Ù tai là triệu chứng phổ biến gây ra bởi nhiều bệnh lý khác nhau. Tình trạng này tuy không gây nguy hiểm đến sức khỏe nhưng lại ảnh hưởng lớn đến công việc và cuộc sống của bệnh nhân. Do đó, khi có dấu hiệu ù tai, người bệnh nên đi khám để tìm hiểu nguyên nhân và điều trị càng sớm càng tốt.
1. Ù tai là gì?
Ù tai không phải là một bệnh mà là một triệu chứng gây ra bởi nhiều bệnh lý khác nhau. Khi gặp phải tình trạng này, bạn sẽ nghe thấy tiếng ồn ào xuất hiện bên tai. Dù đang ở trong không gian yên tĩnh nhưng người bệnh vẫn nghe rõ các tiếng ồn ào bất thường kể trên. Tiếng ồn ào có thể xuất hiện ở một bên tai hoặc là ở cả hai bên tùy vào từng người. Những âm thanh ồn ào mà bệnh nhân nghe thấy có thể giống như tiếng ve kêu, tiếng gió thổi vi vu, tiếng rít của gió, tiếng huýt sáo, tiếng cối xay lúa trong mùa gặt, tiếng máy bay ầm ì hay thậm chí là tiếng gầm gừ. Chúng xuất hiện không theo một quy luật nào, đôi khi hiện tượng này xuất hiện ngắt quãng, đôi lúc lại kéo dài liên tục.
Một số thống kê cho thấy có khoảng 20% dân số trên thế giới từng mắc chứng ù tai. Tại Việt Nam, số bệnh nhân bị ù lỗ tai tới khám tại các cơ sở y tế cũng không hề nhỏ. Người bị ù tai người bệnh thường cảm thấy rất khó chịu, bực bội, gây ảnh hưởng đến cuộc sống, công việc, gây mất tập trung và khó ngủ. Thậm chí nếu tình trạng ù tai trở nên nghiêm trọng, người bệnh có thể bị ám ảnh tới mức trầm cảm. Do đó, nếu bạn nghe thấy những âm thanh ồn ào bất thường, có nhiều khả năng tai của bạn đang gặp vấn đề. Tốt nhất hãy dành thời gian đi khám để tìm hiểu nguyên nhân và điều trị càng sớm càng tốt.
2. Nguyên nhân gây ra ù tai là gì?
Nguyên tắc quan trọng trong điều trị ù tai là điều trị căn nguyên gây ra ù tai. Hiện tượng ù tai ở một số bệnh nhân có thể khỏi hẳn sau khi được điều trị đúng nguyên nhân như do nhiễm trùng hay tắc nghẽn. Nhưng một số bệnh nhân lại bị nó hành hạ dai dẳng mặc dù căn nguyên đã được điều trị tận gốc, khi đó bác sĩ sẽ phải kết hợp nhiều liệu pháp điều trị để giảm bớt triệu chứng, đảm bảo thính giác cho bệnh nhân. Một số nguyên nhân phổ biến gây ra ù tai bao gồm:
2.1 Bít tắc ống tai
Tình trạng bít tắc ống tai ngoài hoặc ống tai trong hay do thủng màng nhĩ làm thay đổi áp lực của màng nhĩ, từ đó tạo ra hiện tượng ù tai. Nguyên nhân thường do ráy tai quá nhiều, ráy tai không đúng kỹ thuật, có nhọt, u làm bít tắc ống tai.
2.2 Tổn thương các tế bào thính giác
Tế bào thính giác có thể bị tổn thương do các nguyên nhân sau:
- Giảm thính lực ở người già do hiện tượng xơ hóa hệ thống xương búa và xương đe.
- Chấn thương tai do những tiếng động quá lớn, từ ngày này qua ngày khác như tiếng nhạc rock, tiếng xe kéo hạng nặng, tiếng thi công công trình,...Tình trạng này cũng có thể xảy ra đối với những người thường xuyên sử dụng tai nghe với âm lượng quá lớn.
- Sử dụng một số loại thuốc cũng có thể gây tổn thương thính lực như các kháng sinh nhóm aminoglycosid (streptomycin, gentamycin,...).
- Chấn thương ở vùng đầu cổ cũng có thể làm hư hại tai trong.
