Có nên cho bé ăn muối iot?

1. Iot là gì?

Iot là một chất dinh dưỡng cần thiết cho con người. Mặc dù chỉ cần một lượng nhỏ, thành phần này vô cùng quan trọng đối với sự tăng trưởng, phát triển của trẻ nhỏ từ trong giai đoạn bào thai và cả trong những năm tháng đầu đời.

Iot xuất hiện tự nhiên ở trong môi trường biển và trong một số loại đất, được điều chế thành muối iot. Ngoài ra, iot cũng được tìm thấy trong các loài sinh vật biển (bao gồm cá, tôm và rong biển), một số thực vật trồng trên đất giàu iot và trong các sản phẩm của động vật ăn cỏ trên đất có chứa iot. Bên cạnh đó, loại vi chất này cũng được thêm vào một số thực phẩm chế biến, như sữa công thức, đồ hộp và các loại bánh mì, bánh nướng.

2. Vai trò của iot đối với sức khỏe trẻ em

Thiếu iot là nguyên nhân chính gây ra tổn thương não ở thời kỳ thơ ấu. Hệ quả của tình trạng này là dẫn đến sự suy giảm phát triển nhận thức và vận động, ảnh hưởng đến kết quả học tập của trẻ ở trường. Ở tuổi trưởng thành, thiếu iot cũng gây ảnh hưởng đến năng suất lao động cũng như khả năng tìm được việc làm.

Điều đặc biệt quan trọng là phụ nữ mang thai phải bổ sung đủ iot trong chế độ ăn uống của mình nhằm phòng chống thiếu iot cho thai nhi và trẻ sơ sinh khi chào đời. Bởi iot là chất dinh dưỡng quan trọng trong quá trình phát triển từ giai đoạn thai nhi, đặc biệt là đối với não bộ. Thiếu iot trong thai kỳ không chỉ dẫn đến tổn thương não của thai nhi mà còn gây ra tình trạng nhẹ cân, sinh non và tăng tỷ lệ tử vong chu sinh và trẻ sơ sinh.

Sau đó, trẻ nhỏ cũng có nguy cơ thiếu iot đặc biệt cao vì não vẫn cần iot để phát triển trong hai năm đầu đời. Ngoài ra, thiếu iot ở trẻ em là nguyên nhân dẫn đến bướu cổ, suy giáp, các rối loạn về phát triển thể chất và nhận thức.

Thiếu iot hoàn toàn có thể dễ dàng được ngăn ngừa với chi phí thấp, đơn giản bằng cách sử dụng muối iot cho bé trong chế độ dinh dưỡng hằng ngày. Chính vì thế, phương pháp tốt nhất và ít tốn kém nhất để ngăn ngừa rối loạn do thiếu iot này cần vận động toàn dân hiện đang được thực hiện ở nhiều nước, nâng cao chất lượng của dân số.

3. Nhu cầu iot và các nguồn cung cấp iốt phù hợp cho trẻ nhỏ

Có nên cho bé ăn muối iot không? Các giá trị tham khảo dưới đây về lượng iot cần cung cấp cho trẻ em theo tuổi như sau:

• Trẻ sơ sinh từ 0-6 tháng tuổi cần 90 μg iot mỗi ngày.
• Trẻ từ 7-12 tháng tuổi cần 110 μg iot mỗi ngày.
• Trẻ từ 1-8 tuổi cần 90 μg iot mỗi ngày.
• Trẻ từ 9-13 tuổi cần 120 μg iot mỗi ngày.
• Trẻ thanh thiếu niên từ 14-18 tuổi cần 150 μg iot mỗi ngày.

Các loại thực phẩm sau đây trong chế độ ăn uống của gia đình mỗi tuần sẽ giúp đảm bảo rằng trẻ em được cung cấp đủ iot:

• Bánh mì đóng gói: Các loại bánh mì chế biến sẵn trên thị trường có thể đã chứa iot, vì vậy hãy kiểm tra nhãn thực phẩm để biết lượng iod cung cấp trong khẩu phần.
• Hải sản: các chuyên gia khuyến cáo nên ăn 2-3 bữa hải sản mỗi tuần. Tuy nhiên, một số loại cá - như cá vảy, cá kiếm và cá ngừ - có hàm lượng thủy ngân cao hơn những loại khác nên cần hạn chế lựa chọn để chế biến thức ăn cho trẻ nhỏ. Cá hồi đóng hộp và rong biển là những nguồn thực phẩm cung cấp iot tốt nhất cho trẻ.
• Trứng, rau, thịt và các sản phẩm từ sữa: Có chứa một lượng iot nhất định nhưng cần lưu ý rằng lượng iot trong những thực phẩm này khác nhau.
• Trẻ nhỏ được cho ăn chay trường có thể cần cân nhắc bổ sung iot hoặc thực phẩm thuần chay giàu iot như sữa đậu nành tăng cường và rong biển.

