Các vấn đề về thần kinh và cơ bắp, bệnh thoái hóa đĩa đệm và viêm khớp có thể dẫn đến đau lưng bên cạnh các nguyên nhân đau lưng khác như đau căng cơ lưng, tai nạn hoặc chấn thương thể thao. Triệu chứng điển hình như đau nhói vùng thắt lưng, căng cứng cơ lưng lan vai cổ hoặc xuống đùi, đau cột sống tập trung ở vùng hạ sườn đến xương cùng, gặp khó khăn khi lái xe, nhức mỏi khi đứng ngồi lâu, mang vác vật nặng thậm chí cúi, ngửa, xoay người đều đau, có thể đau nhiều về đêm nên bị mất ngủ triền miên. Vì vậy, đừng chủ quan khi bị đau lưng bởi đây có thể là tín hiệu báo trước một đợt đau nhức dữ dội đang tấn công lưng của người bệnh.
1. Thuốc trị đau cơ lưng
Khi bị đau lưng, người ta luôn nghĩ đến những cách để giảm đau ngay lập tức. Sau đây là các loại thuốc giảm đau thường dùng để kiểm soát cơn đau:
- Thuốc giảm đau không kê đơn rất hữu ích gồm paracetamol, aspirin và NSAID như ketoprofen, ibuprofen và naproxen.
- Đối với những cơn đau nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê toa thuốc chống viêm, thuốc giảm đau hoặc thuốc gây nghiện opioid hoặc cũng có thể dùng thêm thuốc giãn cơ đau lưng.
Tuy nhiên, cần phải thận trọng và lưu ý tác dụng phụ khi dùng thuốc, một số loại thuốc này có ảnh hưởng trực tiếp đến thần kinh trung ương, có thể gây buồn ngủ hoặc gây ảnh hưởng đến dạ dày
1.1. Thuốc giảm đau không kê đơn
Thuốc giảm đau không kê đơn có tác dụng làm giảm những cơn đau nhẹ như đau đầu, sốt, cảm, cúm, viêm khớp, đau răng, đau bụng kinh. Thuốc giảm đau kháng viêm không steroid (NSAID) và Paracetamol (Acetaminophen) là hai nhóm thuốc giảm đau không kê đơn chính:
- Acetaminophen bao gồm 600 hoạt tính thuốc kê đơn và không kê đơn như thuốc giảm đau, thuốc ho, thuốc cảm. Lạm dụng thuốc có thể gây hại nghiêm trọng tới gan dẫn tới tử vong, đặc biệt là khi người dùng sử dụng thuốc có chứa thành phần Acetaminophen kèm đồ uống có cồn. Cần tham khảo ý kiến của bác sĩ và thận trọng khi dùng thuốc cho trẻ em.
- NSAID là nhóm thuốc giảm đau, hạ sốt, kháng viêm như naproxen, aspirin, ibuprofen, meloxicam, diclofenac. Tác dụng phụ ảnh hưởng đến dạ dày nhất là thận trọng đối với người lớn tuổi hoặc có tiền sử bị bệnh viêm, loét, chảy máu dạ dày hoặc tác dụng phụ trên thận đối với người đang kết hợp dùng thuốc lợi tiểu, tăng huyết áp, có bệnh tim hoặc đã bị bệnh thận sẵn và đối tượng người từ 60 tuổi trở lên.
1.2. Thuốc giảm đau kê đơn
Thuốc giảm đau kê đơn có 2 loại gồm thuốc opioid và thuốc không opioid. Thuốc opioid thì có tác dụng rất mạnh, tác động trực tiếp lên trên não, tủy sống và ống tiêu hoá làm thay đổi cảm giác đau. Các loại thuốc giảm đau kê đơn được sử dụng hiện nay:
- Morphine được chỉ định trước và sau khi phẫu thuật.
- Oxycodone được dùng giảm đau ở mức độ vừa và nặng.
- Codein kê đơn trong trường hợp đau nhẹ đến vừa thường phối hợp với paracetamol hoặc thuốc giảm đau không opioid khác.
- Hydrocodone kê đơn trong trường hợp đau vừa đến nặng thường phối hợp với paracetamol hoặc thuốc giảm đau không opioid khác.
- Tramadol là dạng viên giảm đau phối hợp với thành phần là paracetamol 325mg và tramadol 37,5mg.
