Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, Bác sĩ Phạm Mạnh Chung - Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hạ Long
Vôi hóa động mạch vành là một dấu hiệu sớm của bệnh mạch vành, khi mảng xơ vữa tích tụ trong thành động mạch. Theo thời gian, mảng xơ vữa có thể đông cứng hoặc vỡ ra gây hẹp lòng động mạch vành và làm giảm lượng máu nuôi tim, gây ra những cơn đau ngực hoặc cảm giác khó chịu ở ngực, thậm chí gây nhồi máu cơ tim. Chụp cắt lớp vi tính mạch vành là công cụ chẩn đoán mạch vành vôi hóa hiệu quả.
1. Chụp CT mạch vành là gì?
Chụp cắt lớp vi tính đánh giá vôi hóa mạch vành là một khảo sát khá đơn giản. Bệnh nhân nằm im trong máy chụp khoảng 10 phút để chụp tim. Những hình ảnh sẽ được hiển thị xem mạch vành có bị vôi hóa hay không.
2. Các tên gọi khác của chụp CT mạch vành
- Calcium scan test: Chụp CT scan tìm vôi hóa.
- Cardiac CT for calcium scoring: CT scan tim tìm chỉ số vôi hóa mạch vành.
- Chụp cắt lớp vi tính chùm điện tử (Electron beam computed tomography - EBCT hoặc Electron beam tomography - EBT).
- Chụp cắt lớp vi tính đa dãy (Multidetector computed tomography - MDCT).
- Calcium scan test: Chụp CT scan tìm vôi hóa.
- Cardiac CT for calcium scoring: CT scan tim tìm chỉ số vôi hóa mạch vành.
- Chụp cắt lớp vi tính chùm điện tử (Electron beam computed tomography - EBCT hoặc Electron beam tomography - EBT).
- Chụp cắt lớp vi tính đa dãy (Multidetector computed tomography - MDCT).
3. Máy chụp CT mạch vành
Hai loại máy có thể hiển thị mức độ canxi trong động mạch vành là chụp cắt lớp vi tính chùm điện tử (Electron beam computed tomography – EBCT) và chụp cắt lớp vi tính đa dãy (Multidetector computed tomography – MDCT). Cả 2 loại đều sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh của tim. Bác sĩ sẽ nghiên cứu các hình ảnh để tiên lượng bệnh nhân có nguy cơ bệnh tim trong tương lai hay không.
4. Lợi ích của việc chụp CT đánh giá mức độ vôi hóa mạch vành
Chụp CT scan đánh giá vôi hóa mạch vành đem lại lợi ích nhiều nhất cho những người có nguy cơ bị đau tim trung bình. Bác sĩ có thể tính toán nguy cơ mắc bệnh trong 10 năm. Những người có nguy cơ trung bình chịu 10 -20% khả năng xảy ra cơn đau tim trong vòng 10 năm tới. Chụp CT scan đánh giá vôi hóa mạch vành có thể giúp các bác sĩ quyết định vấn đề về việc bệnh nhân nào trong nhóm này cần can thiệp điều trị.
Chụp cắt lớp vi tính đánh giá điểm vôi hóa động mạch vành là sử dụng máy chụp cắt lớp vi tính không tiêm thuốc đối quang iốt để làm hiện hình các nốt xơ vữa, vôi hóa hệ thống động mạch vành trên hình ảnh cắt lớp. Nó chỉ cho phép xác định mức độ vôi hóa động mạch vành nhưng không đánh giá được mức độ hẹp và bản chất của mảng xơ vữa động mạch.
5. Quy trình chụp chụp cắt lớp vi tính mạch vành
Người chụp ít bị hạn chế trước khi chụp. Tuy nhiên, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh tránh uống cà phê và hút thuốc trong 4 giờ trước khi chụp. Trước khi chụp, bệnh nhân sẽ cởi quần áo, thắt lưng ra và mặc áo choàng của bệnh viện. Cởi tất cả đồ trang sức ở cổ hoặc trên ngực.
Chụp CT scan đánh giá vôi hóa mạch vành được thực hiện tại bệnh viện hoặc phòng khám ngoại trú. Các kỹ thuật viên sẽ làm sạch vùng ngực của bệnh nhân và dán các miếng dính với bộ cảm biến được gọi là điện cực. Các điện cực được kết nối với một máy điện tâm đồ (electrocardiogram –ECG). Các điện tâm đồ sẽ ghi lại hoạt động điện của tim trong quá trình chụp, giúp chụp tim vào thì tâm trương (lúc tim nghỉ giữa các lần co bóp).
Máy CT scan là một cỗ máy lớn có một ống tròn rỗng ở trung tâm. Bệnh nhân sẽ nằm ngửa trên bàn trượt, sau đó có thể trượt vào bên trong ống tròn của máy. Bên trong máy, một ống phát tia X sẽ di chuyển xung quanh cơ thể để có hình ảnh của tim.
Kỹ thuật viên điều khiển máy từ phòng kế bên. Các kỹ thuật viên sẽ yêu cầu nằm yên và nín thở trong thời gian ngắn trong mỗi lần chụp. Bệnh nhân có thể được cho thuốc để làm chậm nhịp tim, giúp máy chụp ảnh tim rõ ràng hơn.
6. Chụp CT đánh giá vôi hóa mạch vành kéo dài bao lâu?
Chụp CT scan đánh giá vôi hóa mạch vành sẽ mất khoảng 10-15 phút, mặc dù quy trình quét thực tế sẽ chỉ mất vài giây. Bệnh nhân có thể trở lại hoạt động bình thường sau khi chụp CT đánh giá vôi hóa mạch vành.
7. Nguy cơ khi chụp CT đánh giá mạch vành
Chụp CT đánh giá vôi hóa mạch vành có rất ít nguy cơ. Kỹ thuật này không xâm lấn, không có phẫu thuật và không có dụng cụ nào được đưa vào cơ thể. Không giống như một số kỹ thuật chụp CT khác, chụp CT scan đánh giá vôi hóa mạch vành không yêu cầu tiêm thuốc cản quang.
Chụp CT đánh giá vôi hóa mạch vành có thể liên quan đến bức xạ, mặc dù liều tia sử dụng được coi là nhỏ. Chụp cắt lớp vi tính chùm điện tử (EBCT) sử dụng bức xạ ít hơn so với chụp cắt lớp vi tính đa dãy (MDCT). Trong cả hai trường hợp, tổng liều bức xạ nhận được khi chụp rơi vào khoảng bằng với liều bức xạ khi tiếp xúc với tự nhiên trong vòng 1 năm.
XEM THÊM:
