Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thục Vỹ - Bác sĩ Chẩn Đoán Hình Ảnh - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.
Thuyên tắc phổi xảy ra khi cục máu đông bị kẹt trong động mạch phổi và chặn lưu lượng máu đến phổi. Nguyên nhân thường do cục huyết khối bắt xuất phát từ hệ thống tĩnh mạch sâu của chi dưới hoặc các nơi khác của cơ thể.
1. Triệu chứng của thuyên tắc phổi
Các triệu chứng phổ biến nhất của thuyên tắc phổi thường khởi phát cấp tính gồm:
- Đau ngực: Cơn đau thường được mô tả giống như bệnh viêm màng phổi, cơ đau càng nặng hơn hoặc đau nhói khi người bệnh khi hít thở sâu.
- Khó thở: Người bệnh có thể khó thở khi nghỉ ngơi và khó thở nặng hơn khi hoạt động.
- Thiếu oxy: Giảm nồng độ oxy trong máu
- Các dấu hiệu như: Huyết áp, nhịp tim, nhịp thở và độ bão hòa oxy có thể là bình thường hoặc bất thường, tùy thuộc vào kích thước của cục máu đông gây thuyên tắc và mức độ ảnh hưởng đến mô phổi. Cục máu đông càng lớn thì các dấu hiệu sinh tồn càng kém ổn định.
Dấu hiệu sinh tồn bất thường có thể bao gồm:
- Nhịp tim nhanh
- Nhịp thở nhanh
- Hạ huyết áp
- Thiếu oxy: Giảm mức SaO2. Độ bão hòa oxy mô tả có bao nhiêu phân tử hemoglobin đang mang oxy. Mức oxy bình thường thường lớn hơn 92% -93%.
2. Biến chứng của thuyên tắc phổi
- Do các cơ quan bị thiếu do oxy cần thiết để hoạt động nên người bệnh lo lắng, mệt mỏi và chóng mặt.
- Nếu cục máu đông đủ lớn, nó có thể khiến tim khó bơm máu hơn qua các động mạch phổi bị chặn khiến tăng gánh nặng cho tim, tăng áp lực bên trong tim và làm căng cơ tim.
- Tử vong đột ngột là biến chứng thường gặp của thuyên tắc phổi. Người bệnh gục xuống, ngừng thở và ngừng tim mà không có triệu chứng cảnh báo trước đó.
3. Vai trò của Chụp X-quang ngực trong chẩn đoán thuyên tắc phổi
- X-quang ngực được thực hiện nhằm tạo ra hình ảnh của tim, phổi, mạch máu, đường thở, xương ngực và cột sống của người bệnh. X-quang ngực cũng có thể cho thấy chất lỏng trong hoặc xung quanh phổi hoặc không khí xung quanh phổi.
- Nếu người bệnh có triệu chứng đau ngực, chấn thương ngực hoặc khó thở, thì người bệnh sẽ được chụp X-quang ngực đầu tiên. Hình ảnh X-quang ngực sẽ giúp bác sĩ xác định xem người bệnh có vấn đề về tim, phổi bị xẹp, viêm phổi, gãy xương sườn, khí phế thũng, ung thư hoặc bất kỳ tình trạng nào khác.
Tuy nhiên, chụp X-quang ngực không thể kết luận chẩn đoán thuyên tắc phổi và thậm chí trên phim chụp X-quang ngực có thể xuất hiện bình thường trong khi người bệnh có thuyên tắc phổi, nhưng X-quang ngực có thể hữu hiệu trong việc giúp bác sĩ loại trừ một số bệnh lý có các triệu chứng giống như bệnh thuyên tắc phổi.
Để kết luận chẩn đoán, bác sĩ sẽ thực hiện thêm các kỹ thuật chẩn đoán sau:
- Xét nghiệm máu
- Chụp cắt lớp cắt lớp vi tính
- Chụp nhấp nháy thông khí, tưới máu phổi (V/Q scans)
- Chụp động mạch phổi
- Chụp MRI. Đây có thể là lựa chọn tốt nếu người bệnh đang mang thai hoặc bác sĩ lo ngại kỹ thuật chẩn đoán có sử dụng thuốc cản quang có thể gây nguy hiểm cho người bệnh.
- Siêu âm tim. Mặc dù siêu âm tim không phát hiện ra thuyên tắc phổi, nhưng kỹ thuật này rất hữu ích để phát hiện tình trạng quá tải của tim.
Thuyên tắc phổi có thể khó chẩn đoán, đặc biệt ở những người có tiền sử mắc bệnh tim hoặc phổi. Vì lý do đó, bác sĩ sẽ hỏi kỹ về tiền sử bệnh tật, khám thể chất và đặc biệt, sẽ chỉ định thực hiện một vài loại xét nghiệm hoặc kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang, xét nghiệm máu, chụp CT...
Hiện nay, tại Bệnh Viện Đa khoa Quốc Tế Vinmec đang áp dụng phương pháp tiêu sợi huyết để điều trị cấp cứu bệnh nhân bị tắc mạch phổi. Với trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại cho kết quả CT perfusion trong vòng 7 phút và thực hiện thường quy.
Kỹ thuật được thực hiện bởi đội ngũ y bác sĩ giàu chuyên môn, dày dặn kinh nghiệm tại hệ thống y tế Vinmec trên toàn quốc.
Thạc sĩ. Bác sĩ Nguyễn Thục Vỹ có 09 năm kinh nghiệm trong chuyên ngành Chẩn Đoán Hình Ảnh. Bác sĩ Vỹ có nhiều năm kinh nghiệm làm việc tại khoa Chẩn Đoán Hình Ảnh bệnh viện đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, được đào tạo và tham gia nhiều khóa học về chuyên ngành chẩn đoán hình ảnh ở bệnh viện Đại học Y Dược Huế, Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chính Minh, Bệnh viện Chợ Rẫy. Hiện đang công tác tại khoa Chẩn Đoán Hình Ảnh Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Nha Trang.
Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý Khách có thể liên hệ Hệ thống Y tế Vinmec trên toàn quốc, hoặc đăng ký khám trực tuyến TẠI ĐÂY.
XEM THÊM:
