Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Vũ Hữu Thắng - Bác sĩ Hồi sức - Cấp cứu - Khoa Hồi sức cấp cứu - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long.
Dị vật trong mắt thường rất đa dạng gồm: bụi, côn trùng, hạt cát, thực vật,... Dị vật có thể nằm ở giác mạc, kết mạc hay thậm trí là xuyên thủng vào nhãn cầu. Vì vậy, tùy thuộc vào mức độ tổn thương mà có hướng giải quyết khác nhau. Việc dụi mắt có thể làm cho tình trạng trở nên trầm trọng hơn gây ra suy giảm thị lực, nhiễm trùng mắt, tổn thương giác mạc,...
1. Cách tự loại bỏ dị vật trong mắt
- Chớp mắt nhanh
Khi cảm thấy có bụi bay vào mắt hay các dị vật khác thì phản xạ tự nhiên của mắt sẽ là chớp. Chớp mắt nhanh giúp loại bỏ dị vật và nước mắt có thể làm rửa trôi dị vật.
- Tránh dụi mắt
Chỉ với một hành động nhỏ này nhưng có thể gây nguy hiểm cho mắt của bạn. Động tác dụi mắt có thể vô tình đẩy dị vật vào sâu trong mắt, thậm chí là đâm vào giác mạc. Một số trường hợp nghiêm trọng có thể làm mắt tổn thương vĩnh viễn gây mù lòa và kèm theo là cảm giác đau nhức.
2. Loại bỏ dị vật ra khỏi mắt bằng dụng cụ hỗ trợ
- Sử dụng dung dịch nhỏ mắt để rửa trôi dị vật
Hiện nay trên thị trường bán rất nhiều loại dung dịch rửa mắt. Đa phần chúng để được sử dụng bằng cách nhỏ trực tiếp dung dịch vào mắt.
- Rửa bằng nước
Bạn nên sử dụng cốc rửa, vệ sinh mắt với nước sạch để loại bỏ dị vật trong mắt. Trong trường hợp không có cốc rửa mắt, bạn có thể dùng bát nhỏ hoặc cốc để đựng nước, sau đó dội nước vào mắt. Ngoài ra, bạn để mắt dưới vòi nước chảy chậm hoặc vòi hoa sen để loại bỏ dị vật nhanh hơn.
- Sử dụng tăm bông hoặc một góc khăn mặt sạch
Dùng tay nhấc nhẹ mí mắt lên, sau đó luồn đầu tăm bông vào sau mí mắt kết hợp với đảo tròng mắt. Kiểm tra tăm bông xem lấy được dị vật ra hay chưa.
Dùng tăm bông hoặc góc khăn lau nhẹ nhàng bằng cách chấm lên chấm xuống, tuyệt đối không được quẹt khắp mắt. Tuy nhiên để bảo vệ giác mạc, bạn nên nhìn về phía ngược lại với vị trí có dị vật nên dùng tăm bông và khăn màu trắng để dễ dàng kiểm tra sau mỗi lần lau.
- Nhờ đến sự giúp giúp đỡ từ người ngoài:
Nhờ người khác lấy dị vật trong mắt, giữ 2 mí mắt kết hợp với đảo mắt để họ có thể nhìn thấy được toàn bộ bề mặt.
3. Cần làm gì với những dị vật kích thước lớn, nguy hiểm?
Những dị vật có kích thước lớn hơn hạt bụi có nguy cơ làm tổn thương mắt rất cao, khi đó rất cần đến sự trợ giúp từ phía nhân viên y tế. Nếu dị vật sắc, kích thước lớn đâm vào mắt gây chảy máu, đau dữ dội thì việc đến gặp bác sĩ là điều cần thiết. Cần quan sát kỹ sự thay đổi của mắt đặc biệt là màu sắc, chảy máu, sự bất thường có trong mắt, thị lực giảm, xuất hiện dịch tiết ra từ mắt.
Đối với các dị vật như mảnh thủy tinh, móng tay,... cần phải được chuyên viên y tế xử lý. Nếu dị vật nằm bên trong mắt cần làm tiểu phẫu để loại bỏ. Trong trường hợp này không nên cố gắng tự lấy dị vật ra, điều này có thể làm cho tình trạng cảng nguy hiểm hơn.
4. Những điều cần lưu ý khi lấy dị vật trong mắt
- Trước khi đến gặp bác sĩ bạn nên dùng băng gạc sạch để băng mắt
- Không nên sử dụng móng tay để chạm vào mắt đặc biệt là con ngươi
- Trước khi đưa tay lên mắt cần rửa tay thật sạch để tránh tình trạng nhiễm trùng hoặc kích ứng. Điều này áp dụng với cả người hỗ trợ
- Đối với trường hợp mắt bị dính hóa chất cần thực hiện rửa mắt ít nhất 10-15 phút và đi cấp cứu càng nhanh càng tốt
- Tuyệt đối không dùng nhíp hay các vật gắp khác để lấy dị vật trong mắt điều này rất dể làm tổn thương mắt của bạn
Mắt là một bộ phận rất nhạy cảm trên cơ thể con người, vì vậy khi thực hiện lấy dị vật trong mắt cần hết sức chú ý. Bạn nên đến các cơ sở tế và nhận sự trợ giúp từ bác sĩ để tránh xảy ra các hậu quả đáng tiếc.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
