Bệnh lupus ban đỏ có thể ảnh hưởng sâu sắc đến sức khỏe tinh thần và cảm xúc của bệnh nhân. Bệnh nhân lupus ban đỏ có khả năng đã trải qua các vấn đề về tinh thần và thể chất như khó tập trung hay cảm thấy những cảm xúc như đau buồn, sợ hãi, lo lắng và thậm chí là trầm cảm. Những cảm xúc này rất phổ biến ở tất cả bệnh nhân lupus ban đỏ, hiểu được nguồn gốc của những cảm xúc đó có thể giúp bệnh nhân đối phó với chúng.
1. Ảnh hưởng của lupus ban đỏ tới cảm xúc đến từ đâu?
Các cảm xúc tinh thần liên quan đến bệnh lupus ban đỏ có thể có nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm:
- Tác động về mặt tinh thần của bệnh hoặc do việc điều trị bệnh: Các triệu chứng có thể nhìn thấy được như phát ban trên khuôn mặt hoặc tăng cân do sử dụng Corticosteroid để điều trị bệnh lupus có thể ảnh hưởng đến ngoại hình từ đó tác động đến tinh thần của bệnh nhân.
- Bệnh lupus khiến người bệnh bị hạn chế trong công việc và hoạt động: Đau, mệt mỏi và các triệu chứng khác có thể gây khó khăn cho người bệnh khi làm những công việc trước đây họ thích làm. Tác động từ bệnh hoặc cách điều trị có thể khiến bệnh nhân phải cắt giảm thời gian làm việc hoặc thậm chí là phải từ bỏ công việc đang làm. Điều này có thể ảnh hưởng đến niềm vui người bệnh có thể nhận được từ công việc, ảnh hưởng đến mục đích và thu nhập của người bệnh.
- Do các triệu chứng của bệnh như đau, mệt mỏi: Chỉ đơn giản là việc phải sống với nỗi đau và các triệu chứng khác của bệnh mỗi ngày có thể khiến người bệnh suy sụp. Điều này có thể khiến cho bệnh nhân cảm thấy thất vọng, cảm giác tuyệt vọng.
- Hạn chế tiếp xúc xã hội: Người bệnh cảm thấy tồi tệ hoặc đã phải sử dụng tất cả năng lượng của mình chỉ để vượt qua một ngày. Do đó bệnh nhân ít có cơ hội tham gia các hoạt động xã hội hơn. Ngoài ra mối quan tâm về những thay đổi ngoại hình cũng có thể khiến bệnh nhân không dám tham gia các hoạt động xã hội.
- Bệnh nhân cảm thấy không chắc chắn về tương lai: Khi có một bệnh mạn tính, không thể đoán trước những gì có thể xảy ra sẽ khiến cho người bệnh lo lắng, cảm giác không chắc chắn về tương lai. Bệnh nhân có thể tự hỏi bệnh sẽ tiến triển như thế nào, liệu họ có thể vượt qua nó hay không, họ có đủ tài chính để điều trị bệnh hay không?
- Bệnh nhân gặp khó khăn với các mối quan hệ trong gia đình: Khi có trong mình một căn bệnh mạn tính như lupus có thể gây khó khăn cho việc chăm sóc gia đình của bạn theo cách bạn mong muốn hoặc cảm thấy bạn nên làm. Do căn bệnh có thể đến và đi thường không có dấu hiệu bên ngoài, gia đình người bệnh có thể không hiểu tại sao bệnh nhân không thể làm được những việc từng làm trước đó. Các thành viên trong gia đình thậm chí có thể đặt câu hỏi liệu bệnh có nặng đến mức như vậy không.
2. Ảnh hưởng của quá trình lupus ban đỏ đến tinh thần người bệnh
Đôi khi, ảnh hưởng tinh thần và cảm xúc của bệnh lupus ban đỏ có thể đến từ chính quá trình tiến triển của bệnh hoặc các loại thuốc được sử dụng trong điều trị. Các vấn đề tinh thần bệnh nhân lupus ban đỏ có thể gặp phải gồm có:
- Rối loạn chức năng nhận thức: Nhiều bệnh nhân lupus ban đỏ gặp phải nhiều vấn đề liên quan về khả năng nhận thức như hay quên hoặc khó suy nghĩ.
Những vấn đề này thường trùng với khoảng thời gian tình trạng bệnh tăng lên. Những vấn đề về nhận thức cũng có thể làtriệu chứng của trầm cảm.
