Viêm khớp háng ở trẻ em cần được cảnh giác vì có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển và khả năng vận động của bé. Mặc dù bệnh không trực tiếp đe dọa tính mạng nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, những biến chứng nguy hiểm có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của trẻ.
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ chuyên khoa II Mai Anh Kha - Bác sĩ ngoại Chấn thương chỉnh hình - Khoa Ngoại tổng hợp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Đà Nẵng.
1. Độ tuổi nào ở trẻ dễ mắc bệnh viêm khớp háng?
Viêm khớp háng ở trẻ là bệnh lý xương khớp nguy hiểm thường gặp ở trẻ em Việt Nam từ 7 đến 14 tuổi. Bệnh gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và sự phát triển của trẻ. Nếu khám ở các cơ sở y tế thông thường, bệnh thường bị chẩn đoán nhầm là lao khớp háng, dẫn đến phát hiện muộn và để lại di chứng nặng nề như tiêu chỏm xương đùi. Viêm, đau khớp háng ở trẻ em có thể ảnh hưởng một hoặc hai bên khớp, diễn biến âm thầm hoặc đột ngột.
2. Đau, viêm khớp háng ở trẻ có đặc điểm gì?
Viêm khớp háng ở trẻ em là tình trạng tổn thương ở xương háng hoặc các cấu trúc xương xung quanh. Mặc dù là bệnh lành tính nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm khớp háng có thể dẫn đến những di chứng nặng nề về cơ học, ảnh hưởng đến vận động và gây thoái hóa khớp sớm khi trẻ trưởng thành.
Bệnh viêm khớp háng ở trẻ em ảnh hưởng đến nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể, dẫn đến các tên gọi và biểu hiện riêng biệt. Ví dụ điển hình là bệnh Legg-Perthes-Calvé, xảy ra ở khớp háng, khiến trẻ đau nhức kéo dài, đi khập khiễng và hạn chế vận động khớp, đặc biệt khi thực hiện các động tác dạng, xoay chân.
Khác với viêm khớp háng ở người lớn, trẻ em mắc bệnh thường không có biểu hiện sưng, nóng, đỏ tại khớp, hạch bẹn sưng to hay ho, khạc. Thay vào đó, dấu hiệu chủ yếu là trẻ gặp khó khăn khi ngồi xổm, di chuyển và xoay khớp háng.
3. Nguyên nhân gây viêm khớp háng ở trẻ em
Hiện nay, nguyên nhân chính xác dẫn đến tình trạng viêm khớp háng ở trẻ em vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, dựa trên các biểu hiện của bệnh, các bác sĩ đưa ra một số nguyên nhân tiềm ẩn sau:
- Chấn thương: Chấn thương vùng đầu gối nhiều lần hoặc chấn thương kéo dài không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến đau khớp háng ở trẻ em.
- Nhiễm trùng do virus: Trẻ nhỏ có hệ miễn dịch yếu nên dễ bị virus xâm nhập và gây viêm khớp háng.
- Yếu tố di truyền.
- Sụn khớp bị khiếm khuyết sẽ không thể bảo vệ khớp, dẫn đến viêm khớp háng.
4. Triệu chứng cảnh báo bệnh viêm khớp háng ở trẻ
Cha mẹ nên lưu ý một số dấu hiệu sau để phát hiện sớm bệnh viêm khớp háng ở trẻ:
- Sốt cao.
- Đau khớp háng: Mức độ đau có thể từ nhẹ đến dữ dội, tùy vào tình trạng bệnh.
- Hạn chế vận động.
- Sưng khớp háng.
- Triệu chứng đi kèm: Một số trẻ có thể bị đi khập khiễng, rối loạn tiêu hóa, viêm nhiễm tai mũi họng.
- Mức độ nghiêm trọng của bệnh có tỷ lệ thuận với cường độ đau đớn ở khớp háng. Cơn đau có thể lan rộng ra trước và xung quanh vùng đùi, thậm chí kéo dài đến tận khớp gối, khiến việc ngồi xổm hay mặc quần áo trở nên khó khăn.
- Hình ảnh chụp X-quang và chụp cộng hưởng từ MRI: X-quang và MRI có thể cho thấy dấu hiệu tràn dịch khớp, giãn khe khớp, các mô mỡ xung quanh khớp bị nén và phần mềm quanh háng dày lên.
5. Cảnh giác nguy cơ viêm khớp háng ở trẻ em
Viêm khớp háng không chỉ là vấn đề của người lớn mà trẻ nhỏ cũng có nguy cơ mắc phải. Cha mẹ cần đề phòng và cảnh giác khi phát hiện các dấu hiệu bất thường ở trẻ như:
- Chấn thương do ngã có thể dẫn đến viêm khớp háng.
