Xeljanz là một loại thuốc ức chế phản ứng viêm trong cơ thể, được sử dụng để điều trị tình trạng viêm khớp và một số bệnh do rối loạn miễn dịch gây ra.
1. Công dụng của thuốc Xeljanz
Xeljanz có thành phần chính là tofacitinib. Thuộc nhóm thuốc ức chế Janus kinase (JAK), được sử dụng để điều trị cho những người đã sử dụng 1 hoặc nhiều loại thuốc sinh học mà không cải thiện tình trạng bệnh.
Xeljanz hoạt động bằng cách ngăn chặn hoạt động của enzym JAK. Các enzym JAK này rất cần thiết cho việc truyền tín hiệu cytokine. Việc ngăn chặn hoạt động của các enzym JAK giúp làm gián đoạn các con đường truyền tín hiệu nhất định bên trong các tế bào để tạo ra chứng viêm. Xeljanz cũng có tác dụng ức chế hệ thống miễn dịch.
2. Chỉ định và chống chỉ định của thuốc Xeljanz
Chỉ định:
Thuốc Xeljanz được sử dụng để điều trị cho trẻ em từ 2 tuổi trở lên và người lớn mắc các bệnh mà khi đã sử dụng 1 hoặc nhiều loại thuốc chẹn TNF mà không hoạt động tốt hoặc không thể dung nạp được, bao gồm:
- Viêm khớp dạng thấp đang hoạt động trung bình đến nặng;
- Viêm khớp vảy nến đang hoạt động;
- Viêm cột sống dính khớp hoạt động;
- Viêm loét đại tràng đang hoạt động vừa đến nặng.
Chống chỉ định:
- Không nên sử dụng thuốc Xeljanz nếu có bệnh gan nặng hoặc đang mắc nhiễm trùng nghiêm trọng.
- Mẫn cảm với bất kỳ thần phần nào có trong thuốc Xeljanz.
3. Cách dùng và liều dùng thuốc Xeljanz
Cách dùng:
Thuốc Xeljanz được bào chế dưới dạng dung dịch uống. Người bệnh nên uống dung dịch Xeljanz mỗi ngày, có thể cùng hoặc không cùng với thức ăn. Trước khi dùng, cần mở nắp lọ thuốc cẩn trọng và đo đúng liều lượng được chỉ định. Sau khi sử dụng cần đóng nắp chắt và để thuốc tránh xa tầm tay trẻ em.
Liều lượng:
- Liều khuyến cáo ở bệnh nhân viêm khớp dạng thấp, viêm khớp vảy nến và viêm cột sống dính khớp là 5mg x 2 lần/ ngày.
- Liều khuyến cáo ở những bệnh nhân viêm loét đại tràng là 10mg x 2 lần/ ngày, dùng trong 8 tuần. Liều duy trì được khuyến cáo ở bệnh nhân viêm loét đại tràng 5mg x 2 lần/ ngày.
- Liều dùng khuyến cáo ở những bệnh nhân viêm khớp tự phát ở trẻ vị thành niên bị khởi phát viêm đa khớp là dung dịch uống 5mg x 2 lần/ ngày hoặc dùng liều tương đương theo cân nặng 2 lần/ ngày.
- Cần điều chỉnh liều Xeljanz ở bệnh nhân suy thận vừa và nặng hoặc suy gan trung bình.
4. Các tác dụng phụ của thuốc Xeljanz
Quá trình sử dụng Xeljanz, người bệnh vẫn có thể gặp phải các tác dụng phụ như:
Nghiêm trọng:
- Gây ra kích hoạt bệnh viêm gan B hoặc viêm gan C ở những người mang vi rút trong cơ thể. Nếu bạn là người mang virus viêm gan B hoặc C thì vi rút có thể hoạt động trong khi bạn sử dụng những loại thuốc này. Hãy cho bác sĩ biết nếu có bất kỳ triệu chứng như: Mệt mỏi, chán ăn, không thèm ăn, phân màu đất sét, cảm thấy ớn lạnh, đau nhức cơ, phát ban da, da hoặc mắt trông vàng, nôn mửa, sốt, khó chịu ở dạ dày và nước tiểu đậm.
- Phản ứng dị ứng nghiêm trọng với Xeljanz cũng có thể xảy ra bao gồm: Nổi mày đay, khó thở, sưng mặt, môi, lưỡi hoặc họng.
- Tình trạng nhiễm trùng nặng do Xeljanz có thể xảy ra và gây ra nguy hiểm đến tính mạng người bệnh. Nếu có các biểu hiện nhiễm trùng nghiêm trọng như sốt, rét run, mệt mỏi nhiều, ho đờm và ho ra máu...thì cần phải báo bác sĩ ngay.
