Cảnh giác khi bị ho về đêm kéo dài

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Trần Thị Diễm Trang - Bác sĩ Nội hô hấp - Khoa Khám bệnh & Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park. Bác sĩ đã có hơn 10 năm kinh nghiệm về điều trị các bệnh lý về Hô hấp.

Ho là một phản xạ nhằm tống các vật lạ, chất tiết, vi sinh vật... ra khỏi đường hô hấp để bảo vệ đường hô hấp. Ho được xem là cấp khi dưới 3 tuần, bán cấp 3-8 tuần, ho mạn tính khi kéo dài trên 8 tuần.

Ho kéo dài thường do các nguyên nhân sau: Viêm mũi xoang, hen suyễn, trào ngược dạ dày thực quản, viêm phế quản mạn, dãn phế quản, lao, bệnh phổi tăng eosinophil không do suyễn, ung thư phổi, thuốc hạ áp. Vì có khá nhiều nguyên nhân gây ho mạn tính, nên chúng ta cần đi khám bác sĩ chuyên khoa hô hấp để xác định đúng bệnh và điều trị phù hợp. Các xét nghiệm giúp chẩn đoán bệnh tùy theo từng nguyên nhân thường là: công thức máu, X quang phổi, Đo chức năng hô hấp, nội soi dạ dày, CT ngực...

1. Nguyên nhân gây ho về đêm

Ho (và ho về đêm) gồm có hai loại là ho khan và ho có đờm. Các nguyên nhân ho về đêm có thể gặp bao gồm:

1.1 Nhiễm trùng đường hô hấp

Nguyên nhân gây ho kéo dài do nhiễm trùng ở nước ta thường do lao phổi.

Triệu chứng gợi ý: Ho khạc đàm trên 2 tuần, có thể kèm ho ra máu tươi hoặc đàm vướng máu có thể từ ít đến nhiều, gầy sút, kém ăn, mệt mỏi, sốt nhẹ về chiều, ra mồ hôi đêm, đau ngực,nặng sẽ gây khó thở.

Chẩn đoán bằng: Chụp X quang phổi và xét nghiệm đàm.

Bệnh có tính lây lan và để lại nhiều di chứng nên cần được phát hiện và điều trị sớm.

1.2 Hội chứng chảy dịch mũi sau

Hội chứng chảy dịch mũi sau xảy ra khi dịch nhày chảy từ khu vực mũi xuống họng. Về đêm hiện tượng này xảy ra nhiều hơn, dễ hơn do tư thế nằm.

Hội chứng chảy dịch mũi sau xuất hiện đặc trưng khi cơ thể tiết ra dịch nhày nhiều hơn bình thường, đặc biệt là khi cơ thể bị cảm lạnh, cúm hay dị ứng. Khi dịch nhày chảy xuống thành sau họng sẽ kích thích khởi phát phản xạ ho và gây ra hiện tượng ho về đêm.

Các triệu chứng khác của hội chứng chảy dịch mũi sau bao gồm:

• Đau họng
• Cảm thấy có khối vướng ở trong họng
• Khó nuốt
• Chảy nước mũi

1.3 Bệnh trào ngược dạ dày thực quản

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (gastroesophageal reflux disease - GERD) là một loại trào ngược acid mạn tính. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi luồng trào ngược từ dạ dày mang acid ngược lên thực quản. Acid trong luồng trào ngược từ dạ dày có thể gây kích thích thực quản và khởi phát phản xạ ho.

Các triệu chứng khác của bệnh trào ngược dạ dày thực quản bao gồm:

• Ợ nóng
• Đau ngực
• Ợ lên thức ăn hoặc dịch chua
• Cảm thấy như có khối nghẹn ở cổ họng
• Ho mạn tính
• Đau họng mạn tính
• Khàn tiếng nhẹ
• Khó nuốt

1.4 Viêm phế quản tăng eosinophil không do suyễn

Là nguyên nhân ngày càng được công nhận gây ra ho mạn tính chiếm khoảng 20-25 % các nguyên nhân gây ho mạn tính. Bệnh nhân thường có tiền căn dị ứng.