Thuốc giảm đau cơ lưng an toàn và hiệu quả khi sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ, dược sĩ. Tuy nhiên, việc lạm dụng các thuốc này có thể cực kỳ có hại và thậm chí gây tử vong. Một vài lưu ý khi sử dụng có thể gây buồn ngủ, vì vậy, khi đã uống thuốc không nên sử dụng máy móc hoặc lái xe. Mỗi người có một có một cơ địa đáp ứng thuốc riêng, do vậy, cần trao đổi với dược sĩ, bác sĩ, nhân viên y tế khi có những thắc mắc về các loại thuốc giảm đau hoặc muốn dùng thuốc kết hợp cùng với thực phẩm chức năng bổ sung hay các thuốc không kê đơn khác. Không nên phối hợp opioid với rượu, thuốc kháng barbiturate hoặc benzodiazepine do sự tương tác của chúng làm chậm nhịp thở có thể dẫn đến suy hô hấp nguy hiểm đến tính mạng.
2. Một số bài thuốc nam giảm đau cơ lưng
Điều trị đau lưng tại nhà cũng hiệu quả không kém, vừa thuận tiện lại tiết kiệm chi phí giúp người bệnh giảm triệu chứng đau. Sau đây là một số bài thuốc đơn giản và dễ thực hiện:
2.1. Đu đủ xanh
Dân gian thường áp dụng bài thuốc với đu đủ xanh tại nhà để giảm cơn nhức mỏi lưng hiệu quả do đu đủ chứa nhiều hoạt chất papain giúp giảm đau, thông mạch, tiêu viêm. Cách thực hiện là sao nóng đu đủ xanh cho vào khăn mỏng rồi chườm lên vùng lưng bị đau khoảng 3 lần mỗi tuần để giảm cơn đau.
2.2. Ngải cứu
Loại thảo dược được đánh giá cao trong công dụng tiêu viêm, giảm đau lưng và tổn thương xương khớp là ngải cứu có chứa tinh dầu và nhiều hoạt chất tốt như acid amin, adenin, flavonoid, cholin. Rửa sạch một nắm lá ngải cứu rồi cho muối trắng vào sao nóng, sau đó cho hỗn hợp vào khăn sạch chườm nóng lên vùng lưng đau, chườm ngải cứu tại chỗ đau khoảng 2 đến 3 lần để giảm nhanh cảm giác khó chịu khi đau.
2.3. Lá lốt
Các thành phần như benzyl axetat, beta caryophylen, alkaloids, tinh dầu có trong lá lốt rất tốt cho những người bị các bệnh lý về cơ xương khớp do tính ấm của lá lốt giúp chống viêm, diệt khuẩn, giảm đau và trừ phong hàn. Một nắm lá lốt sau khi nghiền nhỏ cho vào chảo rang nóng với muối hạt rồi bọc vào tấm vải sạch sau đó chườm lên vùng lưng bị đau nhức.
2.4. Gừng
Gừng cũng là bài thuốc dân gian được dùng phổ biến trong việc giảm đau cơ lưng do có chứa nhiều hoạt chất với công dụng hiệu quả giảm đau, kháng viêm, lưu thông máu. Gừng tươi sau khi rửa sạch, đập dập, ngâm cùng rượu trắng trong 3 đến 5 ngày rồi xoa bóp lên vùng lưng bị đau 2 đến 3 lần mỗi ngày.
2.5. Cây xương rồng
Xương rồng có chứa các hoạt chất chống oxy hóa, giảm viêm và giảm đau đặc biệt tốt cho điều trị đau lưng và các bệnh lý về xương khớp như Epifriedelanol, umaric, flavonoids, b-amyrin, ffriedelan-3a-ol, acid citric. Xương rồng sau khi được bỏ gai, rửa sạch, giã nhuyễn và sao nóng cùng với muối ăn cho vào khăn mỏng rồi chườm lên vùng lưng bị đau khoảng 30 phút cho tác dụng giảm đau rất hiệu quả.
2.6. Cây trinh nữ
Có thể áp dụng bài thuốc chữa đau cơ lưng từ cây trinh nữ do cây trinh nữ có tính ôn, vị đắng giúp an thần tốt và điều trị các bệnh lý liên quan xương khớp. Rễ cây trinh nữ sau khi rửa sạch, cắt nhỏ và sao vàng pha trà uống mỗi ngày sẽ giúp giảm đau cực kỳ hiệu quả.
