Nystatin có nhiều dạng bào chế, trong số đó phải kể đến Nystatin gói hàm lượng 25.000IU dạng bột rơ miệng với tác dụng diệt nấm Candida sử dụng được cho cả trẻ sơ sinh và người lớn. Vậy để tìm hiểu cụ thể xem thuốc Nystatin có tác dụng gì? Hãy cùng tìm hiểu những thông tin cần thiết về công dụng thuốc nystatin gói qua bài viết dưới đây.
1. Thuốc Nystatin gói có tác dụng gì?
Thuốc Nystatin gói thuộc nhóm thuốc kháng nấm, được bào chế dưới dạng bột đóng gói hàm lượng 1 gam mỗi gói, thuốc do công ty cổ phần Dược phẩm OPC sản xuất.
Mỗi gói thuốc có: thành phần chính là Nystatin 25.000IU, Tá dược: Sorbitol, Vanilin
Thuốc Nystatin gói được các bác sĩ kê đơn chỉ định sử dụng trong trường hợp điều trị và dự phòng bệnh Candida đường miệng (dân gian vẫn gọi là đẹn): Viêm miệng, tưa miệng, lưỡi mất nhú, viêm họng do Candida albicans.
Nystatin chỉ có tác dụng tại chỗ, không hấp thu vào máu nên không có độc và không ảnh hưởng tới sức khỏe trẻ nhỏ.
Thành phần chính trong thuốc nấm miệng chính là Nystatin. Đây là hoạt chất chống nấm được chiết xuất từ dịch nuôi cấy nấm Streptomyces noursei. Loại vi khuẩn nhạy cảm nhất với Nystatin là các nấm men và có tác dụng tốt nhất trên Candida albicans.
Thuốc Nystatin liên kết với các sterol ở màng tế bào nấm làm biến đổi tính thấm và chức năng của màng, kali và các thành phần thiết yếu khác của tế bào nấm bị cạn kiệt. Từ đó, Nystatin giúp tiêu diệt được nhiều loại nấm men và có tác dụng tốt nhất trên Candida albicans. Khi kháng thuốc, Candida kháng nystatin thì cũng kháng các polyene chống nấm khác. Các triệu chứng nhiễm nấm Candida sẽ giảm trong vòng 24 - 72 giờ.
Ngoài ra, trong nystatin còn chứa các tác dược: Natri carboxymethyl cellulose, methyl p-hydroxybenzoate (E218), propyl p-hydroxybenzoate (E216), natri metabisulphite (E223), saccarozo, saccharin natri, natri citrat, hương hoa hồi cố định, nước tinh khiết.
Thuốc chống nấm Nystatin nói chung có nhiều dạng bào chế như: viên uống, thuốc bôi tại chỗ, hỗn dịch, viên đặt âm đạo, thuốc bột. Riêng đối với thuốc Nystatin điều trị nấm miệng thường sử dụng dạng thuốc bột để pha hỗn dịch hoặc viên ngậm.
Thuốc Nystatin có tác dụng chống bội nhiễm Candida albicans đường tiêu hóa trong quá trình điều trị kháng sinh. Thuốc được dùng tại chỗ, không dùng để điều trị nhiễm nấm Candida toàn thân.
2. Cách sử dụng của thuốc Nystatin gói cho từng đối tượng
Cho lượng thuốc cần dùng vào 1 ly nhỏ có chứa sẵn 1 muỗng cà phê nước đun sôi để nguội, khuấy để phân tán đều, dùng gạc tiệt trùng quấn vào ngón tay, thấm thuốc rơ lưỡi, họng,... bất kỳ vị trí nào có nấm mọc. Trong vòng 20 phút sau khi rơ miệng không được ăn hoặc uống. Chỉ pha thuốc đủ dùng cho 1 lần, có thể nuốt thuốc được.
Do việc không hấp thu vào máu, ít gây ra tác dụng toàn thân nên thuốc nystatin tương đối an toàn khi sử dụng trên mọi đối tượng. Tuy nhiên thuốc cần có đủ thời gian tiếp xúc tại khoang miệng để phát huy tối đa tác dụng. Do đó với mỗi đối tượng sẽ có cách dùng ứng với mỗi dạng bào chế khác nhau.
2.1. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 5 tuổi
Dạng thuốc: Nystatin gói dạng bột để rơ lưỡi cho trẻ
Liều dùng:
- Trẻ sơ sinh: 1⁄2 gói 1g mỗi lần, ngày 2 lần
- Trẻ em dưới 5 tuổi: 1 gói 1g mỗi lần, ngày rơ 2 lần.
- Trong trường hợp nấm miệng nặng, mẹ có thể rơ cho bé ngày 3-4 lần.
Cách dùng:
- Pha thuốc với 1⁄4 muỗng cafe (tương đương 5ml) bằng nước sôi để nguội.
