Đồ ăn dinh dưỡng cho bà bầu trong suốt quá trình mang thai với đầy đủ về cả số lượng và chất lượng rất quan trọng cho sự phát triển của trẻ. Chính vì vậy thai phụ được khuyến cáo nên tiêu thụ khoảng hơn 300 calo mỗi ngày so với trước khi mang thai và cố gắng xây dựng một chế độ dinh dưỡng khoa học cho 40 tuần mang thai.
1. Một số lưu ý khi xây dựng chế độ dinh dưỡng cho phụ nữ mang thai
Thai phụ nên ăn đa dạng các loại thức ăn để cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết. Khẩu phần ăn được khuyến cáo gồm có:
- 6-11 phần bánh mỳ
- 2-4 phần trái cây
- 4 phần rau hoặc có thể nhiều hơn
- 3 phần thực phẩm chứa protein (thịt gia cầm, cá, trứng hoặc các loại hạt)
- Các loại chất béo và đồ ngọt nên ăn một cách hạn chế
Thai phụ nên chọn các thực phẩm giàu chất xơ như bánh mì, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, mì ống và gạo, cũng như các loại trái cây và rau quả khác. Thực tế việc lấy nguồn chất xơ từ thực phẩm là tốt nhất, nhưng những thực phẩm chức năng cũng có thể giúp bổ sung lượng chất xơ cần thiết. Tuy nhiên cần phải trao đổi với bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thực phẩm chức năng nào. Thai phụ nên sử dụng thực phẩm chức năng với liều tăng dần và uống đủ nước khi tăng lượng chất xơ hấp thụ.
Vitamin và khoáng chất cũng là những thành phần thiết yếu trong chế độ ăn của phụ nữ mang thai. Thai phụ nên bổ sung thêm cả vitamin được khuyến cáo bởi bác sĩ trước khi sinh để cung cấp đủ lượng vitamin cần thiết.
Thai phụ cần ăn và uống ít nhất 4 phần các sản phẩm từ sữa và thức ăn giàu canxi mỗi ngày để đảm bảo lượng canxi nhận được từ 1000-1300 mg/ngày trong thai kỳ. Bên cạnh đó cũng cần ăn ít nhất 3 phần thực phẩm giàu sắt như thịt nạc, đậu và ngũ cốc để đảm bảo nhận được 27mg sắt mỗi ngày.
Khi mang thai, phụ nữ cần 220 μg iod mỗi ngày để đảm bảo sự phát triển của bộ não và hệ thần kinh của trẻ. Các nguồn thực phẩm chứa iod gồm có các sản phẩm từ sữa, phô mai, sữa chua cũng như khoai tây nướng hoặc một lượng nhỏ hải sản (cá tuyết, cá hồi, tôm).
Bổ sung vitamin C mỗi ngày từ các thực phẩm như cam, nho, dâu, mật ong, đu đủ, bông cải xanh, súp lơ, cà chua và các loại rau xanh. Phụ nữ mang thai cần khoảng 80-85 mg vitamin C mỗi ngày.
Bổ sung folate mỗi ngày từ các nguồn như rau có màu xanh đậm, thịt bê và các loại đậu. Phụ nữ mang thai cần ít nhất 0,64 mg folate mỗi ngày nên ngoài các loại thực phẩm có thể bổ sung thêm folate bằng acid folic. Bổ sung vitamin A mỗi ngày bằng các thực phẩm như cà rốt, bí ngô, khoai mang, củ cải đường.
2. Các loại thực phẩm nên tránh khi mang thai
Đầu tiên, phụ nữ mang thai nên tránh các thức uống có cồn trong suốt quá trình mang thai vì làm tăng khả năng sinh non, thiểu năng trí tuệ, dị tật bẩm sinh hoặc nhẹ cân của trẻ sơ sinh.
Lượng caffeine tiêu thụ trong một ngày của thai phụ nên ít hơn 300 mg nên cần phải chú ý khi sử dụng các thực phẩm như cà phê, trà đen, soda, đặc biệt là sô cô la đen có chứa một lượng caffeine đáng kể.
Cần giảm lượng chất béo ăn trước khi mang thai xuống khoảng 30% hoặc ít hơn tổng lượng calo hàng ngày. Ví dụ như một người ăn 2000 calo một ngày thì cần giảm một lượng chất béo khoảng 65g. Bên cạnh đó nên hạn chế lượng cholesterol hàng ngày đến 300 mg.
Phụ nữ có thai nên tránh ăn các loại thịt sống, cá sống đặc biệt là động vật có vỏ như hàu và nghêu.
3. Tại sao phụ nữ cần nhiều canxi hơn khi mang thai?
Canxi là một dưỡng chất cần thiết của cơ thể trong việc phát triển răng và xương chắc khỏe. Đồng thời canxi cũng giúp cho quá trình đông máu, các chức năng của cơ và thần kinh hoạt động bình thường. Khi thai nhi đang lớn dần cần một lượng lớn canxi để phát triển, nếu mẹ không cung cấp đủ canxi theo nhu cầu của trẻ thì trẻ có thể lấy canxi từ xương, dẫn tới hiện tượng loãng xương của phụ nữ mang thai.
Khuyến cáo về nhu cầu canxi cho phụ nữ mang thai và cho con bú là khoảng 1000 mg mỗi ngày. Thai phụ nên ăn ít nhất 4 phần sản phẩm từ sữa và thực phẩm giàu canxi để đảm bảo hấp thu được lượng canxi thích hợp. Nguồn canxi tốt nhất nên là các sản phẩm từ sữa như phô mai, sữa, súp kem. Canxi cũng có trong các loại thực phẩm như rau xanh (bông cải xanh,...), hải sản, đậu Hà Lan,...Ngoài ra vitamin D sẽ giúp cơ thể sử dụng canxi nên phụ nữ mang thai cần tiếp tiếp nhận đủ vitamin D thông qua tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, qua thực phẩm như sữa, trứng và cá.
Tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec đang triển khai Chương trình Chăm sóc thai sản dành cho các mẹ bầu. Khi đăng ký chương trình, sản phụ sẽ được thăm khám theo dõi bởi các bác sĩ, được các nhân viên gọi điện thông báo thường xuyên trước ngày đến lịch khám, siêu âm, xét nghiệm. Mẹ bầu có thể yên tâm, thoải mái nghỉ dưỡng trong suốt thai kỳ, không phải lo lắng về việc lỡ hẹn đi khám và đặt lịch khám.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.