2.3 Do một số bệnh lý
- Một số bệnh về hệ tuần hoàn cũng có thể gây ra chứng ù tai như xơ vữa động mạch làm những mạch máu lớn gần tai giữa và tai trong bị mất tính đàn hồi, khiến máu chảy mạnh và xoáy hơn và tạo ra âm thanh ù ù trong tai.
- Tăng huyết áp cũng có thể khiến bệnh nhân bị ù tai
- Những yếu tố như stress, rượu, cà phê và các chất kích thích khác có thể gây ra các âm thanh bất thường trong tai.
- Hiện tượng dị dạng ở chỗ nối giữa tĩnh mạch và động mạch có thể gây ra triệu chứng ù tai.
- Bướu ở vùng đầu cổ
- U dây thần kinh thính giác
- Bệnh Meniere: một bệnh lý rối loạn thính lực, nguyên nhân là do tăng bất thường dịch và ion nội mô
3. Bị ù tai phải làm sao?
Ù tai sẽ ảnh hưởng rất lớn đến công việc và sinh hoạt của bệnh nhân. Do đó nhiều người luôn thắc mắc hay bị ù tai phải làm sao? Nếu đang bị chứng ù tai hành hạ, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau đây:
- Hạn chế các chất kích thích như nicotine và caffeine vì chúng có thể khiến mạch máu co lại, tăng tốc độ luồng máu chảy qua động mạch và tĩnh mạch, còn rượu lại làm giãn nở mạch máu khiến lượng máu chảy qua lớn hơn, nhất là vùng tai trong, từ đó khiến bạn bị ù tai nhiều hơn.
- Vệ sinh tai đều đặn, đúng cách. Nếu bạn không biết cách dùng hoặc không thuận tiện khi sử dụng các dụng cụ vệ sinh tai như tăm bông, cây lấy ráy, bạn nên nhờ một người biết cách sử dụng để giúp bạn. Bạn cũng có thể đến các cơ sở lấy ráy uy tín, hợp vệ sinh. Có một cách cực kỳ đơn giản bạn có thể tự thực hiện là dùng khăn sạch và vệ sinh xung quanh khoang tai. Ngoài ra, đừng quên giữ tai khô ráo để hạn chế nguy cơ nhiễm trùng tai.
- Hạn chế tiếp xúc với tiếng ồn. Khi trong phòng yên tĩnh nên giảm bớt tiếng động. Bạn có thể thưởng thức một bản nhạc êm dịu để không tập trung vào tiếng ù ù khó chịu trong tai. Một số người có thể đeo một loại máy phát ra các âm thanh êm tai để làm dịu bớt tiếng ù tai. Nếu bạn phải làm việc trong môi trường ồn ào thì cứ sau khoảng 20 phút, nên đi ra một chỗ yên tĩnh để đôi tai được nghỉ ngơi hoặc cần đeo các thiết bị bảo hộ tai khỏi tiếng ồn.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý: Các chuyên gia thính học khuyên người bị ù tai nên bổ sung omega-3 (thường có trong cá) và vitamin D. Nhiều nghiên cứu cho thấy người có thói quen ăn cá mỗi tuần có thể làm giảm nguy cơ ù tai. Ngoài ra, các loại thực phẩm như cải bó xôi, bông cải xanh, đậu cũng được khuyến khích tăng cường để hỗ trợ điều trị ù tai. Đó là bởi vì trong các thực phẩm này có chứa nhiều chất chống oxy hóa và axit folic, giúp giảm các gốc tự do trong cơ thể.
- Cố gắng thư giãn, giảm căng thẳng, tăng cường luyện tập thể dục để tăng cường sức khỏe
- Đặt 2 lòng bàn tay lên 2 tai, từ từ xoa vành tai theo hình tròn trong 1 phút đến khi 2 tai có cảm giác nóng lên. Sau đó, dùng ngón tay giữa bịt vào lỗ tai rồi kéo tay ra, thực hiện nhanh và lặp đi lặp lại động tác trên khoảng 50 lần. Một cách khác là tiến hành gõ trống tai bằng cách úp lòng bàn tay vào 2 bên tai, các ngón tay xuôi về phía sau, hơi khum lại, ấn thành nhịp một nặng một nhẹ. Bạn nên thực hiện khoảng 30 lần. Sau đó, dùng 2 ngón giữa và ngón trỏ gõ vào phía sau tai khoảng 30 lần.
- Chứng ù tai kéo dài có thể điều trị bằng cách rang một ít muối hạt, cho vào 1 túi nhỏ và chườm quanh tai khi còn ấm. Hơi nóng dịu nhẹ từ muối có tác dụng giảm nhanh triệu chứng ù tai.