3. Các bài tập vật lý trị liệu
3.1. Xoa bóp bấm huyệt
Phương pháp điều trị đau lưng giúp giảm đau nhanh và cải thiện tuần hoàn máu tốt tác động trực tiếp đến hệ thống huyệt vị, vùng cơ xương của lưng và cột sống lưng là hình thức xoa bóp bấm huyệt. Các bước xoa bóp hỗ trợ giảm đau lưng nhanh như sau:
- Đầu tiên, xát làm nóng vùng lưng đau bằng cách đặt ngón tay và bàn tay gần nhau, hướng lòng bàn tay vào trong và dùng gốc bàn tay từ từ chà sát vùng cơ lưng đau.
- Tiếp tục xoa tròn lên vùng thắt lưng đau ngược chiều kim đồng hồ, tương tự như vậy theo chiều kim đồng hồ để làm cho vùng lưng nóng lên.
- Sau đó, chồng hai bàn tay lên nhau tại vị trí vùng thắt lưng rồi đẩy tay miết từ trên xuống dưới và từ dưới lên trên 5 đến 10 lần liên tục, tương tự từ trái sang phải và phải sang trái cũng 5 đến 10 lần.
- Dùng ngón tay cái ấn xuống, đồng thời, day vùng lưng bị đau đặc biệt các huyệt đạo đại trường du, thiên khu, thận du.
- Tiếp theo, bóp vừa thực hiện kéo thịt lên khoảng 3 phút bằng cách đặt hai bàn tay ở hai bên thắt lưng và bóp cùng lúc vào hai bên cơ lưng.
- Đấm lưng với một lực vừa phải bằng cách nắm bàn tay lại, lòng bàn tay hướng ra ngoài rồi dùng mu bàn tay để đấm vào thắt lưng đau.
- Cuối cùng, bấm vào các huyệt đại trường du, hoàn khiêu, thận du, mỗi huyệt thực hiện bấm 1 phút, chú ý dùng ngón cái bấm với lực tăng dần đều.
3.2. Miếng dán giảm đau cơ lưng
Một số miếng dán giúp giảm cơn đau lưng nhanh và tiện lợi cho người bệnh phổ biến hiện nay là:
- Salonpas là miếng dán gồm nhiều thành phần giúp giảm đau và làm nóng tăng hiệu quả lưu thông khí huyết nhanh xuất xứ từ Nhật Bản, rất phổ biến trên thị trường và được đa số người dân sử dụng khi bị đau căng cơ.
- Cao dán chiết xuất từ hồng sâm giúp giảm nhanh cơn đau ở lưng, có thể kích thích dòng điện sinh học trong cơ thể để lưu thông khí huyết nhanh. Đây được xem là loại thuốc giãn cơ đau lưng rất ưa chuộng tại Hàn Quốc với tên thường gọi là Cao dán hồng sâm Hàn Quốc.
- Miếng dán ThermaCare là dòng sản phẩm trị đau lưng nổi tiếng của Mỹ, cũng là sự lựa chọn tốt để giảm đau do chúng cung cấp nhiệt thích hợp để giảm đau nhanh vùng lưng.
4. Thuốc Đông Y An Cốt Nam
Thuốc đau cơ lưng An Cốt Nam cũng là loại thuốc trị đau cơ lưng phổ biến được sự tin tưởng, kiểm chứng phù hợp với trường hợp mới khởi phát đau lưng hoặc đau lưng nhẹ. An Cốt Nam cũng có thể giúp giảm cơn đau nhức lưng thông thường, khai thông kinh lạc, tăng cường lưu thông máu, cung cấp dưỡng chất nuôi xương khớp và ngăn ngừa tái phát.
Thuốc uống An Cốt Nam được sắc sẵn và đóng gói kỹ đảm bảo tinh chất các vị thuốc như Sâm Ngọc Linh, Bí Kỳ Nam, Trư Lũng Thảo được giữ nguyên cũng như tác động sâu từ trong ra ngoài cơ thể, giúp cơ thể hấp thụ được dưỡng chất một cách tối đa.
Với phác đồ “trong uống ngoài dán” mô tả chi tiết như sau:
- Một gói thuốc uống An Cốt Nam pha với nước ấm rồi khuấy đều, mỗi ngày uống một đến hai gói.
