Thuốc xương khớp được sử dụng rộng rãi, giúp giảm triệu chứng đau nhức nhanh chóng do bệnh gây ra. Tuy nhiên, nếu sử dụng thuốc đau xương khớp không theo đúng chỉ định của bác sĩ có thể gây ra các dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe. Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về các tác hại có thể xảy ra.
Bài viết này được viết dưới sự hướng dẫn chuyên môn của các bác sĩ thuộc khoa Chấn thương chỉnh hình & Y học thể thao Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec.
1. Một số bệnh lý xương khớp thường gặp
Bệnh lý cơ xương khớp là thuật ngữ chung cho các bệnh liên quan đến cơ, khớp và xương, với triệu chứng điển hình là đau nhức và sưng khớp, gây hạn chế vận động cho người bệnh. Hiện tại, các bệnh xương khớp đang có xu hướng gia tăng tại Việt Nam, với một số bệnh phổ biến bao gồm:
- Viêm khớp: Thường xuất hiện ở khớp cổ tay, khớp háng, khớp gối,... gây sưng đau tại vị trí viêm.
- Thoái hóa khớp và cột sống: Phổ biến ở người cao tuổi do sự thoái hóa và bào mòn của sụn khớp và đĩa đệm, gây ra tình trạng đau và cứng khớp, cột sống.
- Thoát vị đĩa đệm: Thường xảy ra ở đốt sống cổ và cột sống thắt lưng, chèn ép các dây thần kinh, lâu dần có thể dẫn đến liệt và teo cơ.
- Viêm khớp dạng thấp: Gây sưng đau và cứng khớp, thậm chí có thể ảnh hưởng đến mạch máu, tim, phổi,...
- Đau dây thần kinh tọa: Người bệnh thường đau từ vùng thắt lưng đến bàn chân.
- Loãng xương: Phổ biến ở người cao tuổi, xương trở nên giòn và dễ gãy. Triệu chứng điển hình là đau nhức và có thể dẫn đến các bệnh lý xương khớp khác.
2. Các nhóm thuốc xương khớp thường dùng
Các loại thuốc xương khớp có tác dụng kiểm soát tình trạng viêm, giảm đau. Những nhóm thuốc đau xương khớp thường được sử dụng bao gồm:
- Thuốc giảm đau Paracetamol: Đây là loại thuốc xương khớp không kê đơn, giúp giảm đau nhẹ và vừa nhưng không thể cải thiện được trường hợp viêm khớp nặng.
- Thuốc kháng viêm không chứa steroid (NSAID): Những loại thuốc đau xương khớp như ibuprofen, celecoxib, diclofenac giúp giảm đau và kháng viêm mạnh, hiệu quả.
- Thuốc chống viêm nhóm Corticoid: Thường được sử dụng ở dạng uống hoặc tiêm, giúp giảm đau nhanh chóng.
- Thuốc giảm đau gây nghiện (liều đơn lẻ): Thuốc xương khớp này được sử dụng cho các trường hợp đau nhức xương khớp mức độ vừa đến nặng. Loại thuốc này có khả năng kích thích hệ thần kinh, giảm truyền tín hiệu đau nhanh chóng và hiệu quả.
- Thuốc giãn cơ: Thường được chỉ định cho những bệnh nhân đau xương khớp đi kèm căng cơ và sưng phù do chấn thương.
- Thuốc giảm đau thần kinh trung ương: Loại thuốc đau xương khớp được sử dụng phổ biến là Gabapentin. Có tác dụng giảm đau thần kinh trung ương và ngăn ngừa nhức mỏi do các bệnh xương khớp gây ra.
Đối với các bệnh lý viêm khớp, thường sử dụng các thuốc kháng viêm không steroid kết hợp với nhóm corticoid để giảm đau. Bên cạnh đó, để kiểm soát bệnh và giảm dần sự phụ thuộc vào thuốc kháng viêm và corticoid, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng các nhóm thuốc xương khớp tác động vào nguyên nhân như methotrexate, sulfasalazine,...
3. Tác dụng phụ của thuốc đau xương khớp
Bất kỳ loại thuốc nào cũng có thể gây ra tác dụng không mong muốn, mức độ này phụ thuộc vào loại thuốc, cách dùng và cơ địa của từng người. Các loại thuốc xương khớp cũng có thể gây ra những tác dụng phụ trên từng cơ quan cụ thể, bao gồm:
3.1. Tác dụng trên hệ tiêu hóa
Thuốc kháng viêm điều trị viêm khớp thường gây ra tác dụng không mong muốn với các triệu chứng như:
- Đầy bụng
- Buồn nôn, nôn
- Tiêu chảy
- Táo bón
- Đau rát dạ dày
- Ợ nóng
- Xuất huyết tiêu hóa
- Loét dạ dày
Trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến thủng dạ dày và ruột.
3.2. Tác dụng phụ trên tim mạch
Các thuốc xương khớp thuộc nhóm kháng viêm không steroid (trừ aspirin) đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch cho người sử dụng và có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh ở những bệnh nhân có tiền sử tim mạch. Sử dụng thuốc kháng viêm không steroid liều cao trong thời gian dài có thể dẫn đến suy tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ,... và thậm chí tử vong.
