Dưa chua muối là một kỹ thuật bảo quản thực phẩm thời cổ xưa. Mọi người có thể làm dưa chua muối từ hầu hết mọi loại thực phẩm. Dưa chua muối lên men mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe hơn các loại dưa chua khác. Tuy nhiên, ngay cả dưa chua chưa lên men cũng chứa rất nhiều vitamin như vitamin K và vitamin A. Dưới đây là những điều cần biết về những lợi ích sức khỏe của dưa muối, cũng như cách làm chúng tại nhà.
1. Dưa chua muối có lợi gì cho sức khỏe của bạn ?
Dưa chua muối có thể làm được nhiều hơn những gì người ta có thể nghĩ về chúng. Dưa chua muối cũng chứa nhiều vitamin và khoáng chất trong nước muối ngâm giấm của chúng.
Dưa chua muối có nguồn gốc từ Ấn Độ, nơi chúng được xem là món ăn trước cả khi lịch sử ghi chép về sự xuất hiện của chúng. Christopher Columbus đã mang dưa chua muối đến châu Mỹ vào thế kỷ 15. Con người bắt đầu ngâm chúng cách đây khoảng chừng 4.000 năm như một cách để bảo quản chúng và kéo dài thời hạn sử dụng để vận chuyển.
1.1. Giá trị dinh dưỡng của dưa chua muối
Để tìm hiểu những lợi ích mà dưa chua muối có thể mang lại cho sức khỏe, đầu tiên cần biết được hàm lượng chất dinh dưỡng của chúng.
Giống như hầu hết các loại rau, dưa chua hầu như chỉ chứa nước và có rất ít chất béo hoặc protein. Chúng cũng có hàm lượng vitamin cao vì nước muối mặn sẽ rút hết nước ra khỏi dưa chua. Giá trị dinh dưỡng của chúng khác nhau tùy thuộc vào từng loại. Ví dụ, một đĩa dưa chua muối có thể chứa :
- 23% lượng vitamin K được khuyến nghị hàng ngày, giúp đông máu và giữ cho xương chắc khỏe
- 21% - 24% lượng vitamin A được khuyến nghị hàng ngày, đặc biệt quan trọng đối với thị lực, hệ thống miễn dịch của mỗi người và giúp các bà mẹ mang thai có một thai kỳ khỏe mạnh
- 7% lượng canxi người lớn cần cho xương và răng chắc khỏe cũng như duy trì sức khỏe tinh thần
- 5% nhu cầu kali hàng ngày của mỗi người, giúp hệ thần kinh hoạt động một cách bình thường
- 3% - 4% nhu cầu hàng ngày của mỗi người về vitamin C, một chất chống oxy hóa bảo vệ tế bào của cơ thể khỏi bị hư hại.
Đối với những người yêu thích một khẩu phần dưa chua nhỏ hơn, một bát nhỏ dưa chua muối cùng với bơ có thể cung cấp cho họ :
- Hơn 60% nhu cầu vitamin A được khuyến nghị hàng ngày
- Khoảng 1/3 nhu cầu vitamin K được khuyến nghị hàng ngày
- Khoảng 4% lượng canxi khuyến nghị mỗi ngày
- Khoảng 2,5% nhu cầu kali hàng ngày của mỗi người
1.2. Lợi ích sức khỏe của dưa chua muối
Những loại thực phẩm lên men như kefir, kimchi và miso có thể giúp giữ cho đường ruột của chúng ta khỏe mạnh. Nhưng hầu hết những lọ dưa chua trên kệ hàng của những cửa hàng tạp hóa hoặc siêu thị không được lên men, mà sử dụng nấm men, vi khuẩn và các vi sinh vật khác để bảo quản thực phẩm. Thay vào đó, dưa chua thường bị xơ cứng do ngâm trong nước muối pha giấm và gia vị.
Đối với dưa chua lên men, hãy lựa chọn những loại thực phẩm lên men tự nhiên, hoặc tự làm là tốt nhất. Tìm nhãn ghi “lên men tự nhiên”. Khi mở bình, bạn sẽ thấy có bọt trên bề mặt, đó là dấu hiệu của vi khuẩn sống bên trong.
Dưới đây là một số lợi ích sức khỏe đáng quan tâm của dưa chua muối :
- Hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh : Dưa chua lên men chứa một lượng lớn vi khuẩn tốt được gọi là probiotics, rất quan trọng đối với sức khỏe đường ruột. Ngâm muối là một hình thức của quá trình đang lên men. Khi các loại rau và trái cây lên men, vi khuẩn lành mạnh sẽ phá vỡ cellulose khó tiêu hóa trong thực phẩm cũng như một số đường tự nhiên. Đây là lý do tại sao mà một số người không dung nạp lactose có thể ăn sữa chua. Những vi khuẩn lành mạnh sẽ giúp giữ cho thực phẩm lên men an toàn và ít có khả năng bị hư hỏng, đồng thời cũng có thể giúp tăng vi khuẩn tốt trong đường ruột khi ăn. Ăn dưa chua trong một bữa ăn có thể giúp tăng cường các hàm lượng probiotic có lợi cho sức khỏe. Dưa muối còn cung cấp nhiều loại vi sinh vật có ích cho hệ tiêu hóa của bạn, kích thích tiêu hóa và giúp tăng cường sức đề kháng, tính miễn dịch cho cơ thể.
- Hỗ trợ chống lại bệnh tật. Dưa chua chứa nhiều chất chống oxy hóa gọi là beta - carotene, mà cơ thể có thể sử dụng để chuyển hóa thành vitamin A. Caroten là một hợp chất mạnh mẽ đã được chứng minh là giúp giảm nguy cơ tử vong vì bệnh tim, đột quỵ, ung thư, bệnh hô hấp và các bệnh khác. Các chất chống oxy hóa tự nhiên được tìm thấy có trong trái cây và rau quả giúp trung hòa các gốc tự do. Các gốc tự do là những chất có hại cho sức khỏe của bạn được hình thành tự nhiên trong cơ thể và có thể dẫn đến tổn thương tế bào cùng các vấn đề, chẳng hạn như bệnh tim và ung thư. Trong khi nấu ăn, bất kỳ loại thực phẩm nào cũng có thể làm phá vỡ một số các chất dinh dưỡng do nhạy cảm với nhiệt, nhưng bảo quản rau quả với hình thức muối dưa giúp duy trì được tính chất chống oxy hoá.
- Có thể làm giảm tình trạng chuột rút. Một số vận động viên đã xác nhận rằng uống nước dưa chua sau khi tập thể dục có thể nhanh chóng thay thế các chất điện giải bị mất. Một nghiên cứu cho thấy nước ép dưa chua có thể hoạt động tốt hơn một chút so với nước thông thường để giảm chuột rút cơ bắp. Nhưng những bằng chứng để chứng minh cho giả thuyết này vẫn còn hạn chế
- Hạn chế lượng đường trong máu bị tăng đột biến. Nước dưa chua, đặc biệt là giấm, có thể giúp giữ lượng đường trong máu của bạn đồng đều. Điều đó có thể có lợi cho những người có nguy cơ bị mắc bệnh tiểu đường.
- Cung cấp khoáng chất và vitamin thiết yếu: Ăn dưa chua tươi không chỉ ngon mà còn mang đến các loại vitamin thiết yếu như vitamin C, vitamin A, vitamin K, folate và các khoáng chất như sắt, canxi, kali. Vitamin và khoáng chất là những vi chất quan trọng giúp bảo vệ cơ thể khỏi bệnh, giúp xây dựng khả năng miễn dịch, tăng cường xương, bảo vệ thị lực, chữa thiếu máu và các chức năng khác của cơ thể bạn.
- Chống lại ung thư lách: Nghiên cứu gần đây cho thấy rằng dưa chua của Nhật Bản lợi ích cho sức khỏe và khả năng chống lại một số loại ung thư. Một nghiên cứu năm 2014 cho thấy rằng chế phẩm sinh học trong dưa chua truyền thống của Nhật Bản đã được tìm thấy để chống lại tế bào ung thư lá lách ở chuột. Phát hiện này có thể dẫn đến việc điều trị ung thư lá lách của con người trong tương lai.
1.3. Nhược điểm của dưa chua muối
Tuy nhiên, một nhược điểm lớn của dưa chua là chúng chứa nhiều muối. Chỉ cần một đĩa dưa chua muối cùng thì là lớn đã có hơn 2/3 lượng natri lý tưởng mà một người trưởng thành trung bình nên có cho cả ngày. Quá nhiều muối trong chế độ ăn uống của bạn có thể làm tăng huyết áp, từ đó làm tăng nguy cơ bị đau tim, đột quỵ, tiểu đường và bệnh thận. Natri cũng có thể làm mất canxi từ xương của bạn. Điều đó có thể làm suy yếu xương của bạn và làm tăng nguy cơ gãy xương.
Bảo quản bất kỳ loại thực phẩm nào cũng phải đòi hỏi việc bổ sung thêm muối và muối chiếm khoảng 5% của hầu hết các công thức về muối dưa. Lượng muối nhiều có thể khiến tăng huyết áp. Muối và natri là nhân vật phản diện khi nói đến sống chung với bệnh tăng huyết áp và bệnh tim. Hướng dẫn chế độ ăn uống cho người Mỹ cho thấy được những người có tăng huyết áp hoặc tiền tăng huyết áp cần hạn chế lượng natri hàng ngày của họ và chỉ cần 1.500mg/ngày.