Thường gặp:
- Gây ra nhiễm trùng đường hô hấp trên (cảm lạnh thông thường, nhiễm trùng xoang);
- Đau đầu;
- Mắc bệnh tiêu chảy;
- Viêm mũi họng gây nghẹt mũi, đau họng và chảy nước mũi;
- Huyết áp cao;
- Tăng mức cholesterol;
- Tăng mức enzyme cơ;
- Phát ban;
- Mắc bệnh zona (herpes zoster)
- Cảm thấy buồn nôn, nôn.
Nếu gặp phải các triệu chứng này, người bệnh cần ngưng sử dụng thuốc Xeljanz và thông báo cho bác sĩ để có hướng xử trí phù hợp.
5. Điều cần lưu ý khi dùng thuốc Xeljanz
Trước khi dùng Xeljanz, người bệnh cần thông báo với bác sĩ nếu:
- Đang bị nhiễm trùng vì việc dùng thuốc làm tăng nguy cơ gây nhiễm trùng nghiêm trọng;
- Hút thuốc hiện tại hoặc hút thuốc trong quá khứ;
- Đã từng mắc bất kỳ loại ung thư nào.
- Bị đau tim hay các vấn đề về tim khác hoặc đột quỵ.
- Bạn đã từng có tình trạng cục máu đông trong tĩnh mạch chân, tay hoặc trong phổi, hoặc cục máu đông ở trong động mạch trong quá khứ.
- Có vấn đề bệnh về gan, nhiễm virus viêm gan B hay C.
- Có vấn đề về thận.
- Bị đau vùng dạ dày hoặc được chẩn đoán là bị viêm túi thừa hay loét trong dạ dày hoặc ruột.
- Gần đây mới tiêm vắc-xin hoặc có lịch tiêm vắc-xin. Những người dùng những loại thuốc này không nên nhận vắc xin sống giảm động lực, nhưng có thể nhận được vắc-xin không sống.
- Xeljanz khi sử dụng có thể khiến người bệnh dễ bị nhiễm trùng hơn hoặc cũng có thể làm trầm trọng thêm bất kỳ bệnh nhiễm trùng nào hiện tại do thuốc ức chế hoạt động của hệ miễn dịch. Do vậy, cần tránh tiếp xúc với những người bị nhiễm trùng có thể lây lan sang người khác như thủy đậu, sởi, cúm và tránh tiếp xúc cả với những người tiêm vắc-xin sống giảm động lực. Nên tiêm phòng đầy đủ trước khi sử dụng thuốc này.
- Thủng đường tiêu hoá cũng đã được báo cáo khi người bệnh sử dụng thuốc Xeljanz. Nếu có biểu hiện như đau bụng dữ dội, đau như kiểu dao đâm, bụng cứng như gỗ thì cần nghĩ tới thủng đường tiêu hoá và tới cơ sở y tế ngay.
- Thuốc Xeljanz có thể làm tăng nguy cơ các biến cố về tim mạch và xuất hiện cục máu đông. Đặc biệt ở những người có yếu tố nguy cơ hay người cao tuổi. Người lớn tuổi có thể có nhiều nguy cơ nhiễm trùng hơn khi sử dụng thuốc này.
- Trong thời kỳ mang thai thì chỉ nên được sử dụng thuốc Xeljanz khi thật sự cần thiết. Thảo luận về những rủi ro và lợi ích với bác sĩ để hiểu rõ nguy cơ cho thai nhi. Bạn cũng cần bác sĩ nếu như bạn đang có kế hoạch mang thai hoặc kế hoạch có thai.
- Không biết liệu rằng thuốc Xeljanz có đi vào sữa mẹ hay không. Tuy nhiên, vì nguy cơ gây hại có thể xảy ra cho trẻ sơ sinh nên không cho con bú trong khi bạn sử dụng thuốc Xeljanz và ít nhất 18 giờ sau liều cuối cùng.
6. Tương tác thuốc
Nhiều loại thuốc có thể tương tác với Thuốc Xeljanz và gây ra tăng tác dụng không mong muốn hoặc giảm tác dụng. Một số thuốc gây tương tác bao gồm:
- Thuốc chống trầm cảm như desipramine, fluoxetine, sertraline; thuốc kháng nấm như clotrimazole, fluconazole và itraconazole.
- Thuốc tim mạch hoặc huyết áp như amiodarone, diltiazem, dronedarone, lidocaine và verapamil.
- Tthuốc điều trị HIV/ AIDS như atazanavir, efavirenz, darunavir...
Thuốc Xeljanz được dùng dưới chỉ định của bác sĩ để làm giảm bớt các triệu chứng của bệnh viêm khớp do tự miễn. Khi dùng thuốc có thể xảy ra nhiều tác dụng phụ nghiêm trọng. Do đó nếu xảy ra các dấu hiệu bất thường thì người bệnh cần báo ngay với bác sĩ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.