Bệnh gout mãn tính là một căn bệnh viêm khớp gây ra bởi sự tích tụ quá mức của acid uric trong máu, dẫn đến hình thành tinh thể urat lắng đọng ở các khớp. Căn bệnh này không có thuốc chữa khỏi hoàn toàn, tuy nhiên, với việc điều trị kịp thời và đúng cách, người bệnh có thể kiểm soát được các triệu chứng, ngăn ngừa các biến chứng xảy ra.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Bệnh gout mãn tính
Bệnh gout mãn tính xảy ra khi quá trình sản xuất và loại bỏ acid uric không được cân bằng trong thời gian dài, dẫn đến tình trạng tích tụ quá nhiều acid uric và hình thành tinh thể urat tại nhiều bộ phận trong cơ thể, đặc biệt là các khớp.
Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tình trạng acid uric cao có thể phát triển thành Gout mãn tính. Cơn Gout cấp tính thường xảy ra trước tiên, sau đó các cơn đau sẽ xuất hiện ngày càng nhiều với mức độ đau gia tăng, cuối cùng dẫn đến Gout mãn tính.
Bệnh Gout có thể tiến triển từ giai đoạn cấp tính sang giai đoạn mãn tính trong khoảng thời gian từ vài năm đến hàng chục năm. Trong thời gian này, người bệnh có thể không gặp bất kỳ triệu chứng nào, tuy nhiên các tinh thể urat vẫn âm thầm tích tụ, khiến tình trạng bệnh ngày càng nghiêm trọng hơn.
Điều trị bệnh Gout mãn tính khó khăn và tốn nhiều thời gian hơn so với Gout cấp tính. Nếu không can thiệp kịp thời, các biến chứng của Gout mãn tính có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe.
2. Nguyên nhân gây ra
Các nguyên nhân dưới đây thường khiến bệnh Gout tiến triển thành mãn tính:
- Tính chủ quan của người bệnh: Đây là một nguyên nhân khá thường gặp khiến bệnh Gout trở nên nghiêm trọng hơn. Người bệnh thường có tâm lý chủ quan, không đánh giá đúng mức độ nghiêm trọng của bệnh, đặc biệt là khi tự ý ngừng điều trị khi thấy triệu chứng bệnh đã thuyên giảm. Có những bệnh nhân vừa qua cơn Gout cấp nhưng lại tự ý ngừng điều trị vì nghĩ rằng bệnh không nghiêm trọng và không gây ra biến chứng.
- Việc không phát hiện và điều trị kịp thời cơn Gout cấp có thể dẫn đến sự chuyển biến của bệnh từ giai đoạn cấp tính sang giai đoạn mãn tính nếu không được điều trị đúng cách.
- Chế độ dinh dưỡng không hợp lý, bao gồm việc tiêu thụ quá nhiều purin và uống nhiều rượu bia, có thể là nguyên nhân gây ra bệnh gout mãn tính.
- Nếu người bệnh sử dụng thuốc không đúng cách: Việc không tuân thủ chính xác liệu trình điều trị hoặc dùng thuốc sai cách có thể khiến bệnh không chỉ không cải thiện mà còn trở nên nghiêm trọng hơn.
3. Triệu chứng của bệnh gout mãn tính
Những dấu hiệu của bệnh Gout mãn tính bao gồm:
- Viêm khớp do Gout mạn tính: Tình trạng viêm cấp tái phát nhiều lần và có chiều hướng nặng dần. Tổn thương có thể bắt đầu tại khớp đầu tiên và sau đó lan rộng đến các khớp khác trên cơ thể, chẳng hạn như khớp bàn - ngón chân, khớp ngón chân cái bên đối diện, khớp gối, khớp cổ chân, cổ tay và khuỷu tay. Cơn đau và viêm khớp có thể dẫn đến biến dạng và phá hoại khớp.
- Sự hình thành hạt Tophi: Hạt Tophi là hiện tượng xảy ra ở bệnh nhân mắc bệnh Gout mãn tính. Chúng phát sinh từ sự tích tụ của các muối urat natri trong các mô liên kết. Lúc đầu, hạt Tophi có kích thước nhỏ và có thể di chuyển quanh các khớp. Qua thời gian, các tinh thể muối này sẽ phát triển lớn hơn, hình thành các khối nổi dưới da với các đặc điểm như sau: kích thước thay đổi, không đau, hình tròn và rắn. Phần da che phủ các hạt Tophi thường mỏng, bình thường và cho thấy màu trắng nhạt của tinh thể bên trong. Những nơi thường thấy hạt Tophi bao gồm khuỷu tay, vành tai, gần các khớp bị tổn thương, bàn tay, bàn chân và cổ tay. Hạt Tophi có thể gây ra biến dạng và hạn chế sự vận động của tay và chân. Nếu các hạt bị vỡ, có thể xảy ra tình trạng nhiễm trùng, viêm và hoại tử.
- Sỏi thận: Nồng độ acid uric cao kéo dài khiến thận phải làm việc nhiều hơn để loại bỏ chất dư thừa và điều chỉnh sự cân bằng. Sự gia tăng tích tụ acid uric trong thận có thể dẫn đến việc hình thành hạt Tophi ở khớp và các tinh thể urat có xu hướng kết tinh, lắng đọng tại thận, gây ra sỏi thận.
4. Biến chứng của bệnh Gout
- Tổn thương thận: Nồng độ acid uric quá cao gây suy giảm chức năng thận và hệ tiết niệu nghiêm trọng. Các tinh thể muối urat lắng đọng, gây sỏi thận, tắc ống thận, viêm khe thận... Nếu không điều trị kịp thời, bệnh nhân có nguy cơ cao suy thận hoặc nhiễm độc thận.
- Nguy cơ tim mạch: Tinh thể muối urat lắng đọng trong lòng mạch, cản trở lưu thông máu, gây tổn thương mạch máu, đau tim, viêm màng cơ tim. Nguy hiểm hơn, tinh thể này còn tích tụ tại mạch máu não, tăng nguy cơ đột quỵ, đe dọa tính mạng.
- Các biến chứng khác: Bệnh gout mãn tính còn gây ra nhiều biến chứng khác, ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể như mắt (khô mắt, đục thủy tinh thể), thần kinh (rối loạn cảm xúc), đường tiêu hóa (viêm loét dạ dày tá tràng). Ngoài ra, việc dùng thuốc kéo dài còn tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
5. Điều trị Gout mạn tính
Bệnh Gout mãn tính yêu cầu thời gian và chi phí điều trị cao hơn so với Gout cấp. Mục tiêu chính là ngăn chặn các đợt cấp, giảm thiểu biến chứng và tổn thương. Để đạt được hiệu quả điều trị, nồng độ acid uric cần duy trì dưới 6 mg/dL. Các phương pháp điều trị bệnh Gout mãn tính bao gồm:
- Người mắc bệnh Gout mãn tính cần tuân theo chế độ ăn tương tự như khi bị Gout cấp tính. Cần có chế độ ăn uống khoa học, không vượt quá 150g protein mỗi ngày và nên tránh các thực phẩm giàu Purin như tôm, cua, nội tạng động vật, thịt bê và cá béo. Rượu bia và các chất kích thích như cà phê và trà cũng nên được hạn chế. Nên sử dụng nước khoáng kiềm để làm giảm lượng acid uric dư thừa.
- Điều trị Gout mạn tính bằng thuốc: Bệnh nhân Gout sẽ được chỉ định các loại thuốc để điều trị, bao gồm thuốc chống viêm và thuốc giảm lượng acid uric trong máu. Thuốc chống viêm được chỉ định cho những người có cơn Gout cấp tính hoặc tổn thương xương khớp do Gout mãn tính. Các loại thuốc chống viêm thường dùng là thuốc chống viêm không steroid, Corticoid và Colchicin. Những thuốc này có thể được dùng đơn độc hoặc kết hợp theo chỉ định của bác sĩ. Thuốc giảm acid uric máu sẽ được kê dựa trên mức độ acid uric trong cơ thể. Thường thì bệnh nhân cần dùng thuốc này cho đến khi nồng độ acid uric dưới 6 mg/dl, trong khi bệnh nhân Gout mãn tính có hạt Tophi cần đạt nồng độ acid uric dưới 5mg/dl.
6. Phòng ngừa bệnh Gout
Để phòng ngừa bệnh Gout mãn tính, mọi người có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Khi thấy dấu hiệu của bệnh Gout, bệnh nhân cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị thay vì tự ý sử dụng thuốc.
- Thực hiện kiểm tra định kỳ giúp theo dõi tình trạng bệnh và giải quyết các vấn đề bất thường.
- Thực hiện tập thể dục hàng ngày.
- Xây dựng một chế độ ăn uống khoa học.
- Hạn chế tiêu thụ thịt đỏ, hải sản và các loại nội tạng động vật. Người mắc bệnh gout được khuyến khích ăn trứng và hoa quả. Lượng thịt tiêu thụ nên giới hạn ở mức 150g/ngày.
Hiện tại, với sự tiến triển của xã hội, tỷ lệ mắc bệnh Gout đang gia tăng và có xu hướng ảnh hưởng đến những người trẻ tuổi. Do đó, khi nhận thấy các triệu chứng điển hình của bệnh, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