Ăn với lượng nhiều dưa muối trong một lần sẽ dễ gây kích thích tăng tiết axit dạ dày, làm phát triển hội chứng trào ngược dạ dày thực quản, và dễ làm khởi phát tình trạng viêm loét dạ dày có sẵn.
2. Cách tự làm dưa chua muối tại nhà
Có nhiều cách làm dưa chua để mọi người có thể thử nghiệm với nhiều phương pháp khác nhau. Sự kết hợp phù hợp của các loại gia vị khác nhau có thể tạo ra sự khác biệt lớn, cũng như việc chọn dưa chuột phù hợp cũng vậy. Ví dụ, một số người thích ngâm dưa chuột nhỏ để chế biến món gherkins chua của Mexico. Những người khác có thể lại thích thái dưa chuột dài và làm dưa chua để cho vào bánh mì. Công thức đơn giản này là một lựa chọn tuyệt vời để bắt đầu:
- Cho 3 - 4 nhánh tỏi và 1/4 đến 1/2 cốc thì là vào lọ.
- Đặt 8 - 12 quả dưa chuột nhỏ vào lọ, xếp chồng lên nhau để giảm thiểu khoảng trống giữa các quả dưa chuột.
- Thêm nước cho đến khi ngập hết quả dưa chuột.
- Đổ lại nước trong bình vào cốc đong, sau đó thêm 3⁄4 thìa muối biển cho mỗi cốc nước. Khuấy đều cho đến khi muối tan hết thì đổ lại hỗn hợp vào lọ.
- Đậy chặt nắp lọ và cất ở nơi có nhiệt độ phòng không thay đổi. Dưa chua vẫn phải ngập nước. Nếu không, bạn hãy thử thêm một loại rau khác lên trên để giữ chúng dưới nước. Nếu dưa không ở dưới nước thì dưa sẽ bị mốc.
- Sau 3 ngày, chuyển lọ vào tủ lạnh. Sau đó dưa chua đã sẵn sàng để được sử dụng
Những người đang mang thai hoặc người bị suy giảm hệ miễn dịch do hóa trị, dùng thuốc ức chế miễn dịch hoặc mắc hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải không nên ăn dưa muối tự làm. Dưa chua tự làm có thể có chứa vi khuẩn nguy hiểm làm tăng nguy cơ bệnh tật. Bất kỳ ai có nguy cơ mắc bệnh nên cân nhắc chỉ thưởng thức dưa chua từ một nguồn có uy tín và được kiểm soát.
3. Ăn dưa muối như thế nào để có lợi cho sức khỏe của bạn
- Không nên ăn dưa muối khi mà còn màu xanh, có vị cay hăng. Do dưa còn màu xanh chưa dịu dễ, lại chứa nhiều nitrosamine có thể gây ung thư. Vì thế mà chỉ nên ăn dưa khi đã ngả sang màu vàng tươi, chua, giòn và có mùi thơm.
- Nếu có tiền sử mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp, nên hạn chế ăn dưa muối lại vì chúng chứa hàm lượng muối cao có thể làm tăng thêm huyết áp.
- Trước khi ăn nên rửa nhiều lần, vắt sạch dưa để giảm đi độ mặn và độ chua của dưa muối.
- Không nên ăn quá nhiều và thường xuyên. Chỉ nên ăn dặm cùng nhiều món ăn khác trong một bữa ăn, nhất là những bữa ăn ngày Tết.
- Dưa muối ăn thừa không cho lại vào lọ vì sẽ dễ làm hỏng dưa có sẵn trong lọ, dùng muỗng đũa sạch để gắp dưa, đậy kín lọ và nên bảo quản trong ngăn mát ở tủ lạnh.
- Tự muối dưa các loại rau và quả của riêng nhà bạn, có thể sẽ giúp cho bạn điều chỉnh được lượng muối thêm vào và đảm bảo được thực phẩm sạch, bảo quản các sản phẩm an toàn trong tủ lạnh cũng như giữ nguyên hương vị muối dưa cho các món ăn ngày Tết.
Dưa muối là một món ăn phổ biến trong bữa ăn của các gia đình Việt Nam, đặc biệt là trong dịp Tết cổ truyền. Ngày Tết, không có dưa chua và thịt mỡ thì thiếu đi một món ẩm thực thú vị. Ngoài hương vị đặc biệt, dưa chua muốn còn là món ăn lành mạnh, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người, nhất là khi ăn điều độ và thực hiện các công đoạn giảm đi độ mặn và chua trước khi ăn hoặc chế biến. Bên cạnh đó những người mắc một số bệnh liên quan đến suy giảm miễn dịch hay phụ nữ mang thai cũng được khuyến cáo không nên ăn dưa chua tự làm.
Hãy thường xuyên theo dõi website Vinmec (www.vinmec.com) để cập nhật thông tin chăm sóc sức khỏe hữu ích và để lại thông tin khi cần bác sĩ tư vấn hỗ trợ nhé!
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.