ. Thêm vào đó, nó còn tối ưu hoá thao tác của phẫu thuật viên, giảm thời gian phẫu thuật, tăng độ an toàn và tỷ lệ thành công của ca mổ.
1. Các nguyên tắc chính để chọn vị trí trocar
Vị trí đặt trocar lý tưởng khi thỏa mãn các tiêu chuẩn sau:
1.1. Hướng nhìn của kính soi và các dụng cụ khi thao tác
Hai dụng cụ thao tác chính và kính soi phải tạo thành những góc 60 độ, trong đó camera ở giữa 2 dụng cụ (nguyên tắc tam giác) và hướng của hai dụng cụ thao tác chính phải hợp với thành bụng một góc 60 độ (góc thao tác). Góc 60 độ lý tưởng này có thể đạt được nhờ kết hợp giữa vị trí thích hợp của lỗ trocar và sự điều chỉnh độ nghiêng của bàn mổ, cũng như góc giữa cánh tay và vai phẫu thuật viên.
Hướng nhìn của kính soi phải được đặt vuông góc với mặt phẳng thao tác của cơ quan đích (góc quan sát). Ở góc quan sát 90 độ sẽ cho hình ảnh tốt nhất, cảm nhận của phẫu thuật viên về không gian cũng chính xác nhất. Do đó, thời gian mổ sẽ giảm đi và các biến chứng cũng giảm.
Vị trí đặt các lỗ trocar đáp ứng được các yêu cầu về hướng quan sát và dụng cụ sẽ giúp phẫu thuật viên cảm thấy thoải mái khi thao tác. Các thao tác sẽ được thực hiện dễ dàng và chính xác hơn (phẫu trường rõ ràng hơn). Ngày nay, việc tạo phẫu trường dễ dàng hơn nhờ các kính soi 30 độ và 45 độ nhưng nó lại đòi hỏi kỹ năng của người điều khiển kính soi phải tốt.
Ngoài ra, góc hợp bởi phần cán và phần thân của dụng cụ mang kim cũng rất quan trọng, ảnh hưởng đến thao tác của phẫu thuật viên. Các dụng cụ mang kim kinh điển thường là 0 độ. Những nghiên cứu gần đây cho thấy góc này là 40 độ sẽ giúp tối ưu thao tác của phẫu thuật viên.
1.2. Khoảng cách đầu kính soi – tạng đích và độ dài của dụng cụ
Khoảng cách từ đầu kính soi đến tạng đích đóng vai trò quan trọng giúp phẫu thuật viên có thể quan sát phẫu trường rõ ràng hơn. Nếu khoảng cách này gần hơn hoặc xa hơn sẽ làm phóng đại hay thu nhỏ phẫu trường quá mức. Như vậy, sẽ ảnh hưởng đến quá trình phẫu thuật. Ngoài ra, tỷ lệ giữa chiều dài của phần dụng cụ nằm trong ổ bụng với phần nằm ngoài ổ bụng cũng sẽ làm ảnh hưởng đáng kể đến thao tác của phẫu thuật viên. Như vậy, vị trí đặt trocar thích hợp là khi đưa dụng cụ vào thao tác thì phần dụng cụ nằm ngoài ổ bụng không dài hơn phần nằm trong ổ bụng.
1.3 Các yếu tố khác
Vị trí đặt trocar còn chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố khác như:
- Tư thế bệnh nhân khi phẫu thuật.
- Vị trí của phẫu thuật viên chính và phụ.
- Thể hình của phẫu thuật viên.
2. Áp dụng phẫu thuật nội soi bệnh viêm ruột thừa
Viêm ruột thừa là bệnh cấp tính với các triệu chứng lâm sàng đa dạng. Nếu bệnh được chẩn đoán và điều trị sớm thì tỷ lệ tử vong là rất thấp. Ngày nay, phẫu thuật nội soi là phương pháp tối ưu được hầu hết các bác sĩ lựa chọn để điều trị căn bệnh này, bởi vì phương pháp này giúp cho bệnh nhân nhanh chóng phục hồi và giảm các biến chứng đáng kể. Thủ tục của quá trình phẫu thuật này có thể thực hiện qua 3 lỗ trocar, 2 lỗ trocar hoặc 1 lỗ trocar rốn.
Phẫu thuật cắt ruột thừa qua 1 lỗ trocar được các bác sĩ quan tâm nhiều nhất, bởi phương pháp này không quá phức tạp. Tuy nhiên, để thực hiện phương pháp này đòi hỏi bác sĩ phải là người có giàu kinh nghiệm trong phẫu thuật nội soi. Vị trí đặt trocar trong phẫu thuật viêm ruột thừa của phương pháp này ở ở ngay dưới rốn.
Những ưu điểm của phương pháp này là giúp bệnh nhân ít đau sau phẫu thuật do chỉ có một vết rạch nhỏ dưới da, ít xảy ra biến chứng cũng như nhiễm trùng do đặt trocar. Tuy nhiên, phương pháp này yêu cầu dụng cụ mổ nội soi ruột thừa phải là những dụng cụ chuyên dụng, đạt chuẩn, do đó bệnh nhân nên chọn các địa chỉ uy tín, có chuyên môn tốt để thực hiện phẫu thuật này.