Đặc biệt, ở người cao tuổi được chỉ định dùng thuốc kháng viêm không steroid kết hợp với thuốc điều trị tăng huyết áp hoặc suy tim sung huyết và những người bị viêm khớp cần dùng thuốc kháng viêm không steroid để giảm đau, giảm sưng và cải thiện khả năng vận động, bác sĩ cần đánh giá kỹ lưỡng lợi ích và rủi ro trước khi ra chỉ định.
3.3. Tác dụng phụ trên thận
Tác dụng không mong muốn phổ biến nhất của thuốc kháng viêm không steroid trên thận là sưng và phù do giữ nước trong cơ thể. Ngoài ra, bệnh nhân có thể gặp các vấn đề khác liên quan đến thận. Thuốc xương khớp này có thể làm tăng nguy cơ suy thận và gây ra các tổn thương thận đột ngột.
3.4. Tác dụng phụ đối với hệ xương khớp
Sử dụng thuốc xương khớp giúp giảm đau liều cao có thể cản trở quá trình phát triển của xương sụn, dẫn đến giảm nhanh mật độ xương. Hiện tượng gãy xương và loãng xương thường xảy ra ở cột sống hoặc cổ xương đùi, đôi khi gây ra các biến chứng như hoại tử và tê liệt cử động của cơ thể.
3.5. Những tác dụng phụ khác
Ngoài các biến chứng nguy hiểm đối với nội tạng, việc tự ý uống thuốc đau xương khớp có thể khiến người bệnh trở nên phụ thuộc vào thuốc, dễ dẫn đến tình trạng mệt mỏi, chán ăn, đau nhức và suy nhược cơ thể khi ngừng sử dụng.
4. Lưu ý khi sử dụng thuốc xương khớp
Người bệnh cần lưu ý 5 nguyên tắc sau để tránh các tác dụng phụ gây ảnh hưởng đến sức khỏe khi sử dụng thuốc xương khớp:
- Tham khảo ý kiến của bác sĩ về công dụng và tác dụng phụ của từng loại thuốc trước khi dùng để tránh sự tương tác giữa các thuốc.
- Sử dụng thuốc xương khớp đúng liều lượng, đúng thời điểm (uống thuốc sau khi ăn no) và đúng thời gian điều trị (không dùng thuốc quá lâu) theo chỉ định của bác sĩ.
- Hạn chế chất kích thích như rượu bia và thuốc lá trong khi đang sử dụng thuốc đau xương khớp.
- Nếu người bệnh có tiền sử mắc bệnh mãn tính (tim mạch, đái tháo đường, huyết áp cao, béo phì) nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc xương khớp.
- Liên hệ ngay với bác sĩ nếu xảy ra biến chứng để được hỗ trợ kịp thời.
5. Biện pháp phòng tránh các bệnh xương khớp
Để phòng ngừa tác dụng không mong muốn của các loại thuốc xương khớp, người bệnh cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ, không sử dụng thuốc bừa hay tự ý muốn uống thuốc đau xương khớp. Sau 30 tuổi quá trình thoái hóa sẽ bắt đầu vì thế người bệnh cần thực hiện chế độ ăn khoa học và lối sống lành mạnh. Để dự phòng các bệnh xương khớp cần:
- Bỏ thuốc lá: Thuốc lá là chất gây nghiện có hại, phá hủy hệ xương khớp và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, các vấn đề về mắt, dị dạng thai nhi, và yếu sinh lý.
- Giảm cân: Khi tăng cân hoặc béo phì, nguy cơ mắc các bệnh lý xương khớp tăng cao, đặc biệt là ở khớp háng, khớp gối, khớp cổ chân, và cột sống thắt lưng.
- Tập luyện thể dục thể thao đều đặn và phù hợp với lứa tuổi. Người trẻ dưới 30 tuổi có thể tập luyện các môn thể thao sức mạnh như cầu lông, bóng đá, tennis, gym. Người trên 30 tuổi có thể tập luyện các môn thể thao nhẹ nhàng như đạp xe, chạy bộ nhẹ nhàng, yoga, bơi. Trong trường hợp có bệnh lý cơ xương khớp cụ thể, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để có phương pháp tập luyện phù hợp.
- Hạn chế các chất kích thích như bia rượu và đồ uống có ga. Thay vào đó, mọi người cần duy trì chế độ ăn hợp lý, ăn nhiều hoa quả, uống đủ nước, bổ sung dưỡng chất cho khớp và vi chất, tẩy giun sán hằng năm.
- Tránh ngồi lâu một tư thế, khi đi xa nên sử dụng gối cổ và đai lưng hỗ trợ. Khi ngủ, nên nằm trên đệm cứng và gối thấp, tránh bê vác vật nặng đột ngột, và hạn chế đi giày cao gót.
Tóm lại, thuốc xương khớp chủ yếu nhằm kiểm soát viêm và giảm đau, nhưng thường gây ra các tác dụng không mong muốn như suy thận, tăng huyết áp, nhồi máu cơ tim, và thậm chí có thể dẫn đến tử vong nếu sử dụng thuốc đau xương khớp quá liều trong thời gian dài. Để giảm tối đa tác dụng không mong muốn, bệnh nhân cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, không tự ý mua thuốc, và khi có biểu hiện bệnh, cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và can thiệp kịp thời.
Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng.
