Bài viết bởi Bác sĩ Nguyễn Công Hòa - Khoa Hồi sức tích cực - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City
Nhiều loại tai nạn có thể gây ra chấn thương vào bụng của bạn. Nguyên nhân phổ biến là tai nạn giao thông (ô tô và xe đạp, xe máy), các tai nạn khi bạn chơi thể thao, các tai nạn trong sinh hoạt hàng ngày, bị đánh, bị cướp..... Các chấn thương vào bụng tùy theo mức độ có thể từ đơn giản đến nghiêm trọng. Những chấn mạnh có thể gây vỡ tạng, tổn thương mạch máu ở ổ bụng, gây chảy máu trong ổ bụng gây sốc mất máu, có thể đe dọa tính mạng nếu không phát hiện và xử trí kịp thời.
1. TỔNG QUAN CHUNG
Chấn thương bụng là một vấn đề sức khỏe cộng đồng lớn trên toàn thế giới và nó có tỷ lệ gặp cao và tỷ lệ tử vong cao ở mọi quốc gia, bất kể mức độ phát triển kinh tế xã hội.
Chấn thương bụng được báo cáo là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở những bệnh nhân chấn thương nhập viện khoa cấp cứu.
Trên toàn cầu, khoảng một phần ba số bệnh nhân chấn thương là chấn thương bụng
Chấn thương bụng là tổn thương phổ biến thứ ba ở các bệnh nhân cấp cứu chấn thương cần phẫu thuật.
Ở các nước đang phát triển, chấn thương bụng đang gia tăng với tốc độ nhanh do sự gia tăng đô thị hóa, cơ giới hóa, bạo lực dân sự, chiến tranh và hoạt động tội phạm và tai nạn giao thông.
2. CƠ CHẾ G Y CHẤN THƯƠNG CÁC TẠNG TRONG Ổ BỤNG
Sự gia tăng đột ngột và rõ rệt của áp lực trong ổ bụng được tạo ra bởi các lực bên ngoài có thể làm vỡ một nội tạng rỗng. Hành khách đeo đai an toàn không có dây đeo vai có thể bị thương do cơ chế như vậy khi thắt lưng ép mạnh vào bụng.
Các lực vật tày tác động vào thành bụng trước có thể nén nội tạng bụng vào lồng ngực sau hoặc cột sống, dập nát mô. Các cơ quan rắn (ví dụ, lá lách và gan) đặc biệt dễ bị rách hoặc tổn thương theo cơ chế này. Người già và bệnh nhân nghiện rượu thường có thành bụng lỏng lẻo và có nhiều khả năng bị các chấn thương như vậy. Vỡ lách trong bao có thể xảy ra. Cấu trúc sau phúc mạc, như tá tràng hoặc tuyến tụy, có thể bị tổn thương với các chấn thương từ phía sau hoặc rất mạnh.
Các lực cắt, xoắn được tạo ra bởi sự giảm tốc đột ngột có thể gây ra các vết rách của cả hai cơ quan rắn và rỗng tại các điểm gắn vào phúc mạc.
Chúng cũng có thể tạo ra vết rách ở cuống mạch máu hoặc gây lóc tách kéo dài đến theo hướng đi của động mạch, dẫn đến nhồi máu cơ quan nhạy cảm. Thận dễ bị tổn thương do các lóc tách động mạch chủ bụng theo cơ chế gây thiếu máu.
Xương sườn bị gãy hoặc xương chậu có thể làm rách mô trong ổ bụng
3. TIỀN SỬ VÀ CƠ CHẾ G Y CHẤN THƯƠNG GIÚP ĐÁNH GIÁ MỨC ĐỘ NẶNG VÀ NGHIÊM TRỌNG CỦA CHẤN THƯƠNG BỤNG
Các đặc điểm của tai nạn liên quan đến mức độ năng của chấn thương bụng là đáng kể, bao gồm những đặc điểm được liệt kê ở đây:
● Loại xe và vận tốc
● Xe có bị lật hay không (cơ chế lật có liên quan đến việc tăng nguy cơ chấn thương nghiêm trọng hay không)
● Vị trí của bệnh nhân trong xe (vị trí ngồi bên hông va chạm có liên quan đến chấn thương ngực nghiêm trọng trong các vụ va chạm bên hông).
● Mức độ xâm nhập vào khoang hành khách (xâm nhập vào không gian hành khách> 6 inch [15 cm] có liên quan đến tăng nguy cơ chấn thương).