4. Điều trị ù tai bằng bài thuốc dân gian
Bạn có thể điều trị chứng ù tai bằng một số bài thuốc dân gian đơn giản như sau:
4.1.Bài thuốc điều trị ù tai do ảnh hưởng của tiếng ồn
- Sử dụng 10g lá dâu, 10g rau má, 12g tơ hồng xanh và 16g thổ phục linh 16g.
- Nếu huyết áp cao, có thể thêm 10g lá tre 10g; còn huyết áp thấp thì thêm 6g ngải cứu 6g; mất ngủ thì thêm 8g lá vông.
4.2. Bài thuốc trị ù tai do làm việc mệt mỏi, căng thẳng
- Sử dụng 16g đỗ đen sao và các loại dược liệu gồm hà thủ ô, tơ hồng xanh, dây chiều, hoài sơn mỗi thứ 12g.
- Nếu khó ngủ, nhịp tim chậm thì có thể thêm 12g lạc tiên, 6g ngải cứu 6g.
- Còn nếu ngủ ít, nhịp tim nhanh thêm 10g cỏ mần trầu và 12g cúc hoa.
4.3.Bài thuốc trị ù tai do hỏa bốc
- Dùng 6g cúc hoa, 12g đỗ đen, 8g rau má, 10g vừng đen, 6g lá tre 6g và 10g nhân trần.
- Nếu bệnh nhân bị huyết áp cao, có thể thêm 50g cần tây tươi, còn huyết áp thấp thêm 100g rau ngót tươi 100g và 6g ngải cứu.
- Cách sắc các bài thuốc trên: 1 thang sắc uống trong 1 ngày. Ngày sắc 2 lần, mỗi lần cho 3 bát nước, đun còn nửa bát và uống khi còn ấm. Uống 2 lần mỗi ngày vào sáng và chiều.
4.4. Bài thuốc từ tỏi
- Tỏi bóc vỏ, rửa sạch rồi nghiền nát
- Sau đó cho tỏi và dầu oliu vào chảo rồi đun nóng với lửa nhỏ, đảo đều tỏi đến khi có mùi thơm thì tắt bếp.
- Khi hỗn hợp đã nguội thì lọc bỏ bã và lấy dung dịch thu được cho vào lọ thủy tinh sạch.
- Tiếp đến nằm nghiêng người sao cho phần tai bị ù hướng lên trên, nhỏ 2 – 3 giọt dầu tỏi vào tai.
- Đặt bông gạc lên trên lỗ tai và giữ nguyên trong 10 – 15 phút.
- Bạn nên thực hiện mỗi ngày 1 – 2 lần để nhận thấy hiệu quả.
4.5. Bài thuốc từ gừng
Gừng là loại gia vị rất quen thuộc đối với người Việt. Gừng có rất nhiều tác dụng như hỗ trợ tiêu hóa, kháng khuẩn, tăng cường hệ thống miễn dịch và nhờ đó cải thiện tình trạng viêm nhiễm trong tai, giảm ù tai. Bạn có thể dùng gừng đã rửa sạch, cạo vỏ và thái thành các lát mỏng. Tiếp đến cho gừng vào cốc rồi đổ nước đun sôi vào hãm trong khoảng 5 – 10 phút. Nên hòa thêm một ít mật ong vào cốc nước gừng rồi uống.
4.6. Bài thuốc từ cây lạc tiên
Lạc tiên là loại dược liệu có tính thanh nhiệt, mát gan, an thần và còn có công dụng trị ù tai hiệu quả. Bạn có thể sử dụng hoa lạc tiên khô hãm với nước nóng như hãm trà trong 15 – 20 phút. Sau khi lọc bỏ bã lấy nước, nên hòa thêm một ít mật ong để tăng hương vị. Trà hoa lạc tiên dùng uống trong ngày.
Tóm lại, ù tai là một triệu chứng của nhiều nguyên nhân khác nhau. Hiện tượng này tuy không nguy hiểm nhưng lại khiến bệnh nhân khó chịu, mệt mỏi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Khi có dấu hiệu ù tai, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp trên đây để giảm nhanh triệu chứng. Tuy nhiên, bạn không được chủ quan mà cần đến các cơ sở y tế để thăm khám, tìm ra nguyên nhân gốc rễ của chứng ù tai để kịp thời điều trị.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
