Gây mê nội khí quản phẫu thuật áp xe gan

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Đinh Văn Lộc - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.

1. Áp xe gan là gì?

Áp-xe gan là sự hình thành ổ mủ trong tổ chức lá gan, ổ mủ có thể to hoặc nhỏ, đơn độc hay nhiều ổ mủ khác nhau. Áp-xe gan là một bệnh nguy hiểm vì có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Áp-xe gan có thể do vi khuẩn, ký sinh trùng hoặc nấm. Ở các nước phát triển, áp-xe gan do vi khuẩn là nguyên nhân hàng đầu nhưng tính trên bình diện thế giới thì áp-xe gan do amip mới là nguyên nhân thường gặp nhất.

Hầu hết bệnh nhân bị áp-xe gan do vi khuẩn và bệnh nhân bị bệnh áp-xe gan lớn do amip không thể hồi phục với kháng sinh đơn thuần và cần được dẫn lưu dưới hướng dẫn của siêu âm hoặc CT. Phẫu thuật dẫn lưu áp xe là quá trình rút mủ ra khỏi chỗ áp xe để tổn thương mau lành hơn. Áp xe là một ổ mủ nằm trong cơ thể bạn. Nguyên nhân của áp xe thường là do một ổ nhiễm trùng đã bị hệ miễn dịch của cơ thể tấn công và tiêu diệt, sau đó để lại một ổ dịch và mủ gọi là áp xe.

Áp xe gan là một bệnh phổ biến ở các nước đang phát triển.Tùy vào tình trạng tổn thương của gan, bác sĩ sẽ có chỉ định điều trị khác nhau,

Điều trị của nó đã phát triển trong vài năm qua để ngày càng ít xâm lấn. Dẫn lưu áp xe qua da là một phương pháp được thiết lập tốt và có lẽ cũng được chấp nhận rộng rãi nhất. Tuy nhiên, áp xe lớn và đa ổ chứa mủ dày có thể không phù hợp với các phương pháp đó.

– Cần chọc hút ổ áp xe để nuôi cấy vi khuẩn, chọc hút mủ hoặc dẫn lưu khi ổ áp xe lớn trên 5 cm. Nếu chọc hút mủ và dẫn lưu thất bại, tiến hành phẫu thuật để dẫn lưu.

Nói chung, dẫn lưu phẫu thuật đã được dành riêng cho những bệnh nhân không đáp ứng với điều trị bằng dẫn lưu qua da và kháng sinh hoặc những người có bệnh lý trong ổ bụng đồng thời cần điều trị phẫu thuật. Do đó, kỹ thuật phẫu thuật qua da và phẫu thuật không phải là phương pháp cạnh tranh, nhưng chúng có chỉ định khác nhau và phẫu thuật cũng đại diện cho một lựa chọn cho những người không đáp ứng với điều trị qua da.

– Nếu có tắc nghẽn đường mật phải đảm bảo lưu thông đường mật bằng dẫn lưu qua da, đặt stent qua chụp mật tụy ngược dòng hoặc phẫu thuật.

– Kiểm soát tốt đường huyết nếu có đái tháo đường.

– Điều trị ổ vi khuẩn nguyên phát nếu có trong đó bệnh nhân có thể phải gây mê nội khí quản phẫu thuật áp xe gan.

2. Điều trị ngoại khoa

Phẫu thuật dẫn lưu được xem là tiêu chuẩn điều trị cho đến khi có sự ra đời của kỹ thuật chọc hút qua da năm 1970. Với sự hỗ trợ dẫn đường bằng hình ảnh học, chọc hút qua da đã trở thành tiêu chuẩn của điều trị.

Những chì định của điều trị phẫu thuật của áp xe gan sinh mủ là những điều trị có liên quan đến tình trạng trong ổ bụng của bệnh nhân như viêm phúc mạc, sự xuất hiện của các bệnh lý bất thường trong ổ bụng như bệnh lý áp xe túi thừa, thất bại của phương pháp dẫn lưu trước đó, sự xuất hiện của các biến chứng, áp xe đa ổ, thành dày hay dịch đặc.

Phẫu thuật mở bụng có thể được tiến hành 2 hướng

• Tiếp cận qua phúc mạc cho phép dẫn lưu áp xe và thám sát ổ bụng để phát hiện những dấu hiệu của áp xe không được tìm thấy trước đó và vị trí của yếu tố dịch tể.
• Đối với những tổn thương phía sau nằm ở vị trí cao, tiếp cận phía sau màng phổi có thể được sử dụng. Mặc dù điều này sẽ dễ dàng hơn để tiếp cận, tuy nhiên lại không thích hợp trong trường hợp nhiều tổn thương hay khó khăn trong việc lấy bệnh phẩm trong ổ bụng làm giải phẫu bệnh.

Tiếp cận theo hướng nội soi cũng thường được dùng trong những trường hợp nhất định. Kỹ thuật xâm lấn tối hiểu này cho phép thám sát toàn bộ ổ bụng và làm giảm tỉ lệ tử vong một cách đáng kể. Những biến chứng sau phẫu thuật không thường xảy ra bao gồm cả áp xe gan sinh mủ tái phát, áp xe ổ bụng, suy gan, suy thận và nhiễm trùng vết mổ.

3. Gây mê nội khí quản phẫu thuật áp xe gan?

Tùy vào mức độ tình trạng sức khỏe của người bệnh mà bác sĩ sẽ quyết định cách điều trị, sử dụng phương pháp gây mê và sử dụng thuốc gây mê hợp lí.

Có thể sử dụng phương pháp điều trị rút mủ và dùng 2 tới 3 loại kháng sinh. Kháng sinh được đưa vào tĩnh mạch bệnh nhân cho đến khi hết sốt và viêm. Hoặc bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật áp xe gan bằng cách gây mê nội khí quản.