- Dùng gạc rơ lưỡi thấm thuốc và rơ cho bé.
- Giữ trong khoảng 20 phút, sau đó mới cho bé ăn hoặc bú lại.
Lưu ý:
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, sau khi hết triệu chứng quanh miệng, cần tiếp tục sử dụng nystatin ít nhất 48 giờ. Nếu sau 14 ngày điều trị vẫn còn triệu chứng, cần xem xét lại chẩn đoán.
Không nên pha thuốc quá loãng vì điều này có thể làm giảm hiệu quả tác dụng của thuốc.
2.2. Người lớn
Với thuốc bột Nystatin gói: 2 gói mỗi lần, ngày 2 lần. Cách sử dụng tương tự như dùng đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Với thuốc dạng viên ngậm hoặc hỗn dịch: 400.000-600.000 UI* 4 lần/ngày.
Đối với dạng hỗn dịch cần lắc đều trước khi dùng và nên giữ thuốc càng lâu càng tốt. Mục đích là để thuốc tiếp xúc được với vị trí bị tổn thương trước khi nuốt.
2.3. Xử trí quá liều
Thuốc không bị hấp thụ qua da và niêm mạc nên khi dùng quá liều hoặc tình cờ uống không gây ra độc tính toàn thân.
Nếu chẳng may nuốt quá nhiều thuốc xuống hệ thống tiêu hóa thì có thể xử lý bằng cách rửa dạ dày, sau đó dùng thuốc tẩy và điều trị hỗ trợ thích hợp.
2.4. Xử trí khi quên liều
Dùng thuốc ngay sau khi đã nhớ ra liều bị quên.
Trong trường hợp liều nystatin bị quên kê với liều dùng tiếp đó thì bỏ qua liều quên và dùng thuốc theo đúng lịch trình.
Tuyệt đối không được sử dụng gấp đôi liều với mục đích bù vào liều bị quên.
3. Chống chỉ định của thuốc Nystatin gói
- Bệnh nhân bị dị ứng với bất kỳ thành phần hay tá dược nào của thuốc Nystatin gói
- Thận trọng khi sử dụng Nystatin gói cho bệnh nhân mắc rối loạn di truyền hiếm gặp về dung nạp fructose.
4. Lưu ý khi sử dụng của thuốc Nystatin gói
- Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc trước khi sử dụng nhất là phần cách dùng để thuốc phát huy được hiệu quả tốt nhất
- Thuốc bị mất tác dụng kháng Candida albicans nếu dùng đồng thời với Riboflavin phosphat.
- Không tráng miệng sau khi bú, ăn bột; không đánh răng cẩn thận; thường xuyên ăn bánh ngọt, kẹo về đêm....Là các nguyên nhân dẫn đến tưa lưỡi, viêm miệng bởi vậy các bậc cha mẹ nên lưu ý hướng dẫn cho trẻ xú miệng hoặc đánh răng buổi sáng và tối, xúc miệng sau khi ăn bánh kẹo.
- Nystatin không bài tiết qua sữa mẹ.
Đối tượng không nên sử dụng hoặc thận trọng khi dùng thuốc nấm miệng Nystatin:
Những đối tượng đã có tiền sử dị ứng với nystatin hay bất cứ thành phần nào có trong công thức thuốc đều không nên sử dụng. Ngoài ra, một số trường hợp kể sau đây cũng cần thận trọng khi dùng thuốc nystatin:
- Nystatin chứa sucrose. Bệnh nhân có vấn đề di truyền hiếm gặp về không dung nạp fructose, kém hấp thu glucose-galactose hoặc suy giảm hoạt tính sucrase-isomaltase không nên dùng thuốc này. Điều này cũng cần được lưu ý ở bệnh nhân đái tháo đường.
- Nystatin chứa propyl p-hydroxybenzoate và methyl p-hydroxybenzoate có thể gây ra các phản ứng dị ứng.
- Nystatin chứa natri metabisulphite (E223) có thể gây ra phản ứng quá mẫn nghiêm trọng và co thắt phế quản (hiếm gặp).
5. Tác dụng phụ của thuốc Nystatin gói
Tác dụng phụ có thể không giống nhau tùy vào cơ địa mỗi người.
Nystatin hầu như không độc, không gây mẫn cảm và dung nạp tốt ở tất cả các lứa tuổi kể cả trẻ nhỏ suy yếu và ngay cả khi dùng kéo dài.
Ít gặp: Da: Mày đay, ngoại ban.
Hiếm gặp: Gây kích ứng tại chỗ. Hội chứng Steven -Johnson.
Thông báo cho Bác sĩ những tác dụng không mong muốn gặp phải khi sử dụng thuốc.
6. Cách bảo quản thuốc Nystatin gói
Nơi khô mát tránh ẩm thấp, nhiệt độ dưới 30°C, tránh ánh sáng trực tiếp.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
