Alicopin là một loại thuốc hướng tâm thần, thường được dùng để điều trị các biểu hiện của tâm thần cấp và mãn tính, kể cả tâm thần phân liệt...Thuốc chỉ được dùng khi có chỉ định của bác sĩ có chuyên môn, vì vậy, người bệnh cần nắm rõ những thông tin về thuốc Alicopin.
1. Alicopin là thuốc gì?
Alicopin là thuốc thuộc nhóm thuốc hướng tâm thần, có thành phần chính là Haloperidol với hàm lượng 2mg. Thuốc thường được dùng điều trị các biểu hiện tâm thần cấp và mãn tính, kể cả tâm thần phân liệt và các cơn hưng cảm, điều trị hành vi gây hấn và kích động ở hội chứng não mãn tính và trì trệ tâm thần...
Thuốc bào chế dạng viên nén, đóng gói hộp 6 vỉ x 10 viên, mỗi viên có chứa 2mg haloperidol và các tá dược khác vừa đủ 1 viên.
2. Công dụng thuốc Alicopin
2.1. Tác dụng thành phần thuốc
Hoạt chất haloperidol là một loại thuốc an thần kinh thuộc nhóm butyrophenon, có tác dụng trên hệ thần kinh trung ương và có tính đối kháng ở thụ thể dopamin nhưng tác dụng kháng dopamin này tăng lên đáng kể bởi haloperidol.
Haloperidol lại có tác dụng gây ngủ kém hơn so với Clopromazin nhưng haloperidol có tác dụng chống nôn rất mạnh. Thuốc còn có tác dụng lên hệ ngoại tháp nhưng có rất ít tác dụng lên hệ thần kinh giao cảm. Haloperidol không có tác dụng kháng histamin, nhưng lại có tác dụng rất mạnh trên cơ trơn giống như papaverin .
2.2. Chỉ định
Thuốc Alicopin thường được dùng để chỉ định một số trường hợp về thần kinh như:
- Điều trị các biểu hiện tâm thần cấp và mãn tính, kể cả tâm thần phân liệt và các cơn hưng cảm.
- Chỉ định điều trị hành vi gây hấn kích động trong hội chứng não mãn tính và trì trệ tâm thần.
- Điều trị hội chứng Gilles de la Tourette (Hội chứng Tourette).
2.3. Chống chỉ định
Không được dùng thuốc Alicopin trong các trường hợp sau đây:
- Người quá mẫn với thành phần haloperidol và các thành phần khác có trong thuốc.
- Người có bệnh lý co giật.
- Mắc bệnh Parkinson.
- Bị trầm cảm nặng.
- Bệnh nhân bị rối loạn vận động ngoại tháp, chứng liệt cứng, bệnh thận, bệnh máu, bệnh động kinh, cường giáp.
- Trẻ em, phụ nữ có thai.
3. Cách dùng, liều dùng
Để công dụng thuốc Alicopin phát huy hết hiệu quả điều trị bệnh và an toàn, người bệnh cần tuân thủ đúng liều dùng và cách dùng đã được bác sĩ kê đơn và hướng dẫn.
3.1. Cách dùng
Thuốc được dùng theo đường uống, uống thuốc 1-3 lần mỗi ngày đều đặn theo một liệu trình đặt sẵn. Nên dùng thuốc theo một liệu trình dài khoảng 4-6 tuần để thấy hiệu quả của thuốc.
Lưu ý khi uống thuốc nên uống nguyên viên thuốc với nước, không nên bẻ nhỏ hay nghiền nát hoặc phân tán viên thuốc sẽ dễ làm ảnh hưởng đến thành phần thuốc. Bên cạnh đó, không được uống thuốc cùng với rượu bia, cà phê, nước có gas, nước ngọt đóng chai... có thể sẽ làm gia tăng thêm các tác dụng phụ của thuốc.
3.2. Liều dùng
Liều dùng là do bác sĩ điều trị chỉ định dựa vào tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân, diễn tiến của bệnh. Liều thường dùng khi mới bắt đầu điều trị là 5 – 10mg mỗi ngày.
Tiếp tục dùng thuốc theo liệu trình đã được bác sĩ đưa ra, kể cả khi thấy bệnh thuyên giảm, không được tự ý ngưng thuốc, bỏ dở liệu trình điều trị khi chưa được bác sĩ chỉ định.
4. Tác dụng phụ
Tác dụng phụ thường gặp khi dùng thuốc Alicopin bao gồm: buồn ngủ, chóng mặt, choáng váng, tim đập nhanh, tăng tiết nước bọt, tăng cân, táo bón, trầm cảm, lo âu, kích động, lú lẫn.
Thuốc cũng có thể gây ra các triệu chứng ngoại tháp như đau bụng, co cơ, cứng cơ, bồn chồn, run rẩy.