- Trầm cảm và lo lắng: Những điều này có thể xảy ra như là một phản ứng tâm lý với bệnh hoặc do tác dụng phụ của quá trình điều trị. Tình trạng này cũng có thể xảy ra như là kết quả trực tiếp của quá trình bệnh. Thông thường, bác sĩ rất khó có thể phân loại nguyên nhân gây ra tình trạng này.
- Tâm trạng thất thường và thay đổi tính cách: Những bệnh nhân lupus ban đỏ có thể trải qua những thay đổi về tâm trạng và đặc điểm tính cách không thể đoán trước được. Người bệnh có thể dễ tức giận và cáu kỉnh. Những điều này có thể liên quan đến quá trình bệnh hoặc do tác dụng phụ khi sử dụng thuốc Corticosteroid.
3. Cách vượt qua những ảnh hưởng của bệnh lupus ban đỏ đến sức khỏe tinh thần
Bệnh nhân lupus ban đỏ có thể tự giúp mình vượt qua những ảnh hưởng của bệnh lupus ban đỏ đến sức khỏe tinh thần bằng các biện pháp sau đây:
- Giáo dục bản thân và những người khác về bệnh lupus ban đỏ: Bệnh nhân nên tìm hiểu càng nhiều càng tốt về căn bệnh lupus ban đỏ và cách điều trị. Sau đó chia sẻ thông tin với bạn bè và các thành viên trong gia đình để mọi người có thể hiểu rõ hơn về căn bệnh lupus ban đỏ và những ảnh hưởng của nó đến bạn. Hỗ trợ của họ là rất quan trọng trong việc quản lý và điều trị bệnh của bạn.
- Thực hành thói quen, lối sống lành mạnh:
- Thường xuyên tập thể dục
- Thực hiện chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh
- Nghỉ ngơi đầy đủ
- Tránh đồ uống có cồn, đặc biệt nếu bị trầm cảm. Rượu là một chất gây trầm cảm tự nhiên. Nó có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của trầm cảm và các triệu chứng khác về sức khỏe tinh thần.
- Học khả năng quản lý căng thẳng do lupus ban đỏ gây ra: Sống với một căn bệnh mãn tính có thể khiến người bệnh bị suy sút tinh thần. Một chuyên gia tâm lý có thể hướng dẫn cho người bệnh các kỹ thuật loại bỏ căng thẳng như thư giãn cơ, hình ảnh và thiền định, nghe nhạc êm dịu, tắm nước ấm, đi bộ hoặc thực hiện một số bài tập nhẹ nhàng để ổn định tinh thần. Bệnh nhân có thể thường xuyên sử dụng các biện pháp này để đối phó với sự căng thẳng do lupus ban đỏ gây ra.
- Làm các hoạt động tinh thần bạn thích: Bệnh lupus ban đỏ có thể hạn chế một số hoạt động của bạn. Chính vì vậy, điều quan trọng là tìm những thứ bạn thích làm và dành thời gian để làm chúng. Những hoạt động này có thể đơn giản như đọc một cuốn sách hay làm những công việc cho người khác.
- Tìm kiếm sự hỗ trợ: Khi cảm thấy thất vọng, người bệnh hãy nói chuyện với một người bạn đáng tin cậy, thành viên giáo sĩ hoặc cố vấn,... Người bệnh có thể cân nhắc tham gia một nhóm hỗ trợ, để nhận được sự hỗ trợ của những người khác.
- Đánh giá cao bản thân: Mặc dù bị bệnh lupus ban đỏ, nhưng người bệnh vẫn có thể có nhiều thức khác mà những người bình thường chưa chắc có như đôi mắt đẹp, nụ cười thân thiện, tài năng âm nhạc, khả năng nấu ăn tuyệt vời,...
Đừng để căn bệnh lupus ban đỏ trở thành vấn đề về sức khỏe tinh thần trong cuộc sống của bạn. Thay vào đó, hãy tập trung vào những tài năng, khả năng và sức mạnh của bản thân.
Khi gặp phải bất kỳ vấn đề nào về sức khỏe tinh thần, bệnh nhân lupus ban đỏ nên trao đổi với bác sĩ điều trị. Bác sĩ có thể giúp người bệnh tìm giải pháp xử lý, có thể là sự thay đổi trong thuốc điều trị hoặc thêm thuốc điều trị các vấn đề như lo lắng hay trầm cảm.
Bác sĩ điều trị cũng có thể giới thiệu người bệnh đến một chuyên gia tâm lý, người có thể giúp bệnh nhân vượt qua những ảnh hưởng của bệnh lupus ban đỏ lên sức khỏe tinh thần.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec với hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm trong khám điều trị bệnh, người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm thăm khám và điều trị tại Bệnh viện.