●Mức độ thiệt hại cho chiếc xe
● Biến dạng tay lái (biến dạng vô lăng có liên quan đến tăng nguy cơ chấn thương ngực cho hành khách ngồi ghế trước).
● Có thắt dây an toàn không? Và nếu có loại nào đã được sử dụng.
● Túi khí có bung không?.
Mức độ thương tích cho người đi bộ thay đổi theo tốc độ và kích thước của chiếc xe nổi bật. Người đi bộ thường duy trì một bộ ba chấn thương ở chân, thân và đầu cổ;
Những dấu hiệu nguy hiểm sau khi bạn hoặc ai đó bị chấn thương vào bụng bao gồm:
- Bụng cứng hoặc đau, ấn tay vào bụng nạn nhân đau đẩy tay người sờ ra, có thể là dấu hiệu của chảy máu trong.
- Bầm tím rộng, một dấu hiệu có thể cho thấy một cái gì đó đang diễn ra bên dưới da.
- Đau ở vùng ngực. Điều này có thể chỉ ra rằng có gãy xương sườn, có thể gây tổn thương cho các cơ quan nội tạng như lá lách hoặc phổi. Đau trên một hoặc nhiều xương sườn là một lý do khẩn cấp đưa đến khoa cấp cứu.
- Ấn vào bụng gây đau dữ dội.
- Có chảy máu từ trực tràng, âm đạo hoặc niệu đạo (nghĩa là có máu trong nước tiểu).
- Nạn nhân cảm thấy buồn nôn hoặc nôn mửa.
Cũng cần cảnh giác với các triệu chứng sốc, mạch nhanh, da lạnh, nhợt nhạt, ý thức thay đổi, có thể chấn thương đã gây chảy máu bên trong ổ bụng. Gọi 115 hoặc đưa nạn nhân đến cơ sở y tế khẩn cấp ngay lập tức nếu có các triệu chứng sau đây hoặc xuất hiện sau khi bị thương:
- Mạch nhanh (hơn 100 nhịp mỗi phút)
- Đau đầu hoặc tụt huyết áp
- Da lạnh, ẩm ướt
- Nhầm lẫn hoặc mất trí nhớ
- Sự bồn chồn hay sợ hãi
- Khát nước
Trong khi chờ đợi sự giúp đỡ khẩn cấp đến, hãy thực hiện các bước sau:
- Kiểm tra đường thở của nạn nhân để chắc chắn rằng nó thông thoáng.
- Kiểm tra nhịp thở và nhịp mạch đập của anh ấy hoặc cô ấy.
- Nếu người đó không thở hoặc bạn không phát hiện ra mạch, hãy bắt đầu hồi sức tim phổi ngay lập tức.
- Nếu người đó có dấu hiệu bị sốc, hãy bắt đầu sơ cứu khi bị sốc ngay lập tức. Cách tốt nhất là cố định tốt và giảm đau.
- Đừng cho người đó ăn hoặc uống trong vài giờ sau khi bị thương, ngay cả khi người đó yêu cầu
Đối với chấn thương nhẹ
- Nếu bạn không quan sát thấy bất kỳ dấu hiệu nghiêm trọng nào được liệt kê ở trên, điều quan trọng nhất cần làm là làm cho người đó thoải mái và theo dõi những thay đổi trong tình trạng của họ.
- Cho người bị thương nằm xuống và nâng chân lên cao hơn mức của tim.
- Nới lỏng bất kỳ quần áo bó sát. Sử dụng chăn để giữ ấm cho người.
- Trong hầu hết các trường hợp, nếu chấn thương là nhỏ, ăn hoặc uống không phải là một vấn đề.
- Nếu bạn lo lắng về sự an toàn của ăn và uống, có lẽ tốt nhất là tìm kiếm sự chăm sóc y tế.
- Trong khi người đang nghỉ ngơi, theo dõi mạch và nhịp thở. Mạch nhanh hoặc thở rất nhanh hoặc chậm có thể chỉ ra chảy máu trong hoặc sốc. Nếu bạn quan sát thấy bất kỳ dấu hiệu nghiêm trọng nào, hãy gọi 115 hoặc đưa nạn nhân đến cơ sở y tế khẩn cấp ngay lập tức.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ đầu ngành, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa.
Nếu có nhu cầu tư vấn và thăm khám tại các Bệnh viện Vinmec thuộc hệ thống Y tế trên toàn quốc, Quý khách vui lòng đặt lịch trên website để được phục vụ.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
XEM THÊM