Những triệu chứng này thường nhẹ và giảm dần sau vài ngày điều trị bằng thuốc. Tuy nhiên, nếu có các triệu chứng sau đây thì người bệnh cần gọi ngay cho bác sĩ điều trị hoặc trực tiếp đến cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra và xử trí kịp thời. Các triệu chứng nguy hiểm bao gồm: Co thắt cơ bắp, quai hàm và cổ, nói chậm hoặc nói rất khó, đi bộ xáo trộn, run hoặc không có khả năng ngồi yên, khó thở hoặc khó nuốt, sốt, ớn lạnh...
5. Tương tác thuốc
Thành phần haloperidol có trong thuốc Alicopin có thể tương tác với một số thuốc khác. Và dù là tương tác hợp đồng hay đối kháng thì cũng đều gây ảnh hưởng đến hiệu quả của các thuốc đang dùng hoặc khiến cho tác dụng phụ thêm nặng hơn.
Vì vậy, người bệnh nên báo cho bác sĩ biết về các loại thuốc, kể cả thực phẩm chức năng, vitamin hay thảo dược đang dùng để được bác sĩ tư vấn và có chỉ định phù hợp nhất nhằm tránh tương tác thuốc.
Một số tương tác thuốc của haloperidol bao gồm:
- Thuốc gây buồn ngủ hay thuốc chống tăng huyết áp có thể tăng tác dụng hạ huyết áp và buồn ngủ của haloperidol và làm tăng nguy cơ bị ngã.
- Một số loại thuốc như ciprofloxacin, cimetidin, erythromycin, fluoxetine, fluvoxamin, isoniazid, ketoconazol có thể làm tăng nồng độ của haloperidol.
- Các loại thuốc có thể làm giảm nồng độ của haloperidol khi dùng chung bao gồm: cabamazepin, ritonavir, phenobarbital, phenytoin, rifampin, omeprazol, oxcarbazepine.
- Sử dụng ma túy, hút thuốc lá, uống rượu bia sẽ làm giảm hiệu quả của haloperidol.
- Khi dùng haloperidol cùng các thuốc ức chế thần kinh trung ương có thể làm tăng tác dụng của các thuốc ức chế thần kinh trung ương.
- Dùng chung haloperidol với thuốc chống trầm cảm có thể làm tăng tác dụng an thần của haloperidol.
- Dùng đồng thời haloperidol với lithi có thể gây độc đối với thần kinh hoặc triệu chứng ngoại tháp.
- Dùng haloperidol với thuốc chống viêm không steroid có thể gây ngủ gà và lú lẫn nặng.
6. Lưu ý và thận trọng
Để sử dụng thuốc Alicopin đạt hiệu quả điều trị bệnh tốt nhất, an toàn và nhanh chóng nhất, người bệnh cần thận trọng và chú ý:
- Dùng thuốc theo đúng chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ có chuyên môn. Không nên tự ý thay đổi liều lượng hoặc ngưng thuốc, bỏ dở liệu trình dùng thuốc khi chưa có chỉ định từ bác sĩ.
- Thận trọng khi dùng thuốc ở trẻ em, thanh thiếu niên và người già.
- Chú ý đề phòng khi dùng thuốc ở bệnh nhân suy gan, suy thận, bệnh mạch máu não, rối loạn tim mạch, bệnh về chức năng hô hấp, bệnh tiểu đường, bệnh nhược cơ, bệnh phì đại tuyến tiền liệt, rối loạn nội tiết.
- Mặc dù chưa có nghiên cứu đầy đủ nhưng haloperidol được khuyến cáo không dùng cho phụ nữ mang thai để tránh gây độc tính ở thai nhi.
- Thuốc được bài tiết qua sữa mẹ, vì thế, phụ nữ cho con bú nếu được chỉ định dùng thuốc thì không nên cho con bú.
- Thuốc có thể gây chóng mặt, nhức đầu, choáng váng làm ảnh hưởng đến khả năng lái xe hoặc vận hành máy móc, vì thế không nên lái xe, vận hành máy móc khi đang dùng thuốc.
7. Quên liều, quá liều
Quên liều: Uống ngay khi nhớ ra, nhưng nếu thời điểm nhớ ra gần với thời điểm của liều kế tiếp thì bỏ qua liều quên. Tuyệt đối không dùng liều gấp đôi ở lần uống kế tiếp để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
Quá liều: Khi mới bắt đầu có những triệu chứng quá liều của haloperidol thì nên rửa dạ dày và dùng than hoạt tính. Điều trị tích cực triệu chứng và điều trị hỗ trợ để tránh nguy hiểm đến tính mạng. Trong trường hợp khẩn cấp thì gọi cấp cứu và đưa người bệnh đến bệnh viện gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
Mong rằng thông qua bài viết này mọi người đã nắm được thông tin về công dụng của thuốc Alicopin và cách dùng, cũng như liều dùng. Tuy nhiên, những thông tin này không nhằm mục đích chẩn đoán và điều trị bệnh. Vì vậy, để sử dụng thuốc an toàn và hiệu quả người bệnh cần thăm khám bác sĩ chuyên khoa và thực hiện theo đúng chỉ định, kê đơn của bác sĩ.
