Ung thư và các phương pháp điều trị ung thư như hóa trị, xạ trị và cấy ghép tế bào gốc có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch khiến cơ thể dễ bị ngộ độc thực phẩm. Vì vậy, an toàn thực phẩm đặc biệt quan trọng ở người bệnh trong và sau khi điều trị ung thư.
1. Những việc làm đơn giản nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm sau điều trị ung thư
Những lời khuyên sau đây có thể giúp giảm nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Hỏi bác sĩ về bất kỳ lưu ý đặc biệt nào bạn nên thực hiện và thời gian trong bao lâu.
1.1. Mua sắm thông minh
- Không mua thực phẩm được lưu trữ hoặc được bày bán trong một khu vực ô uế.
- Không mua trái cây hoặc rau quả bị bầm tím hoặc bị hư hỏng.
- Không mua lon có vết nứt, vết lõm hoặc phình.
- Vào cuối buổi đi chợ, hãy chọn những thực phẩm dễ bị hỏng bởi nhiệt và lưu trữ chúng ở nơi mát hơn trên đường về nhà.
1.2. Chuẩn bị và làm sạch thực phẩm cẩn thận
- Rửa sạch tất cả các loại trái cây và rau quả tươi dưới vòi nước, và lau khô bằng khăn sạch hoặc khăn giấy.
- Làm sạch đầu lon (nước ngọt, bia...) trước khi mở chúng.
- Sau khi chuẩn bị thức ăn, rửa tay trong 20 giây bằng nước nóng và xà phòng. Đặc biệt chú ý đến khu vực giữa ngón tay và dưới móng tay.
- Làm sạch đồ dùng và bát đĩa bằng nước nóng và xà phòng.
- Khử trùng nhà bếp và thớt bằng cách sử dụng 1 muỗng cà phê dạng lỏng chất tẩy trắng không mùi pha vào 1 lít nước.
1.3. Ngăn ngừa lây nhiễm chéo
- Để thịt sống, thịt gia cầm, cá hoặc dạng nước ép của chúng tránh xa các thực phẩm khác. Vi khuẩn có thể lây lan qua tiếp xúc với những thực phẩm này, gây nhiễm bẩn chéo.
- Không rửa thịt hoặc gia cầm sống vì nó có thể lây lan vi khuẩn sang các vị trí gần đó.
- Rửa tất cả dụng cụ đã sử dụng để chuẩn bị thực phẩm sống, bao gồm cả thớt và đĩa, trước khi sử dụng chúng cho các thực phẩm khác hoặc thịt nấu chín.
- Đặt một cái thớt riêng để chuẩn bị thịt, cá và thịt gà chưa nấu chín. Không bao giờ sử dụng nó cho trái cây tươi, rau, hoặc các thực phẩm ăn liền khác.
1.4. Vứt bỏ thức ăn cũ
Ăn thực phẩm đóng hộp và đóng gói trước ngày hết hạn.Tiêu thụ thức ăn thừa trong tủ lạnh trong vòng 3 - 4 ngày. Sau thời gian đó, đem nó ra khỏi tủ lạnh và cho vào giỏ rác. Ngay cả khi thực phẩm không có mùi hoặc trông hư hỏng, nó có thể không an toàn. Một số vi khuẩn, như Listeria, có thể phát triển ngay cả trên thực phẩm được bảo quản trong tủ lạnh nếu chúng được giữ quá lâu.
1.5. Thận trọng khi đi ăn ngoài
- Tại các nhà hàng, tránh các bữa tiệc tự chọn và salad, nơi thức ăn được đặt trong một thời gian dài và tiếp xúc với nhiều người. Thực phẩm có thể bị ô nhiễm khi một người nhiễm vi-rút, thường là norovirus, hoặc nhóm vi khuẩn, virus khác.
- Đặt bất kỳ thực phẩm còn sót lại nào trong bao để mang về, thay vì để nhân viên phục vụ làm điều đó. Làm lạnh thức ăn thừa ngay khi về đến nhà.
- Chọn nhà hàng sạch sẽ và sẵn sàng chuẩn bị thức ăn khi bạn gọi món.
1.6. Nấu thức ăn đến nhiệt độ thích hợp
Sử dụng nhiệt kế thực phẩm để kiểm tra nhiệt độ an toàn của tất cả gia cầm và thịt. Ví dụ, một chiếc bánh hamburger nên được nấu ở mức tối thiểu trung bình (160 ̊F hoặc 71 ̊C). Tìm hiểu danh sách về nhiệt độ nấu ăn thích hợp với các món ăn bạn nấu để đảm bảo thức ăn không bị biến chất và giữ trọn dinh dưỡng.
