Tisunane thuộc nhóm thuốc hướng tâm thần, thường được chỉ định trong các bệnh lý rối loạn chức năng dẫn truyền thần kinh ở não, tăng tưới máu não và tăng tiêu thụ oxy não. Vậy cơ chế tác dụng và những lưu ý khi sử dụng thuốc là gì?
1. Tisunane là thuốc gì?
- Tisunane có thành phần chính là Citicoline - là chất có tác dụng kích thích sinh tổng hợp cấu trúc màng phospholipid của tế bào thần kinh làm cải thiện các hoạt động trao đổi ion qua màng tế bào; ổn định màng tế bào, tái hấp thu dịch trong phù não; ức chế sự hoạt hóa enzym phospholipase A1, A2, C và D, giảm sự hình thành gốc tự do, duy trì hệ thống chống oxy hóa của tế bào.
- Tisunane giảm đáng kể quá trình tiến triển bệnh ở những bệnh nhân bị đột quỵ do thiếu máu cục bộ cấp tính, làm chậm tiến triển các chấn thương não do thiếu máu cục bộ. Ở những bệnh nhân chấn thương vùng đầu, thuốc làm tăng tốc độ hồi phục, làm giảm các di chứng nặng nề sau chấn thương. Ngoài ra, Tisunane còn cải thiện mức độ chú ý và nhận thức, cải thiện trí nhớ do các bệnh lý có liên quan đến thiếu máu não cục bộ.
- Thuốc hấp thụ hoàn toàn sau khi uống, phân bố vào hầu hết các mô trong cơ thể và qua được hàng rào máu não. Sau khi vào hệ tuần hoàn gắn kết với màng tế bào, bào tương và ty thể, tham gia vào cấu trúc của phần tử phospholipid. Tisunane chuyển hóa ở gan, thải trừ qua phân, nước tiểu và qua CO2 trong hơi thở.
2. Chỉ định của thuốc Tisunane
Thuốc Tisunane được chỉ định điều trị trong các trường hợp bệnh lý sau
- Tai biến mạch máu não cấp hoặc bán cấp do xuất huyết não, thiếu máu não, nhũn não.
- Hỗ trợ cải thiện trí nhớ, sự tập trung ở bệnh nhân suy giảm trí nhớ, chấn thương đầu, bệnh nhân Alzheimer, bệnh nhân cao tuổi.
- Bệnh nhân mất hoặc rối loạn ý thức do thiếu máu não, tổn thương não, tổn thương đầu, sau phẫu thuật não, sau đột quỵ.
- Hỗ trợ phục hồi vận động ở bệnh nhân liệt nửa người sau tai biến mạch máu não.
- Hỗ trợ điều trị các chứng rung ở bệnh nhân Parkinson.
3. Chống chỉ định của thuốc Tisunane
Không sử dụng thuốc Tisunane trong các trường hợp sau:
- Bệnh nhân dị ứng với thành phần Citicoline hay bất cứ thành phần nào khác của thuốc.
- Bệnh nhân giảm trương lực của hệ phó giao cảm.
- Bệnh nhân đang trong tình trạng hôn mê hoặc đang phẫu thuật não.
- Phụ nữ có thai và đang cho con bú không có chỉ định dùng thuốc Tisunane.
Lưu ý khi sử dụng thuốc Tisunane:
- Không dùng liều cao đường tiêm tĩnh mạch ở bệnh nhân xuất huyết nội sọ kéo dài.
- Thuốc có thể kích hoạt và làm nặng nề các triệu chứng ở bệnh nhân động kinh.
- Theo dõi chức năng gan thận trước và trong quá trình sử dụng thuốc ở những bệnh nhân có suy giảm chức năng gan thận.
- Thận trọng khi dùng thuốc Tisunane ở bệnh nhân có tiền sử trầm cảm.
- Thành phần Citicoline trong thuốc có thể thể ảnh hưởng đến bộ nhớ và sự phát triển não ở thai nhi và trẻ nhỏ. Vì vậy, chỉ sử dụng thuốc cho phụ nữ có thai và cho con bú khi thật sự cần thiết.
4. Tương tác thuốc của Tisunane
- Dùng đồng thời Tisunane và thuốc có chứa Centrophenoxine, Meclophenoxat làm thay đổi sinh khả dụng của thuốc.
- Tisunane làm tăng tác dụng của L-Dopa khi dùng đồng thời.
- Khi sử dụng phối hợp với bất cứ loại thuốc nào khác cần phải có sự chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
5. Liều dùng và cách dùng
Cách dùng:
- Tisunane được bào chế dưới dạng viên nang cứng hàm lượng 500mg. Uống nguyên viên với nước, tránh nghiền hay tách rời viên thuốc để uống.
Liều dùng:
- Liều thông thường: Uống 1 - 2 viên (500mg)/ ngày.
- Bệnh lý rối loạn ý thức do chấn thương đầu hoặc sau phẫu thuật não: Uống 1 viên (500mg)/ lần x 1 - 2 lần/ ngày.
- Hỗ trợ phục hồi vận động ở bệnh nhân liệt nửa người sau đột quỵ: Uống 2 viên (500mg)/ lần/ ngày.
- Bệnh nhân Parkinson có triệu chứng run nặng: 1 viên (500mg)/ lần/ ngày.
- Tisunane có độc tính thấp nên hiếm gặp các triệu chứng nhiễm độc do sử dụng quá liều. Nếu phát hiện các dấu hiệu bất thường khi dùng thuốc cần ngưng thuốc ngay lập tức và đến các cơ sở y tế để được theo dõi xử trí.
- Nếu quên 1 liều thì uống lại ngay khi nhớ, tuy nhiên nếu gần đến thời điểm uống liều tiếp theo thì bỏ qua liều đã quên và dùng thuốc như lịch ban đầu. Không uống gấp đôi liều Tisunane đã quên.
6. Tác dụng phụ của thuốc Tisunane
Một số tác dụng không mong muốn có thể gặp khi sử dụng thuốc Tisunane:
- Buồn nôn, nôn, đau vùng thượng vị, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa.
- Mệt mỏi, đau đầu, kích động.
- Tụt huyết áp, rối loạn nhịp tim (nhanh hoặc chậm).
- Phản ứng dị ứng, nổi mày đay, phừng mặt, phát ban.
- Nhìn mờ, đau tức ngực, ảo giác, khó thở (hiếm gặp).
Tóm lại, Tisunane là thuốc có tác dụng cải thiện chức năng dẫn truyền của hệ thần kinh trung ương, giúp cải thiện trí nhớ và nhận thức ở những bệnh nhân lớn tuổi, bệnh nhân sa sút trí tuệ hay bệnh nhân có các tổn thương ở não. Cần sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn và chỉ định để đạt được hiệu quả tốt nhất.
