Viêm xơ đường mật tiên phát (PSC) trước đây được gọi là xơ gan mật nguyên phát, khi các ống mật bị viêm, sưng, xơ hóa và co thắt mà không tìm ra được nguyên nhân rõ ràng. Vậy cần phải điều trị viêm xơ đường mật tiên phát (PSC) như thế nào?
1. Tổng quan về bệnh viêm xơ đường mật tiên phát (PSC)
Viêm xơ đường mật nguyên phát là một bệnh lý của đường mật. Bình thường, các ống mật sẽ mang mật dạng lỏng giúp tiêu hóa từ gan đến ruột non của bạn. Tuy nhiên, trong viêm xơ đường mật tiên phát, tình trạng viêm sẽ gây ra các vết sẹo ở trong ống mật, làm cho các ống dẫn bị cứng và hẹp lại, dần dần sẽ gây tổn thương cho gan nghiêm trọng. Đa số những người bị viêm xơ đường mật nguyên phát cũng sẽ mắc các bệnh như viêm ruột, viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn.
Hầu hết những người bị viêm xơ đường mật tiên phát bệnh sẽ tiến triển chậm. Cuối cùng, nó có thể dẫn đến tình trạng suy gan, nhiễm trùng lặp đi lặp lại và xuất hiện các khối u của ống mật hoặc gan.
Việc chăm sóc người bị viêm xơ đường mật tiên phát cần phải tập trung vào việc theo dõi chức năng gan, kiểm soát các triệu chứng và có thể thực hiện một số thủ thuật tạm thời như mở các ống dẫn mật bị tắc nếu có thể.
2. Các triệu chứng và dấu hiệu của viêm xơ đường mật tiên phát
- Dấu hiệu ban đầu là sự mệt mỏi và ngứa.
- Vàng da sẽ có xu hướng phát triển muộn hơn.
- Khoảng 10 - 15% người bệnh sẽ có các cơn đau lặp đi lặp lại theo cơn ở phần hạ sườn phải và dẫn đến tình trạng sốt, đó là do vi khuẩn tăng cao.
- Khoảng 75% người bệnh có triệu chứng của bệnh sỏi mật và sỏi tụy phát triển.
- Tuy nhiên, ở một số bệnh nhân sẽ không có triệu chứng cho đến giai đoạn cuối: gan lách to, xơ gan mất bù, cổ trướng, tăng áp lực tĩnh mạch cửa và suy gan.
Ngoài ra, sự xuất hiện của cả PSC và bệnh viêm ruột sẽ làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng, kể cả khi ghép gan đã được thực hiện cho PSC. Theo thống kê, ung thư đường mật phát triển từ 10 đến 15% tổng số người bệnh.
3. Biến chứng của bệnh viêm đường mật tiên phát
Các biến chứng của bệnh viêm đường mật tiên phát có thể cần phải điều trị:
- Ngứa: Nếu biểu hiện ngứa nhẹ, người bệnh chỉ cần bôi kem dưỡng ẩm. Nếu biểu hiện ngứa từ vừa đến nặng, cần phải được điều trị bằng các loại thuốc như cholestyramine. Nếu người bệnh bị ngứa dữ dội có thể cần phải ghép gan.
- Bệnh xương chuyển hóa: Để cải thiện tình trạng này, người bệnh cần bổ sung đủ canxi và vitamin D. Ngoài ra cần thường xuyên tập thể dục, bỏ hút thuốc lá, không sử dụng rượu nặng và cần được tư vấn về cách phòng ngừa té ngã. Đổi với những người có nguy cơ gãy xương cao, họ có thể được sử dụng các loại thuốc điều trị như alendronate.
- Khả năng hấp thu kém: Điều trị bằng cách hạn chế sử dụng chất béo trong chế độ ăn uống và bổ sung thêm các chất béo trung tính nếu cần bổ sung thêm calo. Nếu người bệnh bị nghi ngờ suy tụy thì việc thay men tụy có thể sẽ có hiệu quả.
- Bị thiếu hụt vitamin: Bổ sung từ 1000 đến 1500 mg canxi và 1000 IU vitamin D mỗi ngày thông qua việc ăn uống. Ngoài ra cũng cần bổ sung thêm đầy đủ các loại vitamin khác như vitamin A, E và K.
- Suy giáp: Điều trị bằng cách thay thế hormone tuyến giáp với liều lượng đảm bảo giữ mức TSH trong phạm vi bình thường
- Bị tăng cholesterol và chất béo dưới da: có thể thực hiện quy trình thanh lọc máu Plasmapheresis để làm giảm đi cholesterol có trong máu
- Bị khô mắt, miệng và âm đạo: Sử dụng nước mắt nhân tạo và pilocarpine hoặc cevimeline cho những người bị mắt khô. Với những người bị khô âm đạo có thể sử dụng kem dưỡng ẩm chuyên dụng.
4. Cách chẩn đoán bệnh viêm xơ đường mật tiên phát
- Chụp cộng hưởng từ hệ tụy mật (MRCP): Viêm đường mật tiên phát thường được nghi ngờ khi người bệnh có các triệu chứng bất thường mà không giải thích được khi xét nghiệm chức năng gan, đặc biệt là với những người bị viêm ruột. Người bệnh sẽ được tiến hành xét nghiệm tình trạng ứ mật: tăng phosphatase kiềm và gamma - glutamyltransferase.
- Người lớn bị PSC nên siêu âm bụng, cắt lớp vi tính bụng hoặc chụp cộng hưởng từ mỗi 6 đến 12 tháng để có thể theo dõi tốt tình hình của bệnh.
- Nội soi đại tràng và sinh thiết nên được thực hiện với những người không bị viêm ruột tại thời điểm chẩn đoán bệnh PSC.
5. Điều trị viêm xơ đường mật tiên phát (PSC) như thế nào?
Bệnh viêm đường mật tiên phát là một trong những bệnh lý không có triệu chứng ban đầu, sau đó tiến triển thành đau bụng, ngứa, mệt mỏi và bị vàng da. Việc điều trị bao gồm các loại thuốc và có thể tiến hành ghép gan trong một số trường hợp.
Một số loại thuốc được phê duyệt để điều trị bệnh viêm đường mật tiên phát
- Sử dụng axit ursodeoxycholic như ursodiol, UDCA, Actigali, URSO 250, URSO Forte và axit obeticholic là phương pháp điều trị được phê duyệt duy nhất. Với một số trường hợp không thể dung nạp được Axit ursodeoxycholic thì có thể sử dụng axit obeticholic, nó sẽ làm giảm đi độ phosphatase kiềm, gamma-glutamyl transpeptidase và aminotransferase.
- Đối với một số trường hợp, thuốc Methotrexate như Trexall, Rasuvo, Otrexup và colchicine như Colcrys, Mitigare có thể được cung cấp để điều trị. Tuy nhiên, chưa có bất cứ báo cáo rõ ràng nào chỉ ra lợi ích thực sự của loại thuốc này.
- Ngoài ra, có một số phương pháp điều trị khác nhưng để lại các biến chứng
Hy vọng với những thông tin chia sẻ trên sẽ giúp cho người đọc trả lời được câu hỏi điều trị viêm xơ đường mật tiên phát (PSC) như thế nào. Từ đó có thêm được kiến thức và kỹ năng tốt hơn trong việc phòng tránh và điều trị bệnh, giúp cho sức khỏe sớm tốt hơn và trở lại với cuộc sống sinh hoạt bình thường.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