Chẩn đoán dựa vào có tăng lượng eosinophil trong đàm >3 %, không ghi nhận tình trạng tắt nghẽn đường hô hấp. Đáp ứng với điều trị corticoid hít

1.5 Hen phế quản

Hen phế quản là tình trạng viêm mạn tính đường thở, làm tăng tình trạng co thắt, phù nề, tăng tiết. Và ho là một trong những triệu chứng tiêu biểu của hen phế quản. Ho trong khi diễn ra cơn hen bình thường là ho khan, khi kết thúc cơn hen hoặc khi hen phế quản bội nhiễm là ho có đờm. Ho trong hen phế quản thường xuất hiện vào ban đêm và lúc gần về sáng.

Với hen phế quản, hiếm khi xuất hiện duy nhất triệu chứng ho. Các triệu chứng khác bao gồm:

• Thở khò khè
• Khó thở
• Cảm giác nặng ngực hoặc đau ngực
• Cơn ho hoặc cơn khò khè
• Tiếng rít khi thở ra

1.6 Dãn phế quản

Chiếm khoảng 4% nguyên nhân ho kéo dàiTriệu chứng: Ho đàm mạn, có thể kèm ho ra máu, hoặc khó thở thường là hậu quả của tình trạng nhiễm trùng hô hấp mạn tính, từng nhiễm lao.Chẩn đoán: X Quang, CT ngực

1.7 Ung thư phế quản

Ho kéo dài chiếm khoảng 2% các trường hợpTriệu chứng gợi ý: Ho mới xuất hiện hoặc thay đổi ở những người hút thuốc lá lâu năm, ho kéo dài trên một tháng sau ngưng hút thuốc lá, kèm ho ra máuX nghiệm: X Quang phổi, CT ngực, nội soi phế quản sinh thiết

1.8 Thuốc hạ áp nhóm ức chế men chuyển:

Thường được sử dụng trong cho các bệnh nhân tăng huyết áp, hoặc bệnh lý tim mạchTriệu chứng: ho khan là triệu chứng phổ biến chiếm đến 15% bệnh nhân điều trị bằng nhóm thuốc này. Xuất hiện sau 1 tuần điều trị, hoặc có khi sáu tháng sau khi điều trịHo sẽ chấm dứt sau ngưng thuốc một đến bốn ngày.

2. Cách làm giảm và phòng tránh ho về đêm

Khi gặp phải tình trạng ho kéo dài uống thuốc không khỏi, người bệnh cần phải lưu ý một số vấn đề sau đây:

• Không tự ý sử dụng thuốc: Có nhiều bệnh dẫn đến ho kéo dài, nếu không xác định đúng nguyên nhân mà tự ý sử dụng thuốc có thể gây tác dụng phụ, biến chứng làm bệnh nặng thêm, hoặc gây ra hiện tượng nhờn thuốc sẽ rất nguy hại cho sức khỏe.
• Đến gặp bác sĩ chuyên khoa: Khi gặp phải triệu chứng ho kéo dài không khỏi, bệnh nhân nên đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt. Việc xác định rõ nguyên nhân và chữa trị theo đúng phác đồ chuẩn sẽ giúp điều trị bệnh hiệu quả.
• Vệ sinh vùng mũi họng: Người bệnh nên súc miệng và vệ sinh mũi bằng dung dịch nước muối sinh lý. Khi vi khuẩn được tiêu diệt, tình trạng viêm sẽ giảm nhẹ, tình trạng ho giảm rõ rệt.
• Tránh tiếp xúc với môi trường nhiễm: Tránh xa môi trường độc hại, nhiều khói bụi, lông động vật,...giúp hạn chế tình trạng ho nặng hơn.
• Tránh các yếu tố gây kích thích: Bụi, lông của vật nuôi, phấn hoa, khói thuốc lá,... là các tác nhân gây kích thích. Hãy cố gắng loại bỏ chúng nhiều nhất có thể, chẳng hạn như đóng cửa sổ phòng ngủ, không để vật nuôi vào trong phòng ngủ, không hút thuốc lá,...
• Uống nhiều nước: Uống nhiều nước và các chất lỏng lúc này sẽ có tác dụng làm loãng chất nhầy trong mũi và đờm ở cổ họng, điều này giúp cơn ho giảm đi nhanh chóng.
• Cân nhắc khi sử dụng các thuốc không cần kê đơn: Một số thuốc giảm ho và long đờm không cần kê đơn có thể mua tại các hiệu thuốc, chúng cũng có những tác dụng nhất định, tuy nhiên không nên quá lạm dụng chúng.

Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.

Bài viết tham khảo nguồn: healthline.com và medicalnewstoday.com