1.7. Làm lạnh thức ăn kịp thời
Làm lạnh hoặc đông lạnh thực phẩm dễ hỏng trong vòng 2 giờ sau khi nấu hoặc mua nó (sớm hơn trong thời tiết ấm áp). Nấu ăn đúng cách sẽ tiêu diệt vi khuẩn, nhưng chúng vẫn có thể phát triển trên thực phẩm nấu chín quá lâu. Thực phẩm được bảo quản trong tủ lạnh nên được giữ ở mức dưới 40 ̊F (4 ̊C). Và, thực phẩm được lưu trữ trong tủ đông nên được giữ dưới 32 ̊F (0 ̊C).
1.8. Thực phẩm tan băng đúng cách
Làm tan thực phẩm đông lạnh trong tủ lạnh chậm hơn là ở nhiệt độ phòng. Bạn cũng có thể làm tan thức ăn trong nước sạch thông thường hoặc trong lò vi sóng, nấu ngay sau khi tan.
1.9. Tránh một số thực phẩm
Một số thực phẩm có nguy cơ bị nhiễm vi khuẩn cao hơn. Bao gồm:
- Trái cây và rau quả tươi chưa rửa, đặc biệt là các loại rau lá dễ che giấu bụi bẩn và các chất gây ô nhiễm khác
- Rau mầm sống, chẳng hạn như cỏ linh lăng hoặc giá đỗ
- Thịt bò sống hoặc chưa nấu chín, đặc biệt là thịt bò xay, hoặc các loại thịt và gia cầm sống hoặc chưa nấu chín khác
- Thịt chó nóng lạnh hoặc thịt nguội ăn trưa, bao gồm cả salami khô, chưa nấu chín. Luôn nấu hoặc hâm nóng những thực phẩm này trước khi ăn.
- Pate lạnh
- Động vật có vỏ sống hoặc chưa nấu chín, chẳng hạn như hàu.
- Cá hun khói
- Một số loại cá, cả sống và chín, vì chúng có thể chứa hàm lượng thủy ngân cao
- Sushi và sashimi, thường chứa cá sống, cá đông lạnh thương mại. Đặc biệt là những loại có nhãn mác “sushi-grade” or “sashimi-grade ăn an toàn hơn các loại khác, nhưng hãy tư vấn với bác sĩ trước khi ăn.
- Đồ uống chưa tiệt trùng, chẳng hạn như nước ép trái cây chưa tiệt trùng, sữa tươi, sữa chua thô hoặc rượu táo
- Các loại phô mai mềm làm từ sữa chưa tiệt trùng, chẳng hạn như phô mai xanh, Brie, Camembert, feta, phô mai dê, và queso fresco hoặc blanco
- Trứng chưa nấu chín, chẳng hạn như luộc mềm, chín tái; trứng sống, chưa tiệt trùng; hoặc thực phẩm làm từ trứng sống, chẳng hạn như bột bánh quy tự làm và sốt mayonnaise tự làm
- Salad được chế biến sẵn với trứng, giăm bông, thịt gà hoặc hải sản
1.10. Cẩn thận với nguồn nước
Một số nguồn nước, chẳng hạn như nước giếng, có thể chứa vi khuẩn hoặc hóa chất có hại. Nước máy do cộng đồng cung cấp tốt cho những người khỏe mạnh, nhưng nó không được kiểm tra về độ an toàn cho những người có hệ miễn dịch yếu. Sử dụng bộ lọc nước để loại bỏ các bào tử vi khuẩn cũng như các chất hữu cơ vi lượng và kim loại nặng, để chuẩn bị thức ăn và uống.
2. Biểu hiện khi bị các bệnh từ thực phẩm
Các triệu chứng của bệnh do thực phẩm khác nhau tùy thuộc vào nguồn gây ra bệnh. Thông thường, các triệu chứng giống như bệnh đau dạ dày: Tiêu chảy, đau dạ dày hoặc co cứng bụng, buồn nôn, nôn, sốt, đau đầu, đau cơ.
Thời gian bắt đầu các triệu chứng có thể khác nhau rất nhiều. Có thể trong vòng vài giờ đến 10 ngày sau khi ăn thức ăn bị nhiễm độc. Đối với một số vi khuẩn, chẳng hạn như viêm gan A, có thể mất đến 6 tuần giữa thời gian phơi nhiễm và triệu chứng. Thông thường, mọi người bắt đầu cảm thấy bị bệnh trong vài giờ hoặc vài ngày đầu sau khi bị nhiễm bệnh.
3. Cần làm gì khi nghi ngờ mắc bệnh từ thực phẩm?
- Hãy đến bệnh viện để khám và điều trị kịp thời. Điều trị sớm rất quan trọng.
- Uống nhiều nước để giữ nước.
- Giữ thực phẩm nghi ngờ hoặc các vật liệu đóng gói thực phẩm, vì bác sĩ có thể muốn kiểm tra.
- Nếu bạn bị bệnh do ăn thực phẩm tại nhà hàng hoặc nơi công cộng khác, hãy gọi cho sở y tế địa phương. Bằng cách báo cáo, bạn có thể giúp những người khác trong cộng đồng tránh khỏi bệnh.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.