Gây mê nội khí quản phẫu thuật áp xe gan là kỹ thuật gây mê toàn thân, đặt nội khí quản với mục đích nhằm kiểm soát hô hấp bệnh nhân trong suốt quá trình phẫu thuật và hồi sức sau phẫu thuật.

4. Quy trình gây mê nội khí quản phẫu thuật áp xe gan?

Bệnh nhân được gặp bác sĩ khám gây mê trước, đánh giá việc có cần sử dụng thuốc an thần trước hôm phẫu thuật không.

4.1 Chú ý trước gây mê:

Trong khi chờ đợi nên dùng kháng sinh có hoạt phổ rộng, nếu người bệnh nặng sử dụng ngay kháng sinh có tác dụng mạnh và có hoạt phổ rộng như carbapenem.

• Đánh giá tình trạng suy dinh dưỡng và mất nước và điện giãi trước mổ.
• Bệnh nhân có sốc nhiễm trùng không? Biến chứng các cơ quan như gan, thận,
• Khối áp xe đã vỡ vào phổi chưa?
• Kiểm soát tốt đường huyết nếu có đái tháo đường.

4.2 Tư thế

Bệnh nhân đặt nằm ngửa, thở oxy 100% 3-6 l/phút trước khi gây mê ít nhất tầm 5 phút.

4.3 Kỹ thuật gây mê nội khí quản

Kỹ thuật gây mê có 2 kỹ thuật: Đặt ống đường miệng hoặc đường mũi.

Đường miệng:

• Mở miệng, đưa đèn soi thanh quản vào bên phải miệng, tìm nắp thanh môn, lỗ thanh môn.
• Khởi mê nhanh và làm thủ thuật Sellick nếu dạ dày đầy
• Luồn ống nội khí quản qua lỗ thanh môn
• Rút đèn soi thanh quản nhẹ nhàng.
• Bơm bóng nội khí quản.
• Kiểm tra vị trí đúng của ống nội khí quản bằng nghe phổi và kết quả EtCO2.
• Cố định ống bằng băng dính.
• Đặt canul vào miệng để tránh cắn ống.

Đường mũi:

Gây mê bằng đường mũi tương tự đường miệng, tuy nhiên trước khi luồn ống nội khí quản nhỏ hơn đường miệng, nhỏ thuốc co mạch cuốn. Sau đó luồn ống nội khí quản bôi trơn bằng mỡ lidocaine.

5. Lưu ý sau khi gây mê phẫu thuật áp xe gan

• Phẫu thuật mở gây đau nhiều sau mổ sẽ ảnh hưởng đến hô hấp do đó cần chú ý giảm đau tốt sau mổ ( Gây tê ngoài màng cứng luồn catheter giảm đau liên tục, giảm đau đa mô thức)
• Theo dõi lượng nước tiểu hằng giờ để đánh giá chức năng thận, theo dõi suy thận do nhiễm trùng
• Bù dịch và điện giãi để cân bằng dịch và điện giải ( sốt kéo dài gây mất nước, điện giãi)
• Theo dõi tình trạng nhiễm trùng có đáp ứng với điều trị sau mổ: Bạch cầu giảm, CRP giảm , giảm sốt.
• Theo dõi sát tri giác : tỉnh táo hay lơ mơ, lú lẫn ( nhiễm trùng huyết hay viêm màng não)
• Tăng cường nuôi dưỡng sau mổ: truyền đạm, cho ăn sớm nếu có thể
• Bệnh nhân cần tiêm kháng sinh theo kháng sinh đồ nếu có
• Nếu có các dấu hiệu bất thường như đau bụng, ói mửa, sốt, chảy máu, vã mồ hôi, ớn lạnh hoặc bị vàng da cần liên hệ với bác sĩ sớm để kịp thời điều trị.
• Khám lại định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện áp dụng nghiêm ngặt các tiêu chuẩn thực hành gây mê phẫu thuật an toàn theo các hướng dẫn quốc tế. Vinmec có đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng gây mê giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại như: máy dò thần kinh, máy siêu âm, hệ thống kiểm soát đường thở khó của Karl Storz, hệ thống theo dõi gây mê toàn diện AoA (Adequate of Anesthesia) của GE bao gồm theo dõi độ mê, độ đau và độ giãn cơ sẽ mang lại chất lượng cao và an toàn, giúp bệnh nhân gây mê vừa đủ, không thức tỉnh, không tồn dư thuốc giãn cơ sau mổ.

Sau mổ các bệnh nhân của chúng tôi luôn được chăm sóc giảm đau tốt, dự phòng nôn cho các bệnh nhân có nguy cơ buồn nôn và nôn sau mổ,có hệ thống sưỡi ấm trong và sau mổ nên hầu hết bệnh nhân rất hài lòng,vận động sớm, hồi phục và xuất viện sớm hơn ...

Bác sĩ Đinh Văn Lộc tốt nghiệp Bác sĩ đa khoa tại Huế năm 1990, tốt nghiệp Bác sĩ chuyên khoa I năm 2003 và bác sĩ chuyên khoa II Gây mê hồi sức năm 2017. Bác sĩ Lộc được đào tạo chuyên sâu nâng cao Gây mê hồi sức và có hơn 23 năm kinh nghiệm công tác gây mê hồi sức chuyên sâu về Nhi khoa, gây mê thần kinh sọ não, gây mê hồi sức cho phẫu thuật cắt gan, cắt thực quản tại Bệnh viện

Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, thông tin chi tiết và đặt lịch khám, tư vấn sức khỏe, quý khách hàng có thể gọi đến hotline các bệnh viện hoặc đăng ký tư vấn trực tuyến với bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec TẠI ĐÂY.