- Mỗi ngày dùng một miếng cao dán, dán cao vào vùng bị đau, sau khi dược chất ngấm vào thì 30 phút sau thấy giảm đau nhức rõ rệt. Không được dán cao vào vùng vết thương hở.
- Thực hiện 3 buổi vật lý trị liệu mỗi tuần kèm sử dụng thuốc An Cốt Nam giúp máu lưu thông dễ dàng, cơ thể người bệnh bớt mệt mỏi, đau nhức.
5. Dự phòng đau lưng
5.1. Ngủ đúng tư thế
Tư thế ngủ đúng giúp người bệnh đẩy lùi cơn đau lưng:
- Giảm áp lực lên lưng khi nằm nghiêng sang một bên, giữ cột sống ở tư thế sinh lý là tư thế tự nhiên của cột sống bằng cách kẹp gối ôm giữa hai đầu gối khi ngủ.
- Mặt khác, khi nằm ngửa thì nên lót gối ở dưới đầu gối, cách này giúp giữ cột sống ở tư thế đúng hơn và hạn chế đau lưng.
5.2. Ngồi đúng tư thế
Tư thế ngồi sai, ngồi lệch trong thời gian dài có thể khiến cơn đau lưng nghiêm trọng hơn. Do vậy, để điều trị và phòng ngừa đau lưng thì bạn cần ngồi thẳng lưng, hai vai thả lỏng hoặc đặt một cái gối giúp tránh mỏi lưng tại vùng thắt lưng cùng và ghế dựa đồng thời 2 bàn chân thẳng vuông góc và chạm với mặt đất.
5.3. Chườm nóng, lạnh
Chườm nóng hoặc lạnh cũng là một phương pháp giảm đau cơ lưng rất hiệu quả, tuy nhiên, bạn không nên chườm nóng với nhiệt quá cao vì sẽ làm bỏng da. Còn chườm lạnh sẽ làm bạn bị tê tạm thời, không còn cảm giác đau, do vậy cần chườm lạnh khoảng 20 phút ngay khi bị chấn thương hoặc căng cơ. Chú ý, cần bọc đá vào khăn sạch hoặc túi vải, tránh chườm trực tiếp lên da gây bỏng lạnh.
5.4. Giảm căng thẳng
Các biện pháp thư giãn giúp giảm căng thẳng hiệu quả như thiền, hít thở sâu, yoga, đọc sách, nghe nhạc không lời. Giảm căng thẳng góp phần giảm đau cơ lưng do bạn có thể bị căng cơ, co thắt vùng lưng đau nhiều hơn khi bạn ở trong trạng thái căng thẳng. Vì vậy, tinh thần thoải mái, bớt lo âu cũng sẽ làm cải thiện tình trạng đau lưng.
5.5. Tập thể dục
Tập thể dục làm giãn cơ, đặc biệt chạy bộ làm giải phóng chất giảm đau tự nhiên của não là endorphin, cân bằng hệ cơ xương, thắt lưng có thể ngăn ngừa các cơn đau lưng sau này.
5.6. Mang giày phù hợp
Giày cao gót ở nữ có thể làm mất cân bằng trục xương cơ dẫn đến đau thắt lưng. Hoặc mang giày không vừa hay giày không hỗ trợ lưng có thể sẽ gây căng cơ ở lưng, bắp chân, vai gáy. Vì vậy, nếu bạn thường xuyên bị đau lưng bởi những lý do trên, hãy đến gặp bác sĩ hoặc chuyên gia để được tư vấn lựa chọn giày sao cho phù hợp.
Thuốc giãn cơ đau lưng có thể hỗ trợ làm giảm đau và giảm các cơn co thắt cơ ở người bệnh. Tuy nhiên, việc dùng thuốc chỉ có thể làm giảm đau tạm thời, do vậy, cần được sử dụng đồng thời với phương pháp điều trị khác như tập thể dục và vật lý trị liệu. Việc kê đơn thuốc điều trị cơn đau cơ lưng của chuyên gia tùy thuộc vào thời gian đau, triệu chứng đau khác nhau và tình trạng sức khỏe hiện tại của người bệnh cũng như đưa ra những tư vấn có thể tập luyện và sử dụng tại nhà để giảm cũng như ngăn ngừa cơn đau.
Hãy theo dõi trang web: Vinmec.com thường xuyên để cập nhật nhiều thông tin hữu ích khác.
Bài viết tham khảo: soyte.binhduong.gov.vn, hapacol.vn, binhchanhhospital.vn