- Có người trong gia đình mắc bệnh viêm khớp háng.
- Trẻ mắc các bệnh viêm nhiễm khác.
- Trẻ thừa cân, béo phì: Áp lực lên khớp háng do thừa cân, béo phì tăng, khiến khớp háng bị viêm.
6. Viêm khớp háng ở trẻ em có nguy hiểm không?
Viêm khớp háng nếu không được điều trị kịp thời sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động của trẻ, tiềm ẩn nguy cơ thoái hóa khớp háng sớm khi trưởng thành. Ngoài ra, bệnh còn tác động tiêu cực đến cả thể chất lẫn chất lượng cuộc sống. Nguy hiểm hơn, trường hợp viêm khớp háng do nhiễm trùng nếu không điều trị sớm, trẻ có thể bị nhiễm trùng toàn thân.
Bên cạnh đó, trẻ còn có thể gặp các biến chứng nguy hiểm như:
- Chênh lệch chiều dài chi.
- Dính khớp háng.
- Tổn thương chỏm xương đùi.
- Biến dạng cổ xương đùi.
- Tổn thương xương chậu.
- Co cứng khớp.
- Rối loạn tăng trưởng.
7. Điều trị bệnh viêm, đau khớp háng ở trẻ em
Viêm khớp háng ở trẻ em có thể được điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm. Điều quan trọng là trẻ cần hạn chế vận động tối đa, đặc biệt là vận động liên quan đến chân bị bệnh, trong suốt quá trình điều trị để khớp có thời gian phục hồi.
Khả năng phục hồi hoàn toàn chỏm xương đùi và phát triển bình thường ở trẻ em phụ thuộc vào thời điểm phát hiện bệnh. Phát hiện sớm mang đến tiên lượng khả quan, trẻ có thể hồi phục hoàn toàn chỏm xương đùi. Tuy nhiên, nếu phát hiện muộn - khi chỏm xương đùi đã bị tiêu, một nửa số bệnh nhi có nguy cơ thoái hóa khớp.
Việc điều trị viêm khớp háng ở trẻ em sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Các phương pháp điều trị có thể được kết hợp với nhau tùy theo từng trường hợp cụ thể:
- Điều trị nguyên nhân:
- Nhiễm trùng: Sử dụng kháng sinh phù hợp với tác nhân gây bệnh (kháng sinh, kháng lao, kháng virus).
- Bệnh tự miễn: Kiểm soát tốt bệnh lý tự miễn để giảm thiểu tổn thương khớp.
- Dùng thuốc:
- Thuốc giảm đau: Paracetamol giúp giảm đau hiệu quả. Có thể tăng liều nếu cần thiết theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Thuốc kháng viêm: Giảm đau và sưng viêm. Nhiều loại thuốc phù hợp cho trẻ em, bao gồm thuốc kháng viêm không chứa corticoid và chứa corticoid.
- Vật lý trị liệu là phương pháp hỗ trợ điều trị hiệu quả cho bệnh viêm khớp háng, giúp bệnh nhi cải thiện vận động và ngăn ngừa tình trạng bệnh tiến triển xấu hơn. Tuy nhiên, cha mẹ cần nhắc nhở, động viên con tuân thủ lịch tập luyện do bác sĩ hoặc kỹ thuật viên vật lý trị liệu đề nghị, đồng thời hướng dẫn con tập đúng kỹ thuật để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
- Khi bệnh khớp háng tiến triển nặng và trẻ không thể đáp ứng với các phương pháp điều trị thông thường, thay khớp háng nhân tạo có thể là giải pháp cuối cùng. Do đó, việc phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời đóng vai trò vô cùng quan trọng.
Bên cạnh việc bổ sung canxi, vitamin D và omega 3, cha mẹ cần xây dựng chế độ ăn uống cân bằng, giàu vitamin từ rau xanh và trái cây. Ngoài ra, cha mẹ nên khuyến khích trẻ vận động thể chất thường xuyên để tăng cường sức đề kháng và độ dẻo dai cho xương khớp. Tuy nhiên, cần lưu ý cho trẻ nghỉ ngơi hợp lý, tránh vận động quá sức, đứng hoặc ngồi lâu một chỗ, hạn chế leo trèo cầu thang liên tục để bảo vệ hệ xương khớp.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là địa chỉ uy tín trong lĩnh vực thăm khám và điều trị các bệnh lý cơ xương khớp như viêm khớp, thoái hóa, thoát vị, đau nhức xương khớp,... Bệnh viện ứng dụng các phương pháp y học hiện đại, kết hợp cùng đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, mang đến hiệu quả điều trị tối ưu và hạn chế nguy cơ tái phát.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
