Hội chứng ruột kích thích ở trẻ em là tình trạng mà nhiều bậc cha mẹ đang đối mặt khi con mình gặp phải các vấn đề về tiêu hóa. Mặc dù hội chứng ruột kích thích (IBS) thường liên quan đến người lớn, nhưng ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy trẻ em cũng có thể mắc phải tình trạng này.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Tiêu hoá - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Hội chứng ruột kích thích có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi
Hội chứng ruột kích thích (IBS) là một nhóm các triệu chứng tiêu hóa như đau bụng, tiêu chảy, táo bón hoặc sự xuất hiện xen kẽ của các tình trạng này.
Mặc dù phần lớn người được chẩn đoán mắc hội chứng IBS đều ở lứa trên 20 tuổi nhưng trên thực tế, các nghiên cứu đã cho thấy Hội chứng ruột kích thích ở trẻ em hoàn toàn có khả năng xảy ra. Đặc biệt, bệnh còn gây khó khăn trong chẩn đoán và giải thích của bác sĩ với các bậc phụ huynh khi con em họ than phiền thường xuyên bị đau bụng không rõ nguyên do.
2. Các nguyên nhân thường gặp của Hội chứng ruột kích thích ở trẻ em
Cho đến ngày nay, nguyên nhân chính xác gây ra Hội chứng IBS vẫn chưa được xác định. Theo một số giả thuyết, sự mất cân bằng giữa nhóm vi khuẩn có lợi và có hại trong ruột được cho là tác nhân rõ ràng nhất. Ngoài ra, những căng thẳng mà trẻ có thể gặp phải trong học tập cũng như các mối quan hệ bạn bè sẽ khiến cho triệu chứng bệnh dễ bùng phát hơn, đặc biệt là ở lứa tuổi thiếu niên.
Bên cạnh đó, một số nghiên cứu cho thấy yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng dẫn đến tình trạng này. Nếu một hoặc cả hai người cha và mẹ đều mắc hội chứng ruột kích thích, có nhiều khả năng con cái sẽ mắc phải chứng bệnh này.
3. Làm sao để chẩn đoán hội chứng IBS ở trẻ em?
Hội chứng ruột kích thích ở trẻ em không có xét nghiệm cụ thể vì bệnh không có những tổn thương rõ ràng ở ruột như nhiều tình trạng bệnh lý khác. Trong phần lớn trường hợp, bác sĩ sẽ phải tiến hành phương pháp loại trừ để bỏ đi những tình trạng bệnh có khả năng gây ra các triệu chứng tương tự như bệnh viêm ruột hay bệnh Celiac.
Những trẻ mắc bệnh có thể được xét nghiệm máu và xét nghiệm hơi thở để kiểm tra nguy cơ không dung nạp Lactose, kế đến là xét nghiệm phân.
4. Những khó khăn ở trẻ em khi mắc Hội chứng IBS
Hội chứng ruột kích thích vốn đã gây ra rất nhiều sự khó chịu với người trưởng thành, do đó với trẻ em hoặc lứa thanh thiếu niên sẽ càng vất vả hơn. Các dấu hiệu phổ biến nhất chính là những cơn đau bụng thường xuyên cùng với nhu cầu đi vệ sinh tăng lên bất thường. Điều này sẽ gây ra nhiều rắc rối đối với lứa học sinh khi đang đi học hoặc đi chơi với bạn bè.
Có không ít những trường hợp trẻ mắc hội chứng ruột kích thích gây ra cảm giác tự ti, đặc biệt là với các bé gái, dẫn đến cố gắng che giấu các triệu chứng, khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
5. Phương pháp điều trị dành cho trẻ khi mắc hội chứng ruột kích thích
Thông thường khi mắc hội chứng ruột kích thích, một số bệnh nhân sẽ thử chế độ ăn kiêng FODMAP, tức là bỏ đi một số thực phẩm giàu Carbohydrate như tỏi, đậu và các chất chứa rượu đường. Các bậc phụ huynh thường sẽ có thói quen nấu rất nhiều món ăn cho con trẻ của mình nhưng đối với Hội chứng ruột kích thích ở trẻ em, điều đó sẽ càng trở nên phản tác dụng vì có thể dư thừa chất béo.
Thay vào đó, nên bổ sung từ từ chất xơ trong bữa ăn cho trẻ. Nếu bổ sung chất xơ quá nhiều có thể dẫn tới đầy hơi, chướng bụng. Kiểm soát căng thẳng và lo lắng với trẻ em cũng sẽ giúp giảm bớt các triệu chứng một cách lâu dài. Bên cạnh đó, những bài tập thở đơn giản là phương pháp dễ áp dụng nhất hoặc phụ huynh có thể hướng dẫn trẻ tự nói chuyện với chính mình theo chiều hướng tích cực nhằm kiểm soát tình trạng lo lắng.
Hít thở sâu và tự nhủ bản thân đủ khỏe mạnh để vượt qua các cơn đau bụng cũng là một biện pháp tinh thần khá hữu dụng. Trong một số trường hợp, các bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giảm những triệu chứng như táo bón, tiêu chảy và đau bụng. Probiotic là loại thuốc thường được sử dụng nhất vì nó giúp tăng cường hoạt động của vi khuẩn tốt trong ruột, giúp cải thiện tổng thể quá trình tiêu hóa.
Về cơ bản thì không có cách nào chữa trị dứt điểm hội chứng ruột kích thích, dù là ở trẻ em, thanh thiếu niên hay người trưởng thành. Các triệu chứng có thể tăng giảm trong suốt cuộc đời người bệnh, nếu trẻ em mắc phải hội chứng ruột kích thích từ sớm, cách tốt nhất là giúp trẻ phát triển cơ chế đối phó và xác định yếu tố nguyên nhân mới là điều quan trọng.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.