Bên cạnh các loại thực phẩm có chứa iot nêu trên, muối iot cho bé là sự lựa chọn để cung cấp iot đơn giản, tiết kiệm và hiệu quả. Cụ thể là bánh mì có thành phần gia vị sử dụng muối iot có thể cung cấp đủ iot mà không cần thêm muối iot trong thức ăn dùng ăn kèm.

4. Có nên cho bé ăn muối iot?

Trẻ sơ sinh cần iot để phát triển khỏe mạnh. Bằng cách cho trẻ ăn thức ăn giàu iot, cha mẹ có thể bảo vệ con mình khỏi các vấn đề sức khỏe phát sinh do thiếu iot.

Sữa mẹ là nguồn cung cấp iot duy nhất và tốt nhất cho trẻ sơ sinh trong 6 tháng đầu đời. Nuôi con bằng sữa mẹ là cung cấp nguồn dinh dưỡng toàn diện, giúp phát triển trí não và hệ thần kinh của trẻ. Theo đó, nếu trẻ bú mẹ hoàn toàn, trẻ không cần được bổ sung muối iot. Tuy nhiên, các bà mẹ đang cho con bú có thể được khuyến nghị bổ sung iot để đảm bảo rằng em bé được cung cấp đủ iot. Ngược lại, nếu trẻ phải bú sữa công thức, hàm lượng iot trong sữa là đủ cung cấp cho trẻ theo khẩu phần.

Đến khi trẻ tập ăn dặm, việc lựa chọn thức ăn đa dạng và phong phú, chú trọng các sản phẩm từ biển, cho trẻ tiếp tục uống sữa và sử dụng các sản phẩm chế biến từ sữa có thể đảm bảo cung cấp iot đủ theo nhu cầu.

Vì suy giáp bẩm sinh do thiếu iot ở trẻ em có thể được chẩn đoán bằng xét nghiệm nước tiểu hoặc chức năng tuyến giáp, tình trạng này ngay khi được phát hiện cần được theo dõi và điều chỉnh. Lúc này, ​​bác sĩ sẽ cân nhắc có nên cho bé ăn muối iot hay không hoặc chỉ định các liệu pháp tăng hàm lượng iot của trẻ. Việc cho trẻ dưới 1 tuổi ăn muối, mặc dù có thể cung cấp được iot cần thiết cho trẻ nhưng có thể không tốt cho thận của trẻ. Hơn nữa, việc bổ sung muối vào chế độ ăn cho trẻ quá sớm có thể ảnh hưởng đến vị giác của trẻ, hình thành thói quen ăn mặn sớm và tiềm ẩn các rủi ro bệnh lý tim mạch trong tương lai.

Như vậy, khi trẻ lớn hơn 1 tuổi, việc nêm nếm gia vị cho trẻ nên bằng muối iot thay cho muối thông thường. Ngoài ra, cha mẹ cần phải lưu ý muối iot cho bé để đảm bảo giữ đúng hàm lượng iot trong sản phẩm thì cần được bảo quản trong hộp kín bằng thủy tinh hoặc nhựa. Khi tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng và độ ẩm, muối iot có thể bị hủy hoại, biến chất. Ngoài ra, nên sử dụng muối iốt trong vòng 12 tháng kể từ khi đóng gói.

Tóm lại, thường xuyên bổ sung iot dưới mọi hình thức đều quan trọng đối với tuyến giáp và sự phát triển toàn diện của trẻ. Trong đó, sử dụng muối iot cho bé là cách thức đơn giản nhất, hiệu quả và tiết kiệm cho mỗi gia đình. Tuy nhiên, đối với trẻ dưới 1 tuổi ăn muối, dùng quá nhiều muối là không tốt cho sức khỏe của trẻ và cả người lớn. Vì vậy, tốt nhất là cha mẹ nên lấy iot từ các nguồn thực phẩm đa dạng, phong phú để đảm bảo cung cấp đủ iot một cách an toàn cho cả nhà.

Bên cạnh đó, cha mẹ còn cần bổ sung cho con các vi khoáng chất thiết yếu như kẽm, Lysine, crom, selen, vitamin B1,... để đáp ứng đầy đủ nhu cầu về dưỡng chất ở trẻ. Việc bổ sung các vitamin thiết yếu này còn hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường khả năng hấp thu dưỡng chất, giúp cải thiện tình trạng biếng ăn, giúp trẻ ăn ngon miệng. Cha mẹ có thể đồng thời áp dụng việc bổ sung chất qua đường ăn uống và các thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ tự nhiên để bé dễ hấp thụ. Điều quan trọng nhất là việc cải thiện triệu chứng cho bé thường phải diễn ra trong thời gian dài. Việc kết hợp nhiều loại thực phẩm chức năng cùng lúc hoặc thay đổi liên tục nhiều loại trong thời gian ngắn có thể khiến hệ tiêu hóa của bé không kịp thích nghi và hoàn toàn không tốt.

Vì vậy cha mẹ phải thực sự kiên trì đồng hành cùng con và thường xuyên truy cập website vinmec.com để cập nhật những thông tin chăm sóc cho bé hữu ích nhé.